Trollope Joanna - Na zakazanych skrzydłach.pdf - Książki - andrzejt1965

Na zakazanych

skrzydłach

Stara pani Mossop przed przyjściem lekarza zawsze wkładała zęby.

Pastorowi nie czyniła tego zaszczytu, bo był człowiekiem zbyt serio, a na

dodatek miał niemiłą powierzchowność. Lekarz natomiast odznaczał się

seksapilem, a to na panią Mossop działało, mimo że przekroczyła osiem

dziesiątkę i umierała powoli na raka. Kiedy więc zabłocony samochód

lekarza zatrzymywał się przed jej domem — o czym wiedziała, bo zawsze

czujnie obserwowała drogę, siedząc w fotelu ustawionym przy oknie —

wyławiała zęby z kubka stojącego na parapecie i umieszczała je tam, gdzie

było ich miejsce.

Ten rytuał nigdy nie uszedł uwagi lekarza.

- Widzę, że chce mnie pani zjeść - powiedział pewnego razu.

W odpowiedzi babcia Mossop roześmiała się piskliwie.

- A potem cię wypluć, mądralo!

Archie Logan uśmiechnął się. Bardzo lubił babcię Mossop, a to, że

w obliczu nieubłaganego powolnego procesu umierania manifestowała taki

niezłomny hart ducha, głęboko go wzruszało. Pokój, w którym siedziała,

pachniał jak gniazdo myszy i był przepełniony tandetnymi, choć efektownie

wyglądającymi meblami, mnóstwem ozdóbek i szydełkowych serwetek.

Nad całym tym stęchłym chaosem spokojnie górowała ogromna, szara twarz

telewizora. Babcia Mossop włączała go tylko wtedy, kiedy chciała obejrzeć

boks, piłkę nożną albo katastrofy w wiadomościach. Krew jej nie przeraża

ła, jak powiedziała doktorowi Loganowi. Jej ojciec pracował jako gajowy

i krew była obecna w jej życiu od dzieciństwa.

Doktor Logan postawił torbę na masywnym fotelu, na którym leżały

poduszki w dzierganych pokrowcach, i grzebiąc w niej kontynuował roz

mowę. Musiał rzucać pytania jakby od niechcenia, gdyż inaczej babcia

Mossop powiedziałaby mu: „O, ja nie będę na nikogo skarżyła"... i nie

doszliby do niczego.

- Ma pani apetyt? - zapytał, stojąc do niej tyłem.

- Jako taki. Nie za wielki.

- Mam nadzieję, że córka się panią opiekuje.

Babcia Mossop prychnęła.

- Przynosi te hinduskie świństwa. Ja ich do ust nie biorę.

Pochylił się nad nią, chcąc zacząć badanie. Babcia Mossop była drobna

jak wróbelek. Spojrzała na jego gęste włosy i zauważyła, że gdzieniegdzie

poprzetykane są siwizną.

- Skończył pan już czterdzieści lat?

- Nie - odpowiedział spokojnie doktor Logan, słuchając jej serca.

- Ja nie miałam siwych włosów do pięćdziesiątego trzeciego roku życia.

- No tak, ale pani jest zrobiona z odporniejszego materiału. Ma pani

bóle w krzyżu?

Babcia Mossop nie cierpiała się zwierzać, więc milczała.

- Rozumiem więc, że tak - powiedział doktor Logan.

Wyprostował się, by coś zapisać, a niewielki pokój i drobna kobieta

wydały się w porównaniu z nim jeszcze mniejsze.

- Dam pani coś, co spowolni trochę działanie całej maszynerii.

Kiedyś, rozmawiając z nią, użył słowa .jelita", a ona zareagowała na to

tak gwałtownie, że tym razem wolał uciec się do eufemizmu.

Babcia Mossop żachnęła się.

- Czy to wszystko, co pan może dla mnie zrobić?

Popatrzył na nią serdecznie.

- Zawsze mógłbym panią jeszcze zastrzelić.

Babcia Mossop była zachwycona.

- Chybiłby pan! Na pewno! - zawołała, odrzucając głowę do tyłu.

- Jeżeli pani schudnie jeszcze bardziej, to każdy chybi.

Babcia Mossop schyliła nagle głowę i wypluła zęby w stulone dłonie.

Dla doktora Logana był to sygnał, że ma już iść. Kiedy babcia Mossop

miała kogoś dosyć, dawała to do zrozumienia bardzo jasno. Archie Logan

uważał, że jej godność i niezależność manifestują się o wiele wyraźniej niż

fakt, że powoli umiera. Zęby wpadły z pluskiem do kubka.

- Dam receptę. Sharon. Będzie mogła ją zrealizować, kiedy pójdzie po

hinduskie jedzenie. - Zamknął torbę i spojrzał na staruszkę. — Przyjdę

w piątek.

Babcia Mossop znowu cicho prychnęła. Lekarz wyszedł, pochylając się

w niskich drzwiach prowadzących prosto do małego ogródka, w którym

mizerne resztki fasoli wielokwiatowej trzepotały ponad pustą klatką dla

królików. Za płotem, w sąsiednim ogródku powiewało wyzywająco nowo

czesne pranie wnuków babci Mossop, rozwieszone na żółtej nylonowej

żyłce. Córka babci, Sharon, zastąpiła staromodne okienka we frontowym

pokoju swojego domku ponurymi, dużymi szklanymi taflami, toteż znajdu

jące się za nimi wnętrze było wystawione na widok publiczny. Archie Logan

popatrzył w tamtą stronę i zobaczył wyrostka w dżinsach i czarnej skórza

nej kurtce zgarbionego na krześle przed telewizorem. Ile czasu, zastanowił

się, zatrzaskując gwałtownie furtkę, ile czasu upłynęło od chwili, gdy ten

chłopak po raz ostatni widział babkę?

Spojrzał w górę, w październikowe niebo. Słońce zaczynało właśnie

zachodzić za ponure smugi w kolorze ciemnych winogron. Archie Logan,

sam nie wiedząc dlaczego, przypomniał sobie — nagle i ze wzruszeniem -

pewne wakacje, które przed laty spędził z Lizą, jesienne wakacje w Toska

nii. W Bagni di Lucca - nad rzeką, wśród skał i kasztanowców - złapała

ich burza. Deszcz przemoczył ich do suchej nitki, a kiedy potykając się,

biegli do samochodu, podszedł do nich pewien uprzejmy człowiek z para

solem. Zaprosił ich do swojej ogromnej, obdrapanej willi z epoki króla

Edwarda, pozwolił się wykąpać i poczęstował słodową whisky. Archiemu

stanęła teraz przed oczami Liza, która, owinięta w pogryziony przez mole,

stary szlafrok z wielbłądziej wełny, należący do ich gospodarza, siedziała

przed kominkiem i trzymając bose stopy ponad marmurową podłogą, wsu

wała język do kieliszka z whisky. „Zimowe deszcze w Toskanii", powie

dział gospodarz piękną angielszczyzną, „potrafią być długie i okropne".

Myśl o Lizie nasunęła Archiemu pomysł, żeby wpaść do domu przed

udaniem się do ośrodka zdrowia, gdzie tego wieczora przyjmował pacjen

tów. Pomyślał, że Liza będzie w domu, bo środa to jej dzień wolny od zajęć

w szkole mieszczącej się w domostwie zwanym Bradley Hall, gdzie praco

wała na niepełnym etacie. Mikey też już na pewno wróci ze szkoły, no i on,

Archie, będzie mógł zobaczyć Imogenę, zanim ta pójdzie spać. I może

okaże się, że przyszedł list od Thomasa, list, który zaleczy ranę powstałą po

otrzymaniu od niego pierwszych wiadomości z internatu.

„Nie rozumiem dlaczego muszę tutaj być" - pisał wtedy Thomas. - „Tu

jest okropnie. Lubiłem chodzić do szkoły w Winchester i wracać do domu

na noc. Nie lubię kłaść się do łóżka tutaj. Bo wtedy płaczę".

Archie wsiadł do samochodu i zatrzasnął drzwiczki z niepotrzebną gwał

townością. Odjechał bardzo szybko, a stara pani Mossop, która w samotno

ści czekała, aż pomacha jej ręką na pożegnanie — zamierzając równocześnie

to zignorować - zapadła się w swój fotel.

Liza Logan, z rudymi włosami związanymi wstążką w szkocką czarno-

-niebiesko-zieloną kratę regimentu Black Watch, siedziała przy kuchennym

stole i słuchała, jak jej młodszy syn uczy się czytać. Po drugiej stronie stołu

trzyletnia Imogena czarną kredką rysowała niejednakowej wielkości słońca

i gwiazdy na okładce aktualnego magazynu parafialnego. Sally, córka

miejscowego rolnika, do której obowiązków należało opiekowanie się

Imogeną w godzinach zajęć Lizy, a także mnóstwo innych prac, była

w pomieszczeniu gospodarczym przylegającym do kuchni. Wyciągała właś

nie z suszarki całą lawinę skarpetek tak naelektryzowanych, że aż trzeszcza

ły. Biało-brązowy spaniel, rozwalony dotychczas na kocu w kącie - był

jedyną istotą, która grzecznie wstała na widok Archiego - zaczął machać

pierzastym ogonem.

- To tata - poinformowała Imogena matkę.

Liza podniosła głowę, czekając na pocałunek Archiego.

- Rzeczywiście.

Archie pocałował ją w usta. Zawsze całował ją w usta, bez względu na

to jak zdawkowy był pocałunek. To właśnie jej usta o jakby z lekka

opuchniętej, „ukąszonej przez pszczołę" dolnej wardze przyciągnęły go

niby magnes podczas pewnego przyjęcia i sprawiły, że podszedł do niej

z drugiego końca pokoju i, zafascynowany, wpił w nią wzrok pełen pożą

dania. Było to przyjęcie wydane z okazji zaręczyn Lizy z młodym człowie

kiem, Hugonem Grantem-Jonesem, a Archiego przyprowadziła na nie jakaś

znajoma, która nie lubiła pojawiać się w takich okolicznościach bez pary.

Następnego ranka Archie rozpoczął oblężenie i po dziesięciu dniach odbił

Lizę narzeczonemu, wskutek czego dziewczyna zamiast szafiru otoczonego

połyskującymi brylantami nosiła stary, podniszczony pierścionek z granata

mi, który kiedyś należał do nieżyjącej już matki Archiego.

- Pięć kamieni - powiedział Archie, wkładając Lizie pierścionek na

palec. - I pięć słów: Czy chcesz być moją żoną? Chcesz?

- O tak - odrzekła, a potem niechcący dodała: - Tak, proszę cię o to.

A później było jak w opowieści o młodym Lochinvarze*. Fosterowie,

Fenwickowie i Musgrave'owie, przybrawszy postać oburzonych członków

rodziny Lizy i jej przyjaciół, szaleli - oponując gwałtownie i usiłując

wywrzeć presję. Archie natomiast wsadził Lizę do samochodu i wywiózł ją

do Argyllshire, gdzie jego ojciec miał dom na brzegu Loch Fyne, dom bez

telefonu. Tam Archie trzymał Lizę przez dwa pełne uniesień tygodnie.

A potem przywiózł ją z powrotem na południe i ożenił się z nią.

- Dlaczego, kiedy przychodzę do domu - zapytał teraz, wciąż dotykając

ustami jej ust - nie wstajesz i nie merdasz ogonem?

- Ależ ja to robię. W myślach. Tylko widzisz, Mikey doczytał się

właśnie czegoś absolutnie fascynującego: zdobył informację o tym, co

pustułka daje na śniadanie swoim młodym, i wejście samego...

- Myszy - powiedział nagle Mikey. - Pustułki jedzą myszy. One lubią

krew.

- Ja tes - stwierdziła Imogena sepleniąc.

Archie obszedł stół, żeby zobaczyć jej rysunek.

- Czarne gwiazdy. Jakie to oryginalne.

Imogena spojrzała na niego z żałosną miną.

- Żółta kredka się złamała.

- No tak. Byłem właśnie u babci Mossop. Nie mogę pisnąć słowa o jej

stanie, bo zabiorą ją do szpitala, a tam ona umrze z powodu złamanego

serca, zanim wykończy ją wątroba. Ta jej pieprzona, cholerna córka...

- Archie!

- Przepraszam. Jej córka-egoistka, kobieta bez serca przynosi spod

Gwiazdy Agry świństwa, z którymi jej biedne stare kiszki nie są w stanie

nawet zacząć sobie radzić. Wyobrażasz sobie?

- Zrobię jej mleczny pudding.

- Jesteś aniołem. Ale ona ci nie podziękuje.

Liza podniosła głowę i spojrzała na niego.

- Ale ty to zrobisz.

Archie znowu się pochylił.

- O, tak...

- Piepsona - powiedziała Imogena do Mikeya tonem normalnej kon

wersacji.

- Cśś - odrzekł na to zachwycony Mikey.

Sally wyszła z pomieszczenia gospodarczego, niosąc pod pachą plastiko

wy kosz pełen poskładanych, wypranych ubrań. Kiedy przechodziła koło

Mikeya, chłopiec pociągnął ja za spódnicę.

- Słyszałaś, co powiedział tata?

Sally, w której domu obscena były normalną częścią słownika używane

go na co dzień, powiedziała, że słyszała.

- -Przepraszam, Sal - odezwał się Archie.

- Mnie tam wszystko jedno — odparła Sally, podnosząc zgrabnie Imoge-

nę wolną ręką. - Nie obchodzi mnie, co pan mówi o Sharon Vinney.

Imogena objęła Sally za szyję.

- Powiedziałam „piepsona".

- Słyszałam — stwierdziła Sally bez zainteresowania. - I jeżeli usłyszę

to jeszcze raz, dam ci w pupę. Chodź, czas na kąpiel.

- Ale nie na mycie głowy...

- Imo - powiedział Archie - nie poślesz mi całusa?

Ale Imogena, której uwagę bez reszty zaprzątnęła koszmarna myśl o możli

wym myciu głowy, nie usłyszała go. Kiedy drzwi się za nimi zamknęły i kiedy

Sally niosła ją po schodach, wciąż słychać było jej usilne błagania.

- Nawet gdyby Sally nie była osobą, na której można zawsze polegać

w kłopotach - powiedziała Liza - zatrudniłabym ją do mycia głowy Imo-

genie. Archie, dzwonił twój ojciec.

Archie natychmiast zamienił się w słuch. Liza często mówiła przyjaciół

kom i swojej siostrze Clare, jedynej osobie z rodziny, z którą się spotykała,

że nigdy nie widziała ojca i syna tak bliskich sobie jak Andrew Logan

i Archie. Początkowo bardzo jej się to podobało, bo czuła, że sama została

wzięta w niewolę i umieszczona w potężnej, niezdobytej męskiej twierdzy

jako cenny jeniec. Obydwaj, Archie i Andrew, czuwali nad nią z podnieca

jącą zachłannością. A ona przekształciła się z trzeciej córki księgowego

z Haslemere w kogoś szczególnego i cennego. Ale oczywiście z czasem

przyzwyczaiła się do tej transformacji. Teraz wydawało się jej, że więź

istniejąca między ojcem i synem raczej wyklucza osoby trzecie, a więc i ją

samą, i że więzi tej towarzyszy poczucie męskiej samowystarczalności.

A to, mimo jej' usilnych starań, aby tak nie było, okazało się dla niej czymś

odpychającym. Czasami przychodziło jej na myśl, że gdyby Archie nie

zachował tak wielkiej zdolności działania na jej uczucia i zmysły, nie

miałaby mu uwielbienia dla ojca do tego stopnia za złe.

- Co mówił? Czy nie przyjedzie w niedzielę?

- Ależ przyjedzie. I przywiezie kogoś ze sobą.

- Oczywiście - powiedział spokojnie Archie. - Maurice'a Crawforda.

Pewnie chodzi o następny cykl...

- Nie - przerwała mu Liza, zamykając książkę, którą czytał Mikey,

i wstając. - To będzie kobieta.

- Kobieta! Jezu Chryste!

Liza zaczęła zbierać ze stołu kubki i talerze.

- Nazywa się Marina de Breton. Wygląda na to, że ojciec jest dość

podekscytowany.

- Marina de Breton...

- Tak.

- Co za pretensjonalne nazwisko. '

- Co ona może poradzić na to, że je nosi? Jest wdową po jakimś królu

bawełny z Luizjany czy kimś takim.

- Amerykanka!

- Nie - zaprzeczyła Liza. - Greczynka. Albo Włoszka.

Postawiła kubki na suszarce i podeszła do Archiego.

- Kochanie. Nie bądź taki zły.

- Nie je...

- Wyglądasz - powiedział Mikey, jakby chcąc dodać mu odwagi - po

prostu jak ktoś cholernie wściekły.

- Tata nie zadaje się z kobietami.

- Nie wiesz przecież, czy „zadaje się" z tą kobietą. Chce ją tylko

przywieźć na lunch. Na litość boską...

- Mówiłaś, że był podekscytowany.

- Archie - powiedziała Liza z irytacją — nie rób wielkiej sprawy z cze

goś tak małego.

Zawsze tak było. Przyczepiał się z uporem i przesadą do jakiegoś cienia

myśli i bardzo szybko robił z tego wielką sprawę. Była to jedna z tych jego

wad, które doprowadzały ją do szału. Pozostałe to niechlujstwo i popędli-

wość, tętniąca w nim tak bezustannie i regularnie jak drugi puls. Być może

odziedziczył wszystkie te cechy po matce Walijce, gdyż z pewnością nie

przekazał mu ich sir Andrew Logan.

- Postępujesz jak głupiec - powiedziała Liza do Archiego. Mikey

obserwował ich z niepokojem. - Ojciec pyta, czy może przywieźć na lunch

jakąś nieszkodliwą kobietę, a ty zachowujesz się tak, jakby to była jakaś...

jakaś... - przerwała, nie mogąc znaleźć odpowiedniego określenia.

- Zła czarownica - podpowiedział Mikey i widząc, że jego sugestia

spotkała się z całkowitym brakiem reakcji, zaraz dodał - jak mi się zdaje.

Archie wzruszył ramionami.

- Przepraszam.

- A zresztą - powiedziała Liza - jeżeli okaże się, że ona jest mu bliska,

to powinieneś być zadowolony. Ze względu na niego.

Archie spojrzał na zegar wiszący nad kuchenką.

- Boże. Jest za dziesięć szósta. Słuchaj, po wyjściu z ośrodka mam kilka

wizyt domowych. Więc może gdzieś koło wpół do dziewiątej...

- Może.

Chwycił ją za ramię i przyciągnął do siebie. Kiedy ją całował, Liza

pomyślała, że może sir Andrew naprawdę coś czuje do tej pani de Breton

i że w związku z tym ona, Liza, być może, odzyska Archiego i będzie go

miała tylko dla siebie, Tak myśląc, z entuzjazmem oddała mu pocałunek.

- Mój mały cud - powiedział do niej, a potem pochylił się, pocałował

Mikeya i pogwizdując wyszedł do samochodu.

W poczekalni miejscowego ośrodka zdrowia kilka tuzinów osób siedzia

ło na pomalowanych na zielono krzesłach stojących między drzewkami

kauczukowymi i stolikami na czasopisma, tak niskimi, że małe dzieci mogły

się o nie pokaleczyć. Był to nowy ośrodek ze spadzistymi dachami, jak

w szwajcarskiej chacie, i ogromnymi, sięgającymi podłogi oknami, koło

których — wieczorami — pacjenci woleli nie siadać. Na korkowych tablicach

ogłoszeniowych znajdowało się dość miejsca na napomnienia dotyczące

otyłości i nadużywania alkoholu, a także ostrzeżenia przed AIDS i narko

manią, a za przesuwanymi taflami ze szkła i sosny siedziały, niczym

urzędniczki bankowe, rejestratorki i farmaceutka.

Kiedy Archie przebiegł w pośpiechu przez poczekalnię, rozległ się życz

liwy pomruk. Doktor Logan zawsze się spóźniał, zawsze, ale z drugiej strony

nigdy nie był zbyt zajęty, zawsze każdego przyjął z uśmiechem, a już dla

dzieci i starych ludzi był wprost cudowny. Pielęgniarki, zarówno z opieki

środowiskowej, jak i rejonowe, jasno zdawały sobie sprawę, że w dni, kiedy

doktora Logana nie ma, w ośrodku panuje zupełnie inna atmosfera - wszyst

ko idzie mniej sprawnie, mniej, no tak, mniej radośnie. Współpracowniczki

gdakały nad nim jak kury - macierzyńsko i wyrozumiale, wszystkie z wyjąt

kiem farmaceutki, która była inteligentna, wybuchowa i rozwiedziona i która

żywiła dla niego uczucia o wiele silniejsze niż taka sobie słabość. Dlatego

zachowywała pełen dumy dystans i podczas rozmowy z doktorem była

nienagannie uprzejma. Kiedy Archie, przepraszając, zniknął za podwójnymi

drzwiami w końcu poczekalni, dyżurna starsza pielęgniarka podążyła za nim

ze spokojną gorliwością, chcąc sprawdzić, czy okna w jego gabinecie są

dyskretnie zasłonięte żaluzjami i czy kozetka do badania jest jak należy

przykryta czystym jednorazowym papierowym prześcieradłem.

- Wszystko w porządku, panie doktorze?

Archie pospiesznie przerzucał karty pacjentów leżące na biurku.

Trollope Joanna - Na zakazanych skrzydłach.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: