Decoupage i zabawa z nożyczkami.doc

Decoupage i zabawa z nożyczkami

Porada miesiąca

   Decouper po francusku znaczy "wycinać". Z prostych wycinanek powstała technika zwana decoupage. Technika ta wywozi się z Chin, gdzie wycinało się literki, aby nauczyć dzieci czytać. W średniowieczu i renesansie decoupage przywędrował do Europy, gdzie zagościł w domach najszlachetniej urodzonych. Mimo upływu wieków, decoupage popularne i modne jest po dziś dzień.  

   Przygodę z wycinankami należy rozpocząć w sklepie dla plastyków lub też specjalistycznym sklepie z materiałami do dekupażu, których coraz więcej pojawia się w sieci.

   Niezbędne materiały:
– akrylowa farba jednobarwna (najlepiej kupić białą i mieszać ją z odpowiednimi barwnikami),
– klej do dekupażu,
– akrylowy lakier bezbarwny matowy,
– serwetki,
– pędzelek lub gąbka,
– nożyczki

   Etapy dekupażowania przedmiotów:

1. Wybór przedmiotu – zdekupażować da się kompletnie wszystko – od pudełka po butach, poprzez meble, podkładki korkowe, lodówki i sprzęt AGD, szkło, aż po ściany w domu. W zależności od rodzaju materiału, który będziemy dekupażować, należy dobrać odpowiednią farbę, rodzaj kleju, a także sposób postarzania powierzchni (jeżeli nam na tym zależy).





Ozdobione zostanie pudełko drewniane z ‘okienkiem’. Ponieważ powierzchnia pudełka jest jasna i jednolita, nie trzeba go wcześniej gruntować.





2. Podkład – jeżeli wybrany przedmiot czy powierzchnia jest w jednolitym, jasnym kolorze nie trzeba jej malować farbami podkładowymi, jeżeli jednak planujemy zdekupażować przedmiot pokryty już wzorem, ciemnym kolorem czy też wcześniej pomalowany i polakierowany, to mamy dwa wyjścia: pokryć całość dwiema, trzema warstwami farby podkładowej (białej akrylowej) w celu zasłonięcia wzoru, lub też zetrzeć warstwę lakieru oraz farby drobnoziarnistym papierem ściernym, odsłaniając spodnią warstwę drewna, metalu itp.

3. Malowanie tła – jeżeli farba podkładowa już dobrze wyschła (w zależności od gęstości farby trwa to od 2 do 10 godzin), możemy zamalować całą powierzchnię farbą w kolorze pasującym do wydruków na serwetkach. Farba podkładowa może być nakładana jednolicie za pomocą gąbki lub też pędzla, można również zastosować metody plastyczne wprowadzające fakturę na powierzchni (np. postarzanie przedmiotów, malowanie nie wymieszaną równomiernie z barwnikami farbą, itp). Po pomalowaniu całej powierzchni znów czekamy, aż farba wyschnie, a my w tym czasie przechodzimy do następnego punktu.





Zależy mi na uzyskaniu farby o kolorze piaskowym, dlatego mieszam farbę akrylowa białą z farbą hobbystyczną akrylową złotą.











Farba podkładowa jest już gotowa












Malowanie pudełka.
Mimo że farba akrylowa jest łatwo zmywalna wodą, zabezpieczyłam blat stołu gazetami. Pudełko stoi na czterech kamieniach (przywiezionych hurtowo znad morza), dzięki czemu wysychająca farba nie przyklei pudełka do papieru. Maluję pędzlem, ponieważ podoba mi się wzór pozostawiamy przez włosie. Pędzel prowadzę poziomo, lekko dociskając, aby powstała delikatna faktura na drewnie.



4. Wycinanie wzorów – serwetki rozkładamy na twardym podłożu, a następnie dokładnie wycinamy lub też wyrywamy delikatnie wybrane wzory (wyrywanie daje efekt wtapiania się tła serwetki w tło namalowane na przedmiocie). Po wycięciu wzoru rozdzielamy serwetkę, która zazwyczaj składa się z 3 warstw, tak jak chusteczka higieniczna. Do dekupażu potrzebna nam będzie jedynie jedna, zewnętrzna, z nadrukowanym wzorem warstwa.





Wycięte z serwetki muszle. Po wycięciu rozkładam muszle i wyrzucam dwie warstwy serwetki, potrzeba będzie jedynie ta wierzchnia, zadrukowana warstwa.







5. Przyklejanie wzorów – po wyschnięciu tła na powierzchni przedmiotu rozpoczynamy proces przyklejania wyciętych (wyrwanych) wzorów. Przykładamy serwetkę w miejsce, w którym ma być umieszczona, a następnie pokrywamy ją obficie specjalnym klejem, jednocześnie delikatnie (może się porwać) wygładzamy pędzelkiem bądź też palcami, rozcierając na zewnątrz wszelkie zagniecenia. Przyklejoną serwetkę jeszcze raz gruntujemy od zewnątrz, aby pod wpływem lakieru dodatkowo się nie pomarszczyła. Całość odkładamy – niech wysycha (ok. 6 godzin, w zależności od kleju).







Wycięte motywy przyłożone w odpowiednie miejsca.













Przyklejanie – klej nakładany na zwór a następnie delikatnie rozcierany na zewnątrz (aby nie powstały marszczenia i zgrubienia serwetki). Na koniec serwetkę wygładzam jeszcze palcami.











Przyklejone motywy, lepiej dać im dużo czasu na wyschnięcie. Plamy wokół motywów znikną przy lakierowaniu.







6. Lakierowanie – jeżeli już serwetka i klej wyschną (ale tak naprawdę wyschną, gdyż inaczej przy lakierowaniu powstaną plamy) możemy zacząć nakładać pędzlem lub gąbką lakier bezbarwny, matowy, akrylowy. Lakier nakładamy na cały przedmiot, nawet tam, gdzie nie przyklejaliśmy serwetek. Ma on na celu nie tylko zabezpieczenie całości przed brudzeniem się, wielością itp., ale także wyrównanie i ujednolicenie ozdabianej powierzchni. Lakier nakładamy warstwami, po wyschnięciu jednej nakładamy następną; ilość warstw zależy od stopnia używania przedmiotu (np. stołek malujemy min. 4 warstwami, kasetkę na drobiazgi – dwoma itp). Jeżeli naklejany wzór nie jest serwetką, tylko np. wydrukiem na papierze, po pierwszym lakierowaniu można delikatnie przeszlifować całość drobnoziarnistym papierem ściernym i zniwelować różnicę grubości na powierzchni przedmiotu.






Jeszcze tylko druga warstwa lakieru i gotowe. Lakier nie tylko zabezpiecza przedmiot przed wodą, ale także sprawia, że zatarta zostaje granica między przyklejanym wzorem, a pudełkiem



   W tym momencie dekupaż jest już skończony, ozdobiony przedmiot możemy postawić w widocznym miejscu i jeszcze przez jakiś czas cieszyć nim oczy.

   Jeżeli jednak wykonamy już kilka dekupaży, przyjdzie czas na modyfikowanie pierwotnego przepisu oraz wyłapywanie i tworzenie nowych pomysłów w ozdabianiu np: 
–    zamiast kleju do dekupażu można użyć roztrzepanego białka jajka, podobno tak samo dobrze trzyma i gruntuje serwetki, 
–    zamiast serwetek można kupować specjalne papiery do dekupażu, a także samemu drukować wzory na papierze śniadaniowym, czy też cienkim papierze do drukarek, 
–    w przypadku wzorów na serwetkach jaśniejszych od tła zmienia się kolejność przyklejania, tzn. najpierw gruntuje się przedmiot na biało, następnie przykleja wycięte wzory, a na koniec domalowuje tło, uważając na granice serwetek, 
–    lakier matowy można zastąpić błyszczącym, mniej popularnym, jednak również dającym ciekawe efekty, 
–    jeżeli chcemy zdekupażować płócienną torebkę lub inny materiał, musimy kupić specjalny klej, a także nie lakierować całości, jeżeli natomiast zamarzy nam się decoupage na filiżankach lub też innych naczyniach, do przyklejania a także lakierowania powierzchni zastosować musimy specjalne medium, które można po wyschnięciu wypiec w piekarniku, przez co będzie odporne na działanie wody, 
–    oprócz przyklejonych serwetek warto także dodatkowo ozdabiać przedmiot np. poprzez wspomniane wcześniej postarzenie powierzchni, domalowanie cieni obrazkom, powielenie tła z serwetek na całości przedmiotu, dodanie wypukłości powierzchni – dekupażu 3D, 
–    farbę akrylową białą można barwić nie tylko za pomocą gotowych pigmentów, ale także mieszając z farbami plakatowymi, temperami lub też malować farbami hobbystycznymi gotowymi, dostępnymi w bardzo szerokiej gamie kolorów.

   Powyższe rady powinny pozwolić na stworzenie własnego dekupażu. Już tylko od naszego smaku i zmysłu plastycznego będzie zależeć, czy ozdobiony przedmiot będzie można nazwać dziełem sztuki, czy też pięknym kiczem.