Spotkanie 2.odt

Spotkanie II

Kilka słów o Biblii

Księgi Starego Testamentu

Historia powstawania Ksiąg Starego Testamentu dzieli się na dwa okresy. Pierwszy (lata 1250300 przed Chr.) – to okres powstawania Ksiąg pisanych w języku hebrajskim i aramejskim (w znikomej tylko części w języku greckim). To Księgi protokanoniczne (określenie proto- oznacza: pierwsze, wczesne). Ksiąg tych jest trzydzieści dziewięć (39):

Rodzaju Rdz – Wyjścia Wj – Kapłańska Kpł – Liczb Lb – Powtórzonego Prawa Pwt – Jozuego Joz - Sędziów Sdz – Rut Rt – Pierwsza Samuela 1 Sm – Druga Samuela 2 Sm – Pierwsza Królewska 1 Kl – Druga Królewska 2 Krl – Pierwsza Kronik 1 Krn – Druga Kronik 2 Krn – Ezdrasza Ezd – Nehemiasza Ne- Estery Est- Hioba Hi – Psalmów Ps – Przysłów Prz – Koheleta Koh – Pieśń nad PieśniamiPnp – Izajasza Iz – Jeremiasza Jr – Lamentacje Lm – Ezechiela Ez – Daniela Dn – Ozeasza Oz – Joela Jl – Amosa Am – Abdiasza Ab – Jonasza Jon – Michea- sza Mi – Nahuma Na – Habakuka Ha – Sofoniasza So – Aggeusza Ag – Zachariasza Za – Malachiasza Ml

Drugi okres powstawania Ksiąg Starego Testamentu (300-150 przed Chr.) – to okres powstawania Ksiąg pisanych po grecku. Zwane są one deuterokanonicznymi, przy czym określenie deutero- oznacza: następne, drugie, późniejsze. Ksiąg tych jest siedem (7):

Tobiasza Tb – Judyty Jdt – Pierwsza Machabejska 1 Mch – Druga Machabejska 2 Mch – Mądrości Mdr -Syracha Syr – Barucha Ba

W kołach niekatolickich Księgi deuterokanoniczne bywają nazywane apokryfami, czyli napisanymi obok (protokanonicznych). Tymczasem są one tak samo kanoniczne (to znaczy niezmiennie święte), jak i Księgi protokanoniczne. Do ich słów nawiązywał sam Jezus, a po Nim Jego apostołowie. Ksiąg Starego Testamentu mamy więc w sumie czterdzieści sześć (od roku 100 po Chrystusie, po zjeździe mędrców żydowskich w Jamni, rabini zwykli ograniczać ilość Ksiąg Biblii do dwudziestu dwóch – czyli do ilości liter hebrajskiego alfabetu; osiągają tę liczbę łącząc kilka Ksiąg pisanych po hebrajsku w jedną; i odrzucając Księgi pisane po grecku).

Księgi Nowego Testamentu

Księgi Nowego Testamentu były pisane w latach od 50 do 100 po Chrystusie. Spróbujmy na-kreślić historię ich powstawania, zauważając od razu, że pierwsze wspólnoty wyznawców nowej religii nie były zakładane na Księgach Nowego Testamentu, lecz na fundamencie apostołów i proroków (dzisiaj powiedzielibyśmy: na fundamencie hierarchów i charyzmatyków), gdzie kamieniem węgielnym jest sam Chrystus Jezus (Ef 2,20).

Nowa religia – chrześcijańska – nie była religią Księgi. Chrześcijan łączyły nie Księgi, lecz Osoby. Święty Cyprian (biskup-męczennik z III w.) zostawił nam taką uwagę: Kościół jest Ludem zjednoczonym jednością Osób: Ojca i Syna, i Ducha Świętego (LP 4,553).

Wyznawcy nowej religii mieli jasną świadomość, że ich wspólnoty nie były budowane na słowie pisanym, lecz na Osobach.

Do 50 roku prawdy wiary chrześcijan – religii odniesień międzyosobowych – przekazywane były słowem żywym, bez jakiegokolwiek pośrednictwa słowa pisanego. Oczywiście podczas sprawowania liturgii i w nauczaniu Kościół z całą naturalnością posługiwał się czterdziestoma sześcioma Księgami Biblii Izraelitów (najchętniej czytając Biblię po grecku, z przekładu zwanego Septuagintą). Czytając je tłumaczył, w jaki sposób opisywane w starożytnej Biblii osoby, rzeczy i instytucje były zapowiedziami rzeczy przyszłych (Ko1 2,17) i jak te zapowiedzi wypełniają się w Osobie Mesjasza Pańskiego i w życiu założonej przez Niego wspólnoty.

Od 50 roku zaczyna się nowy etap redagowania Biblii, który będzie trwał pół wieku. Wyznawcy nowej religii, nazywani teraz ludźmi Chrystusa (christianoi – Dz 9,36; 11,26; 1Tes 4,10), nie odchodząc od Biblii, jaką mieli dotychczas, nie odchodząc od Ksiąg Starego Testamentu, pod działaniem Ducha Świętego, który był Głównym Autorem BibliiIzraelitów, podłączają do posiadanej Biblii Księgi nowe – Księgi Nowego Testamentu. Będzie ich dwadzieścia siedem (27):

Ewangelia według św. Mateusza Mt – Ewangelia według św. Marka Mk – Ewangelia według św. Łukasza Łk – Ewangelia według św. Jana J – Dzieje Apostolskie Dz – List do Rzymian Rz -Pierwszy List do Koryntian 1 Kor – Drugi List do Koryntian 2 Kor – List do Galatów Ga – List do Efezjan Ef – List do Filipian Flp – List do Kolo- san Ko1 – Pierwszy List do Tesaloniczan 1 Tes – Drugi List do Tesaloniczan 2 Tes – Pierwszy List do Tymoteusza 1 Tm – Drugi List do Tymoteusza 2 Tm – List do Tytusa Tt – List do Filemona Flm – List do Hebrajczyków Hbr – List Jakuba Jk- Pierwszy List Piotra 1 P – Drugi List Piotra 2 P – Pierwszy List Jana 1J – Drugi List Jana 2 J – Trzeci List Jana 3 J – List Judy Jud – Apokalipsa Ap

Przyjrzyjmy się ostatniemu etapowi tej twórczości, powstawaniu Ksiąg Nowego Testamentu. Wśród chrześcijan, po wniebowstąpieniu Pana, zaczęły się pojawiać obawy, że z chwilą śmierci Jego apostołów i Jego bezpośrednich uczniów, ostre dotąd kontury nowej religii ulegną rozmyciu, a nauka wiary – przymgleniu. Aby temu w czas zapobiec, zaczynają utrwalać wydarzenia z życia Jezusa na piśmie. Być może pierwszymi tego rodzaju pisanymi dokumentami Kościoła były katalogi imion dwunastu apostołów (Mt 10; Mk 3; Łk 6; Dz 1). Równocześnie utrwalali na piśmie słowa Jezusa, tak zwane logia. Tak mnożyły się we wspólnotach chrześcijan luźne kartki (fliegende Blätter), które z czasem okażą się bezcenne dla redaktorów całości Nowego Testamentu. Najwcześniejszą jego Księgą jest Pierwszy List św. Pawła do Tesaloniczan (rok 51). Po nim Apostoł pisze swój Pierwszy List do Koryntian. I tak kolejno powstają wszystkie pisma Nowego Testamentu – do Ewangelii według św. Jana włącznie.

Biblia w Kościele katolickim

Kiedy przed chwilą jednym spojrzeniem ogar­nąłeś zestaw dwudziestu siedmiu Ksiąg Nowego Testamentu (podany przeze mnie według kolejności, jakie te Księgi mają w naszych wydaniach Biblii), za­pewne zauważyłeś, że kolejność ta nie ma nic wspól­nego z chronologią ich powstawania. Tu pierwszą Księgą jest Ewangelia według św. Mateusza, a ostat­nią – Apokalipsa św. Jana. I taki właśnie – nie inny porządek Ksiąg Nowego Testamentu podają świa­dectwa starożytnych ojców Kościoła. Nigdzie nie do­szukałem się wyjaśnienia, dlaczego tak jest, nikt nie potrafił mi wytłumaczyć przyczyny takiej kolejności Ksiąg Nowego Testamentu, jaką po dziś dzień mamy w naszych egzemplarzach Pisma Świętego. Osobiś­cie doszedłem do wniosku następującego:

Duch Święty nie przestał działać po śmierci ostatniego z apostołów. Udzielał ludziom Kościoła swoich darów – szczególnie daru mądrości. Dzięki Jego działaniu (J 14,26) zauważyli, że tekst Biblii moż­na podzielić na dwie części. Pierwszą stanowią Księ­gi Starego Testamentu i Ewangelie synoptyczne (to znaczy takie, których treść, gdy się ich zwoje roz­winie jedne obok drugich – można uchwycić nieja­ko jednym spojrzeniem – Mt; Mk; Łk); w tej części jesteśmy pouczani o miłości Boga oraz – oczywiście - o miłości bliźniego. To ostatnie określenie po grec­ku brzmi: agápē tou plēsion..

Drugą część rozpoczyna Ewangelia według św. Jana – konkretnie to miejsce, gdzie Jan przyta­cza słowa nowego przykazania Jezusa, przykazania miłości wzajemnej – agapē eis allēlous (J 13,34). To właśnie greckie określenie poja­wia się tutaj w Biblii po raz pierwszy i będzie już w niej dominować do końca, aż do samej Apoka­lipsy; będzie ukazywaćnowe przykazanie Jezusa jako sprawę w Kościele zasadniczą. Życie w miłości wzajemnej (a zatem życie, w którym na pierwszym miejscu stawiane jest nowe przykazanie Jezusa) bę­dzie możliwe tylko wśród Jego uczniów. Bowiem chrześcijańska miłość wzajemna – to miłość ze względu na Jezusa, taka jaką chce Jezus, jest to miłość mająca wymiar miłości Jezusa (tak - jak (J13,34)), jest to miłość, która przyzywa obecność zmartwychwstałego Pana, który czyni cuda.

Według mojego rozeznania, to właśnie naucza­nie Ducha Świętego w Kościele sprawiło, że dzisiaj mamy w Biblii kolejność Ksiąg Nowego Testamen­tu taką, jaką mamy.

Tak powstało dzieło w swoim zestawie orygi­nalne, nowe, składające się z połączonych w jedną całość czterdziestu sześciu Ksiąg Starego Testa­mentu i dwudziestu siedmiu Ksiąg Nowego Testamentu – Biblia, jaką mamy dzisiaj, Biblia Katolicka. Jest ona organiczną i harmonijną jednością siedem­dziesięciu trzech Ksiąg (73):

Rdz – Wj – Kpł – Lb – Pwt – Joz – Sdz – Rt - 1 Sm – 2 Sm – 1 Krl – 2 Krl – 1 Krn – 2 Krn – Ezd - Ne – Est – Hi – Ps – Prz – Koh – Pnp - Iz – Jr – Lm – Ez – Dn – Oz – Jl – Am – Ab – Jon – Mi – Na - Ha – So – Ag – Za – Ml – Tb – Jdt – 1 Mch - 2  Mch – Mdr – Syr – Ba - Dn – Oz – Jl – Am – Ab -  Jon – Mi – Na – Ha – So – Ag – Za – Mi – Mt – Mk - Łk – J – Dz – Rz – 1 Kor – 2 Kor – Ga – Ef – Flp - Kol – 1 Tes – 2 Tes – 1 Tm – 2 Tm – Tt – Flm - Hbr – Jk -1 P -2 P – 1 J – 2 J – 3 J – Jud – Ap

Wszystkie te Księgi, czytane teraz w Kościele jako Księgi jednej Biblii, zawierają w sobie moce zdolne kształtować piękno Oblubienicy zdążającej na gody Boskiego Baranka (Ap 21,9; 22,17), która stara się nieustannie o stałe pogłębianie swojego rozu­mienia Bożego orędzia.