Opracowane tezy.doc

Historia Filozofii – tezy (praca zbiorowa)

1.              Wg Talesa źródłem, z którego pochodzą wszystkie rzeczy jest

·              Woda – „Wszystko jest z wody”; „Wszystko jest pełne bogów”
Uzasadnienie oparte na obserwacji – bez wody nie ma życia, wszystko jest ożywione.

2.              Zdaniem Anaksymadra arché świata to

·              Bezkres (apeiron):

-              Pierwotna materia – natura, z której powstają wszystkie niebiosa i światy;

-              Nie ma w sobie rozgraniczeń i zawiera wszystkie cechy, a nie ma sam żadnej;

-              Przyroda powstaje z bezkresu poprzez wywołanie się przeciwieństw

3.              Anaksymenes wprowadza powietrze jako początek wszystkiego

·              Powietrze jest zmienne – ma różną gęstość – z niego powstały wszystkie przedmioty

·              Dusza nie różni się od powietrza – to tchnienie utrzymujące ciało przy życiu;

Anaksymenes wprowadza przeciwstawienie trwałej rzeczy i jej zmiennych cech / postaci, jakie ona przyjmuje.

4.              Heraklit uważa, że arché świata jest

·              ogień – ciało żywe, boskie i rozumne;

-              Relatywizm – wszystko, co istnieje zmienia swoje własności i przechodzi z przeciwieństwa w przeciwieństwo;

-              Ogień, który jest i który rządzi światem jest jego ciałem i rozumem – logos

-              Rzeczywistość to rzeka – Panta rhei – wszystko płynie; nie można 2 razy wejść do tej samej rzeki, nic nie trwa;

5.              Parmenides uważa, że arché świata jest intelekt:

·              Świat odkrywamy przez rozum (racjonalizm) a nie przez zmysły (sensualizm);

·              Prawa świata = prawa logiki
byt = rozum
„To, co istnieje, to jest. To, co nie istnieje, tego nie ma. Byt jest, nie-bytu nie ma”;

·              Byt znaczy „istnieć”; byt to wszystko, co istnieje – antologiczna zasada tożsamości;

·              Własności bytu:

-              Nie-zrodzony – nie miał z czego powstać – nie-bytu nie ma;

-              Niezmienny – bo mógłby zmienić się tylko w nieistniejący nie-byt;

-              Wieczny – nie ma ani przeszłości, ani przyszłości;

-              Kulisty – od środka jest taki sam pod względem ciężaru;

-              Zebrany w 1 punkcie – kula wydaje się być 1 punktem;

-              Niezniszczalny – co jeśli będzie zniszczalny, obróci się może tylko w nieistniejący nie-byt;

·              Monizm – natura bytu jest jednorodna;

6.              Z teorii Parmenidesa wynikają 2 zasady: tożsamości i niesprzeczności:

·              Tożsamości – nakazuje uznawać rzecz za to dokładnie, czym ona jest – każda rzecz jest sobą tak długo, jak istnieje;

·              Niesprzeczności – zabrania głoszenia zdań sprzecznych;

7.              Sofiści uczyli cnoty:

·              doskonałości i sprawności „męża” dzielnego w boju i życiu publicznym, od V w. p.n.e. „cnotą” jest już tylko sukces i szacunek w życiu publicznym

8.              Co znaczy, że człowiek jest miarą wszystkich rzeczy wg Protagorasa:

·              Istniejącym, że istnieją, nie istniejącym, że nie istnieją – człowiek mierzy, jakie coś jest i sam jest dla rzeczy miarą; nadaje rzeczom sens, czyni je faktami dla siebie; każdy człowiek mierzy rzeczy ze swojego punktu widzenia – relatywizm; prawdą będzie dla każdego coś innego, ale każdego człowieka można przekonać do uznania za prawdę każdego dowolnego zdania;

9.              Wg Gorgiasza siła języka polega na tym, że słowo jest władcą wszechmocnym:

·              Wywołuje wojny i sprawia pokój; teksty Gorgiasza wskazują, że znakami językowymi możemy zrobić z umysłami ludzkimi dosłownie wszystko i że ludzka historia jest  przede wszystkim historią posługiwania się znakami;

10.              Etyka sofistów opierała się przede wszystkim na rozróżnieniu natury (physis) i konwencji (nomos):

·              Natura (physis) – przychodzimy z tym na świat, porządek świata przyrody, któremu podlegamy i którego częścią jesteśmy;

·              Konwencja (nomos) – ścieżka, po której kroczą ludzie – zbiór sposobów postępowania, który ludzie sobie sami ustanowili i obrali;

11.              Etyka sofistów ma charakter etyki społecznej i politycznej.

12.              Zdaniem Protagorasa żyjemy tylko wg Nomos:

·              Warto wybierać takie sposoby postępowania, które są bardziej korzystne dla społeczeństwa jako całości, czynić je zgodnie z prawem i do nich przekonywać;

13.              Zdaniem Hippiasza ludzka konwencja przyniosła wielu niewolę i nędzę.

14.              Sokrates poszukiwał mądrości, która

·              Pozwoli doradzać innym w życiu politycznym, i która takich ludzi uczyni prawdziwymi mężami stanu („ja jeden w Atenach chyba uprawiam sztukę prawdziwie polityczną”).

15.              Sokrates korzystał z metody:

·...