Wstęp Teoretyczny
Energia dostarczona cząsteczce może być magazynowana na różne sposoby ,energia może wprowadzić cząsteczkę w ruch obrotowy mamy wtedy do czynienia z rotacją ,następnie mogą też występować ruchy drgające czyli oscylacje oraz dostarczona energia może być wykorzystana do wzbudzenia elektronowego. Poziomy rotacyjne w cząsteczkach są położone bardzo blisko siebie , więc nie można ich rozróżnić i mogą być zaniedbane w analizie , poziomy energetyczne dla oscylacji są znacznie większe i można je rozróżnić, energia dla rotacji jest znacznie mniejsza niż dla oscylacji ,najmniejsza energii przypada na ruchy translacyjne , energia oscylacji , rotacji i wzbudzenia elektronowego ulega zmiana w sposób nie ciągły przez pochłonięcie lub oddanie określonych kwantów energii, energia translacja ulega ciągłym zmianą .Na podstawie pochłaniania i emisji kwantów energii czyli ,możemy uzyskać różne informacje na temat badanej cząsteczki, zjawiskami opisanymi wyżej zajmuje się spektroskopia molekularna .
Podstawowe zjawiska z jakimi mamy do czynienia w Spektrofluorymetri możemy opisać za pomocą diagramu Jabłońskiego, diagram ten obrazuje procesy : absorpcji , fluorescencji i fosforescencji czyli przejść promienistych , oraz konwersji wewnętrznej i przejścia interkombinacyjne czyli przejścia bezpromieniste. Cząsteczka w stanie podstawowym po zaadsorbowaniu promieniowania elektromagnetycznego może przejść na wyższe stany wzbudzenia, przejście elektronowe jest bardzo szybkie rzędu 10-13s , następnie cząsteczka oddaje nadmiar energii oscylacyjnej poprzez przejścia bezpromieniste w zderzeniach i schodzi do poziomu zerowego oscylacyjnego w pierwszym stanie wzbudzonym, a następnie powraca do poziomu podstawowego w sposób promienisty czyli emitując kwant światła(fluorescencja).Mogą też występować przejścia o różnej multipletowości (ISC) oraz fosforescencja są to przejścia wzbronione dlatego tez ich intensywność jest mniejsza niż dla przejść dozwolonych.
Na powyższym schemacie możemy zauważyć że widma absorpcji i emisji nie nakładają się , jest to spowodowane tym że energia wzbudzenia cząstki i energia emisji jest różna . Absorpcja może zachodzić z różnych poziomów oscylacyjnych stanu podstawowego na dowolny poziom oscylacyjny stanu wzbudzonego , emisja może zachodzić tylko z zerowego poziomu oscylacyjnego pierwszego poziomu wzbudzonego , więc jedno przejście (0 – 0 ) ma taka sama energie , reszta przejść dla absorpcji i emisji ma różną energie wiec widma dla tych dwóch zjawisk nie pokrywają się , ponieważ długość fali zależy od energii a energia dla emisji jest mniejsza od energii przejść dla absorpcji dlatego też widmo jest przesunięte w stronę fal dłuższych. Kształty pasma absorpcji i emisji często są swoimi odbiciami lustrzanymi.
Energia dla przejścia 0 – 0 wynosi 3,28eV
Schemat dla emisji przy różnych wartościach fali wzbudzenia. l = 365 nm ,340 nm , 325nm
Kolor różowy pasma - długość fali wzbudzenia równa 365nm
Kolor czerwony pasma - długość fali wzbudzenia równa 340nm
Kolor niebieski pasma - długość fali wzbudzenia równa 325nm
Na podstawie tego widma możemy zauważyć że nie zmienia się położenie maksimów przy których następuje emisja w zależności od długości fal wzbudzenia , można to łatwo wytłumaczyć na podstawie diagramu Jabłońskiego .Położenie maksimów emisji odpowiada energii przejścia elektronowego, fale o różnej długości niosą różną energie , dla fal krótkich energia ta jest większa niż dla fal długich. Gdy wzbudzamy cząstkę falą o dużej energii przechodzi ona w stan wzbudzony a im większa energia tym wzbudzenie większe , ale żeby mogła zajść fluoroescencja cząstka musi powrócić z wyższego stanu wzbudzenia(S2,S3) do stanu S1v0
Dlatego też nieważne jak dużą energią wzbudzimy cząstkę fluorescencja i tak zawsze zachodzi z tego samego poziomu energetycznego więc , wartości długości fal dla poszczególnych maksimów
emisji nie zmieniają się. Na podstawie tego schematu możemy tez zauważyć że maleje intensywność wraz ze wzrostem energii fali wzbudzającej, może to być spowodowane tym że pod wpływem większej energii wzbudzenia następuje przejście elektronowe na wyższy stan wzbudzenia w związku z czym rośnie prawdopodobieństwo że cząstka może przejść do stanu podstawowego na różne sposoby , mogą zajść przejścia interkombinacyjne a następnie może zajść fosforescencja lub konwersja wewnętrzna , zjawiska zmniejszają prawdopodobieństwo zajścia fluoroescencji.
coraje.rk