konstytucja apostolska.pdf

KONSTYTUCJA

APOSTOLSKA

Poniżej treść Konstytucji Apostolskiej Jana Pawła II spisanej 22 lutego 1996

roku, określającej zasady wyboru następcy Jana Pawła II. Materiał cytowany za

serwisem internetowym Opoka - oficjalnych stron WWW Kościoła katolickiego w

Polsce.

UNIVERSI DOMINICI GREGIS OJCA ŚWIĘTEGO JANA PAWŁA II O

WAKACIE STOLICY APOSTOLSKIEJ I WYBORZE BISKUPA RZYMSKIEGO

Jan Paweł Biskup Sługa sług Bożych na wieczną rzeczy pamiątkę Pasterzem całej

owczarni Pańskiej jest Biskup Kościoła Rzymskiego; w nim bowiem, z

najzupełniej wolnego postanowienia Opatrzności Bożej, św. Piotr Apostoł złożył

Chrystusowi przez męczeństwo najwyższe świadectwo krwi.

Jest więc zrozumiałe, że przedmiotem szczególnej uwagi była zawsze prawowita

sukcesja apostolska na tej Stolicy, z którą aż "z powodu wzniosłego

pierwszeństwa powinien pozostawać w zgodzie każdy Kościół". Dlatego też w

ciągu wieków Papieże uważali za swój ścisły obowiązek, co więcej, za swoje

szczególne prawo, aby przez odpowiednie normy regulować wybór Następcy.

W bliskich nam czasach moi Poprzednicy św. Pius X, Pius XI, Pius XII, Jan XXIII i

jako ostatni Paweł VI, odpowiadając na potrzeby epoki, zatroszczyli się o

wydanie w tym względzie mądrych i stosownych reguł w celu pokierowania

godnym przygotowaniem i uporządkowanym przebiegiem uroczystego zebrania

elektorów, którym - w przypadku wakatu Stolicy Apostolskiej - jest powierzony

ważny i trudny obowiązek wyboru Biskupa Rzymskiego.

Jeśli dzisiaj i ja z kolei podejmuję ten problem, to nie ze względu na brak

poszanowania dla tamtych norm, odnoszę się bowiem do nich z głębokim

szacunkiem i w dużej części zamierzam je potwierdzić, przynajmniej co do ich

istoty i fundamentalnych zasad, jakie nimi kierowały.

Do ponownego zajęcia się tą sprawą skłania mnie świadomość zmienionej

sytuacji, w jakiej żyje dzisiaj Kościół, a ponadto konieczność uwzględnienia

generalnej rewizji prawa kanonicznego, pomyślnie doprowadzonej do końca przy

aprobacie całego Episkopatu poprzez publikację i promulgację najpierw Kodeksu

Prawa Kanonicznego, a następnie Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich.

W następstwie tej rewizji, zainspirowanej przez Sobór Watykański II, dokonałem

reformy Kurii Rzymskiej poprzez Konstytucję apostolską Pastor Bonus. Zresztą

właśnie to, co jest zlecone przez kanon 335 Kodeksu Prawa Kanonicznego i

ponownie postanowione w kanonie 47 Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich,

uzasadnia obowiązek wydawania i stałego dostosowywania specjalnych praw

regulujących kanoniczne powierzenie Stolicy Rzymskiej, wakującej z

jakiegokolwiek powodu.

W sformułowaniu nowych norm dołożyłem starań, przy uwzględnieniu wymogów

naszych czasów, by nie odstąpić w istotny sposób od linii ustalonej przez mądrą i

czcigodną tradycję, obowiązującą do dzisiaj.

Rzeczywiście, jako bezdyskusyjna jawi się zasada, że do Biskupów Rzymskich

należy określenie - i dostosowanie do zmieniających się czasów - sposobu, w jaki

powinno dokonać się wyznaczenie osoby powołanej do przyjęcia sukcesji

Piotrowej na Stolicy Rzymskiej. Na pierwszym miejscu dotyczy to organu,

któremu jest powierzone zadanie wyboru Biskupa Rzymskiego: na podstawie

tysiącletniej praktyki usankcjonowanej przez określone normy kanoniczne,

potwierdzone także w wyraźnym zaleceniu obowiązującego Kodeksu Prawa

Kanonicznego (por. kan. 349), organem tym jest Kolegium Kardynałów Świętego

Kościoła Rzymskiego.

Choć prawdą jest, że zgodnie z nauką wiary władza Papieża pochodzi

bezpośrednio od Chrystusa, którego jest On Zastępcą na ziemi, to nie ulega

również wątpliwości, że taka najwyższa władza w Kościele jest mu przyznawana

przez zgodny z prawem i zaakceptowany przez niego wybór wraz z konsekracją

biskupią.

Dlatego obowiązek spoczywający na organie wyznaczonym do dokonania takiego

wyboru jest bardzo poważny. Także i normy regulujące jego działanie powinny

być niezwykle precyzyjne i jasne, aby sam wybór dokonał się w sposób jak

najbardziej godny i stosowny dla urzędu o najwyższej odpowiedzialności; jaki

elekt z Boskiego nadania powinien przyjąć przez wyrażenie swojej zgody.

Potwierdzając zatem normę obowiązującego Kodeksu Prawa Kanonicznego (por.

kan. 349), w którym odzwierciedla się już tysiącletnia praktyka Kościoła, jeszcze

raz stwierdzam, że Kolegium wyborców Papieża składa się jedynie z Kardynałów

Świętego Kościoła Rzymskiego.

Wyrażają oni, jakby w przedziwnej syntezie, dwa aspekty, które charakteryzują

postać i urząd Biskupa Rzymskiego: jest on Biskupem Rzymskim, ponieważ jest

utożsamiony z osobą Biskupa Kościoła, który jest w Rzymie, a więc pozostaje w

ścisłej relacji z duchowieństwem tego Miasta, reprezentowanym przez

Kardynałów z tytułami prezbiterów i diakonów Rzymu oraz przez Kardynałów

biskupów kościołów podmiejskich; jest Biskupem Kościoła powszechnego,

ponieważ jest powołany do zastępowania w sposób widzialny Pasterza

niewidzialnego, który prowadzi całą owczarnię na pastwiska życia wiecznego.

Powszechność Kościoła jest więc dobrze przedstawiona w samym składzie

Kolegium Kardynalskiego, obejmującym Purpuratów ze wszystkich kontynentów.

W aktualnych uwarunkowaniach historycznych wymiar uniwersalny Kościoła

wydaje się wystarczająco ukazany przez Kolegium stu dwudziestu Kardynałów

wyborców, pochodzących ze wszystkich części świata i bardzo zróżnicowanych

kultur. Potwierdzam zatem tę liczbę Kardynałów wyborców jako maksymalną,

wyjaśniając równocześnie, że nie jest bynajmniej oznaką braku szacunku

utrzymanie normy ustanowionej przez mojego poprzednika Pawła VI, według

której w wyborze nie uczestniczą ci, którzy ukończyli w dniu rozpoczęcia wakatu

Stolicy Apostolskiej osiemdziesiąty rok życia.

Racją takiej dyspozycji jest bowiem chęć nieobarczania tak czcigodnego wieku

dodatkowym ciężarem, jakim jest odpowiedzialność za wybór tego, który będzie

musiał kierować owczarnią Chrystusa w sposób odpowiadający wyzwaniom

czasu. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by Kardynałowie, którzy ukończyli

osiemdziesiąty rok życia, uczestniczyli w zebraniach przygotowawczych do

Konklawe zgodnie z tym, co niżej postanowiono.

W szczególności oczekuje się od nich, by w czasie Sede vacante, a przede

wszystkim podczas trwania wyboru Papieża, stawali się jakoby przewodnikami

Ludu Bożego zgromadzonego w Bazylikach Patriarchalnych w Rzymie, jak

również w kościołach innych diecezji rozproszonych po całym świecie, i

wspomagali zadanie elektorów przez żarliwe modlitwy do Ducha Świętego,

wypraszając dla nich światło konieczne, aby mogli dokonać wyboru, mając przed

oczami tylko Boga i wyłącznie "zbawienie dusz, które zawsze winno być w

Kościele najwyższym prawem".

Chciałbym zwrócić szczególną uwagę na starożytną instytucję Konklawe - normy

i praktyka w tym względzie zostały uświęcone i określone także w uroczystych

postanowieniach wielu moich Poprzedników. Uważna analiza historyczna

potwierdza nie tylko jakąś przypadkową celowość takiej instytucji, wynikającą z

okoliczności, w jakich powstała i w jakich z czasem została określona

odpowiednimi przepisami, ale ponadto jej stałą użyteczność służącą

uporządkowanemu, szybkiemu i prawidłowemu przebiegowi samego wyboru,

szczególnie w chwilach napięć i niepokojów.

Właśnie dlatego, choć jestem świadom opinii teologów i kanonistów różnych

epok, którzy zgodnie uważają tę instytucję za niekonieczną ze swej natury do

ważnego wyboru Biskupa Rzymskiego, niniejszą Konstytucją potwierdzam

trwałość tej instytucji w jej istotnej strukturze, wprowadzając do niej jednak

pewne modyfikacje, aby w ten sposób dostosować odnośne przepisy do

dzisiejszych wymagań.

Uznałem w szczególności za właściwe rozporządzić, by podczas trwania wyboru

mieszkania Kardynałów elektorów i wszystkich osób współpracujących w

regularnym przebiegu samego wyboru znajdowały się w odpowiednich

pomieszczeniach Państwa Watykańskiego. Państwo to, chociaż niewielkie, jest w

stanie zapewnić wewnątrz swoich murów - także dzięki niżej wskazanym

odpowiednim przedsięwzięciom - odosobnienie i wynikające z niego skupienie,

jakiego wymaga od elektorów akt tak istotny dla całego Kościoła.

Równocześnie ze względu na sakralność tego aktu jest rzeczą ważną, aby mógł

on przebiegać w odpowiednim miejscu, gdzie, z jednej strony, czynności

liturgiczne dobrze łączyłyby się z formalnościami prawnymi, a z drugiej strony,

elektorzy mogliby lepiej przygotować się duchowo na przyjęcie wewnętrznych

poruszeń Ducha Świętego: dlatego polecam, by wybory nadal odbywały się w

Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie wszystko sprzyja uświadomieniu sobie obecności

Boga, przed którego obliczem pewnego dnia każdy będzie musiał stanąć na sąd.

Ponadto potwierdzam moją władzą apostolską obowiązek zachowania

najściślejszej tajemnicy odnośnie do tego wszystkiego, co dotyczy bezpośrednio

lub pośrednio samych czynności związanych z wyborem; także w tym względzie

chciałem jednak uprościć i zredukować odpowiednie przepisy do tego, co istotne,

by w ten sposób uniknąć zakłopotania i wątpliwości, a może i późniejszych

problemów sumienia tych, którzy uczestniczyli w wyborze.

Uznałem na koniec, że należy ponownie przejrzeć samą formę wyboru,

uwzględniając również w tym przypadku obecne wymagania kościelne i opinie

panujące we współczesnym społeczeństwie. Uważałem za stosowne nie

podtrzymywać praktyki wyboru przez aklamację quasi ex inspiratione, uznając ją

za już nieadekwatną do wyrażenia opinii kolegium wyborczego, tak licznego i tak

zróżnicowanego pod względem pochodzenia.

Podobnie wydało mi się konieczne zaniechanie praktyki wyboru per

compromissum, nie tylko dlatego, że jest trudna do zrealizowania, jak wykazała

to wielość zawiłych przepisów wydanych na ten temat w przeszłości, ale także

dlatego, że powodowała ona w pewnym sensie zwolnienie z odpowiedzialności

elektorów, którzy - w takim przypadku - nie byliby powołani do osobistego

oddania własnego głosu.

Po dojrzałej refleksji zadecydowałem więc, że jedyną formą, w której elektorzy

mogą wyrazić swój głos w celu wybrania Biskupa Rzymskiego, jest tajne

głosowanie realizowane według niżej wskazanych norm. Taka forma daje bowiem

większe gwarancje jasności, jednoznaczności, prostoty, przejrzystości, a przede

wszystkim skutecznego i konstruktywnego uczestniczenia wszystkich i

poszczególnych Kardynałów, tworzących zgromadzenie wyborcze Następcy

Piotra.

Dlatego też promulguję niniejszą Konstytucję apostolską, zawierającą normy, do

których, gdy nastąpi wakat Stolicy Rzymskiej z jakiegokolwiek powodu lub

okoliczności, mają ściśle stosować się Kardynałowie posiadający prawo i

obowiązek wyboru Następcy Piotra, widzialnej Głowy całego Kościoła i Sługi sług

Bożych.

Część pierwsza

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: