ocr (2).pdf

H. ANDERSEN

BAJKI i POWIASTKI

z Ilustracjami

NAKŁADEM

KSIĘGARNI J. PRZEWORSKIEGO

WARSZAWA

OGRÓD RAJSKI.

-\ AM^om

Był sobie raz młody królewicz; nikt na świecie

nie miał ani tak dużo, ani tak pięknych książek, jak

on. Wszystko, co się kiedykolwiek działo, stało w nich

wypisane i odmalowane najpiękniejszemi farbami;

o każdym kraju i o każdym narodzie były w nich naj

dokładniejsze wiadomości, ale gdzieby się ogród raj

ski znajdował, o tem w żadnej ani słóweczka nie by

ło, a to najwięcej go zaciekawiało.

Kiedy był jeszcze małym chłopcem i ledwo za

czął chodzić do szkoły, babcia opowiadała mu,

że wszystkie kwiatki w rajskim ogrodzie —

to najsmaczniejsze ciasteczka, a ich kielichy

pełne są słodziutkiego wina, na płatkach jed

nego kwiatka znajduje się historja, na drugim geo

graf ja, na trzecim znowu obce języki, trzeba tylko

zjeść te ciasteczka, żeby doskonale umieć lekcje na

pamięć; im zaś więcej kto zje, tem lepiej rozumie i

pamięta geografję, historję, oraz obce języki.

Wówczas mały królewicz wierzył w to święcie,

ale w miarę, gdy podrastał i stawał się coraz mądrzej

szy, pojmował, iż rozkosze ogrodu rajskiego musiały

być zupełnie inaiego rodzaju.-.

Druk. Sikora, Warszawa

— Ach, czemuż Ewa zerwała jabłko z drzewa

wiadomości złego i dobrego? Czemuż Adam skoszto

wał zakazanega owocu? Gdybym był na ich miejscu,

nigdyby się to było nie stało — nie byłoby grzechu na

ziemi!.

Tak mówił wówczas i jeszcze to powtarzał, gdy

już miał lat siedemnaście. Ogród rajski wciąż stał

mu na myśli.

Pewnego dnia poszedł do lasu na spacer; wybrał

aię sam jeden, gdyż to był jego ulubiony zwyczaj.

Wieczór zapadł, chmury nadciągnęły, i deszcz

zaczął padać tak ulewnie, jak gdyby całe niebo zamie

niło się w jedną ogromną szluzę, z której woda lała

sie potokami. Było tak ciemno, jak tylko nocą w naj

głębszej studni być może. Biedny królewicz za każ

dym krokiem to ślizgał się po mokrej murawie, to

znów potykał się o sterczące kamienie skaliste.

Wszystko ociekało wodą, on sam nie miał suchej nit

ki na sobie. Musiał przełazić przez ogromne głazy,

gęstym i wodą przesiąkniętym mchem porosłe. Upa

dał już prawie ze znużenia, gdy nagle posłyszał szmer

dziwny i o parę kroków przed sobą ujrzał wielką, ja

sno oświetloną pieczarę. Pośrodku płonęło ognisko,

przy którem z łatwością można było całego upiec je

lenia. W istocie tak też i było: potężny jeleń o roz

łożystych rogach tkwił na różnie pomiędzy dwoma

pniami sosnowemi i obracał się zwolna. Czynność tę

spełniała niemłoda już kobieta, tak wysoka i barczy

sta, że można ją było wziąć za przebranego chłopa;

siedziała przy ogniu i co chwila wrzucała szczapy w

płomienie:

— Zbliż-no się — zawołał — siądź sobie przy

ogniu i wysusz swoje gałganki.

—Jakże tu wieje okropnie — rzekł królewicz

i przykucnął na ziemi.

— Poczekaj, jeszcze gorzej wiać będzie, niech

tylko moi synowie powrócą! — odparła kobieta.

Wiedz, że jesteś w jaskini wichrów, a moi synowie,

to wiatry czterech stron świata. Rozumiesz teraz?

- A gdzie są twoi synowie? — zapytał króle

— Na głupie pytania nie odpowiada się — rzek

ła stara. — Moi synowie żyją na wolnej stopie i gra

ją w piłkę z chmurami, ot tam wysoko. — Mówiąc to,

wskazała palcem na niebc,

— Ach, więc to tak! — rzekł królewicz. — Ale

bo wy tak jakoś szorstko mówicie i wogóle nie macie

tak łagodnego obejścia, jak wszystkie inne kobiety,

które zwykłem widywać.

— Ba, one też nie mają nic innego do roboty!

Ja zaś muszę być surowa, jeśli mam w karbach utrzy

mać swoich czterech chłopaków, a trzymam ich, cho

ciaż niechętnie uginają karku. Widzisz tam te czte

ry worki na ścianie ? Oni w takim samym są strachu

przed niemi, jak i ty niegdyś przed rózgą na komin

ku. Ja tam z nimi ceremonji nie robię, możesz mi

wierzyć; za byle co — pęc! pięścią w kark i marsz

do worka; a siedzieć muszą, dopóki mi się podoba.

Ale otóż j jeden z nich!

wicz.

Był to wicjier północny: wpadł, niosąc zimno

okrutne; kulki lodu, duże jak kurze jaja, skakały

przed nim na ziemi, zawierucha śnieżna leciała za

nim. Miał na sobie szarawary i kaftan z niedźwiedziej

skóry; kaptur futrzany spadał mu aż na uszy, u bro

dy zaś wisiały mu długie sople lodowe i jedno ziarnko

gradu po drugiem wypadło z za kołnierza.

— Niechże się pan tak odrazu nie zbliża do o-

griia — rzekł królewicz uprzejmie; mógłby pan soibie

łatwo odmrozić twarz i ręce.

— Odmrozić? — wykrzyknął wicher ze śmie

chem. — Ale mróz to właśnie moja największa przy

jemność! Ale cóżeś ty za zdechlaczek? Skądeś się tu

wziął w jaskini wichrów?

—- To mój gość — odpowiedziała stara; a jeżeli

ci to nie wystarcza, możesz iść zaraz do worka. Te

raz już wiesz, jakie moje zdanie.

I co powiecie; to poskutkowało, i wicher północ

ny jął rozpowiadać, skąd przyszedł i gdzie się przez

cały miesiąc obracał.

— Od morza lodowatego wracam, — mówił; —

na wyspie Niedźwiedziej byłem, z rosyjskimi ryba

kami na foki polowałem. Kiedy płynęli od Nordkapu,

siedziałem sobie na sterze i smacznie spałem, a gdym

się od czasu do czasu budził na chwilkę, petrele mnie

skrzydłami po nogach muskały. Zabawne to ptaszki,

kilka razy w locie skrzydłem uderzą, a potem trzy

mają się rozpostarte bez ruchu, jak gdyby dość miały

fruwania.

— No„ no, tylko nie tak rozwlekle — rzekł

matka wiatrów; — mów dalej; byłeś więc na wyspie

Niedźwiedziej ?

— Tak, byłem. To d to kapitalna miejscowość!

Grunt, istna posadzka do tańca, płaski jak talerz,

śniegiem tylko nawpół stopniałym i mchem pokryty.

Ostre kamienie, szkielety psów morskich i niedźwie

dzi walały się dokoła niby członki jakichś olbrzymów,

zieloną i obrzydliwą pleśnią porosłe. Możnaby myśleć,

że słońce tam nigdy nie świeciło. Rozpędziłem mgłę,

żeby szopę zobaczyć; zbudowana była ze szczątków

rozbitego okrętu i skórą wielorybią obciągnięta, mię

sem na wierzch, sinem i zielonem z zepsucia. Na da

chu siedział niedźwiedź i mruczał. Poleciałem na wy

brzeże, zajrzałem do gniazd ptasich, gdzie miljony

piskląt darły się jak opętane. Dmuchnęłem im w roz

dziawione dzioby i wnet je stuliły. Nad morzem tarza

ły się morsy, niby żywe trzewia albo potworne pędra

ki o świńskich łbach, z kłami na łokieć długiemi.

— Dobrze opowiadasz, synku, aż mi ślinka le

ci — rzekła stara.

— Zaczęło się polowanie: ostre harpuny utonę

ły w cielsku wieloryba, aż strumień dymiącej krwi

na biały lód wytrysnął. Wówczas i ja pomyślałem o

zabawce. Jąłem dmuchać co sił i niebotycznemi lo

dowcami ścisnąłem czółna; ha, ha, jak wszyscy krzy

czeli w niebogłosy! ale ja głośniej jeszcze świszcza

łem. Liny, skrzynie, nieżywe cielska psów morskich,

wszystko musieli na lód wyrzucić, a ja zasypałem ich

śniegiem i w uwięzionych czółnach pognałam hen na

południe I niech pokosztują morskiej wody. Już nie

wrócą nigdy na wyspę Niedźwiedzią.

— Toś ty, jak widz? tylko źle broił! — rzekła

matka.

— Com dobrego zrobił, niechaj inni opowie

dzą — odparł wicher, — ale otóż i mój braciszek ze

wschodu; tego najwięcej lubię z całej paczki, bo tak

jakoś pachnie oceanem i taki zdrowy chłód od niego

wieje.

przy wodospadzie zerwały się i frunęły, a bawół zje

chał na dół; to mi się spodobało, z wielkiej uciechy

takiego narobiłem rwetesu, że prastare drzewa z

trzaskiem padały na ziemię i na drzazgi się łamały.

— A zresztą nic więcej nie robiłeś? — pytała

dalej stara.

— Wywracałem koziołki "w;' gawannaćn, goni

łem stada dzikich koni, strząsałem orzechy kokoso

we; ho, ho, niejedno mam do opowiedzenia! Ale nie

trzeba wszystkiego mówić, o czem się wie, wszak

prawda, mateczko? — I pocałował swą matkę tak

[gwałtownie, że o mało jej nie przewrócił. Szalony był

z niego chłopak.!

W tern nadbiegł wiatr południowy w turbanie

i płaszczu beduina.

— Okrutnie tu zimno — rzekł, dorzucając po

lan do ognia — zaraz znać, że wiatr północny pierw

szy przyleciał.

— Co też pleciesz, tu tak jest gorąco, że można-

by niedźwiedzia upiec — zawołał wicher północny.

— Tyś sam niedźwiedź — mruknął wiatr połu

dniowy.

— Chcecie obaj do worka? — zapytała mat-

l:a. — Siadaj tam na kamieniu i opowiadaj, gdzieś

się obracał.

—W Afryce, matko! — odrzekł. — Z hotento-

tami na lwy w kraju Kafrów polowałem. Co tam za

nurawa na równinie rośnie! zielona jak oliwka! Gnu

igrało w trawie, a struś puścił się ze mną w zawody,

£le ja jednak szybszy jestem w nogach. Wnadłem na

wicz.

— To jpewno mały zefirek? — zapytał króle

— Tak jest, zefirek, ale już nie taki mały —

odparła kobieta;'— przed laty ładny był z niego dzie

ciak, ale dziś już co innego

Teraz wyglądał jak niesforny wyrostek, ale miał

rodzaj czapeczki wyściełanej na głowie, żeby sobie nie

zrobił co złego. W ręku trzymał mahoniową palkę,

ściętą w amerykańskich lasach mahoniowych. Mało

wartościowe irzeczy wcale go nie zadowalniały.

'—- Gdzie byłeś? — zapytała matka.

— W lasach dziewiczych, — odparł — gdzie

cierniste liany tworzą żywopłot między jednem drze

wem a drugiem, gdzie w mokrej trawie grzechotniki

leżą i gdzie człowiek zupełnie zbytecznym się wyda

la.

—• I cóżeś tam robił?

•— Patrzałem na głęboką rzekę, jak ze skał spa

da i na drobny pył rozbita, ku chmurom się wznosi,

aby tęczę utworzyć; widziałem płynącego bawołu, ale

prąd go uniósł; stado dzikich kaczek płynęło z wodą,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: