specyfikacja_mlodziez.pdf

SPECYFIKADIAGNOZYPSYCHOLOGICZNEJMŁODZIEśY

Na podstawie: LeźnickaŁoś, A. (2002).Nauczyćsiękochać.Terapiapsychoanalitycznawteoriiipraktyce.

Warszawa:Wyd.JacekSantorski&Co,s.5052.

Dla studentów III roku psychologii dziennej i zaocznej SWPS we Wrocławiu, opracowała mgr Mirosława

Niewiarowska.

FazędojrzewaniaiposzukiwaniatoŜsamościcharakteryzujągwałtownezmianyfizjologiczne

i dojrzewanie seksualne. Zmiany te niezwykle mocno wpływają na rozwój poznawczo

emocjonalny.

Nastolatek przeŜywa wiele silnych uczuć i pragnień, często sprzecznych ze sobą. Typowe

sprzecznościto:egoizmialtruizm,szczodrośćiskąpstwo,Ŝycietowarzyskieiizolowanie

się, radość i smutek, intensywne zauroczenia i gwałtowne porzucenia,

podporządkowaniesięibunt,materializmiidealizm.

Innymistotnymelementemtegoetapujestponownepojawieniesię(imoŜliwośćponownego

przepracowania) konfliktów z etapów wcześniejszych. Wszystkie konflikty wieku

dojrzewania mają swoje korzenie we wczesnodziecięcych fiksacjach: jeść czy nie jeść,

wykonać polecenie czy zbuntować się, eksponować czy ukrywać swoje ciało w ubiorze,

uwieść sympatię koleŜanki czy wybrać lojalność. Pozytywne doświadczenia, nabyte w

okresie dojrzewania, ułatwiają rozwiązanie konfliktów. Wcześniejsza zdolność do zajęcia

uwagizabawączypracązostajewtymokresieniestetyosłabiona.

Dlanastolatkówtypowejestpoczuciezagubieniaibrakusatysfakcji.Przejawiasięono

w niecierpliwości, przerzucaniu się z jednego działania w drugie, kłopotach z

koncentracją, trudnościach w nauce, częstej zmianie przyjaciół, konfliktach z

otoczeniem,niekontrolowanychwybuchachzłościlubsmutku.

Poszukiwanie własnej toŜsamości przybiera formę oporu wobec uznanych autorytetów,

wobectego,codotądbyłoznaneiakceptowane.WzwiązkuztympojawićsięmoŜepoczucie

osamotnienia i izolacji oraz stan pustki i głodu relacji. Inną formą poszukiwania

toŜsamości jest naśladowanie róŜnych osób z własnego otoczenia. Na początku tego etapu

obrazsiebiejestczęstoubogi,fragmentarycznyipełensprzeczności.Nastolatekzaczyna

duŜouwagipoświęcaćsobie–temu,coprzeŜywa,jakwygląda,cosięznimdzieje.

Zdrugiejstrony,duŜouwagipoświęcaprzyjaźniom,którewtymczasieczęstosięzmieniają.

Na tym etapie dziewczynki często przebywają we własnym gronie, a chłopcy równie

niechętnie dopuszczają je do swoich grup. Preferowanie towarzystwa tej samej płci moŜe

wynikaćzlękuprzedekscytującaobecnościąpłciprzeciwnej,przyjednoczesnejniechęcido

samotności. Jednym z istotnych zadań tego okresu jest nabycie trwałej zdolności do

wchodzeniawzwiązkinadojrzałympoziomie.

W związku z tym porozumienie się z nastolatkiem w procesie diagnozy oraz odróŜnienie

typowychkonfliktówodzaburzeńbywaniekiedyprawdziwymwyzwaniemdlapsychologa.

WprocesiediagnozynastolatkazachodzićmoŜetrudnośćzdoboremtestówimetod:niektóre

wydająsiębyćzbyt„dziecinne”,ainne–zbyt„dorosłe”.Wymagatozawszeindywidualnego

podejściadodanejosoby,alezezwróceniemuwaginazakresnormdodanegotestu.

NapsychologuspoczywaduŜaodpowiedzialnośćzwiązanazochronąindywidualnychmyślii

refleksji młodego człowieka. Niekiedy są to bardzo juŜ dojrzałe przemyślenia, niekiedy

niepokojące. Wówczas kwestia poinformowania o tym rodziców jest istotna z punktu

widzenia bezpieczeństwa (np. plany samobójcze ocena ich realności, zaŜywanie

narkotyków, alkoholu, itp.). Pełnoletni (i nie tylko pełnoletni) nastolatek z pewnością

zareagujezłościączyutratązaufaniawprzypadkuujawnieniarodzicomtakichspraw.Warto

zadbaćwcześniejouściślenietychkwestiiprzyzawieraniukontraktudotyczącegodiagnozy,

(czyli przed rozpoczęciemdiagnozy). ZaleŜytooczywiścierównieŜod tego,wjakim celu

wykonywanajestdiagnoza.

W diagnozie psychologicznej młodzieŜy wykorzystuje się często testy, które słuŜą do

diagnozy osób dorosłych lub odpowiednie wersje ogólnie stosowanych metod. Niezwykle

istotne jest sprawdzenie zakresu norm w podręczniku. Kolejnym tematem jest kwestia

odpowiedniej interpretacji wyników, z uwzględnieniem specyfiki tej dynamicznej fazy

rozwojumłodegoczłowieka.

Diagnoza intelektu – Skala Inteligencji Wechslera Dla Dorosłych WAISR(PL) – jest to

odrębnytest(normyod16.rokuŜycia),TestMatrycRavena.

Diagnozaosobowości–TestApercepcjiTematycznej(TAT)–jesttowersjadlamłodzieŜyi

dorosłych, Test Drzewa (ten sam test, odpowiednia dla wieku interpretacja), Test

Niedokończonych Zdań Rottera (istnieje wersja dla dzieci, młodzieŜy i dorosłych),

Kwestionariusz Osobowości Eysencka EPQR (normy od 16. r.Ŝ.), Kwestionariusz AR

(pomiar trzech strategii działania: rezygnacji, ataku, bezwzględności, umoŜliwia częściowy

opisosobowości,normy1520lat).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: