Objawy przedmiotowe i podmiotowe → choroba psychosomatyczna!
Klasyczne objawy:
Nawracający ból w nadbrzuszu, nudności, zgaga, wymioty, wzdęcie brzucha, bolesność uciskowa w nadbrzuszu
Czynniki środowiskowe:
Nadużycie alkoholu, przyjmowanie NLPZ, wywiad rodzinny, palenie tytoniu
Cechy wskazujące na możliwość powikłań lub inne schorzenia:
Stały ból, fusowate lub krwawe wymioty, dysfagia, biegunka, krwawienie z odbytu, utrata masy ciała, wyniszczenie, limfadenopatia, żółtaczka, hepatomegalia, guz w jamie brzusznej, niedokrwistość
Czynniki obronne:
- prawidłowa regulacja wydzielania kwasu solnego i pepsyny
- sok żołądkowy o prawidłowym składzie
- wydzielanie HCO3-
- odpowiednie stężenie endogennych prostaglandyn w błonie śluzowej żołądka (odnowa błony, unaczynienie)
- działanie naskórkowego czynnika wzrostu EGF
- prawidłowe krążenie w śluzówce
Czynniki agresji:
- wysokie stężenie jonów H+ w świetle żołądka
- aktywność pepsyn żołądkowych
- zarzucanie żółci do żołądka
- zakażenie H. pylori
Regulacja wydzielania soku żołądkowego:
- faza głowowa ~ 20% (stymulowana widokiem, zapachem, żuciem, połykaniem
- faza żołądkowa ~ 70% (stymulowana bodźcami mechanicznymi i chemicznymi pokarmu)
- faza jelitowa ~ 10% (stymulowana rozciąganiem ściany jelita, przez produkty hydrolizy białek)
- nerwowa – układ wegetatywny, sympatyczny i parasympatyczny
- hormonalna – komórki endokrynne APUD, gastryna, serotonina, somatostatyna, motylina
- histamina – komórki tuczne błon śluzowych Leczenie choroby wrzodowej – prawidłowe odżywianie!!!
- pokarmowa – produkty trawienia białek Nocą układ pwsp. działa silniej, więcej kwasu. Nie jedz na noc.
- produkowane przez wyspecjalizowane komórki rozmieszczone w tkankach, głównie przewodu pokarmowego i nerek
- budowa peptydowa
GASTRYNA produkowana przez komórki G żołądka i dwunastnicy
znane są polipeptydy z 34, 17 i 18 aminokwasów wykazujące to samo działanie gastrynowe
stymuluje wydzielanie HCl i pepsyny
syntetyczny analog – pentagastryna
27 aminokwasów
stymuluje trzustkę do produkcji i wydzielania HCO3-
produkowany przez ścianę żołądka i dwunastnicy
hamuje wydzielanie gastryny i sekretyny
hamuje wydzielanie HCl
stymuluje produkcję insuliny
H+
Komórka okładzinowa:
- 3 typy receptorów K+
Receptor R. H2 R. gastr. R. M2
↑ ↑ ↑
Substancja pobudzająca histamina gastryna ACh
Źródło substancji śluzówkowe komórki gastrynowe włókna przywspółczulne nerwu błędnego
komórki tuczne (antrum 90%, XII-ca 10%)
↑
Bodziec: faza żołądkowa faza głowowa
Hipoteza zakażeń H. pylori – pokarm w żołądku – myślenie o jedzenie
↓
ostre zapalenie żołądka
przewlekłe zapalenie żołądka
~ 80% Hp + ve
odźwiernik + trzon wrzód żołądka odźwiernik
↓ > 70% Hp + ve ↓
atroficzne zapalenie żołądka metaplazja żołądkowa
↓ ↓
atrofia żołądka zapalenie śluzówki dwunastnicy
metaplazja jelitowa wrzód dwunastnicy (> 90% Hp + ve)
nowotwór żołądka nawroty wrzodu dwunastnicy (~ 100% Hp + ve)
Wskazania do leczenia Hp.:
1. Jednoznaczne: A – bezwzględne!!
o choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy A
o chłoniak typu MALT A
o zapalenie błony śluzowej żołądka z nasilonymi objawami klinicznymi, a szczególnie ze zmianami anatomicznymi śluzówki w postaci zapalenia zanikowego, metaplazji jelitowej, dysplazji B
o przebyta resekcja żołądka z powodu wczesnego raka żołądka B
2. Leczenie zalecane:
o dyspepsja czynnościowa C
o rodzinne obciążenie występowaniem raka żołądka C
o choroba refluksowa przełyku przewlekle leczona inhibitorami pompy protonowej B
o chorzy leczeni NLPZ C
o przebyte operacyjne leczenie choroby wrzodowej B
3. Leczenie niepewne:
o osoby bez objawów chorobowych C
o współistnienie innych chorób poza przewodem pokarmowym C
I. Leki hamujące wydzielanie H+ w żołądku oraz sole bizmutu.
- inhibitory pompy protonowej PPI:
o omeprazol 20 mg 2x/dobę
o lansoprazol 30 mg ,,
o pantoprazol 40 mg ,,
- antagoniści receptora H2:
o ranitydyna 150 mg 2x/dobę przenika do OUN, wpływa na czynność osi podzwgórze-przysadka-jajnik
(ginekomastia), hamuje rozkład estrogenów, interakcje
o famotydyna 40 mg 1x/dobę wieczorem, lepsza bo polska, b. długi okres działania
o cymetydyna 800 mg na noc straszne interakcje, już się nie stosuje
o nizatydyna 300 mg na noc
- sole bizmutu:
o cytrynian bizmutu 120 mg 4x/dobę nie pić mleka, nie spożywać białek, Ca2+, Mg2+, działa osłaniająco, a w
miejscach nadżerek odkażająco, stymuluje ziarninowanie w obrębie wrzodu
II. Leki przeciwbakteryjne.
- b-laktamy: amoksycylina 1000 mg 2x/dobę przez 7 dni
lub 500 mg 3x/dobę
- makrolidy: klarytromycyna 250 mg 2x/dobę
- nitroimidazole: metronidazol 500 mg 2x/dobę przez 7 dni
tynidazol 500 mg 2x/dobę ,,
Eradykacja = po 7 dniach usunięcie Hp. z przewodu pokarmowego
Ewakuacja = jest skuteczna, jeśli 4 tyg. po leczeniu robimy fiberoskopię i test urazowy nie stwierdzając obecności Hp.
III. Leki antycholinergiczne.
- pirenzepina 50 mg 2x/dobę nie wpływa na motorykę, hamuje wydzielanie HCl
IV. Leki zobojętniające.
- koloidalne związki glinu (zaparcia) i magnezu (biegunki)
- sody oczyszczonej się teraz nie stosuje, bo im większa neutralizacja, tym bardziej zwiększa się wtórnie kwaśny odczyn treści pokarmowej
LEKI WSPOMAGAJĄCE LECZENIE CHOROBY WRZODOWEJ
- uspokajające:
o bromki
o leki ziołowe z głogu, melisy
- przeciwdepresyjne:
o doksepina = sinequan
o trimipramina
o opipramol = pramolan (nie ma senności, zmęczenia, kołatania serca)
o tioneptyna
- ataraktyki:
o meprobamat (bardzo rzadko, raczej w ciężkich stanach)
o...
sylvia112