EDUKACJA EKOLOGICZNA W PRZEDSZKOLU
„ Nie wystarczy wiedzieć, trzeba to stosować,
Nie wystarczy działać, trzeba jeszcze chcieć”.
/Goethe/
We współczesnych czasach coraz więcej mówi się o skażonym środowisku przyrodniczym, które już osiągnęło stopień zanieczyszczenia niebezpieczny dla życia.
Obowiązkiem dorosłych a szczególnie nauczycieli i rodziców jest więc edukacja ekologiczna dzieci – taka, by ich intuicyjne i pozytywne nastawienie do przyrody stawało się zachowaniem celowym, by ukształtował się w nich inny styl życia, nowy sposób współdziałania – w harmonii ze środowiskiem przyrodniczym, społecznym i kulturowym.
W wychowaniu ekologicznym nie wolno pominąć walorów estetycznych, etycznych i emocjonalnych. Jeśli to wszystko będzie brane pod uwagę – to wtedy dzieci będą czuły się i będą wiedziały, że są częścią świata przyrody. Zrozumieją także, że muszą tak postępować, by nie zakłócić równowagi funkcjonowania bogatego świata organizmów, gdyż każdy z nich jest bezwzględnie potrzebny. Cele poznawcze powinny więc obejmować wiedzę o środowisku, jego ochronie i zagrożeniu. Cele te powinno łączyć się z odpowiednim kształtowaniem postaw nacechowanych wrażliwością i szacunkiem dla środowiska, całej ożywionej przyrody oraz racjonalnego i przemyślanego wykorzystania jej bogactw.
Ważną rolę w tym procesie odgrywają zapoczątkowana już w przedszkolu edukacja, która polega na kształtowaniu u dzieci przedszkolnych odpowiedzialności za stan przyrody poprzez budzenie świadomości ekologicznej. Wiedzę przyrodniczą kształtujemy przez całe życie, a edukacja przyrodnicza w przedszkolu – to jeden z bardzo ważnych etapów tego procesu. Jakość i zakres doświadczeń przyrodniczych dzieci zależy w dużej mierze od wpływu środowiska, w którym żyją. Dziecko to istota, która wchodzi intensywnie w relacje z bliższym i dalszym otaczającym je światem – jest więc elementem systemu ekologicznego.
W przedszkolu jest wiele okazji do rozbudzania wrażliwości ekologicznej, ponieważ nie ma tam granic między przedmiotami. Szansą spełnienia przewidywanych oczekiwań jest zamierzona, dobrze przemyślana i zorganizowana praca wychowawczo – dydaktyczna nauczyciela, w której wykorzystuje on całe bogactwo środków, metod i form. Dzieci mogą zaznajomić się ze światem roślin, zwierząt, z przyrodą nieożywioną – a także nauczyć się dostrzegać i przeżywać jej piękno. Obcowanie z przyrodą pozwala także na zdobycie wielu umiejętności i doświadczeń – co na pewno zaprocentuje w przyszłości. Edukacja ekologiczna jest także nierozłącznie związana z działalnością promującą zdrowy styl życia. W ramach podstawy programowej w obszarze edukacyjnym „ Poznawanie i rozumienie siebie i świata”- można także popularyzować
i rozwijać działalność ekologiczną wśród najmłodszych. Normalnie rozwijające się dziecko charakteryzuje głód wiedzy, co objawia się serią niekończących się pytań. Należy więc rozbudzać i zaspakajać ciekawość dzieci – a zarazem kształtować poczucie odpowiedzialności za stan przyrody. Dzieci już od najmłodszych lat muszą być świadome , że niszcząc kartki – zubożają lasy, że śmieci należy segregować, że myjąc zęby należy zakręcać kran oszczędzając w ten sposób wodę itd. Edukacja ekologiczna dziecka polega więc na łączeniu ze sobą szeregu elementów związanych z codziennym życiem.
Rozwój aktywności dziecka przedszkolnego uwarunkowany jest przede wszystkim możliwością zaspokajania jego potrzeb i zainteresowań. Treści przyrodniczo – ekologiczne w sposób szczególny tą aktywność wyzwalają, pobudzając dziecko do działania, rozwijają jego osobowość. Aby więc osiągnąć pozytywne rezultaty w działalności ekologicznej – należy dzieciom stwarzać okazje do: obserwowania i oglądania, poznawania i przeżywania, doświadczania i badania, wypowiadania się oraz działania i tworzenia. Wiedza z zakresu ekologii to przede wszystkim problemy i odpowiedzi na pytania; Dlaczego?, Co by się stało gdyby?, Jak to się stało?, Co było przyczyną?.
Dzieci stać na więcej niż dorosłych – są bardziej naturalne, rzetelne, wytrwałe i opiekuńcze. Edukacja ekologiczna prowadzona systematycznie i kompleksowo – powinna w przyszłości zaprocentować i przynieść efekty. Zdobyta wiedza pozwoli zachować piękno i równowagę w tym fascynującym, tajemniczym świecie – „naszym wspólnym domu”.
fasolka1233