2004.11_LeftHand–zarządzanie firmą na Linuksie_[Biznes].pdf

Linux w irmie

LeftHand

– zarządzanie

irmą na Linuksie

Krzysztof Kleszczewski, Anatol Ogórek

magającym zarządzanie

firmą działającym pod

Linuksem możemy powie-

dzieć z całą pewnością tylko to, że jest go

niewiele. Producenci, związani dotych-

czas stosowaną technologią, obawiają się

inwestycji w wersje linuksowe swoich

produktów. Koronnym argumentem jest

tu dotychczas niewielkie zastosowanie

tego systemu w biznesie, szczególnie na

komputerach biurkowych. Z drugiej strony

firmy wstrzymują się z instalacją Linuksa

właśnie ze względu na brak aplikacji

do zarządzania firmą. Oprogramowanie

linuksowe zwykle kojarzy się z bezpłat-

ną licencją GPL. I tu pojawia się pytanie

– czy można stworzyć profesjonalne opro-

gramowanie tego typu rezygnując z jego

komercyjnego charakteru (pamiętajmy,

że oprogramowanie do zarządzania firmą

i jej finansami jest często podstawowym

narzędziem pracy, a wymogi stawiane

jego niezawodności, szybkości aktuali-

zacji i wsparciu technicznemu są zwykle

bardzo wysokie). Uważam, że nie jest to

możliwe. Projekty tego typu wymagają

stałego i pełnego zaangażowania zespołu

twórców, a co za tym idzie – ponoszenia

kosztów. Jedyne, co można zrobić, to

starać się je ograniczyć do rozsądnego

minimum i bardziej liczyć korzyści wyni-

kające z ilości sprzedanych programów

niż z ich wysokiej ceny jednostkowej.

Firebird, wywodzący się ze znanego

i sprawdzonego InterBase'a. Ponieważ

program i serwer baz danych mogą dzia-

łać na różnych systemach operacyjnych,

możemy zaprojektować konfigurację

najlepiej dostosowaną do potrzeb firmy,

a także możliwie najtańszą. Godna pole-

cenia jest możliwość zdalnego dostępu do

aplikacji za pomocą terminala graficznego.

W przypadku użycia Linuksa nie poniesie-

my w związku z tym żadnych kosztów.

DVD

Po uruchomieniu dystrybucji

Linux+ Live DVD można prze-

testować działanie programu

LeftHand Mała Księgowość 2.0.

Wymagania sprzętowe

i instalacja systemu

Minimalne wymagania sprzętowe to pro-

cesor Pentium 400 MHz i 128 MB pamię-

ci RAM. Instalacja programu jest bardzo

prosta, gdyż polega na uruchomieniu

pliku instalacyjnego ( sh lhmk-2.0-linux-

installer.bin ) i zatwierdzaniu kolejnych

etapów. W trakcie instalacji jednokrot-

nie instalator poprosi nas o podanie

hasła administratora. Interfejs instalatora

niczym nie odbiega od tego co możemy

zobaczyć w trakcie instalacji programów

w systemie Windows.

Oprogramowanie LeftHand to oferta

skierowana przede wszystkim do małych

i średnich firm. Wdrożenie go nie jest

zbyt skomplikowane, a użytkowanie nie

wymaga specjalnych szkoleń. Docelowo,

Na płycie CD/DVD

Na płycie CD/DVD znajduje

się bezpłatna wersja

(z reklamami) programu

LeftHand Mała Księgowość 2.0.

Oprogramowanie LeftHand

Jednym z programów do zarządzania

firmą, który możemy uruchomić pod

Linuksem, jest wieloplatformowe opro-

gramowanie firmy LeftHand. Wieloplat-

formowość oznacza, że dokładnie ten

sam program jest dostępny w wersji

Linux, Windows i Mac. Program działa

w oparciu o bezpłatny serwer baz danych

O autorach

Krzysztof Kleszczewski jest koor-

dynatorem projektu LeftHand,

a Anatol Ogórek głównym

programistą irmy LeftHand.

Rysunek 1. Instalacja programu Lefthand

Mała Księgowość 2.0.

38 listopad 2004

O oprogramowaniu wspo-

lefthand

Linux w irmie

Technologia

frameworkowa

Na potrzeby rozwoju programu LeftHand

Mała Księgowość , przy użyciu biblioteki

Qt , został stworzony własny framework,

który w znacznej mierze przyczynił się

do wzrostu tempa rozwoju aplikacji.

Pozwoliło to zautomatyzować najczęściej

wykonywane czynności. Również dzięki

frameworkowi został ujednolicony interfejs

użytkownika, ponieważ wszystkie moduły

korzystają z okien tego samego typu, na

których może znaleźć się wiele standardo-

wych lub niestandardowych elementów.

Ponadto, został stworzony niezależny

interfejs obsługi baz danych. Odczyt, zapis

oraz modyikacja rekordów znalazła się

w jądrze systemu, dzięki czemu programi-

sta piszący dany moduł biznesowy zostaje

zwolniony z większości problemów zwią-

zanych z obsługą bazy i może skupić się

na implementacji założeń funkcjonalnych

programu.

Wraz z frameworkiem został stworzo-

ny szereg własnych komponentów (wid-

getów), ściśle z nim współpracujących,

pozwalających przyspieszyć proces two-

rzenia aplikacji oraz zmniejszyć liczbę linii

kodu, które trzeba napisać, aby osiągnąć

zamierzony cel. Całość jest oczywiście

w pełni wieloplatformowa i pracuje na sys-

temach Linux, Windows oraz Mac OS X.

Począwszy od wersji 2.0, program

został przepisany praktycznie od nowa

przy użyciu właśnie tego narzędzia.

Pozwoliło to w krótkim czasie stworzyć

aplikację bardzo rozbudowaną, dopraco-

waną, a co najważniejsze – skalowalną.

Podstawą aplikacji jest biblioteka frame-

worku. Do niej są dodawane moduły, które

są bibliotekami współdzielonymi ( *.dll

w Windows, a *.so w Linuksie).

Głównym celem tych zmian jest, aby

w przyszłości użytkownik tego programu

miał narzędzie bardzo uniwersalne i aby

mógł zdecydować, jakich modułów chce

używać.

Framework jest rozwijany jako odrębny

projekt, niezależnie od aplikacji Lefthand

Mała Księgowość. Już w chwili obecnej

jest narzędziem, które z powodzeniem

może być wykorzystane w irmach, które

chcą tworzyć wieloplatformowe oprogra-

mowanie dla przedsiębiorstw.

ność systemu i uczynić go odpornym na

ciągle zmieniające się szczegółowe regu-

lacje prawne. Ponieważ reguły działania

organizacji i ogólne zasady księgowości są

w wielu krajach, a szczególnie w krajach

Unii Europejskiej, dość do siebie podobne,

jest planowane powstanie wersji narodo-

wych systemu LeftHand wraz z obsługą

wielu języków. Obecnie system obsługuje

podatkową księgę przychodów i rozcho-

dów. Obsługa pełnej księgowości jest pla-

nowana na grudzień 2004 roku.

nie czekając na zaksięgowanie dokumen-

tu przez księgowość. Wprowadzenie

takiego systemu jest istotne dla działu

księgowości firmy, gdyż dużo informacji

o dokumencie będzie wprowadzone przez

kogoś innego. Celowo została rozdzielona

część systemu odpowiedzialna za bieżące

funkcjonowanie firmy od części czysto

księgowej, gdyż księgowość może być

realizowana z pewnym opóźnieniem przez

zewnętrznego księgowego.

Kontrahenci irmy

Informacje kluczowe dla firmy to baza

wiedzy o kontrahentach firmy i historii

kontaktów z nimi. Poza podstawowymi

informacjami o firmach (adresy, dane

kontaktowe, numery administracyjne

i warunki handlowe), są zbierane infor-

macje o osobach, z którymi mamy

kontakt w danej firmie. W celu uporząd-

kowania naszych informacji o kontrahencie

możemy nadawać mu rozmaite zdefi-

niowane wcześniej cechy, pogrupowane

w grupy. Bazując na cechach, jak i innych

informacjach o kontrahencie, możemy

zadawać systemowi rozmaite pytania

w celu wybrania interesującej nas grupy

firm. Moduł ten zostanie uzupełniony

o spis kontaktów, jakie mieliśmy lub

planujemy mieć z danym kontrahentem.

Unikniemy w ten sposób sytuacji, gdy

kilka osób kontaktuje się z daną firmą

w tej samej sprawie. Łatwa jest też kontrola

aktywności handlowców, a co istotne,

może być prowadzona na bieżąco.

Dla trochę większych firm przydatny

może być moduł zbierający podstawowe

informacje o pracownikach firmy (pod-

ręczna książka teleadresowa).

Zasady licencjonowania

Licencjonowanie programu jest odzwier-

ciedleniem jego koncepcji. Na każdą

firmę przypada jedna licencja, bez limitu

stanowisk, na których jest zainstalo-

wany program. Wynika to z założenia,

że każdy pracownik powinien mieć

dostęp do interesujących go danych.

Wprowadzenie ograniczeń tego typu

odbiłoby się niekorzystnie na sprawności

funkcjonowania firmy. Razem z licencją

otrzymuje się prawo do uaktualnień syste-

mu przez 6 miesięcy. Prawo do kolejnego

okresu uaktualnień, tym razem rocznego,

można wykupić za niewielką opłatą.

Ci, którzy chcieliby przetestować

system lub wręcz na nim pracować, ale

jeszcze nie są zdecydowani na zakup,

mogą skorzystać z bezpłatnej wersji

z reklamami. Jest to ten sam program co

wersja komercyjna, ale mający pewną

właściwość. Przy starcie programu poja-

wiają się plansze informacyjno-rekla-

mowe, które trzeba obejrzeć za każdym

uruchomieniem systemu. Z programu

można korzystać przez nieograniczony

czas pod warunkiem dokonania rejestra-

cji na stronie internetowej firmy LeftHand.

Do wersji z reklamami nie są wydawane

uaktualnienia, ale wraz z rozwojem pro-

gramu pojawiają się kolejne wersje.

Uruchomienie systemu

LeftHand Mała

Księgowość 2.0

W dalszej części artykułu przedstawiamy

krótki opis elementów systemu, czyli jak

rozpocząć pracę z programem.

Po uruchomieniu aplikacji na ekranie

pojawia się okienko logowania. Począt-

kowo jest zdefiniowany tylko jeden użyt-

kownik posiadający nazwę admin . Pole

hasła pozostawiamy puste i wciskamy

przycisk OK .

Centrum programu

– rejestracja dokumentów

Serce programu to moduł rejestracji

dokumentów. Gromadzi informacje

o dokumentach otrzymanych od kontra-

hentów zewnętrznych, jak i tych wygene-

rowanych przez inne moduły systemu.

Proces przetwarzania dokumentu

przez system rozpoczyna się w momencie

otrzymania lub wygenerowania go przez

firmę, a kończy w momencie ostatecz-

nego zaksięgowania i złożenia w archi-

wum. Pozwala to uzyskiwać podstawowe

informacje o sytuacji firmy na bieżąco,

system ma wspomagać wszelkie działa-

nia firmy, rejestrując informacje w czasie

rzeczywistym. Idealną sytuacją jest, aby

cała firma, nawet ta posiadająca oddziały

w różnych miejscach, mogła działać na

jednej centralnej bazie danych. Na ile to

możliwe, starano się zapewnić uniwersal-

Organizacja pracy

z systemem

Dane są przechowywanie w pliku bazy

danych data.gdb , znajdującym się w pod-

katalogu db. Nazwę pliku oraz miejsce

www.lpmagazine.org

Linux w irmie

jego przechowywania możemy dowolnie

zmieniać. W zakładce Ustawienia global-

ne wskazujemy ścieżkę dostępu do pliku.

Możemy pracować z różnymi plikami

danych. Po dokonanej zmianie musimy

zamknąć i ponownie uruchomić pro-

gram. Zalecane jest okresowe tworzenie

kopii pliku z danymi.

Na początku definiujemy rok i okresy

rozliczeniowe ( Definicje –> Lata Obroto-

we ). W przypadku prowadzenia księgi

przychodów i rozchodów, rok obrotowy

pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Kolejnym krokiem jest zaplanowanie

uprawnień dla różnych użytkowników

( System –> Role użytkowników ). Mając

zdefiniowane role, możemy wprowadzić

użytkowników systemu ( System –> Użyt-

kownicy ). Każdemu z użytkowników

musi być przypisana zdefiniowana wcze-

śniej rola.

Następnie definiujemy stałe elemen-

ty systemu ( Definicje ). Wprowadzamy

podstawowe dane naszej firmy, które

będą widoczne na wydrukach rapor-

tów i dokumentach emitowanych przez

program. Rodzaje archiwów ( Definicje

–> Archiwa ) powinny być wprowadzone

przed definiowaniem linii fakturowych.

Do każdej z linii musimy przyporządko-

wać archiwum, w którym będą przecho-

wywane dokumenty.

Później, w zależności od potrzeb,

definiujemy pozostałe elementy systemu.

Rysunek 2. Główne okno programu

ikony oznaczonej znakiem „ +” . Klawisz

[ Tab ] powoduje przejście do następnego

pola formatki.

Do wyszukiwania informacji w tabe-

lach służą filtry wyszukiwania. Dyspo-

nujemy trzema ich rodzajami: określające

zakres dat, określające zakres wartości

i ograniczające wyświetlane dane do

pozycji zawierających określony ciąg

znaków.

Kartoteki

W menu Kartoteki grupujemy informacje,

których ilość może rozrastać się w szyb-

kim tempie. Są to Kontrahenci , Towary

i Usługi oraz Rodzaje operacji KPiR .

Dokumenty

W menu Dokumenty znajdziemy cen-

trum rejestracji wszystkich dokumentów

( Rejestracja dokumentów ) oraz tworzenia

dokumentów generowanych przez firmę

( Dokumenty sprzedaży i Dokumenty

magazynowe ).

Na początku przyjrzyjmy się rejestra-

cji dokumentów. Te generowane przez

aplikację (faktury VAT sprzedaży) są reje-

strowane automatycznie, ale otrzymane

z zewnątrz musimy wprowadzić ręcz-

nie.

Menu systemu

Menu systemu zapewnia dostęp do naj-

ważniejszych elementów aplikacji.

Interfejs programu

Prawie wszystkie operacje w programie

możemy wykonać bez użycia myszki,

posługując się jedynie klawiaturą.

Przyciśnięcie klawisza [ Alt ] wraz

z podkreśloną literą menu powoduje

rozwiniecie listy, po której poruszamy

się za pomocą strzałek. Wciśnięcie kla-

wisza [ Enter ] powoduje uruchomienie

wybranej opcji. Jednoczesne wciśnięcie

klawisza [ Ctrl ] i określonej litery stano-

wi odpowiednik przyciśnięcia ikony na

pasku programu. Lista podstawowych

skrótów tego typu, używanych w progra-

mie, wygląda następująco:

System

Menu System zawiera grupę funkcji admi-

nistracyjnych. Obsługuje ustawienia pro-

gramu (czcionka systemowa, styl, ścieżka

do bazy danych), zarządza użytkownika-

mi i ich uprawnieniami (początkowo jest

tylko użytkownik admin , posiadający

rolę administratora) oraz pozwala doko-

nać rejestracji programu.

Po wybraniu opcji nowy dokument

mamy przed sobą zakładkę służącą do

zapisania ogólnych informacji o doku-

mencie. Wybieramy z rozwijanej listy

zdefiniowany wcześniej rodzaj doku-

mentu, a następnie wprowadzamy numer

własny dokumentu. W przypadku dat

domyślnie wstawiana jest data systemo-

wa. Po zmianie daty dokumentu zmienia

się również data operacji, ustawiając się

na ten sam dzień. Data operacji może

być później zmieniona ręcznie, ale

pamiętajmy, że każda zmiana daty doku-

mentu zmieni również datę operacji.

Z datą, pod którą planujemy zaksięgować

dokument, powiązany jest numer okresu

rozliczeniowego. Kontrahenta wybiera-

my z rozwijanej listy zawierającej firmy,

z zaznaczoną opcją lista podręczna .

Deinicje

W menu Definicje definiujemy stałe

elementy systemu. Dostęp do nich

powinien być ograniczony do uży-

tkowników mających uprawnienia

do podejmowania kluczowych decyzji

w firmie: Archiwa (grupy dokumentów),

Kraje (kraje, z którymi mamy

kontakty), Linie fakturowe (sposób

numeracji faktur sprzedaży), Maga-

zyny , Typy dokumentów (wykorzysty-

wane rodzaje dokumentów) oraz Lata

obrotowe .

• [ Ctrl ]+[ E ] – edytuj;

• [ Ctrl ]+[ N ] – nowy;

• [ Ctrl ]+[ D ] – usuń;

• [ Ctrl ]+[ R ] – odśwież;

• [ Ctrl ]+[ X ] – zamknij.

Klawisz [ Insert ] powoduje wstawienie

nowej pozycji – jest odpowiednikiem

listopad 2004

lefthand

Linux w irmie

Rysunek 3. Moduł rejestracji dokumentów

Możemy też wpisać fragment symbolu

kontrahenta, a wtedy pełna lista zosta-

nie przefiltrowana według wpisanych

znaków. Możemy również za pomocą

ikonki wyświetlić listę wszystkich kon-

trahentów i z niej dokonać wyboru.

Teraz przejdźmy do Dokumenty

sprzedaży . W obecnej wersji dostęp-

na jest obsługa faktur sprzedaży VAT.

W pierwszej zakładce wybieramy pod-

stawowe parametry faktury. Z rozwi-

janej listy wybieramy linię fakturową,

według której zostanie nadany numer.

Wskazujemy cennik, z którego zostaną

pobrane domyślne ceny do pozycji fak-

tury. Ceny możemy później edytować.

Zmiana cen może nastąpić również

w wyniku zastosowania rabatów.

Pozycje faktury dodajemy w zakład-

ce Pozycje faktury klawiszem [ Insert ] lub

ikoną ze znakiem „ +” . Dane dotyczące

wybranej pozycji można edytować tylko

w dolnej części ekranu. W przypadku,

gdy przedmiotem sprzedaży jest usługa,

możemy również edytować nazwę.

Numer faktury nadawany jest w mo-

mencie zapisania dokumentu. System

kontroluje chronologię wystawiania

dokumentów i nie pozwoli na wysta-

wienie faktury z datą wcześniejszą niż

data ostatniej faktury z wybranej linii

fakturowej.

Fakturę drukujemy przyciskając

ikonę z obrazkiem drukarki. Jeżeli

dokument nie był wcześniej zapisa-

ny, stanie się to automatycznie. Przy

wydruku duplikatu faktury musimy

dodatkowo podać datę wystawienia,

ponieważ domyślnie proponowana jest

data systemowa.

Zestawienia

W obecnej wersji w menu Zestawienia

możemy przeglądać i drukować stany

magazynowe konkretnych magazynów

lub wszystkich razem.

Podsumowanie

Na dołączonej płytce przedstawiamy

Państwu system mający usprawnić co-

dzienną pracę firmy. Korzystając z wcze-

śniej stworzonych katalogów kontrahen-

tów, towarów i usług w prosty sposób

możemy wystawiać faktury sprzedaży.

Na podstawie zarejestrowanych doku-

mentów generowana jest podatko-

wa księga przychodów i rozchodów

i rejestry VAT. Nasz program jest

w stanie ciągłego rozwoju, pojawiają

się nowe funkcje. Czasami trudno nam

ustrzec się błędów. Zapraszamy do

podzielenia się z nami opinią i progra-

mie. Wdzięczni będziemy również za

propozycje nowych funkcji programu.

W kolejnych wersjach będziemy starali

się je realizować. Zainteresowanych

prosimy o maile na adres info@le-

fthand.com.pl.

W Internecie:

• Strona domowa irmy LeftHand:

http://www.lefthand.com.pl/

www.lpmagazine.org

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: