PSYCHOLOGIA POSTWUNDTOWSKA
Ø Rozwój psychologii postwundtowskiej został zdominowany przez eksperymentalną psychologię na przełomie stuleci i w pierwszym XX wieku
· Pod wpływem programu Wundta rozwinęły się badania nad pamięcią. Najwybitniejszym reprezentantem tego nurtu był H Ebbinghaus. Prawa łączenia elementów sprowadził on do jednego: kojarzenia w czasie. Warunkiem więc zapamiętania było skojarzenie elementów przez styczność czasową.
· Muller pracował on prawa zapamiętywania treści kompleksów (podobne do praw kojarzenia).
· Cattel prowadził badania nad zakresem uwagi stosował podobną do Wundtowskiej technikę tachistoskopowej ekspozycji elementów. Ugruntował on przekonanie o istnieniu zjawiska antycypacji
· Tichener uczeń i propagator Wundta uważał introspekcję eksperymentalną za jedyną drogę do wiedzy psychologicznej (okazała się bardziej wundtowski niż sam Wundt). Ta nowa psychologia Wundta w Tichenerowskiej wersji, w której psychologia, w której psychologia eksperymentalna była wprawdzie ważną ale nie jedyną jej częścią zagospodarowała się na kontynencie amerykańskim i europejskim. W takim ujęciu psychologia stała się nauką jedynie dzięki metodzie eksperymentalnej i dlatego, wszystko co się tej metodzie nie poddawało nie należało do psychologii naukowej
· Wundtyści byli jednak bezradni wobec bardziej złożonych problemów psychiki ludzkiej
Ø Nurt historyczno-kulturowy oddziała na rozwój innych nauk takich jak etiologia, psychologia rozumiejąca Wilhelma Diltheya i Edurda Springera, socjologia, etiologia, językoznawstwo i antropologia, nawet na psychoanalizę Freuda (przejęzyczenia)
Ø Za pierwsze udane połączenie nurtu eksperymentalnego i his-kult Wundta można uważać
· opracowany w dwudziestoleciu międzywojennym przez Lwa Wygotskiego (1896-1934) program psychologii historyczno-kulturowego rozwoju człowieka, obejmujący również systematyczne badania nad myśleniem i mową dziecka
· współczesne badania w psychologii porównań międzykulturowych, uwzględniający współczynnik humanistyczny, od którego abstrahuje procedura eksperymentu laboratoryjnego, zwłaszcza rozpoczęte w latach 1970 badania Elenory Rosch nad czynnością kategoryzowania percepcyjnego i semantycznego, wskazujące na możliwość komplementarnego stosowania obu procedur: eksperymentalnej i historyczno-kulturowej
1
swps