Wykład VIII:
Zespoły lękowe i nerwicowe
I. Rozpoznawanie zespołów lękowych
à Lęk egzogenny v. lęk endogenny
à Nerwica a psychoza
à Osobowość typu neurotycznego v. osobowość typu psychopatycznego
II. Klasyfikacja zaburzeń lękowych
RODZAJ LĘKU
ŹRÓDŁO
RODZAJ ZABURZEŃ
LĘK EGZOGENNY
Sytuacja w środowisku zewnętrznym, którego bodźce docierają do mózgu jako zagrażające lub wynikające z alarmujących bodźców z narządów ciała
Nerwice, depresja, hipochondria, fobie
LĘK ENDOGENNY
Wynika pierwotnie z dysregulacji trzech podstawowych neuromediatorów w OUN: serotoniny, adrenaliny i acetylocholiny
Depresja, schizofrenia, dystymia, niektóre zespoły lękowe polekowe
NERWICA A PSYCHOZA
OSOBOWOŚĆ TYPU NEUROTYCZNEGO V. OSOBOWOŚĆ TYPU PSYCHOPATYCZNEGO
TYPY ZABURZEŃ LĘKOWYCH
Zespół lęku napadowego (paniki)
Zespół lęku uogólnionego
Zespół fobii
Zespół natręctw
Zespół stresu pourazowego
Typy zaburzeń lękowych a płeć
ZABURZENIE
MĘŻCZYŹNI
KOBIETY
Zespół paniki
Fobie specyficzne
Fobia społeczna
0,8
3,6
6,7
11,1
2,0
5,0
6,6
15,7
15,5
2,9
10,4
ZESPÓŁ LĘKU NAPADOWEGO
Nagły początek
Bardzo krótki czas osiągnięcia przez objawy maksymalnego natężenia
Trwanie najwyżej przez kilka minut
Przynajmniej cztery objawy typu:
objawy z układu autonomicznego
objawy z klatki piersiowej
objawy obejmujące stan psychiczny
objawy ogólne
Lęk związany z oczekiwaniem na atak
Zaburzenie umiarkowane (4 napady/miesiąc); ciężkie (4 napady/tydzień w okresie miesiąca)
ZESPÓŁ LĘKU UOGÓLNIONEGO (GAD)
Przewlekły uogólniony lęk, który trwa co najmniej miesiąc
Wyolbrzymione lub patologiczne zamartwianie się – objawy poznawczo-behawioralne
Najczęściej chorują osoby pozostające w domach
W 50% zespół towarzyszący innym jednostkom chorobowym (depresja, dystymia)
ZESPÓŁ FOBII – FOBIE SPECYFICZNE
Rodzaj fobii
Opis kliniczny
Agorafobia
przed otwartą przestrzenią
Gefyrofobia
przed przejściem przez most
Ajchmofobia
przed ostrymi przedmiotami
Hipsofobia
przed przepaścią
Akrofobia
przed wysokością
Keraunofobia
przed piorunami
Antropofobia
przed ludźmi
Klaustrofobia
przed zamkniętymi pomieszczeniami
Arachnofobia
przed pająkami
Myzofobia
przed brudem
Dromofobia
przed podróżowaniem
Nyktofobia
przed nocą
Erytrofobia
przed czerwienieniem się w obecności innych
Ochlofobia
przed tłumem
Gamofobia
przed małżeństwem i posiadaniem potomstwa
Skotofobia
przed ciemnością
RÓŻNICOWANIE ZESPOŁÓW LĘKOWYCH
Rodzaj lęku
Charakter
Czas trwania
Przyczyna
Napad paniki
Ostry
Krótki
Endogenna
Niezbyt nasilony
Psychogenna
Łagodny
Długi
Osobowościowa, psychogenna
Lęk endogenny (w depresji)
Silny
Zaburzenia lękowe uogólnione
emotivelamb