Chmielewska Joanna - Autobiografia 02 - Pierwsza młodość.pdf - Chmielewska Joanna - Zabr7

JOANNA CHMIELEWSKA

AUTOBIOGRAFIA

tom II

Pierwsza młodość

Uczmy się na cudzych biedach,

bo sami wszystkich popełnić nie zdążymy.

Pierwszego gacha sprzedałam za pół miliona złotych.

Tak ściśle biorąc, nie był to ani pierwszy, ani w ogóle prawdziwy gach. Raczej

potencjalny. Lat miałam szesnaście i byłam straszliwie dumna, że podrywa mnie osobnik

całkowicie dorosły, starszy prawie o dychę, żonaty, dzieciaty, i że mam na niego wpływ bez

mała godny dziewiętnastowiecznej kurtyzany. Przepisywałam wówczas łacińskie teksty dla

całej klasy na maszynie u ojca w biurze, a wielbiciel uparcie odwalał dodatkowe roboty w

godzinach nadliczbowych i przy każdej okazji chwytał mnie w objęcia. Jako panienka

przyzwoita i cnotliwa, protestowałam energicznie, ale w gruncie rzeczy pławiłam się w

zachwycie.

Głupio mi było jednakże. Lubiłam czuć się w porządku, podobała mi się szlachetność,

pokątne romanse i rozbijanie małżeństw, wedle wszelkich lektur i wpajanych we mnie

poglądów, stanowiły coś jakby gorszego, niesmacznego i może nawet trochę hańbiącego.

Stracić cnotę to jest sztuka na raz i nie należy marnować jedynej okazji w życiu byle jak, byle

kiedy i z byle kim. Z drugiej znów strony facet mi się podobał, podrywanie też, miotałam się

zatem w tym chaosie uczuciowym, raz pełna wyrzutów sumienia, raz satysfakcji, wciąż

niepewna, co czynić. Aż do chwili, kiedy siła wyższa zadecydowała za mnie.

Mój ojciec grywał na loterii, bo toto-lotka jeszcze wtedy nie było, niezbyt drogo, ale

za to na ogół fartownie. Raz wygrał pięćdziesiąt tysięcy, podatek w owym czasie od tego

odrąbywano, dostał czterdzieści osiem i musiało to wydarzenie nastąpić w samych

początkach imprezy, chyba w czterdziestym szóstym roku albo na początku czterdziestego

siódmego, bo jakoś mi się kojarzy z naszym mieszkaniem w separatce szpitalnej na

Wierzbnie. Wygrał, poszło, grał dalej.

Któregoś dnia moja matka, bardzo przejęta, wezwała mnie do łazienki. W obliczu

normalnej wówczas ciasnoty mieszkaniowej łazienka stanowiła rodzaj azylu, gdzie załatwiało

się sprawy w cztery oczy. Przedwojenna była, obszerna, wyłożona zieloną glazurą, z

miejscem na balię, pralkę i dodatkowe umeblowanie.

- Nikomu nie mów - powiedziała moja matka. - Ojciec wygrał na loterii sto tysięcy

złotych!

Pensja wynosiła wtedy około dziesięciu, za plakaty reklamowe dostawałam dwieście

złotych. Usiadłam na wannie i pomyślałam:

„Mój Boże, gdyby ojciec wygrał pół miliona, słowo daję, puściłabym go w trąbę…!”

Nie ojca, rzecz jasna, tylko gacha. W jakiś sposób wydało mi się, że za wielką

pomyślność powinno się zapłacić poświęceniem. Nie zdążyłam się odezwać, bo matka, po

króciutkim wahaniu, podjęła męską decyzję.

- Zresztą, no dobrze, powiem ci prawdę. Ojciec wygrał nie sto tysięcy, tylko pół

miliona!

O, twarz…! Słowo się rzekło, kobyłka u płotu. Znów się we mnie zakłębiły sprzeczne

uczucia, ulga i żal, ulga była podwójna, a żal romantyczny, więc nawet przyjemny. Nigdy

nieszczęsny podrywacz, niepomiernie zdumiony, nie doszedł przyczyn, dla których nie zdołał

mnie więcej dopaść w sytuacji sprzyjającej, sam na sam. Widywać mnie mógł skolko ugodno,

łacińskie teksty nadal przepisywałam, ale już zawsze przy ludziach. Dotrzymałam słowa,

niczym Zawisza Czarny.

Pewne ułatwienie stanowił fakt, że tak naprawdę kochałam się wówczas w Heńku,

moim kuzynie, bracie Lilki. Po większej części na odległość, on bowiem mieszkał na Śląsku,

a ja w Warszawie, ale na duchu podtrzymywała mnie korespondencja i moje wizyty u nich,

wakacyjne i czasem świąteczne. Ponadto od czasów Tomcia Palucha byłam już ogromnie

doświadczona uczuciowo i nawet miałam za sobą ciężką tragedię, obficie udekorowaną

kawałkami połamanego serca.

W wieku lat jedenastu przez połowę wakacji, i nawet jeszcze trochę potem, zakochana

byłam w Jędrku z Ursynowa. Piękny to on nie był, ale za to reprezentował sobą samo życie,

trochę przypominał Kmicica, też zuchwały szaleniec. Widywaliśmy się codziennie, raz zleciał

z murku za pałacem w dwumetrowe pokrzywy i wybrnął z tej katastrofy mężnie, rozwalanie

przez niego pieca w oficynie w moich oczach godne było zdobywania murów twierdzy,

popełniał czyny rozmaite, przewyższające zgoła osiągnięcia w szrankach, i kochałam się w

nim bez przeszkód, w upojeniu i najgłębszej tajemnicy. Może umarłabym z wrażenia, gdyby

mnie na przykład objął ramieniem, ale na szczęście taki pomysł do głowy mu nie wpadł,

wyszłam zatem z tych uczuć bez szwanku.

Zaraz następnego roku zmieniłam obiekt. Pojawił się Zdzich, też mieszkaniec

ursynowskiego kompleksu, znacznie starszy, bo miał już siedemnaście lat, nad wyraz piękny

chłopak. Ni z tego, ni z owego stwierdziłam nagle, że Zdzich jest bez porównania

przystojniejszy od Jędrka, więc niby dlaczego mam się kochać w mniej przystojnym?

Przestawiłam uczucia jak nożem ciachnął, w jednym mgnieniu oka. Nie wykluczam, iż

młodzieniec również podkochiwał się we mnie przez kilka dni, ale byłam smarkata, więc

skłonność nie mogła być trwała. Nie szkodzi, wmówiłam ją w siebie bardzo porządnie,

podbudowała moje przekonanie Lucyna, zwracając mi uwagę, że Zdzich w nowym krawacie

specjalnie spaceruje pod naszymi oknami, pogrążyłam się błogo w ufnym szczęściu i po

kolejnym roku przeżyłam klęskę straszliwą.

Znów Lucyna, świeć Panie nad jej duszą, miała ślepy fart do moich wstrząsów. Już po

wojnie spotkała byłych współmieszkańców i przywiozła wieść po prostu potworną,

przyjechała z Ursynowa i oznajmiła, że Zdzich dostał szału na tle swojej narzeczonej Basi.

Wielbi ją bez granic i w ogóle Romeo i Julia do pięt im nie sięgają. Cios to był okropny, grom

z jasnego nieba, o mało się nie udusiłam ze zdenerwowania, szczególnie że musiałam

symulować życzliwą obojętność, inaczej wyśmiewałyby się ze mnie przez całe życie. Na

szczęście zaraz potem zakochałam się w Rudzielcu, trochę słabiej, ale jednak, więc rozpacz

zelżała. Co do Zdzicha i Basi, są małżeństwem do dziś dnia i zadurzenia z młodych lat

wszyscy rzewnie wspominamy.

Przeżycie to jednak było potężne i prawie czułam się dumna z ogromu tragedii, jaka

na mnie spadła już w tak młodym wieku. Można powiedzieć: poznałam ten ból! Ho ho…

Następne ciosy uczuciowe dosięgły mnie, kiedy już miałam siedemnaście lat i prawdę

mówiąc, tego okresu życia, na szczęście niezbyt długiego, darować sobie nie mogę. Przez

kilka tygodni marnowałam czas tak skandalicznie, że włos się jeży i zgroza ogarnia.

Nastąpiło to pod sam koniec wakacji i na początku roku szkolnego. Po obozie nad

morzem pojechałam do Cieszyna, wielka miłość do Heńka przeszła ze mnie na jego

narzeczoną, sprzedanego gacha miałam już całkiem z głowy, a za to zakochana byłam na

śmierć i życie w Stefanie, chłopaku z obozu. Mieszkał w Katowicach, ale ze względu na

studia zamierzał przenieść się do Warszawy i wielkie nadzieje opętały mnie bez reszty.

Umówieni byliśmy, przyjdzie z wizytą…

Od razu powiem, żeby nikt nie musiał zgadywać. Kłania się Zwyczajne życie .

Komplikacje Tereski z Bogusiem mogłam opisać szczegółowo, doznania heroiny znając z

autopsji, i nie pamiętałam tylko, czy rzeczywiście byliśmy razem w kinie. Świecący nos

owszem, ale zatruwał mi życie tyle razy, że trudno mi ulokować go w czasie dokładnie, no i

nie mieszkałam w willi, chociaż drzewo rąbać lubiłam. Reszta poniekąd się zgadza.

Wróciłam wtedy z Cieszyna chyba na tydzień przed końcem wakacji, bo pchała mnie

niecierpliwość oczekiwania, i czekaniu się poświęciłam. Nie robiłam nic pożytecznego. Przed

samą sobą udając, że jestem zajęta, prułam starą kieckę i wmawiałam w siebie zamiar

przerobienia oraz gapiłam się przez okno na wznoszoną właśnie drugą stronę alei

Niepodległości, gdzie za parkanem pracowali więźniowie. Obóz pracy, tak się to nazywało,

hałasował do czwartej, co stanowiło dla mnie jakiś rodzaj pociechy, słyszałam przynajmniej

życie, z którego chwilowo zrezygnowałam dobrowolnie, potem zapadała cisza i to już było

coś okropnego. Ze zdenerwowania i trwałego napięcia nie byłam w stanie niczym się

porządnie zająć, zdaje się, że po spruciu jednej kiecki przystąpiłam do prucia następnej,

możliwe też, że zabrakło mi szmat i poprzestawałam na spisywaniu własnych wrażeń. W

Chmielewska Joanna - Autobiografia 02 - Pierwsza młodość.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: