ocena ryzyka dla naukowych.pdf

(213 KB) Pobierz
QPrint
sss
ul. Redutowa 25, 01-106 Warszawa
tel. (022) 837 10 89, (022) 877 22 49; fax (022) 877 22 29
e-mail: biuro@bhpservicecom.pl , www.bhpservice.com.pl
OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU
PRACOWNIKA NAUKOWO-BADAWCZEGO
ZAKýAD BIOCHEMII DROBNOUSTROJìW
PRACOWNIA GLIKOBIOLOGII GRZYBìW
PRACOWNIA PATOGENEZY ROSLIN
ZAKýAD GENETYKI OGìLNEJ
ZAKýAD BIOFIZYKI
ZAKýAD BIOCHEMII ROSLIN
ZAKýAD BIOSYNTEZY BIAýKA
PRACOWNIA BIOLOGII MOLEKULARNEJ PRZY UG
PRACOWNIA MUTAGENEZY I REPERACJI DNA
LABORATORIUM GMO
PRACOWNIA FOSFORYLACJI BIAýEK ROĺLINNYCH
Warszawa, luty 2005 r.
1
24863497.001.png 24863497.002.png
1. WSTĦP.
Artykuþ 226 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Î Kodeks Pracy (j. T. Dz. U.
z 1998 r. nr 21, poz. 94 z pŅn. zm.) nakazuje Pracodawcy informowaę pracownikw o
ryzyku zawodowym, ktre siħ wiĢŇe z wykonywanĢ pracĢ, oraz o zasadach ochrony
przed zagroŇeniami. W RozporzĢdzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z 26 wrzeĻnia 1997 r. (Dz. U. Nr 129, poz. 844), zdefiniowano pojħcia ryzyka
zawodowego i zagroŇenia. Przez ryzyko zawodowe rozumie siħ prawdopodobieıstwo
wystĢpienia niepoŇĢdanych zdarzeı zwiĢzanych z wykonywanĢ pracĢ, powodujĢcych
straty, w szczeglnoĻci wystĢpienia u pracownikw niekorzystnych skutkw
zdrowotnych w wyniku zagroŇeı zawodowych wystħpujĢcych w Ļrodowisku pracy lub
sposobu wykonywania pracy. Przez zagroŇenie rozumie siħ stan Ļrodowiska pracy
mogĢcy spowodowaę wypadek lub chorobħ. W celu wykonania nakazu z art. 226
Kodeksu Pracy Pracodawcy muszĢ ocenię ryzyko zawodowe na stanowiskach pracy
w swoich zakþadach pracy.
Analizy tego ryzyka moŇna dokonaę wieloma metodami. Dzielimy je na iloĻciowe
(propabilistyczne) i jakoĻciowe.
Metody iloĻciowe pozwalajĢ na osiĢgniħcie trafniejszych i dokþadniejszych
wynikw. SĢ najbardziej wartoĻciowe przy poszukiwaniu najbardziej skutecznych
sposobw zmniejszenia ryzyka, gdyŇ przy ich uŇyciu moŇna uzyskaę najwiħcej
informacji o wpþywie na poziom ryzyka rŇnych czynnikw charakteryzujĢcych
stanowisko pracy. Niestety iloĻciowe szacowanie moŇe byę prowadzone gdy ma siħ do
dyspozycji odpowiedniĢ liczbħ danych statystycznych dotyczĢcych iloĻci i rodzaju
wypadkw przy pracy, zdarzeı niebezpiecznych, chorb zawodowych, czasu naraŇenia
na czynniki Ļrodowiska pracy itp.. Aby ocena iloĻciowa byþa wiarygodna dane te muszĢ
speþniaę wymagania statystyki. WartoĻę danych statystycznych niestety rwnieŇ moŇe
byę wĢtpliwa Î dotyczĢ one stanu przeszþego, czħsto mniej lub bardziej rŇniĢcego siħ
od systemu rozwaŇanego. DuŇĢ trudnoĻę przy wykorzystaniu metod iloĻciowych stwarza
wiħc brak informacji potrzebnych do zbudowania w peþni propabilistycznego modelu
ryzyka. Uzupeþnieniem takich brakw mogĢ byę oszacowania eksperckie. Koszty
finansowe zwiĢzane z uzyskaniem brakujĢcych wiarygodnych informacji ograniczajĢ ich
stosowanie.
JakoĻciowe metody ryzyka nie wymagajĢ wykorzystywania opisu
matematycznego. Szacowanie poziomu ryzyka dokonuje siħ w nich oddzielnie dla
kaŇdego z zidentyfikowanych zagroŇeı. W metodach tych przypisuje siħ ryzyku umownĢ
wielkoĻę charakteryzujĢcĢ jego wartoĻę. MoŇna wiħc wyodrħbnię te zdarzenia, z ktrymi
zwiĢzane jest szczeglnie duŇe ryzyko czĢstkowe oraz okreĻlię najbardziej skuteczne
sposoby jego ograniczenia. Wiarygodna ocena ryzyka tymi metodami wymaga wiħc
gþħbokiej wiedzy empirycznej, doĻwiadczenia oraz intuicji od wykonujĢcych je
specjalistw.
Istnieje wiele rŇnych jakoĻciowych metod oceny ryzyka. Metoda podana
w nie obligatoryjnej Polskiej Normie PN-N-18002 áSystemy zarzĢdzania
bezpieczeıstwem i higienĢ pracy. Oglne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego. Ñ jest
na razie jedynĢ metodĢ opracowanĢ w formie Polskiej Normy. Ryzyko zawodowe
pracownika naukowo-badawczego w IBB zostanie oszacowane tĢ metodĢ.
2
OPIS STANOWISK PRACY.
Pomieszczenia pracy.
LABORATORIA
Pomieszczenia laboratorium.
dostħp: ograniczony Î kontrola otwarcia drzwi na portierni wiodĢcych do pomieszczeı
IBB.
wysokoĻę - 3,3 m,
rozmieszczenie - stoþw i innych urzĢdzeı, maszyn, szaf, takie, Ňe przejĻcia posiadajĢ
szerokoĻę powyŇej 100 cm a drogi transportowe powyŇej 120 cm.
podþoga - rwna, nie Ļliska, nie pylĢca, bez progw pomiħdzy pomieszczeniami.
oĻwietlenie w pomieszczeniach staþej pracy:
- naturalne, dzienne, boczne,
- oĻwietlenie sztuczne (elektryczne).
Powierzchnia okna w stosunku do powierzchni podþogi w proporcji co najmniej 1:8. Okna
nieszczelne, starego typu, powodujĢce wychþodzenie pomieszczeı w okresie zimowym.
NatħŇenie oĻwietlenia elektrycznego zgodne z wymaganiami PN.
wentylacja - grawitacyjna, miejscowa wentylacja wymuszona (digestoria).
DroŇnoĻę wentylacji kontrolowana zgodnie z przepisami prawa budowlanego.
Wentylacja budzi zastrzeŇenia Î zgþaszane sĢ usterki sprawnoĻci, ciĢgi zwrotne
powietrza z powodu przyþĢczenia do wsplnych kanaþw grawitacyjnych.
temperatura Î w okresie zimowym przy niskich temperaturach poniŇej 18 C. W celu
ograniczenia dopþywu chþodnego powietrza pracownicy zaklejĢ papierem kanaþy
wentylacyjne.
instalacja elektryczna Î z wyþĢcznikiem rŇnicowo-prĢdowym.
Ochrona przeciwporaŇeniowa i przeciwzwarciowa kontrolowana pomiarami zgodnie
z przepisami prawa budowlanego.
Pomieszczenie magazynu niebezpiecznych substancji i preparatw chemicznych
W pomieszczeniu dostħpnym w czasie godzin pracy. Bez oznaczenia przeznaczenia
pomieszczenia.
Zaplecze socjalno-sanitarne
Toalety sĢ dostħpne i oglnie czyste.
Aneks kuchenny i bufet odlegþe od wielu pomieszczeı laboratoryjnych. Utrzymywane
w naleŇytym porzĢdku. Pracownicy spoŇywajĢ napoje i posiþki w pomieszczeniach
laboratorium lub w przylegþych pokojach opisowych.
Brak wydzielonych pomieszczeı sþuŇĢcych jako szatnie. Ubrania przechowywane sĢ
w pokojach opisowych lub w pracowniach.
Palarnia tytoniu
Brak wydzielonych miejsc i pomieszczeı. Papierosy sĢ palone na korytarzach
i w pomieszczeniach pracy.
3
Organizacja pierwszej pomocy
Dostħp do urzĢdzeı do pþukania zanieczyszczonych oczu i twarzy jest zapewniony.
Apteczki pierwszej pomocy przechowywane na korytarzach lub pomieszczeniach w
powszechnie dostħpnym miejscu. WyposaŇenie apteczek w medykamenty
niekompletne. Medykamenty czħsto poza datĢ waŇnoĻci. W apteczkach lub w ich
pobliŇu nie ma instrukcji udzielania pierwszej pomocy. Nie ma osb wyznaczonych do
kontrolowania stanu apteczek i uzupeþniania ich wyposaŇenia.
W Instytucie znajdujħ siħ wydzielone pomieszczenie ambulatorium z wykwalifikowanym
personelem.
Ochrona przeciwpoŇarowa
Laboratoria sĢ wyposaŇone w podrħczny sprzħt gaĻniczy, poddawany konserwacjom
zgodnie z wymaganiami przepisw ochrony przeciwpoŇarowej. CzħĻę sprzħtu nie jest
zgodna z obowiĢzujĢcymi obecnie przepisami ppoŇ. (gaĻnice halonowe, gaĻnice
Ļniegowe z zaworem odkrħcanym). Etatyzacja sprzħtu po zmianie przepisw ochrony
ppoŇ. w roku 2003 nie zostaþa przeprowadzona. Usytuowanie sprzħtu, drogi
ewakuacyjne nie zawsze sĢ oznaczone stosownymi znakami. GaĻnice sĢ
przechowywane w pobliŇu Ņrdeþ ciepþa, zastawione meblami. Hydranty zamkniħte na
kþdki bez skrzynek z kluczykiem do otwarcia skrzynki hydrantowej za szybkĢ. Przy
czħĻci hydrantw wyposaŇonych w skrzynki na kluczyki wyjħto kluczyki ze skrzynek.
Brak protokoþw potwierdzajĢcych stosownĢ wydajnoĻę ciĻnienia wody w hydrantach
ppoŇ.
WyposaŇenie laboratoriw
UrzĢdzenia
- autoklawy (podlegajĢ corocznemu serwisowi UDT),
- termomiksery,
- wirwki laboratoryjne,
- mikroskopy konfokalne,
- transiluminatory,
- komory laminarne,
- inkubatory,
- mikroskopy,
- ultrasonikatory,
- spektrometry,
- cieplarki,
- wytrzĢsarki,
- aparaty do elektroforezy,
- lampy UV,
- urzĢdzenia do PCR,
- wagi,
- sprzħt laboratoryjny (ze szkþa itp.),
- i inne urzĢdzenia, niezbħdne do okreĻlonych specyficznych prac dla danej pracowni
- butle z gazami technicznymi (dwutlenek wħgla, azot),
- ciekþy azot, suchy ld,
- palniki (propan-butan),
4
- stanowiska biurowe: komputer z monitorem ekranowym kineskopowym lub
ciekþokrystalicznym i drukarkĢ.
UrzĢdzenia wyposaŇone sĢ w dokumentacjħ technicznĢ, czħsto w jħzyku angielskim.
Instrukcje bhp pracy przy urzĢdzeniach nie zostaþy wykonane i udostħpnione
pracownikom.
Nie jest kompletowana dokumentacja w jħzyku polskim dotyczĢca speþnienia przepisw
systemu oceny zgodnoĻci przez eksploatowane urzĢdzenia: certyfikaty CE, deklaracje
zgodnoĻci.
UrzĢdzenia poddawane sĢ konserwacji we wþasnym zakresie, w razie powaŇnych awarii
przez wykwalifikowany zewnħtrzny serwis.
Butle z gazami technicznymi zabezpieczone przed przewrceniem. Butle z propanem-
butanem i palnikiem przechowywane w pomieszczeniach laboratorium. Nie wszystkie
butle zabezpieczone przed upadkiem þaıcuchami itp.
Butle z gazami technicznymi i oprzyrzĢdowaniem oznakowane, poddawane przeglĢdom
i legalizowane zgodnie z wymaganiami przepisw.
Do zdejmowania przedmiotw umieszczonych na wysokoĻci (szafy, ponad 1.80 m,
dostħpne sĢ drabiny lub specjalne stoþki).
Substancje i preparaty chemiczne.
Wykaz wszystkich stosowanych w danej pracowni i ich zuŇycia nie zostaþ
sporzĢdzony.
Stosowane sĢ substancje i preparaty niebezpieczne, o dziaþaniu rakotwrczym
i prawdopodobnie rakotwrczym, wymienione w RozporzĢdzeniu Ministra Zdrowia
i Opieki Spoþecznej z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie substancji, preparatw,
czynnikw lub procesw technologicznych o dziaþaniu rakotwrczym lub mutagennym
w Ļrodowisku pracy (Dz. U. nr 280, poz. 2771). KaŇde laboratorium rejestruje ich
zuŇycie i ekspozycje pracownikw. Dane o zuŇyciu i ekspozycji przekazywane byþy
w latach do PIS, zgodnie z wymaganiami obowiĢzujĢcych przepisw. Dokumentacja
zgodna z wymaganiami podanego powyŇej rozporzĢdzenia w sprawie czynnikw
rakotwrczych, okreĻlajĢcej stopieı naraŇenia pracownikw na ich oddziaþywanie
i rejestrujĢcej wszystkie stosowane substancje rakotwrcze i prawdopodobnie
rakotwrcze uŇywane w roku 2005 jest sporzĢdzana.
Substancje okreĻlone jako trujĢce i toksyczne nie sĢ przechowywane oddzielnie.
Niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne nie zostaþy okreĻlone zgodnie
z aktualnym wykazem RozporzĢdzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 wrzeĻnia 2003 roku
w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich kwalifikacjĢ i oznakowaniem
(Dz. U. nr 199, poz. 1948).
Stosowane niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne nie zostaþy wyposaŇone
w karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego, zgodne
z wymaganiami RozporzĢdzenia Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 roku w sprawie
karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego
(Dz. U. nr 140, poz. 1171 z pŅn. zm.). Trwa kompletowanie kart charakterystyk.
Pomiary Ļrodowiska pracy w celu stwierdzenia zawartoĻci w powietrzu stosowanych
niebezpiecznych i rakotwrczych substancji chemicznych podczas pracy w stosunku do
NDS, NDSCh, NDSP nie byþy wykonywane w pracowniach poza pomiarem w pokoju
109 w Pracowni Glikobiologii Grzybw (23.03.2001 r.). StħŇenie fenolu w powietrzu Î
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin