Codzienny rachunek sumienia 1.pdf

W ILLI L AMBERT SJ, RACHUNEK SUMIENIA

Willi Lambert SJ, RACHUNEK SUMIENIA 1

oznacza przede wszystkim, aby swoje własne ży-

cie rozumieć i próbować przeżywać jako historię

zbawienia i w ten sposób stać się „mądrym”:

„Naucz nas liczyć dni nasze, abyśmy osiągnęli

mądrość serca” (Ps 90, 12).

W Nowym Testamencie znajdujemy za-

proszenie do rachunku sumienia przede

wszystkim w słowach, które napominają, aby być

„trzeźwymi i czuwającymi” (por.1P 5,8), uczyć

się rozpoznawać „znaki czasu” i „badać duchy”

(por. 1 Kor 12, 10; 1 J 4, 1-6).

„Wieczorem staję przy otwartym oknie (...)i po-

zwalam zdarzeniom dnia unosić się jak dym . To

dla mnie najważniejszy sposób modlitwy”. To, co mój

jezuicki współbrat opisuje tymi słowami, uwidacznia

nieco, co dla Ignacego było najprawdopodobniej naj-

ważniejszym i najbardziej znaczącym ćwiczeniem

duchowym: rachunek sumienia.

W rachunku sumienia chodzi o to, aby być przed

„Bogiem, Który Widzi” (por. Rdz 16, 13) z życiem i

przeżyciami danego dnia. Słowo z Psalmu 139 może

uświadomić, że bardziej chodzi o to, aby dać spoj-

rzeniu Bożemu spocząć na sobie , niż o to, aby przej-

rzeć samego siebie: „Panie, przenikasz i znasz mnie...

wszystkie moje drogi są Ci znane” (Ps 139, 3. 9).

W ŁAŚCIWY SENS RACHUNKU SUMIENIA TO UCZYĆ SIĘ

ŻYĆ ze wzmożoną uwagą.

Podstawowymi KROKAMI

ku temu są według

Ignacego:

■obecność, ■dziękczynienie, ■rozeznawanie,

■pojednanie, ■przewidywanie.

I NNE NAZWY rachunku sumienia mogą rozjaśnić

jeszcze bardziej jego sens:

Termin egzamin wskazuje na przebieg ducho-

wej kontroli. U św. Pawła mamy na to klasyczną

krótką formułę: „Wszystko badajcie, a co szla-

chetne - zachowujcie!” (1 Tes 5, 21). Chodzi

więc o to, aby we własnym życiu rozróżniać

prawdziwe od fałszywego.

Określenie analiza lub „analiza dnia” jest wy-

razem przekonania: każdy dzień jest war-

tościowy. Wiele z tego człowiek odczuwa i widzi

natychmiast. Wiele ukazuje się dopiero przy

kopaniu - tak jak wiele skarbów ziemi może być

zyskanych dopiero po wykopaniu.

Sformułowanie modlitwa odpowiedzialności

mówi: człowiek prowadzi swoje życie w dialogu .

Zawsze, a przede wszystkim wtedy, kiedy chowa

się w gąszczu jak Adam i Ewa lub spuszcza oczy

jak Kain, Bóg zaprasza go do rozmowy:

„Adamie, gdzie jesteś?”, „Kainie, gdzie jest twój

brat, Abel?”

Oznaczenie rachunku sumienia jako modlitwy

kochającej uwagi daje następujący wyraz: chcę

przed Bogiem zwrócić się z otwartym sercem ku

rzeczywistości życia i uczyć się postrzegać ją

jako „wielką uwagę Boga” . Chcę wychodzić na-

przeciw życia a ludzi spotykać z kochającą uwagą

w wierze, że Bóg obejmuje nas poprzez rzeczy-

wistość.

Gdy się weźmie pod uwagę modlitwy psal-

mami Starego Testamentu, to rachunek sumienia

Możliwe jest, że w tle stoi zawsze pojedynczy krok, ale

w dłuższej perspektywie potrzeba jednak wszystkich tych

kroków.

1- Ćwiczenie się w byciu obecnym : po pierw-

sze, chodzi o to, aby przyjść, przyjść do siebie,

stać się obecnym, cichym, spokojnym.

Kiedy wody duszy są zbyt niespokojne, dzień jedy-

nie niewyraźnie się w nich odbija. Dla tego pierw-

szego kroku pomocnym może być, aby znaleźć sobie

spokojne miejsce , kilka razy spokojnie odetchnąć i

pozwolić przyjść temu, co nas najbardziej porusza,

zaś później „puści”. Świadomość , że jest się przed

Bogiem, może pogłębić uciszenie.

2- Ćwiczenie się w dziękczynieniu ; „Po-

dziękowanie za dobrodziejstwa Boże”, mówi

Ignacy (por. Ćwiczenia duchowe nr 43).

Podziękowanie za zdrowie, za spotkania w ciągu

życia; za słońce i wiatr, za kwiat między kamiennymi

płytami; za przychylność, za dobre słowa; za miejsce

pracy, które nie jest oczywistością; za dobrą lekturę;

za własne dzieci; za dobrą polityczną wiadomość, za

całe dobro, które mogło się stać przeze mnie; po-

dziękowanie za moje życie.

3- Ćwiczenie w rozeznawaniu : jak pełne sensu

życie możliwe jest w dziękczynieniu i przez coraz

to nowe kroki pojednania, tak samo przez roze-

znawanie. Rozeznawać znaczy, spoglądać po raz

pierwszy i drugi na rzeczywistość.

1 Z: Willi Lambert, Słownik duchowości ignacjańskiej ,

Wyd. WAM Księży Jezuitów. Kraków 2001 (frag. )

W pierwszym spojrzeniu pozwalam wszystkiemu

w sposób nieuporządkowany i bez cenzury pojawić

się w mojej świadomości, co tylko zechce się ukazać :

W ILLI L AMBERT SJ, RACHUNEK SUMIENIA

smutek, radość, gniew, niecierpliwość, spotkania,

decyzje itd.

W drugim spojrzeniu należy rozeznawać , w jakim

kierunku prowadzą mnie zdarzenia, doznania, własne

uczynki: w kierunku ▪ Boga, to jest miłości, czy w

kierunku ▪ złego, braku miłości.

prosić o siłę i wskazanie? Święty Paweł powiedział

raz: „Miłość Chrystusa przynagla nas” (2 Kor 5, 14)

i wyraził w ten sposób, że „z miłością na zapleczu”

chce wychodzić ku przyszłości pełen zaufania.

Kto odkrywa możliwości tego podstawowego

ćwiczenia duchowego Ignacego, odczuje, że jest

ono rodzajem streszczenia życia duchowego:

związanego z Bogiem życia w uwadze, w dzięk-

czynieniu, w pojednaniu, w rozeznawaniu i w za-

ufaniu.

W częstym ćwiczeniu rozeznawania może się po-

tem rozwinąć coraz pewniejsze wyczucie działania

dobrego ducha i tendencje niszczące w moim wła-

snym życiu.

Dla rozeznawania często wystarczy pozwo-

lenie sobie na doświadczenie w zwolnionym

tempie : wolno słuchać, co zostało powiedziane, i

widzieć, co się stało, i wyczuwać, czego doznaję.

Przez wolne „smakowanie” i „żucie” kłamstwa,

bezczelności, agresywnego wyrażenia, swobodne-

go słowa, radości, pokoju, ukazuje się w po-

smaku, czy pokój jest głęboko ugruntowany, czy

fałszywy, czy wolność rzeczywiście wyzwala, czy

jest tylko „płaszczykiem złości”, czy coś jest do-

broczynne tylko na krótko, czy także na dłużej.

Podkreślenia, wytłuszczenia – o. OK SJ

4- Ćwiczenie się w pojednaniu : nierzadko w

moim życiu istnieje coś, co nie „pozwala mi dojść

do spokoju”: kłótnia, złe słowo, zaniedbanie,

grubiańska bezwzględność, braki miłości, nieod-

powiedzialne działanie. Wszystko to stwarza nie-

pokój i wymaga pojednania: pojednania z

Bogiem, pojednania z innymi ludźmi, pojednania

ze mną samym.

Nawet zwykłe spostrzeganie niepojednanego może

być krokiem ku wyswobodzeniu: „Prawda was wy-

zwoli!” (J 8, 32). Należy oddać wszystko niepojed-

nane w ręce Boga, który w swojej miłości jest cały

miłosierdziem i sprawiedliwością. To może i ma

prawo stać się w perspektywie spojrzenia na ostatnią

modlitwę Jezusa: „Ojcze, przebacz Im, bo nie wiedzą,

co czynią. [...] Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha

mojego” (Łk 23, 34. 46).

. Co zostało mi po-

darowane, jest mi dane, abym mógł żyć z jeszcze

większej pełni; co rozpoznałem, jest światłem na

moją dalszą drogę. W tym sensie trzeba zawsze

odważyć się na skok w zaufanie. Tylko tak możli-

we jest życie i przyszłość.

Czy droga dnia dzisiejszego daje mi kierunek na

jutro? Czy czuję się wabiony , pociągnięty, prowadzo-

ny przez Ducha Bożego? W imię czego chciałbym

5- Ćwiczenie w przewidywaniu : doskonalenie

się w dziękczynieniu, w rozeznawaniu i pojed-

naniu jest pomocą i wymogiem dla przewidywa-

nia, dla drogi w przysz

łość

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: