Techniczne Bezpieczeństwo Pracy
WYMAGANIA DOTYCZĄCE DRÓG EWAKUACYJNYCH
Odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające ludziom
możliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia
każdego miejsca przeznaczonego na ich pobyt,
powinny być zapewnione w każdym obiekcie budowlanym.
Inne podejście do zagadnień ewakuacji niosą nowe przepisy
dotyczące ochrony przeciwpożarowej.
W lipcu br. ukazało się opublikowane w Dz. U. nr 12, poz. 1138 Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie
ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów,
wymieniające jednoznacznie sześć rodzajów przedsięwzięć, które powinny być
spełnione w obiekcie budowlanym dla zapewnienia odpowiednich warunków ewakuacji,
odsyłające jednocześnie do szczegółowych zapisów w tym względzie zawartych
w przepisach techniczno-budowlanych.
Wiąże się to przede wszystkim z nowym podejściem do wymagań ewakuacyjnych,
które obecnie dotyczą:
• tylko miejsc (pomieszczeń) przeznaczonych na pobyt ludzi;
• obliczenia długości dojścia ewakuacyjnego od wyjścia z pomieszczenia do wyjścia
bezpośrednio na zewnątrz obiektu lub do innej strefy pożarowej;
• nowych wymagań pod względem zabezpieczenia klatek schodowych i poziomych
dróg ewakuacyjnych, wiodących od wyjścia z ewakuacyjnej klatki schodowej
do wyjścia z budynku (strefy pożarowej) na przestrzeń otwartą.
Bezpieczeństwo pożarowe oraz zasady ewakuacji z obiektów budowlanych
ich użytkowników przy zapewnieniu dostępu ekipom ratowniczym polegają na:
• stworzeniu takich warunków ewakuacji, aby umożliwić przebywającym gdziekolwiek
w budynku ludziom ewakuację do bezpiecznego miejsca,
• umożliwieniu ekipom ratowniczym dostępu do obiektu budowlanego, przeszukania go i wyjścia na zewnątrz.
Bezpieczeństwo ludzi podczas ich ewakuacji z budynku należy zapewnić poprzez podjęcie czterech rodzajów działań:
1) zaprojektowanie i wyznaczenie dróg ewakuacyjnych w celu zapewnienia ludziom
bezpiecznej ewakuacji do bezpiecznego miejsca,
2) wydzielenie dróg ewakuacyjnych w budynku przez zastosowanie wydzielających
je elementów budowlanych o odpowiedniej klasie odporności ogniowej oraz
chroniących przed zadymieniem,
3) zastosowanie rozwiązań zapewniających ochronę przed dymem,
4) ograniczenie możliwości powstawania ognia i dymu na drogach ewakuacyjnych
poprzez eliminację stosowania na nich łatwo zapalnych okładzin ściennych i sufitowych
oraz wykładzin podłogowych.
W związku z powyższymi działaniami należy rozpatrywać zastosowanie w budynku:
• systemu sygnalizacji pożarowej, w tym także dźwiękowego systemu ostrzegawczego;
• zaprojektowanego, wyznaczonego i ponumerowanego systemu dróg ewakuacyjnych
oraz wyjść ewakuacyjnych, odpowiednio do liczby użytkowników i ich możliwości poruszania się;
• urządzeń i instalacji pomagających w ewakuacji, takich jak: oświetlenie
awaryjne, oznakowanie znakami bezpieczeństwa, dźwignie i zaniki przeciwpaniczne,
miejsca bezpieczne dla ewakuowanych (wewnątrz i na zewnątrz budynku), urządzenia chroniące przed dymem;
• rozwiązań zapewniających ekipom ratowniczym dostęp do obiektu (drogi pożarowe,
okna i dźwigi dla ekip ratowniczych) oraz możliwości łączności i stosowania
urządzeń awaryjnych;
• instalacji wodociągowej przeciwpożarowej.
Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny
być stworzone odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające możliwość szybkiego
i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane
do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji,
konstrukcji i wymiarów, a także powinny być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające na:
1) zapewnieniu dostatecznej liczby i szerokości wyjść ewakuacyjnych;
2) zachowaniu dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść
ewakuacyjnych;
3) zapewnieniu bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych
oraz pomieszczeń;
4) zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno budowlanych
dróg ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniu urządzeń zapobiegających
zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno-budowlanych zapewniających
usuwanie dymu;
5) zapewnieniu oświetlenia awaryjnego (bezpieczeństwa i ewakuacyjnego) oraz
przeszkodowego w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi;
6) zapewnieniu możliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów
głosowych poprzez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których
jest on wymagany.
Odpowiednie warunki ewakuacji określają przepisy techniczno-budowlane.
powinna wynosić co najmniej: dla drzwi jednoskrzydłowych 0,9 m, a dla drzwi
dwuskrzydłowych 0,6 m, przy czym oba skrzydła drzwi dwuskrzydłowych muszą mieć tę samą szerokość.
· Drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczenia, w którym może przebywać jednocześnie więcej niż 300 osób oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia powinny być wyposażone w urządzenia przeciwpaniczne.
· Skrzydła drzwi stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną nie mogą po ich całkowitym otwarciu zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi.
· szerokość drzwi wyjściowych na zewnątrz budynku z holu spełniających funkcje uzupełniające do funkcji wynikających z przeznaczenia budynku powinna być większa 0 50 proc. od minimalnej szerokości drzwi wyjściowych, określonej na podstawie szerokości biegu schodów.
Regularne przeprowadzane kontrole pozwalają na wypracowanie optymalnych sposobów postępowania na wypadek pożaru, powodują że użytkownicy obiektu nie ignorują powstałego alarmu, a realizując wyuczone czynności po jego zaistnieniu przyczyniają się do skrócenia czasu trwania poszczególnych etapów i w konsekwencji całkowitego czasu potrzebnego na ewakuację. Podkreślić należy, że sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi powinna zawierać instrukcja bezpieczeństwa pożarowego; osoba ją opracowująca powinna uwzględnić możliwie najszerszy zakres kontroli oczywiście dostosowany do obiektu.
Regularne przeprowadzanie kontroli będzie miało duży wpływ na poczucie bezpieczeństwa użytkowników obiektu, analiza kontroli może stanowić jeden z ważniejszych dokumentów potwierdzający ich przygotowanie na wypadek pożaru lub innego miejscowego zagrożenia oraz definiujący nowe standardy bezpieczeństwa pożarowego.
jmichno0