szkola_cykl_zajec_z_hobbita_tolkien_2.pdf

CYKL ZAJĘĆ Z „HOBBITA” J.R.R. TOLKIENA

Proponowany tutaj cykl zajęć z „Hobbita” jest efektem mojej kilkuletniej pracy dydaktycznej

z dziećmi i młodzieżą. Może być zrealizowany w gimnazjum na profilu rozszerzonym, lub na

zajęciach dodatkowych. Składa się z dziewięciu ramowych scenariuszy lekcji, do których

dołączam sprawdzian dostosowany do cyklu oraz propozycje tematów prac pisemnych.

Dodatkowo zamieszczam propozycje imprez oraz zajęć ponadplanowych, które można

przeprowadzić niezależnie od całości: na lekcji języka polskiego, kółku polonistycznym,

lekcji bibliotecznej, czy nawet na godzinie wychowawczej. Podane poniżej scenariusze

można skrócić i przystosować do profilu ogólnego. Dodatkowo załączam również test

czytania ze zrozumieniem oparty na fragmencie z „Hobbita” wraz z kryteriami oceniania.

II.

CZAS I MIEJSCA AKCJI – JAKO ELEMENTY ŚWIATA

PRZEDSTAWIONEGO POWIEŚCI

Czas trwania: 45 min.

Zajęcia najlepiej przeprowadzić w formie pracy grupowej. Uczniowie pracują z tekstem,

wyszukując fragmenty mówiące o czasie i miejscach akcji.

Dzielimy klasę na parzystą ilość grup. Grupy parzyste pracują nad określeniem czasu akcji;

grupy nieparzyste wskazują miejsca akcji. Wyniki zapisujemy w tabeli. Najpierw

uzupełniamy kolumnę: „miejsce akcji”, a następnie dopisujemy odpowiadający mu czas.

Cytaty umieszczamy pod tabelą w formie przypisów [przyda się krótkie powtórzenie

wiadomości o sposobie redagowania przypisów].

UWAGA: Uczniowie posługują się dodatkowymi informacjami

zawartymi w „Encyklopedii Śródziemia” lub w „Silmarillionie”.

W tym scenariuszu podany jest jedynie czas i miejsca akcji. Cytaty

wyszukują uczniowie. Niektóre daty (tj. miesiące) zostały zaczerpnięte

z „Atlasu Śródziemia” K.W. Fonstad

1. Czas i miejsca akcji:

Akcja powieści rozpoczyna się pewnego wiosennego dnia, a kończy się w maju następnego

roku. Wydarzenia mają miejsce w Trzeciej Erze Śródziemia, w baśniowej przeszłości

stworzonej przez Tolkiena. W jego mitologii spotykamy hobbitów, krasnoludy, elfy oraz

dużych ludzi. To czas magii i czarów, w którym dzieją się rzeczy fantastyczne.

UWAGA: Informacje o Trzeciej Erze Śródziemia wykraczają poza

program i wymagają szerszego wyjaśnienia. Tę kwestię warto

przedyskutować na zajęciach dodatkowych.

Trzecia Era Śródziemia: to epoka w świecie przedstawionym dzieł

Tolkiena. Rozpoczyna się pierwszym upadkiem Saurona i śmiercią

Gil-galada, a kończy się Wojną o Pierścień i ostatecznym upadkiem

Saurona. W Trzeciej Erze Śródziemia rozgrywa się akcja „Hobbita” i

„Władcy Pierścieni”. [Informacje zaczerpnięte z „Encyklopedii

Śródziemia”]

Strona 1

UWAGA: Szczegółowa analiza dat oraz omówienie charakterystyki i

różnic kalendarza Shire’u, elfów i Gondoru oraz porównanie ich do

naszego kalendarza to zajęcie bezwzględnie wykraczające poza program

nauczania gimnazjum. Takie badania można przeprowadzić na

specjalnych warsztatach tolkienowskich.

Akcja rozpoczyna się w norce Bilba, w Bag End. Kolejne miejsca akcji to przystanki wyprawy

krasnoludów, Bilba i czarodzieja Gandalfa. Cała podróż przebiega w ściśle określonym czasie.

MIEJSCE AKCJI

CZAS AKCJI

- Shire, Hobbiton, Bag-End

- Pod koniec kwietnia Bilbo spotyka

Gandalfa. 1 Nazajutrz czarodziej odwiedza

go wraz z trzynastoma Krasnoludami.

- Gospoda pod Zielonym Smokiem w Shire - W przeddzień maja drużyna krasnoludów

wraz z Gandalfem i Biblem wyrusza z

Shire. (29)

- Rivendell

- W czerwcu wędrowcy docierają do

Rivendell (43)

- Wigilia najdłuższego dni w roku: Elrond

odczytuje runy księżycowe z mapy

Thorina Dębowej Tarczy (45)

- Dzień Środka Roku – Drużyna wyrusza z

Rivendell w kierunku Samotnej Góry (45)

- jaskinia Goblinów

- lipiec

- Jaskinia Golluma

- lipiec

- dom Beorna

- lipiec

- Mroczna Puszcza

- sierpień

- Pałac króla leśnych elfów

- sierpień

- Miasto na Jeziorze

- wrzesień

- Samotna Góra

- Dzień Durina – o zmierzchu krasnoludy i

Bilbo otwierają sekretne drzwi (162)

- Jaskinia Smauga

- październik/listopad

- Dom Beorna

- od grudnia do wiosny

- Rivendell

1 maja – Bilbo i Gandalf docierają do

Rivendell (228)

8 maja – wyruszają z Rivendell do Shire

(230)

-Shire, Hobbiton, Bag End

- w czerwcu – docierają do Hobbitonu, gdzie

odbywa się licytacja majątku Bilba (232)

Przypisy: (przykład)

1. „Nic więc nie podejrzewał Bilbo, gdy owego ranka zobaczył małego staruszka w wysokim,

spiczastym, niebieskim kapeluszu, w długim, szarym płaszczu przepasanym srebrną szarfą, z

siwą brodą sięgającą poniżej pasa, obutego w ogromne czarne buty.

- Dzień dobry – powiedział Bilbo i powiedział to z całym przekonaniem, bo słońce świeciło,

a trawa zieleniła się pięknie.” [J.R.R. Tolkien, „Hobbit, czyli tam i z powrotem”, Iskry, W-

wa 1997, s. 7.]

2. Czas realistyczny w powieści:

Strona 2

Oczywiście cały świat przedstawiony u Tolkiena jest zmyślony. Mimo to o czasie

realistycznym mówimy wówczas, gdy mamy na myśli czas płynący w realnym porządku.

Pory roku następują niezmiennie jedna po drugiej, podobnie dni tygodnia i miesiące. Czas

płynie tam podobnie, jak w naszym świecie: powoli i niezmiennie.

3. Czas magiczny w powieści:

Obejmuje te momenty, dni i pory dnia, w których mają miejsce wydarzenia fantastyczne. Do

czasu magicznego należy np. Dzień Durina, kiedy to „ostatni jesienny księżyc spotyka się na

niebie ze słońcem” – wówczas można otworzyć tajemne drzwi krasnoludów u stóp Samotnej

Góry.

Strona 3

MATERIAŁY:

BIBLIOGRAFIA PODMIOTOWA:

J.R.R. Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem , tłum. M. Skibniewska, Iskry, W-wa 1997.

BIBLIOGRAFIA PRZEDMIOTOWA:

R. Foster, Encyklopedia Śródziemia , Amber, W-wa 1998.

J. Carpenter, Wizjoner i marzyciel , Alfa, W-wa 1997. – Biografia pisarza (może być również

inna pozycja biograficzna dotycząca Tolkiena) – z tej pozycji pochodzi biografia

przygotowana przez nauczyciela.

A. Kubala, Przewodnik po nazwach miejscowych Śródziemia , Amber, W-wa

J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni , tlum. M. Skibniewska, wyd. Muza, W-wa 2002.

J.R.R. Tolkien, Silmarillion , tłum. M. Skibniewska, wyd. Amber, W-wa 2007.

J.R.R. Tolkien, Niedokończone opowieści , wyd. Amber, W-wa 2007.

K.W. Fonstad, Atlas Śródziemia , Amber, W-wa 2007.

D. Day, Pierścień Tolkiena , Amber, W-wa 1997.

MATERIAŁY DODATKOWE:

Rekwizyty (elementy stroju, fajka, mapy, itd...) (wymienione są każdorazowo w „Uwagach”)

UWAGA: Każdorazowo nauczyciel informuje uczniów, jaki będzie

temat kolejnych zajęć, by ci mogli się przygotować. Standardowym

zadaniem domowym jest zebranie przez uczniów informacji

potrzebnych do przeprowadzenia zajęć. Nie wystarczy, że nauczyciel

będzie przygotowany. Wymagane jest również, by uczniowie

orientowali się w omawianym temacie. Wówczas lepiej przyswoją

sobie wiadomości i bardziej docenią powieść Tolkiena.

Strona 4

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: