UML opis notacji - P.Gryczon P.Stanczuk.pdf

(358 KB) Pobierz
Microsoft Word - Opis UML.doc
POLITECHNIKA WARSZAWSKA
WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY
INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I
MIERNICTWA ELEKTRYCZNEGO
ZAKŁAD ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ
J zyk UML – opis notacji
Paweł Gryczon
Piotr Sta czuk
Fragment pracy dyplomowej magisterskiej pt. Obiektowy system
konstrukcji scenariuszy przypadków u ycia” wykonanej pod opiek dr in .
Michała miałka
WARSZAWA, grudzie 2002 roku
Spis tre ci
1
Wst p ............................................................................................... 3
2
UML – ogólne spojrzenie................................................................ 4
3
Modelowanie architektury systemu ............................................... 6
4
Elementy w UML ............................................................................ 8
4.1 Elementy strukturalne ...................................................................................8
4.1.1 Klasa ......................................................................................................8
4.1.2 Interfejs..................................................................................................9
4.1.3 Kooperacja ...........................................................................................10
4.1.4 Przypadek u ycia .................................................................................11
4.1.5 Klasa aktywna ......................................................................................13
4.1.6 Komponent ..........................................................................................14
4.1.7 W zeł...................................................................................................15
4.2 Elementy czynno ciowe ..............................................................................15
4.3 Elementy grupuj ce ....................................................................................16
4.4 Elementy komentuj ce ................................................................................17
5
Zwi zki w UML ............................................................................ 18
5.1 Zale no ....................................................................................................18
5.2 Uogólnienie ................................................................................................18
5.3 Powi zanie..................................................................................................19
5.4 Realizacja ...................................................................................................21
6
Diagramy w UML ......................................................................... 22
6.1 Diagram klas...............................................................................................22
6.2 Diagram obiektów.......................................................................................23
6.3 Diagram przypadków u ycia .......................................................................24
6.4 Diagram interakcji ......................................................................................25
6.5 Diagram stanów ..........................................................................................28
6.6 Diagram czynno ci......................................................................................29
6.7 Diagram komponentów ...............................................................................30
6.8 Diagram wdro enia .....................................................................................31
7
Podstawowe mechanizmy j zykowe w UML ............................... 33
7.1 Specyfikacje................................................................................................33
7.2 Dodatki .......................................................................................................33
7.3 Zasadnicze rozgraniczenia ..........................................................................34
7.4 Mechanizmy rozszerzania ...........................................................................35
2
6324164.003.png
 
J zyk UML – opis notacji
Wst p
1 Wst p
Unified Modeling Language (UML) to graficzny j zyk do obrazowania,
specyfikowania, tworzenia i dokumentowania elementów systemów informatycznych.
Umo liwia standaryzacj sposobu opracowywania przekrojów systemu, obejmuj cych
obiekty poj ciowe, takie jak procesy przedsi biorstwa i funkcje systemowe, a tak e
obiekty konkretne, takie jak klasy zaprogramowane w ustalonym j zyku, schematy baz
danych i komponenty programowe nadaj ce si do ponownego u ycia.
J zyki modelowania obiektowego pojawiły si mi dzy połow lat
siedemdziesi tych a ko cem lat osiemdziesi tych. Z chwil powstania nowego rodzaju
j zyków programowania obiektowego zacz to szuka innych rozwi za dotycz cych
analizy i projektowania. Opracowanych zostało wiele metod obiektowych, z których
jednymi z najwa niejszych były: metoda Boocha, metoda OOSE Jacobsona (Object-
Oriented Software Engineering) i metoda OMT Rumbaugha (Object Modeling
Technique). Ka da z nich stanowiła zamkni t cało . Metoda Boocha sprawdzała si
podczas projektowania i implementacji, OOSE stanowiła znakomite wsparcie przy
spełnianiu wymaga i wysokopoziomowym projektowaniu, za OMT-2 była bardzo
przydatna do analizy oraz rozwijania systemów przetwarzaj cych du e ilo ci danych. W
połowie lat dziewi dziesi tych Grady Booch, Ivan Jacobson i James Rumbaugh
postanowili opracowa zunifikowany j zyk modelowania.
Oficjalny pocz tek prac nad UML datuje si na pa dziernik 1994 roku. W
pierwszej kolejno ci ujednolicono metody Boocha i OMT. Robocz wersj 0.8 Unified
Method (tak została wtedy nazwana) opublikowano w pa dzierniku 1995 roku. W tym
okresie rozszerzono prace nad UML o uwzgl dnienie w nim metody OOSE. W czerwcu
1996 roku powstała dokumentacja wersji 0.9. Przez cały rok zbierano uwagi rodowiska
in ynierów oprogramowania na temat nowego j zyka. Wynikiem współpracy kilku
firm, m.in. Rational, IBM, Hewlett-Packard, Texas Instruments, Unisys, Microsoft, był
UML 1.0 – precyzyjnie zdefiniowany j zyk modelowania. W styczniu 1997 roku UML
1.0 został przekazany Object Management Group (OMG) w odpowiedzi na
zapotrzebowanie na propozycj standardu j zyka modelowania obiektowego. Do
współpracy wł czyły si kolejne firmy, w wyniku czego powstała poprawiona wersja
UML (numer 1.1), przyj ta ostatecznie przez OMG 14 listopada 1997.
OMG Revision Task Force (RTF) przej ł zadanie piel gnacji standardu UML.
Dokonał redakcyjnych poprawek i w czerwcu 1998 roku przedstawił wersj UML 1.2, a
jesieni 1999 roku opublikował UML 1.3.
3
6324164.004.png
 
J zyk UML – opis notacji
UML – ogólne spojrzenie
2 UML – ogólne spojrzenie
Unified Modeling Language (UML) jest j zykiem znormalizowanym, słu cym
do zapisywania projektu systemu. Mo e by stosowany do obrazowania,
specyfikowania, tworzenia i dokumentowania elementów powstałych podczas procesu
budowy systemu informatycznego. UML wspomaga specyfikowanie wszystkich
wa nych decyzji analitycznych, projektowych i implementacyjnych, które musz by
podejmowane w trakcie wytwarzania i wdra ania systemu informatycznego.
UML nie jest j zykiem programowania graficznego, jednak modele w nim
zapisane mog by wprost powi zane z wieloma j zykami programowania. Model
utworzony w j zyku UML mo na przekształci w taki j zyk, jak Java, C++ czy Visual
Basic, albo w tabele relacyjnej bazy danych. To przekształcenie umo liwia in ynieri
do przodu, to znaczy generowanie kodu w j zyku programowania na podstawie modelu
UML. Mo liwe jest tak e odwrotne przekształcenie, czyli rekonstrukcja modelu na
podstawie implementacji (in ynieria wstecz). Przy przej ciu od modelu do kodu ka da
informacja niezakodowana w implementacji jest tracona, dlatego in ynieria wstecz
wymaga odpowiednich narz dzi i udziału człowieka. UML jest na tyle wyrazisty i
jednoznaczny, e umo liwia nie tylko bezpo rednie przekształcanie modeli, ale tak e
symulacj systemów oraz dostrajanie elementów wdro onych systemów.
W procesie tworzenia oprogramowania oprócz kodu wykonywalnego powstaje
wiele elementów. S to:
  wymagania,
  architektura,
  projekt,
  kod ródłowy,
  plany projektu,
  testy,
  prototypy,
  kolejne wersje.
Wszystkie te elementy odgrywaj istotn rol w kontrolowaniu, ocenianiu i
przekazywaniu informacji o systemie podczas procesu tworzenia go i po jego
wdro eniu i s przedstawiane na zako czenie kolejnych etapów prac. UML obejmuje
dokumentowanie architektury systemu i wszystkich jego szczegółów. Składa si na to
nie tylko j zyk do zapisywania wymaga i testów, ale tak e j zyk modelowania
czynno ci, które wykonywane s podczas planowania danego przedsi wzi cia i
zarz dzania wersjami systemu.
Głównym przeznaczeniem UML jest budowa systemów informatycznych. Z
powodzeniem stosowano go ju w:
  tworzeniu systemów informacyjnych przedsi biorstw,
  usługach bankowych i finansowych,
  przemy le obronnym i lotniczym,
  rozproszonych usługach internetowych,
  telekomunikacji,
  transporcie,
  sprzeda y detalicznej,
  elektronice w medycynie,
  nauce.
J zyk UML jest na tyle bogaty, e oprócz oprogramowania mo na modelowa w nim
systemy nie zwi zane z oprogramowaniem (np. przepływ pracy w ministerstwie,
4
6324164.001.png
 
J zyk UML – opis notacji
UML – ogólne spojrzenie
struktura i zachowanie systemu opieki zdrowotnej oraz projektowanie sprz tu
komputerowego).
5
6324164.002.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin