2010.08_Java na BlackBerry _[Java].pdf

PROGRAMOWANIE JAVA

Java na BlackBerry

Podstawy pisania aplikacji

Artykuł przedstawia podstawy programowania aplikacji

w języku Java pod system BlackBerry. W podstawowym

zakresie omówione zostały cztery tematy: ogólne sposoby

tworzenia aplikacji, budowanie interfejsu użytkownika,

programowanie menu telefonu oraz zagadnienie utrwalania

danych.

Dowiesz się:

• Jakie są sposoby tworzenia aplikacji w języku Java na telefony

BlackBerry;

• Jak tworzyć komponenty interfejsu użytkownika i rozmiesz-

czać je na ekranie;

• Jak dodawać elementy do Menu telefonu;

• Jak zapisywać i odczytywać dane.

Powinieneś wiedzieć:

• Podstawowa znajomość języka Java;

• Znajomość Eclipse IDE;

• Znajomość standardu J2Me może być pomocna.

zaliczanych do segmentu tzw. smartphone'ów .

Jest to produkt kanadyjskiej firmy Research In

Motion produkowany już od 11 lat. Cechą charaktery-

styczną urządzeń BlackBerry jest łatwa obsługa wia-

domości e-mail. Stoi za tym technologia „push-mail”,

polegająca na współpracy terminali (telefony komór-

kowe) z serwerami pocztowymi BlackBerry. Współ-

praca ta przejawia się w „wypychaniu” emaili z serwe-

ra na terminale, co daje możliwość odbioru poczty po-

dobnie jak w przypadku odbioru sms'ów. Funkcjonal-

ność ta stała się znakiem firmowym BlackBerry i w du-

żym stopniu przyczyniła się do sukcesu rynkowego

w USA. W Europie technologia ta jest mniej popular-

na. W USA natomiast udziały firmy RiM w rynku smart-

phon'ów wynoszą ponad 50%. Drugie miejsce zajmu-

je dopiero iPhone.

bluetooth, mają szeroki wybór komponentów do two-

rzenia interfejsu użytkownika. Platforma BlackBer-

ry oferuje również trwałe źródła danych, w związku

z czym możliwy jest zapis danych. To wszystko spra-

wia, że bardzo proste staje się rozwijanie aplikacji wy-

posażonych w najbardziej zaawansowane funkcje i

odpowiadających najbardziej wyszukanym gustom

użytkowników.

Sposoby tworzenia aplikacji

Platforma BlackBerry umożliwia tworzenie aplikacji

w Javie na dwa sposoby. Pierwszy, o którym wspo-

mnieliśmy wyżej, polega na korzystaniu z wbudowa-

nego API i tworzeniu aplikacji uruchamianych bezpo-

średnio na platformie BlackBerry (na systemie opera-

cyjnym). Drugi sposób wiąże się z rozwojem aplikacji

webowych. Wykorzystuje się tu możliwości wbudowa-

nej przeglądarki internetowej. Sam proces tworzenia

aplikacji webowych przebiega identycznie jak w przy-

padku tworzenia aplikacji pod zwykłe przeglądarki

stron internetowych, czyli wykorzystuje się tu techno-

logie takie jak: html, css itd.

Twórcy oprogramowania nie mogą narzekać na ze-

staw narzędzi developerskich dostarczonych przez

firmę RiM. Zarówno proces budowania aplikacji bez-

pośrednio na platformę BlackBerry, jak i tzw. web de-

velopment mają swoje wsparcie w odpowiednich na-

BlackBerry i Java

BlackBerry ma długą historię współpracy z technolo-

gią Java. Od modelu 5810 (2002 rok) większość co-

re’owych aplikacji jest napisanych w tym języku. Pro-

ducent telefonów stworzył również API, przy pomo-

cy którego każdy programista może tworzyć aplikacje

w języku Java. Najnowsza wersja API (ver. 5.0) udo-

stępnia zaawansowany zestaw funkcjonalności. De-

veloperzy mogą programować obsługę m.in. GPS,

8/2010

B lackBerry jest rodziną telefonów komórkowych

Java na BlackBerry

rzędziach. Są to wtyczki do popularnych środowisk

developerskich (IDE), np. do Eclipse'a, lub też cał-

kiem odrębne środowiska programistyczne stworzone

od podstaw przez producenta.

Istotnym udogodnieniem jest także liczna gama

emulatorów poszczególnych modeli telefonów Black-

Berry. Po instalacji Java Development Environment

(JDE) w którejkolwiek wersji, instalowane są domyśl-

ne emulatory. Użytkownik może jednak ściągnąć i za-

instalować emulator praktycznie każdego dostępne-

go na rynku telefonu BlackBerry. Trzeba jednak przy-

znać, że emulatory nowszych modeli działają dość

wolno, stąd też do developmentu wygodne jest korzy-

stanie ze starszych modeli.

W przeciwieństwie do np. platformy Android jest

możliwe jedynie programowalne deiniowanie UI, de-

klaratywne (ustawianie komponentów UI w np. pli-

kach xml ) nie jest obsługiwane. Jest to z pewno-

ścią pewna luka w API. Pozycjonowanie elementów

UI w odseparowanych plikach jest rozwijającym się

trendem w programowaniu interfejsów użytkownika.

Tworzenie GUI przebiega więc podobnie jak w przy-

padku programowania z użyciem biblioteki Swing

z podstawowego pakietu Javy (J2SE). Klasa każde-

go komponentu jest tworzona „ręcznie” przez progra-

mistę, zwykle w konstruktorach lub blokach statycz-

nych.

BlackBerry JDE

W artykule zajmiemy się tylko pierwszym sposobem

tworzenia aplikacji. Będziemy korzystać z wtyczki do

środowiska Eclipse (BlackBerry Java Plug-in for Eclip-

se v1.1) oraz z Java Development Environment w wer-

sji 4.5 (JDE 4.5). Wskazanie wszystkich elementów

potrzebnych do konfiguracji całego środowiska develo-

perskiego BlackBerry znajduje się w ramce „W sieci”.

Listing 1. Główna klasa przykładowej aplikacji

public class Notepad extends UiApplication {

public Notepad () {

pushScreen ( new UICreator () . createMainScreen ()

) ;

}

public static void main ( String [] args ) {

Notepad notepad = new Notepad () ;

notepad . enterEventDispatcher () ;

}

Prosta aplikacja

Zakładamy, że czytelnik posiada poprawnie zainstalo-

wane JDE, plugin do Eclipse'a oraz emulator. Zajmie-

my się więc utworzeniem prostej aplikacji będącej for-

mą notatnika. Z racji tego, że artykuł obejmuje pod-

stawy programowania na platformie BlackBerry, w ilu-

strującej go aplikacji zastosowaliśmy dość stare JDE

w wersji 4.5. Jednakże zawarte tam API w pełni za-

spokaja potrzeby tak prostego programu.

W procesie tworzenia aplikacji poruszymy trzy za-

gadnienia. Pierwszym będzie programowanie pro-

stego interfejsu użytkownika (UI), drugim – zaimple-

mentowanie jednej funkcji w „Menu” telefonu, trzecim

– oprogramowanie zapisu danych wprowadzonych

przez użytkownika do trwałego źródła.

Na platformie BlackBerry każda klasa generują-

ca interfejs użytkownika musi dziedziczyć z klasy

UIApplication . Klasa ta zawiera metody powołujące

do życia m.in. układ wszystkich elementów UI. Taką

metodą jest pushScreen() . W naszej aplikacji główną

klasą jest Notepad (Listing 1).

Jak widać, punktem startowym aplikacji jest meto-

da main() , w której tworzony jest obiekt klasy Notepad

i tym samym inicjalizowana jest cała aplikacja.

Listing 2. Metoda createMainScreen() tworząca układ i

wygląd głównego ekranu aplikacji

public MainScreen createMainScreen () {

initMainScreenAndComponents () ;

addComponentsToMainLayoutManager () ;

addLayoutManagerToMainScreen () ;

return mainScreen ;

}

Listing 3. Inicjalizacja VerticalFieldManagera oraz dodawanie

do niego komponentów

private void addComponentsToMainLayoutManager () {

mainVfm = new VerticalFieldManager ( Manager . VERTI

CAL_SCROLL ) ;

mainVfm . setMargin ( 10 , 0 , 0 , 10 ) ;

Tworzenie interfejsu użytkownika

BlackBerry API udostępnia szeroki wachlarz kompo-

nentów służących do budowania interfejsu użytkowni-

ka. Klasy komponentów znajdują się w pakiecie

mainVfm . add ( notesText ) ;

mainVfm . add ( saveButton ) ;

mainVfm . add ( vfm ) ;

}

net.rim.device.api.ui.

www.sdjournal.org

PROGRAMOWANIE JAVA

W naszej przykładowej aplikacji za zarządzanie

komponentami UI odpowiada klasa UICreator . Kla-

sa ta posiada pola będące referencjami do poszcze-

gólnych komponentów oraz jedną metodę publiczną

createMainScreen() służącą do stworzenia głównego

ekranu aplikacji. Metoda ta przedstawiona jest na Li-

stingu 2.

Z klasy UICreator korzysta główna klasa aplikacji

Notepad .

Jak każde API dostarczające komponentów do two-

rzenia UI, platforma BlackBerry zawiera komponen-

ty do rozmieszczania innych komponentów na ekra-

nie. Są to tzw. managery ( layout managers ) i w naszej

aplikacji wykorzystamy dwa ich podstawowe rodzaje.

Będzie to HorizontalFieldManager (jak sama nazwa

wskazuje, rozmieszcza elementy poziomo) i Verti-

calFieldManager (rozmieszcza pionowo). Spójrzmy na

fragment kodu, gdzie wykorzystane jest użycie tych

managerów (Listing 3).

Listing 3 pokazuje inicjalizację głównego manage-

ra layoutu zawierającego wszystkie pozostałe kompo-

nenty graficznego interfejsu użytkownika.

Użyta stała Manager.VERTICAL_SCROLL powoduje po-

jawienie się paska przewijania w sytuacji, gdy wy-

świetlane dane nie mieszczą się na ekranie.

Ustawiony margines mainVfm.setMargin(10, 0, 0,

10); oznacza przesunięcie całej zawartości ekranu

w pionie i poziomie o 10 pikseli, tak aby komponenty

UI nie były wyświetlane tuż przy krawędzi ekranu.

Lista dostępnych komponentów interfejsu użytkow-

nika jest podobna do tej, którą oferują konkurencyjne

platformy (Android OS). Znajdziemy tam: komponen-

ty odpowiedzialne za przyciski (buttony), pola teksto-

we, listy rozwijane, tzw. radio buttony, check-boxy i in-

ne. Na Listingu 4 pokazujemy inicjalizację większości

komponentów użytych w aplikacji.

Z listingu tego widać podobieństwa do biblioteki

Swing. Akcje wykonywane po naciśnięciu komponentu

ButtonField (przycisk) obsługują listenery. W tym kon-

kretnym przypadku jest to FieldChangeListener .

Występujący w prawie każdej bibliotece GUI ele-

ment Dialog odpowiedzialny jest za wyświetlenie okna

dialogowego z odpowiednim komunikatem. Jego rola

na platformie BlackBerry jest taka sama.

Z Listingu 3 i Listingu 4 wyłania się powoli cało-

kształt prostego interfejsu użytkownika. Głównym kon-

Listing 4. Inicjalizacja VerticalFieldManagera oraz dodawanie

do niego komponentów

private void initMainScreenAndComponents () {

mainScreen = new MainScreen () ;

mainScreen . setTitle ( new LabelField ( "Notatnik" )) ;

notesText = new EditField ( "Notatka: " , "" ) ;

saveButton = new ButtonField ( "Zapisz" ) ;

saveButton . setChangeListener ( new

FieldChangeListener () {

public void ieldChanged ( Field ield , int

context ) {

NotesInfo notesInfo = new NotesInfo () ;

notesInfo . setElement ( notesText . getText ()) ;

pm . persist ( notesInfo ) ;

Dialog . inform ( "Zapisano!" ) ;

notesText . setText ( null ) ;

}

}) ;

vfm = new VerticalFieldManager () ;

}

Rysunek 1. Ogólny widok interfejsu użytkownika

8/2010

Java na BlackBerry

tenerem jest VerticalFieldManager , który posiada trzy

elementy: pole tekstowe z opisem, button do zapisu

notatki oraz zagnieżdżony VerticalFieldManager słu-

żący do wyświetlenia w formie pionowej listy zacią-

gniętych ze źródła danych notatek. Efekt tych usta-

wień widać na Rysunku 1.

sto wiąże się z koniecznością zaprogramowania tzw.

menu telefonu, mającego najczęściej postać listy roz-

wijanej pokazującej się z boku ekranu. Również i plat-

forma BlackBerry posiada API pozwalające na stwo-

rzenie menu. W naszej aplikacji za obsługę menu

odpowiada klasa UICreator . Posiada ona pole typu

MainItem odpowiadające za stworzenie jednego ele-

mentu w menu telefonu. Na Listingu 5 jest przedsta-

wiony kod tej klasy.

Możemy tam znaleźć kilka interesujących fragmen-

tów kodu. Kod w metodzie run() wykonuje się po wy-

braniu pozycji w menu.

Zmienna pm jest referencją do PersistentManagera ,

klasy omówionej dokładnie w dalszej części arty-

kułu, a służącej do zarządzania trwałością obiek-

tów (notatek). Widzimy tam zaciągnięcie ze źró-

dła danych wszystkich dotychczas zapisanych nota-

tek, wykonanie iteracji, w końcu wyświetlenie nota-

tek na ekranie po uprzednim umiejscowieniu ich w

Menu telefonu

Programowanie aplikacji na smartphony bardzo czę-

Listing 5. Komponent MenuItem tworzący element w menu:

„Pobierz Notatki”

private MenuItem getItem = new MenuItem ( "Pobierz

notatki" , 110 , 11 ) {

public void run () {

Vector data = pm . load () ;

boolean dataWasLoaded = ! data . isEmpty () ;

if ( dataWasLoaded ) {

displayNotes ( data ) ;

}

private void displayNotes ( Vector data ) {

Enumeration enumeration = data . elements () ;

vfm . deleteAll () ;

index = 1 ;

while ( enumeration . hasMoreElements ()) {

putNotesToLayoutManager ( enumeration ) ;

}

notesText . setText ( null ) ;

}

private void putNotesToLayoutManager ( Enumeratio

n enumeration ) {

NotesInfo nf = ( NotesInfo ) enumeration . next

Element () ;

hfm = new HorizontalFieldManager () ;

hfm . setMargin ( 10 , 0 , 0 , 0 ) ;

hfm . add ( new LabelField ( index ++ + "." )) ;

hfm . add ( new LabelField ( nf . getElement ())) ;

vfm . add ( hfm ) ;

}

} ;

}

Rysunek 2. Menu telefonu z opcją „Pobierz notatki”

www.sdjournal.org

PROGRAMOWANIE JAVA

HorizontalFieldManager . Te zadania oczywiście reali-

zują dwie prywatne funkcje displayNotes(Vector data)

i putNotesToLayoutManager(Enumeration enumeration) .

Na Rysunku 2 jest przedstawiony widok aplikacji

z rozwiniętym menu telefonu.

Listing 6. Klasa jedynej encji w aplikacji - NotesInfo

public inal class NotesInfo implements Persistable {

public static inal int ID = 0 ;

public static inal int NAME = 1 ;

private Vector elements ;

Zapis danych

Jedną z podstawowych funkcji praktycznie każdej

aplikacji jest przechowywanie danych, na których

aplikacja działa. BlackBerry umożliwia zapis danych

w systemie i odtwarzanie ich zarówno po ponownym

uruchomieniu aplikacji, jak i po restarcie całego sys-

temu operacyjnego (restart telefonu). Od wersji JDE

5.0 istnieje możliwość zapisu danych w bazie danych

SQLite. Ten niewielki silnik bazodanowy znany jest

także m.in. z systemu Android i świetnie sprawdza się

w zastosowaniach mobilnych.

Na platformie BlackBerry, każdy obiekt, któ-

ry chcemy zapisać, musi implementować interfejs

Persistable . W naszym projekcie klasą encji jest

NotesInfo przechowująca informację o zapisanym

tekście notatki. Na Listingu 6, z racji jego niewielkiej

objętości, umieściliśmy kod całej klasy.

Oczywiście klasa ta opakowuje kilka funkcjonalno-

ści. Na przykład zmienna typu Vector może służyć

do przechowywania kilku właściwości danej notatki.

W naszym przykładzie korzystamy jednak tylko z za-

pisu jednej właściwości – samego tekstu notatki.

Samą logiką zapisu zajmuje się stworzona przez

nas klasa PersistentManager . Zawiera ona od-

wołanie do dostarczonej przez BlackBerry klasy

PersistentObject . Stanowi ona faktyczne opakowa-

nie dostępu do źródła danych i interfejs komunika-

cji z nim. Sam obiekt uzyskuje się, korzystając z klas

API: PersistentObject store = PersistentStore.getP

ersistentObject(0xdec6a67096f133cL);

W metodzie getPersistentObject(long key) użyliśmy

dedykowanego klucza identyfikującego. Każdy obiekt

zapisywany do źródła danych (czyli w naszym przypad-

ku – NotesInfo ) musi mieć unikalny klucz jednoznacz-

nie identyfikujący go w źródle danych i pozwalający na

wykonywanie na nim akcji zapisu lub pobrania.

Bazując na tych założeniach, utworzyliśmy dwie me-

tody w PersistentManager – jedną do zapisu notatki,

drugą do jej odczytu. Pokazane jest to na Listingu 7.

public NotesInfo () {

elements = new Vector ( 1 ) ;

for ( int i = 0 ; i < elements . capacity () ; ++ i ) {

elements . addElement ( new String ( "" )) ;

}

public String getElement () {

return ( String ) elements . elementAt ( NAME ) ;

}

public void setElement ( String value ) {

elements . addElement ( value ) ;

}

Listing 7. Metody do zapisu i odczytu notatek ze źródła

danych

public void persist ( NotesInfo notesInfo ) {

data . addElement ( notesInfo ) ;

synchronized ( store ) {

store . setContents ( data ) ;

store . commit () ;

}

public Vector load () {

synchronized ( store ) {

data = ( Vector ) store . getContents () ;

}

return data ;

}

W Sieci

• Eclipse IDE do ściągnięcia: http://www.eclipse.org/downloads/

• BlackBerry Plugin do Eclipse'a: http://na.blackberry.com/eng/developers/javaappdev/devtools.jsp

• BlackBerry JDE – różne wersje: http://na.blackberry.com/eng/developers/javaappdev/javadevenv.jsp

• Dostępne emulatory: http://na.blackberry.com/eng/developers/resources/simulators.jsp

• Opis instalacji i koniguracji środowiska developerskiego: http://na.blackberry.com/developers/resources/A1_Setting_up_neces-

sary_tools_v5.0.pdf

• Dokumentacja BlackBerry API ver. 4.5 (JavaDoc): http://www.blackberry.com/developers/docs/4.5.0api/index.html

8/2010

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: