WENTYLACJA
1/ Wymień obowiązki osoby, która zauważyła pożar na dole kopalni.
POŻAR – otwarty ogień, paląca się substancja, pojawienie dymów,
zawartość CO w powietrzu powyżej 0,0026.
Każda osoba, która zauważyła pożar, natychmiast:
1) alarmuje:
a) pracowników zatrudnionych w rejonie pożaru,
b) dyspozytora ruchu zakładu górniczego,
2) przystępuje do akcji ratowniczo-gaśniczej, polegającej na:
a) ratowaniu życia zagrożonych osób,
b) gaszeniu pożaru za pomocą urządzeń i sprzętu gaśniczego,
c) wykonywaniu poleceń kierującego akcja ratownicza.
2/ Ile powinna wynosić zawartość części nie palnych w pyle kopalnianym w strefie
zabezpieczającej.
- Zawartość części niepalnych stałych w pyle kopalnianym w strefie zabezpieczającej,
oznaczona zgodnie z Polskimi Normami, powinna wynosić co najmniej:
1) 70% w polach niemetanowych,
2) 80% w polach metanowych,
lub 3. zawartość wody przemijającej w pyle kopalnianym,
uniemożliwiająca przeniesienie wybuchu pyłu węglowego.
3/ Opisać różnice w zabezpieczeniach wyrobisk górniczych w kl. A i kl. B
zagrożenia wybuchem pyłu węglowego.
W wyrobiskach zaliczonych klasy A lub B zagrożenia wybuchem pyłu
węglowego utrzymuje się strefy zabezpieczające przed przeniesieniem się wybuchu.
W wyrobiskach, w których nie jest możliwe utrzymywanie stref zabezpieczających,
zastępuje się je rozstawnymi zaporami przeciwwybuchowymi.
W wyrobiskach zaliczonych do klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego
stosuje się zapory przeciwwybuchowe.
Zapory są : główne i pomocnicze.
Główne zapory przeciwwybuchowe buduje się na wlocie i wylocie każdego
rejonu wentylacyjnego oraz we wszystkich pozostałych wyrobiskach
łączących rejony wentylacyjne.
Pomocnicze zapory przeciwwybuchowe buduje się wewnątrz rejonów wentylacyjnych,
w odległości od 60 m do 200 m od miejsc możliwego zapoczątkowania wybuchu pyłu
węglowego.
4/ Miejsca zapoczątkowania wybuchem pyłu węglowego.
1/ roboty strzałowe
2/ urabiania węgla
3/ gdzie jest CH4 w ilości co najmniej 1,5%
4/ pył węglowy w ilości 500g/ m3
5/ pola pożarowe
6/ zbiorniki węgla
7/ składy MW
8/ pokłady zagrożone tąpaniami , III i IV kat. Zagrożenia metanowego.
5/ Pomiar tlenku węgla wykrywaczem harmonijkowym:
- rurka CO na niskie i wysokie stężenia.
NDS – najwyższe stężenie średnio ważone.
NDSCH- najwyższe stężenie chwilowe ( max 2 x po 15 minut w czasie zmiany).
CO – gaz trujący, wybuchowy ( granice wybuchowości od 12 do 72 %).
RURKA barwi się na zielono. Opis rurki jest czerwony
NDS dla CO
NDSCH dla CO
w %
ppm
0,0026
26
0,015
150
0,0001 % = 1 ppm
UŻYCIE WYKRYWACZA WG-2M
a) sprawdzić szczelność (ścisnąć mieszek, włożyć całą rurkę – jeżeli przez 1 min
nie rozpręży się sam mieszek to wykrywacz jest sprawny)
b) przygotować rurkę ( odłamać końce )
c) zassać powietrze
Wskaźnik tlenku węgla.
Po pierwszym zassaniu jak się nie zabarwi lub nie sięga pierwszej działki
należy zrobić dalszych 9 zassań ( razem 10) .
A/ na małe stężenia ( CO- 0,002):
a/ po 1- ym zassaniu – zakres wskazań od 0,02 do 0,5%,
b/ po 10- ym zassaniu – zakres wskazań od 0,002 do 0,05%.
B/ na duże stężenia ( CO- 0,01):
a/ po 1- ym zassaniu – zakres wskazań od 0,1 do 3,0%,
b/ po 10- ym zassaniu – zakres wskazań od 0,01 do 0,03%.
6/ Pomiar zawartości metanu ( CH4) w wyrobisku górniczym : zasady i maksymalne
stężenia.
Stosujemy metanomierze indywidualne i stacjonarne.
Metanomierze indywidualne.
Pomiary wykonuje się:
1) pod stropem wyrobiska,
2) nad obudowa wyrobiska,
3) w miejscach możliwych wypływów lub gromadzenia się metanu.
Pomiar zawartości metanu pod stropem wyrobiska wykonuje się nie niżej niż 10 cm od
najwyższego miejsca niezabudowanego stropu, szczelnej obudowy lub okładziny obudowy.
Zasady wykonywania pomiarów:
4- 5 naciśnięć pompki , po 3 – 4 naciskamy przycisk i dokonujemy odczytu.
Z wężykiem – na każde 20cm wężyka dodatkowo 1 zassanie.
GDY ZAWARTOŚĆ CH4 przekroczy w wyrobiskach 2% należy:
a/ wycofać ludzi,
b/ wyłączyć sieć,
c/ unieruchomić maszyny,
d/ zagrodzić wejście,
e/ zawiadomić osobę dozoru.
Zawartość metanu :
- szyb wydechowy……………………… 0,75 %
-w rej. prądach powietrza zużytego :
a) bez 1%
b)z metanometrią automatyczną 1,5%.
7/ METANOMETRIA STACJONARNA
Wyrobiska korytarzowe:
- przy wentylacji ssącej do 6m od czoła przodka.
- przy wentylacji tłoczącej do 10m od czoła przodka.
Powinny wyłączyć :
a/ kombajny – po przekroczeniu 1 % CH4,
b/ maszyny i urządzenia w wyrobiskach przewietrzanych lutniami po przekroczeniu
2 % CH4.
W odległości od 10 m do 15 m od skrzyżowania z wyrobiskiem przewietrzanym
opływowym prądem powietrza.
Powinny włączyć :
1) urządzeń elektrycznych zainstalowanych w wyrobisku przewietrzanym lutniociągiem
tłoczącym – przy przekroczeniu zawartości 2% metanu w powietrzu,
2) urządzeń elektrycznych zainstalowanych w wyrobisku przewietrzanym lutniociągiem
ssącym – przy przekroczeniu zawartości 1% metanu w powietrzu.
KOMBAJNY CHODNIKOWE.
1/Kombajny chodnikowe w polach II-IV kategorii - dodatkowy metanomierz:
- wyłączający kombajn po przekroczeniu zawartości 2% metanu.
Czujnik metanomierza powinien być zabudowany na wysięgniku organu.
Wyrobiska wybierkowe( ściany):
ŚCIANY.
W razie przekroczenia zawartości 2% metanu w powietrzu wypływającym ze ściany lub zawartości 1% metanu w powietrzu dopływającym do ściany, metanomierze powinny wyłączać spod napięcia urządzenia elektryczne zabudowane:
1) w ścianie,
2) w wyrobisku przyścianowym z prądem powietrza wypływającym ze ściany,
3) w wyrobisku przyścianowym z prądem powietrza dopływającym do ściany, na odcinku co najmniej 10 m od wlotu do ściany.
Czujniki metanomierzy kontrolujące zawartość metanu w prądzie powietrza wypływającego ze ściany zabudowuje się pod stropem:
1) w wyrobisku przyścianowym - w odległości nie przekraczającej 10 m od wylotu ze
ściany, jeżeli na wylocie nie łączą się prądy powietrza,
2) w ścianie - w odległości 2 m od wyrobiska przyścianowego, jeżeli na wylocie łączą się
prądy powietrza.
Czujnik metanomierza kontrolujący zawartość metanu w prądzie powietrza dopływającym do ściany zabudowuje się pod stropem w ścianie, w odległości nie większej niż 10 m od wyrobiska przyściankowego.
- W ścianach o wysokości mniejszej niż 1,5 m, w których wyposażenie techniczne uniemożliwia zabudowanie czujnika metanomierza w ścianie pod stropem, kierownik działu wentylacji wyznacza miejsce zabudowy czujnika lub czujników w wyrobiskach przyścianowych z prądem powietrza dopływającym do ściany, w odległości nie
większej niż 10 m od wlotu do ściany.
8/ Działanie i sposób użycia gaśnicy proszkowej.
Jest to gaśnica uniwersalna. Gaszenie polega na wyrzucaniu proszku gaśniczego
za pomocą sprężonego CO2. Czyli odcięcie tlenu od źródła ognia.
Można ją gasić urządzenia pod napięciem w odległościach:
1m- napięcie do 1kV,
2m - napięcie do 6kV.
9/ Miejsca zabudowy tam bezpieczeństwa.
Tamy bezpieczeństwa z drzwiami : na wszystkich poziomach w pobliżu
szybów wdechowych i w prądach grupowych wlotowych oraz wylotowych,
oraz we wlotowych i wylotowych prądach rejonowych oraz prądach
niezależnych, przewietrzających komory.
BEZ DRZWI – na wszystkich poziomach przy szybach wydechowych oraz
w miejscach ustalonych przez kierownika działu wentylacji, wewnątrz
rejonów wentylacyjnych.
10/ Prędkości powietrza minimalne i maksymalne.
Prędkości minimalne w wyrobiskach ( na podstawie przepisów):
1/ pola niemetanowe i I KAT - min 0,15 m/s, nie drążone kombajnami,
2/ pola metanowe - min 0,3 m/s,
3/ wyrobiska z trakcją elektryczną w polach metanowych – min 1 m/s,
4/ przy śluzach dopuszcza się mniejsze prędkości
– warunek prawidłowy skład powietrza kopalnianego.
Prędkości maksymalne :
a/ 5 m/s - w wyrobiskach wybierkowych,
b/ 8 m/s - w wyrobiskach korytarzowych ( do 10 m/s )
c/ 12 m/s - w szybach i szybikach podczas jazdy ludzi.
11/ Maksymalne zawartość CH4 na wylocie rejonowych prądów powietrza i
i w szybach wydechowych.
12/ Max temperatura w miejscu pracy, intensywność chłodzenia.
Temperatura powietrza w miejscu pracy nie powinna przekraczać 28°C
przy wykonywaniu pomiaru termometrem suchym, a intensywność
chłodzenia nie powinna być mniejsza od 11 katastopni wilgotnych (Kw).
13/ Zasady przewietrzania wyrobisk przez dyfuzję.
II/ DYFUZJA
Pola niemetanowe. i I kat.
Pola metanowe II, III, IV KAT
Do 10 stopni po wzniosie i upadzie.
Powyżej 10 stopni po
wzniosie i upadzie.
10m
6m
2m
14/ Gdzie nie stosuje stref zabezpieczających.
- w drążonych wyrobiskach kamiennych w których nie ma niebezpiecznego pyłu
kopalnianego,
- wyrobisku wybierkowym,
- gdy pył kopalniany zabezpieczony jest naturalnie,
- gdy nagromadzenie pyłu jest mniejsze niż 30g/m3 wyrobiska.
15/ Smary, oleje – miejsca i zasady przechowywania.
Niedopuszczalne jest przechowywanie smarów, olejów i innych materiałów łatwo zapalnych:
1) w odległości mniejszej niż 50 m od wlotów wyrobisk wdechowych na powierzchni,
2) w drążonych wyrobiskach korytarzowych przewietrzanych za pomocą lutniociągów.
Smary, oleje i inne materiały łatwo zapalne transportuje się w wyrobiskach oraz przechowuje w
komorach wyłącznie w zamkniętych naczyniach metalowych.
Zużyte smary, oleje i inne materiały łatwo zapalne niezwłocznie usuwa się na powierzchnie.
...
skyline1985