Poradnik dla podejmującego pierwszą pracę cz.2.pdf
(
437 KB
)
Pobierz
untitled
Spis treœci
Czas pracy i wynagrodzenia
1. Systemy czasu pracy
2. Obliczanie wymiaru czasu pracy
3. Przerwy w pracy i odpoczynki
4. Godziny nadliczbowe
5. Praca w niedziele i œwiêta
6. Praca w porze nocnej
7. Odrêbnoœci dotycz¹ce pracowników m³odocianych
8. Czym jest wynagrodzenie za pracê?
9. Sposób ustalenia warunków wynagradzania
10. Termin, miejsce i czas wyp³aty wynagrodzenia
11. Forma wynagrodzenia za pracê
12. Potr¹cenia z wynagrodzenia za pracê
13. Kwota wolna od potr¹ceñ
14. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy
15. OdpowiedzialnoϾ materialna pracownika
1. Systemy czasu pracy
Czas pracy
to czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji praco-
dawcy w zak³adzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywa-
nia pracy. Jest to zatem ten czas, kiedy pracownik znajduje siê w miejscu wska-
zanym przez pracodawcê, gotowy do wykonywania pracy.
Tydzieñ pracy
to nie tydzieñ kalendarzowy, lecz 7 kolejnych dni, poczy-
naj¹c od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego. Jeœli zatem okres rozlicze-
niowy bêdzie rozpoczyna³ siê np. w pi¹tek 1 grudnia 2006 r., to ka¿dy tydzieñ
pracy w tym okresie rozliczeniowym bêdzie obejmowa³ dni od pi¹tku
do czwartku.
Okres rozliczeniowy
to odcinek czasu wyra¿ony w tygodniach lub miesi¹-
cach, na który jest planowana i po up³ywie którego jest rozliczana praca ka¿-
dego pracownika (maksymalne d³ugoœci okresów rozliczeniowych zosta³y
wskazane przy opisie ka¿dego z systemów czasu pracy).
Doba pracownicza
to 24 kolejne godziny, poczynaj¹c od godziny, w któ-
rej pracownik rozpoczyna pracê zgodnie z obowi¹zuj¹cym go rozk³adem cza-
su pracy. Pojêcie doby pracowniczej nie pokrywa siê zatem z pojêciem doby
astronomicznej.
Zasad¹ jest, ¿e czas pracy pracownika nie mo¿e przekraczaæ 8 godzin
na dobê (tzw. norma dobowa czasu pracy) i przeciêtnie 40 godzin w przeciêt-
nie 5-dniowym tygodniu pracy (tzw. norma œredniotygodniowa czasu pracy)
w okresie rozliczeniowym nieprzekraczaj¹cym 4 miesiêcy. Oznacza to zatem,
¿e pracownik nie mo¿e pracowaæ wiêcej ni¿ 8 godzin na dobê, ale mo¿e pra-
cowaæ wiêcej ni¿ 40 godzin w tygodniu i wiêcej ni¿ 5 dni w tygodniu. Jednak
praca ponad 40 godzin w tygodniu lub ponad 5 dni w tygodniu musi byæ zrów-
nowa¿ona czasem wolnym w innych tygodniach, tak by w danym okresie roz-
liczeniowym pracownik nie pracowa³ œrednio w tygodniu wiêcej ni¿ 5 dni
po 40 godzin.
Przyk³ad:
Pracownik œwiadczy pracê w 4-tygodniowym okresie rozliczeniowym.
W jednym tygodniu pracownik œwiadczy³ pracê w wymiarze 30 godzin,
w drugim – 50, w trzecim – 48, a w czwartym tygodniu tego okresu rozlicze-
niowego – 32. Norma œredniotygodniowa zosta³a zatem zachowana, gdy¿
œrednio w tym okresie rozliczeniowym pracownik œwiadczy³ pracê
przez 40 godzin tygodniowo (30 + 50 + 48 + 32 = 160, 160 : 4 = 40).
Ww. porz¹dek pracy, w którym pracownik pracuje nie wiêcej ni¿ 8 godzin
na dobê i przeciêtnie 40 godzin w przeciêtnie 5-dniowym tygodniu pracy
w przyjêtym okresie rozliczeniowym, nazywany jest
podstawowym systemem
czasu pracy
.
Istniej¹ równie¿ systemy czasu pracy, w których praca mo¿e byæ œwiadczo-
na d³u¿ej lub musi byæ œwiadczona krócej ni¿ wynika to z podstawowego sys-
temu czasu pracy.
I tak, mamy nastêpuj¹ce, inne ni¿ podstawowy, systemy czasu pracy:
System równowa¿nego czasu pracy, w którym dopuszczalne jest
przed³u¿enie dobowego wymiaru czasu pracy, nie wiêcej jednak ni¿ do
12 godzin
, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczaj¹cym 1 miesi¹ca. Prze-
d³u¿ony dobowy wymiar czasu pracy jest równowa¿ony krótszym dobowym
wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.
Mo¿e byæ stosowany w przypadkach, gdy jest to uzasadnione rodzajem pra-
cy lub jej organizacj¹.
System równowa¿nego czasu pracy, w którym dopuszczalne jest prze-
d³u¿enie dobowego wymiaru czasu pracy, nie wiêcej jednak ni¿ do 16 godzin
,
w okresie rozliczeniowym nieprzekraczaj¹cym 1 miesi¹ca. Mo¿e byæ stosowa-
ny przy pracach polegaj¹cych na dozorze urz¹dzeñ lub zwi¹zanych z czêœcio-
wym pozostawaniem w pogotowiu do pracy
System równowa¿nego czasu pracy, w którym dopuszczalne jest prze-
d³u¿enie dobowego wymiaru czasu pracy, nie wiêcej jednak ni¿ do 24 godzin
,
w okresie rozliczeniowym nieprzekraczaj¹cym 1 miesi¹ca. Mo¿e byæ stosowa-
ny przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, a tak¿e dla pracowników zak³a-
dowych stra¿y po¿arnych i zak³adowych s³u¿b ratowniczych.
System czasu pracy w ruchu ci¹g³ym
, w którym dopuszczalne jest
przed³u¿enie czasu pracy do 43 godzin przeciêtnie na tydzieñ w okresie rozli-
czeniowym nieprzekraczaj¹cym 4 tygodni. Jednego dnia w niektórych tygo-
dniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy mo¿e byæ przed³u¿ony
do 12 godzin. Mo¿e byæ stosowany przy pracach, które ze wzglêdu na tech-
nologiê produkcji nie mog¹ byæ wstrzymane.
System przerywanego czasu pracy
, który mo¿e przewidywaæ nie wiêcej
ni¿ jedn¹, co najwy¿ej 5-godzinn¹, przerwê w pracy w ci¹gu doby. Przerwy tej
nie wlicza siê do czasu pracy, jednak pracownikowi przys³uguje za czas tej
przerwy wynagrodzenie w wysokoœci po³owy wynagrodzenia nale¿nego
za czas przestoju. Zasad¹ jest bowiem, ¿e pracownik w jednej dobie pracowni-
czej mo¿e zaczynaæ pracê tylko raz – w przypadku zaœ systemu przerywanego
pracownik, w zwi¹zku z t¹ przerw¹, rozpoczyna pracê dwa razy.
System zadaniowego czasu pracy
mo¿e byæ stosowany w przypadkach
uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacj¹, albo miejscem wykonywa-
nia pracy (np. gdy pracownik pracuje poza zak³adem pracy). Polega na tym, ¿e
pracodawca z pracownikiem ustalaj¹ zakres zadañ pracownika, a pracownik
sam decyduje o tym, w jakich godzinach i w jakich dniach bêdzie je wykony-
wa³. Zadania powinny byæ jednak ustalone w takiej iloœci i rozmiarze, ¿eby ich
wykonanie by³o mo¿liwe przy pracy nie d³u¿szej ni¿ 8 godzin na dobê i prze-
ciêtnie 40 godzin w przeciêtnie 5-dniowym tygodniu pracy w danym okresie
rozliczeniowym. Jeœli zakres ten bêdzie szerszy, pracownikowi bêdzie siê na-
le¿a³a rekompensata za pracê w godzinach nadliczbowych.
System skróconego tygodnia pracy
mo¿e byæ wprowadzony na pisem-
ny wniosek pracownika. W tym systemie dopuszczalne jest wykonywanie pra-
cy przez pracownika przez mniej ni¿ 5 dni w ci¹gu tygodnia, przy równocze-
snym przed³u¿eniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie wiêcej jednak ni¿
do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczaj¹cym 1 miesi¹ca.
System pracy weekendowej
, w którym praca jest œwiadczona wy³¹cznie
w pi¹tki, soboty, niedziele i œwiêta. Wprowadzany jest na pisemny wniosek
pracownika. W systemie tym dopuszcza siê przed³u¿enie dobowego wymiaru
czasu pracy, nie wiêcej jednak ni¿ do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym
nieprzekraczaj¹cym 1 miesi¹ca.
System skróconego czasu pracy
wprowadzany jest dla pracowników za-
trudnionych w warunkach szczególnie uci¹¿liwych lub szczególnie szkodliwych
dla zdrowia, lub w przypadku pracy monotonnej lub pracy w ustalonym z góry
tempie. Mo¿e polegaæ na ustanowieniu dodatkowych przerw w pracy wlicza-
nych do czasu pracy albo na obni¿eniu normy czasu pracy (pracownik pracuje
mniej ni¿ wynika to z podstawowego systemu czasu pracy).
W ka¿dym systemie czasu pracy pracownik musi mieæ zapewnion¹ odpo-
wiedni¹ liczbê dni wolnych od pracy oraz dobowych i tygodniowych odpo-
czynków (patrz s. 24). Tak wiêc, jeœli np. w systemie równowa¿nego czasu pra-
cy pracownik pracuje 12 godzin na dobê, nie oznacza to, ¿e mo¿e pracowaæ
tak codziennie. Trzeba równie¿ pamiêtaæ, ¿e ka¿dy pracownik w danym okre-
sie rozliczeniowym mo¿e przepracowaæ tylko okreœlon¹ liczbê godzin pracy.
Pracodawca zatem, ustalaj¹c dla pracownika harmonogram czasu pracy, musi
przede wszystkim obliczyæ liczbê godzin, któr¹ pracownik mo¿e przepracowaæ
w danym okresie rozliczeniowym
, a dopiero potem roz³o¿yæ je na poszczegól-
ne dni, zgodnie ze stosowanym u pracodawcy systemem czasu pracy.
2. Obliczanie wymiaru czasu pracy
Aby obliczyæ wymiar czasu pracy, czyli liczbê godzin, jak¹ pracownik ma
przepracowaæ w danym okresie rozliczeniowym:
j
nale¿y pomno¿yæ liczbê pe³nych tygodni z danego okresu rozliczenio-
wego przez 40 godzin,
j
do uzyskanego wyniku dodaæ wynik mno¿enia 8 godzin przez liczbê
dni pozosta³ych do koñca okresu rozliczeniowego przypadaj¹cych
od poniedzia³ku do pi¹tku,
j
od uzyskanego wyniku odj¹æ wynik mno¿enia 8 godzin przez liczbê
dni œwi¹tecznych przypadaj¹cych w innych dniach ni¿ niedziele w tym
okresie rozliczeniowym; je¿eli jednak w tygodniu obejmuj¹cym 7 dni
od poniedzia³ku do niedzieli wyst¹pi¹ 2 œwiêta w inne dni ni¿ niedzie-
la, obni¿enie wymiaru czasu pracy o 8 godzin nastêpuje tylko z tytu³u
jednego z tych œwi¹t.*
Przyk³ad:
Pracownik pracuje w 2-miesiêcznym okresie rozliczeniowym. Jak obliczyæ
liczbê godzin, jak¹ pracownik ten powinien przepracowaæ w okresie rozli-
czeniowym obejmuj¹cym listopad i grudzieñ 2006 r.?
Zgodnie z powy¿szymi wskazówkami:
j
mno¿ymy liczbê pe³nych tygodni pracy (definicja tygodnia pracy po-
wy¿ej, s. 20) w tym okresie rozliczeniowym przez 40 godzin, czyli 8
x 40, co daje 320,
j
do 320 dodajemy wynik mno¿enia 8 godzin przez liczbê dni pozosta-
³ych do koñca okresu rozliczeniowego przypadaj¹cych od poniedzia³-
ku do pi¹tku (czyli dni od 27 do 29 grudnia), a zatem 8 x 3, co daje 344
(320 + 24= 344),
j
od uzyskanego wyniku odejmujemy wynik mno¿enia 8 godzin przez
liczbê dni œwi¹tecznych przypadaj¹cych w innych dniach ni¿ niedziela
(czyli 1 i 11 listopada oraz 25 i 26 grudnia) w tym okresie rozliczenio-
wym; nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e chocia¿ w tygodniu od 25 do 31 grud-
nia wystêpuj¹ dwa œwiêta w inne dni ni¿ niedziela, to wymiar czasu pra-
cy obni¿ymy o 8 godzin tylko z tytu³u jednego z tych œwi¹t, a zatem
otrzymany wy¿ej wynik pomniejszamy o 8 x 3, a nie o 8 x 4, co daje 320.
* W chwili opracowywania niniejszej publikacji tocz¹ siê prace legislacyjne maj¹ce na celu
usuniêcie regulacji zawartej w tym zdaniu i wprowadzenie stanu prawnego, zgodnie z którym
wymiar czasu pracy ulega³by obni¿eniu z tytu³u ka¿dego ze œwi¹t. Nale¿y zatem skonsultowaæ ten
zapis z treœci¹ art. 130 par. 2 Kodeksu pracy.
Plik z chomika:
magik1977
Inne pliki z tego folderu:
Zarządzanie Stresem.nrg
(143572 KB)
oszczedzanie energii elektrycznej.pdf
(117 KB)
Poradnik dla podejmującego pierwszą pracę cz.3.pdf
(224 KB)
Poradnik dla podejmującego pierwszą pracę cz.2.pdf
(437 KB)
Poradnik dla podejmującego pierwszą pracę cz.1.pdf
(296 KB)
Inne foldery tego chomika:
- ◢◤ FILMY [ NOWE ]
- ◢ FILMY [480p] ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
- ◢ FILMY [AVI] ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
- ◢ FILMY [RMVB] ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
- rtuyj ◢◤ FILMY [ NOWE 2014-2017 ]
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin