PRAWO DYPLOMATYCZNE oprac. pytania.doc

1

1.Panstwo w prawie międzynarodowym.

- podmiotami PM są państwa, które posiadają międzynarodową zdolność do czynności prawnych, czyli: utrzymania stosunków dyplomatycznych i konsularnych, uczestniczenia w org. m., zawieranie umów, ponoszenie odpowiedzialności międzynarodowej, posiadania własnego obywatelstwa itp.

- Elementy składowe i istota państwa

* trzy elementy niezbędne do powstania i istnienia państwa: ludność, terytorium i władza najwyższa;

* konwencja z 1933 r. o prawach i obowiązkach państwa – czwartym elementem jest  zdolność do utrzymywania stosunków z innymi państwami;

* wymóg posiadania efektywnego rządu, jako najważniejszego elementu warunkującego istnienie państwa – np. Polska jako państwo przestała istnieć  po rozbiorach mimo istnienia ludności polskiej i terytorium, przyczyną był brak władzy najwyższej.

* Suwerenność – niezbędnym warunkiem istnienia państwa jako podmiotu PM jest niezależność i samodzielność występowania w stosunkach międzynarodowych – tylko gdy państwo jest suwerenne. Istnienie suwerenności jest formalnym kryterium podmiotowości prawno-międzynarodowej. Do utraty suwerenności dochodzi w przypadku zniknięcia państwa, połączenia kilku państw w federację, bądź rozpadu federacji na samodzielne państwa.

* Znaczenie ludności – naród jest nosicielem suwerenności (przejaw zwierzchnictwa narodu); państwo jest wyrazem jego woli i interesów.

- Powstanie i upadek państw. Zagadnienie sukcesji.

* PM a powstanie państwa – PM nie ma bezpośredniego wpływu na powstawanie lub upadek państw, jest tylko świadkiem jego narodzin bez wpływu na przyczyny i skutki. Pośrednio determinuje powstawanie państw zakazem kolonializmu. PM ustala jednakże warunki, które państwo musi spełnić aby stać się pełnoprawnym uczestnikiem stosunków międzynarodowych.

* Sposoby powstania nowych państw – oderwanie się czy wyodrębnienie z istniejących podmiotów, ich połączenie lub powstają na terytorium res nullis;

Prawo narodów do samostanowienia – prawo narodów do tworzenia własnej organizacji państwowej ( konsekwencja rozwijania się  świadomości narodowej i kulturowej.

Dekolonizacja – proces wyzwalania się kolonii zapoczątkowany oderwaniem się USA od Anglii a osiągawszy swój szczyt w latach 60. i 70. XX w.

System mandatowy – procedura prowadząca do usamodzielnienia się niektórych obszarów zależnych – Pakt Ligi Narodów.

System powierniczy – ustanowiony w Karcie NZ; celem doprowadzenia obszarów powierniczych do samodzielnego bytu państwowego; wszystkie tereny powiernicze osiągnęły już niepodległość poprzez utworzenie nowego państwa, bądź samorządność poprzez stowarzyszenie się z sąsiednim państwem.

* Ocena legalności – klasyczne PM nie zakładało oceny legalności powstania czy zniknięcia państwa, jednakże obecnie, ze względu na zakaz wojny i kolonializmu, praktyka ONZ dowodzi, iż taki proces jest możliwy np. uznanie za nielegalną i sprzeczną z zasadą samostanowienia deklarację niepodległości Rodezji (Zimbabwe) przez rasistowski rząd białej mniejszości.

* Sukcesja – przejęcie praw i obowiązków w odniesieniu do określonego terytorium przy powstaniu lub zniknięciu państwa; sukcesja to rezultat zmiany zwierzchnictwa terytorialnego nad częścią lub całością określonego terytorium państwowego. Przedmiotem sukcesji mogą być: umowy międzynarodowe, zobowiązania i prawo pozatraktatowe, członkostwo w organizacjach międzynarodowych. Problemem sukcesji zajęła się Komisja Prawa Międzynarodowego. Wynikiem jej prac są dwie Konwencje: Konwencja wiedeńska o sukcesji państwa w odniesieniu do traktatów z 1978 r. i Konwencja wiedeńska w odniesieniu do sukcesji długów i własności państwowej z 1983 r.

2.Organy wewnetrzne panstwa w stosunkach miedzynarodowych i ich kompetencje.

1         głowa państwa – ma prawo całkowitej, najwyższej reprezentacji, wystawia listy uwierzytelniające, przyjmuje i akredytuje przedstawicieli obcych państw, podpisuje umowy międzynarodowe, obowiązki ceremonialne; oświadczenie głowy państwa w sprawach międzynarodowych jest równoznaczne z oświadczeniem woli państwa i powoduje powstanie skutków prawnych; w systemie prezydenckim władza wykonawcza i decydujący głos w polityce zagranicznej ma prezydent; w systemie kanclerskim głowa państwa ma funkcje reprezentacyjne oraz formalnie powołuje i odwołuje przedstawicieli dyplomatycznych, przyjmuje listy uwierzytelniające i odwołujące; w systemie mieszanym , realizacja polityki zagranicznej zależy od współdziałania głowy państwa, rządu i parlamentu

2         parlament – wytycza główną linię polityki zagranicznej, ratyfikuje umowy międzynarodowe; uchwala budżet resoru spraw zagranicznych; sprawuje kontrolę nad rządem przez interpelacjeuczestniczy w powoływaniu głowy państwa, szefa rządu, członków rządu w tym ministra spraw zagranicznych, w USA nominacja szefów misji dyplomatycznych wymaga zgody parlamentu; parlamenty lub ich przewodniczący występują z własnymi orędziami dotyczącymi aktualnych wydarzeń międzynarodowych; decyduje o wojnie w razie napadu na Polskę ; komisja spraw zagranicznych przesłuchuje kandydatów na ambasadorów ma charakter doradczy i nie musi wpłynąc na decyzję prezydenta; sekcje unii parlamentarnej

a)       model amerykański - wysyłają swoich eksprezydentów

b)       europejsko-azjatycki - rozmowy o charakterze nieoficjalnym, prowadzą jedynie parlamentarzyści z sekcjami innych krajów

c)                 premier – odpowiada za politykę zagraniczną;premier jest upoważniony do przeprowadzenia bezpośrednio rozmów z przedstawicielami, w tym dyplomatycznymi, obcych państw;mianuje delegatów do podpisania umów rządowych i wystawia im pełnomocnictwa; mianuje delegatów na konferencje międzynarodowe oraz do najważniejszych organów organizacji międzynarodowych; bierze udział w spotkaniach „na szczycie”; ma faktyczne prawo wyrażania lub niewyrażania zody na mianowanie lub odwoływanie ambasadorów stałych przedstawicieli przy organizacjach dyplomatycznych w państwach o systemie kanclerskim premier odpowiada za kreowanie i realizację polityki zagranicznej;

d)       minister spraw zagranicznych koordynuje wyspecjalizowane komórki w innych ministerstwach; umacnia międzynarodową pozycje państwa, broni jego interesów, koordynuje działalność traktatową państwa, zapewnia informacje na temat bieżącj sytuacji na świecie; upoważniony do rokowań i zawierania umów bez konieczności posiadania pełnomocnictw, utrzymuje kontakty z przedstawicielami dyplomatycznymi, kieruje służbą dyplomatyczno – konsularną; reprezentuje państwo na konferencjach i w organizacjach międzynarodowych; jego oświadczenia są wiążące dla państwa (kazus Ihlena MTS w 1933 uznał ustną deklarację Min Spa Zag Norwegii z lipca 1919 w sprawie suwerenności Danii nad całą Grenlandią, złożoną w imieniu rządu, za wiążącą) minister towarzyszy głowie państwa lub szefowi rządu w spotkaniach zagranicznych; uczestniczy przy składaniu listów uwierzytelniających; kontrasygnuje listy komisyjne konsulom swoim i udziela exequatur obcym; uczestniczy lub mianuje urzędników dyplomat – konsular

3.Struktura organizacyjna ministerstwa spraw zagranicznych.

- Komórki organizacyjne  placówki zagraniczne realizują ostalone przez ministra SZ zadania: projekty programów, planów, analiz, opinii, dokumenty dotyczące wizyt państwowych, rządowych, inicjatywa legislacyjna, projekty odpowiedzi na zapytania i interpelacje poselskie, promocja RP za granicą

struktura ministerstwa

- departamenty polityczno - terytorialne – podzielono świat na grupy państw, np. departament integracji europejskiej, Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Australii, widać jak prowadzona jest polityka zagraniczna, prowadzą analizę informacji, które otrzymają z placówek

* (wszystkie departamenty) formułuje założenia polityki Polski wobec poszczególnych państw i czuwa nad ich realizacją, gromadzi informacje o sytuacji politycznej, gospodarczej, naukowej, rozwija współpracę; proponuje i inicjuje wymianę wizyt oficjalnych oraz konsultacji dwustronnych, nadzoruje pracę przedstawicielstw dyplomatycznych oraz delegacji i misji specjalnych

* departament europy – obejmuje 51 państw + zakon maltański; analizuje działalność Rady Europy, Rady Państw Morza Bałtyckiego, Rady Arktycznej, Grupy Wyszehradzkiej, Trójkąta Weimarskiego; prowadzi sprawy dotyczące europejskiej polityki regionalnej i transgranicznej

- departamenty funkcjonalne – realizacja zadań w dziedzinie kultury, spraw ekonomicznych, handlowych; dep. prawno-traktatowy bada jakie umowy obowiązują Polskę, śledzenie rokowań, które mają doprowadzić do umowy; departament protokołu dyplomatycznego pilnuje przestrzegania immunitetów dla polskich przedstawicieli dyplomatycznych; przygotowuje wizyty dyplomatów, program, przebieg; dep. konsularny Polonii (wydział do spraw spadku, wydział wizowy, wydział do spraw opieki konsularnej, wydział współpracy sądowej i obsługi prawnej, wydział polonijny)

* sekretariat ministra zapewnia obsługę w zakresie współpracy Ministra z prezydentem RP, Sejmem, Senatem, Radą Ministrów i innymi organami administracji rządowej, samorządu terytorialnego, partiami politycznymi, instytucjami, stowarzyszeniami

* deparlament strategii i planowania polityki zagranicznej dokonuje okresowych analiz i ocen zmian w otoczeniu międzynarodowym Polski, planuje główne kierunki aktywnośi międzynarodowej RP, formułuje propozycje inicjatyw międzynarodowych, opracowuje projekty stanowiska wobec inicjatyw międzynarodowych wywołujących skutki istotne dla interesów RP, opracowuje ekspertyzy z zakresu stosunków międzynarodowych oraz współpracuje z instytucjami i organizacjami naukowymi

* departament polityki bezpieczeństwa – analizuje problemy bezpieczeństwa i obronności, identyfikuje i analizuje zagrożenia bezpieczeństwa Polski, prowadzi sprawy wynikające ze współpracy Poslki z NATO, UZE i OBWE, Unią Europejska w zakrsie Wspólnej Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, kontrola eksportu, zbrojeń i rozbrojenia

- departamenty administracyjne – zapewnia właściwe funkcjonowanie placówek za granicą, mają charakter służb technicznych, pomocniczych

- na podstawie zarządzenia nr 81 Prezesa Rady Ministrów z dnia 1.7.2002 w skład Ministerstwa wchodzą 23 komórki organizacyjne

- minister może tworzyć rady i zespoły jako organy pomocnicze lub opiniodawczo – doradcze o charakterze stałym lub doraźnym
 

4.Zrodla prawa dyplomatycznego i konsularnego podobienstwa i roznice.

Źródła prawa dyplomatycznego.

- źródłem jest zwyczaj międzynarodowy, nawet, jeśli nie jest spisany to jest przestrzegany reguły kurtuazyjne opierające się na wzajemnym szacunku i mające oparcie w normach współczesnego prawa dyplom i praktyce

- tabela rang i stanowisk w służbie dyplomatycznej spisany na kongresie wiedeńskim w 1815, ten system utrzymał się do dziś:

a)              ambasador lub nuncjusz

b)              poseł lub internuncjusz

c)              charge d’affaire (akredytowany przy ministrze spraw zagranicznych)

- Karta Narodów Zjednoczonych rozpowszechniła język angielski w dyplomacji, przedtem obowiązywał język francuski, obecnie jest przewaga angielskiego

- Pomiędzy posłem a charge d’affaire może się jeszcze pojawić poseł rezydent

- umowy wielostronne i dwustronne regulujące status prawny oraz przywileje i immunitety organizacji międzynarodowych i ich funkcjonariuszy oraz przedstawicieli państw i delegacji w XIX wieku nie spisywano norm prawa dyplomatycznego, na początku XX wieku ośrodkiem kodyfikacji było Cambridge i Uniwersytet Harvarda; w okresie międzywojennym - Organizacja Państw Amerykańskich doprowadziła do podpisania konwencji z Monte Video, później 1928 rok – ratyfikacja konwencji hawajskich o dyplomatach i urzędnikach konsularnych; w Europie - orzeczenie w sprawie mozy wiążącej oświadczeń państw - kazus Lena

- wielostronne umowy międzynarodowe po 1945 roku ONZ chciało uporządkować to, powołano szefów poszczególnych komisji, Szwed Syndrom (Zandrom) został szefem komisji prawa dyplomatycznego; w 1961 rok, Wiedeń, konwencja o misjach dyplomatycznych, podpisało 160 państw; tam gdzie jakaś sprawa jest nieuregulowana, to normę stanowi zwyczaj międzynarodowy; kwestie sporne wynikające z konwencji państwa będą rozstrzygać między sobą lub przez sądy międzynarodowe (kolejne źródło)

- źródłem jest także prawo wewnętrzne państw, gdyż w kodeksie cywilnym, karnym itd są odniesienia do prawa dyplomatycznego kodeksy, ustawy – dekret prezydenta Ukrainy z 10.06.1993 dotyczący funkcjonowania przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych na Ukrainie; w Polsce ustawa o służbie zagranicznej z 27.07.2001

* akt 1701 angielski Anny Stuart, akt o immunitecie dyplomatycznym, spowodowany przez kazus Matwiejewa

- umowy dwustronne np. układ z 1520 zawarty miedzy Anglią a Hiszpanią o ustanowieniu między nimi ambasad; układy pokojowe

- praktyka sądowa i dyplomatyczna – decyzje i opinie sądownictwa międzynarodowego i krajowego, sądy dokonują bowiem interpretacji prawa

- doktryna prawa dyplomatycznego

Źródła prawa konsularnego.

- źródłem są umowy dwustronne

- 1963 Konwencja Wiedeńska –- szefem komisji został Jaroslav Zourka, projekt konwencji o stosunkach konsularnych w Wiedniu, 150 państw podpisało; fakt że państwo przystąpiło do konwencji wielostronnej nie oznacza, że nie może tworzyć konwencji dwustronnej;

ale jej art. 73 mówi, że przepisy nie naruszają innych umów międzynarodowych obowiązujących między państwami w dziedzinie stosunków konsularnych, oraz potwierdzili prawo państw będących jej stronami do zawierania umów międzynarodowych, potwierdzających, uzupełniających lub rozwijających je postanowienia bądź rozszerzających zasięg ich stosowania; istnieje możliwość wg konwencjiłączenia funkcji konsularnych z dyplomatycznymi

- konwencja Hawańska o urzędnikach kosularnych z 1928 (ma znaczenie regionalne); przyjęto kodeks Bustamante, w którym uregulowane zostały niektóre zagadnienia z zakresu prawa konsularnego

- przepisy o handlu; wiek XIX zwyczaj odgrywał ważną rolę

- konwencje konsularne dwustronne

- skodyfikowanie prawa konsularnego na poziomie wielostronnym po II wojnie światowej

- konwencje dwustronne są ważne w stosunkach z państwami ościennymi (z rosją mamy 5 konwencję dwustronną)

- prawo zwyczajowe – komunikat USA i NRD z 4.9.1974, oba państwa porozumiały się, że „w okresie do zawarcia odpowiedniego porozumienia stosunki konsularne między nimi będą opierać się zasadniczo na międzynarodowym prawie zwyczajowym, dotyczącym stosunków konsularnych”

- prawo konsularne opiera się o prawo wewnętrzne np. kodeks rodzinny i opiekuńczy 1964); niektóre państwa starają się mieć jeden akt normatywny regulujący wszystkie te sprawy i kwestie - ustawa z 1984 o funkcjach konsularnych lub wyroki i orzeczenia sądów krajowych, orzeczenia sądów międzynarodowych; już w XVII w akt o działalności obcych  konsulów wydala Holandia

- sprawa konsularna trafiła do MTS - sprawa Lagranda - dostęp konsula do swego obywatela, gdy jest on uwięziony, Legrand niemiec zabił ludzi, zoastał skazany, konsul niemiecki stwierdził, że Legrand nie zrzekł się obywatelstwa; Niemcy pozwali USA przed MTS i wygrali

5.Realizacja prawa legacji we wspolczesnym prawie dyplomatycznym.

- prawo legacji – prawo do utrzymania stosunków międzynarodowych, zwłaszcza do reprezentacji polityczne;j prawo przyjmowania i wysuwania przedstawicieli dyplomatycznych, przysługuje podmiotom prawa międzynarodowego, czyli państwu; konwencja hawańska z 1928 art. 8 : „żadne państwo nie może akredytować swoich przedstawicieli dyplomatycznych w innych państwach bez ich uprzedniego wyrażenia na to zgody”

- prawo wewnętrzne państwa określa organy uprawnione do realizacji prawa legacji, zazwyczaj do kompetencji głowy państwa lub do naczelnego organu ruchu wyzwoleńczego należy to prawo

- realizowane jest przez przedstawicieli dyplomatycznych państwa

- może być realizowane za pośrednictwem stałej misji państwa trzeciego, akredytowanej również w państwie przyjmującym

- wyjątkowo prawo legacji może być przekazane innemu podmiotowi prawa międzynarodowego np. prawo w imieniu Monako – Francji = pełnienie za zgodą państwa przyjmującego, pewnych funkcji głównie o charakterze administracyjno – technicznym i ewentualnie konsularnymna  rzecz państwa trzeciego

- uznanie rządu ma znaczenie gdy nowy rząd dochodzi do władzy w drodze pozakonstytucyjnej w wyniku przewrotu lub rewolucji, nawiązanie stosunków dyplom jest równoznaczne z uznaniem tego rządu za jedyny organ reprezentujący to państwo

- państwo pod okupację ma prawo legacji, czyli wysyłania przedstawicieli dyplomatycznych; jeśli okupacja nastąpi na skutek agresji i jest przestępstwem międzynarodowym, to państwo to ma swoich przedstawicieli dyplomatycznych

- kazus hrabiego Bernadotte’a z 1946, wszystkie organizacje o charakterze międzynarodowym mają podmiotowość, mają prawo legacji, obywatel szwedzki wyjechał jako funkcjonariusz ONZ do Palestyny i został zabity, stąd prawo, że organizacje o charakterze międzynarodowym mogą przyjmować i wysyłać przedstawicieli dyplomatycznych od tego momentu, mają więc one podmiotowość i prawo legacji

- konfederacja oznacza związek dwóch lub więcej suwerennych państw, mających wspólny centralny organ w celu realizacji określonego zakresu przekazywanych mu uprawnień; w systemie konfederacji poszczególni jej członkowie zachowują zazwyczaj prawo legacji, co jednak nie wyklucza możliwości korzystania również przez konfederację, jako całości z tego prawa; formą konfederacji jest obecnie Wspólnota Narodów

- federacja traktowana jest jako państwo jednolite , niezależnie od stopnia autonomii jej części składowych, jednostki federalne nie są państwami suwerennymi, mają takie kompetencje jakie zostały im nadane przez konstytucję; polityka zagraniczna  i dyplomacja wyłączone są z zakresu kompetencji jednostek federalnych; stosunki między kantonami szwajcarskimi, nie mają charakteru stosunków międzypaństwowych, nie korzystają więc one z czynnego i biernego prawa legacji; Wielka Brytania w akcie z 22.11.1978 dopuszcza jedyny wyjątek od zasady nieprzyznawania immunitetów przedstawicielom części składowych federacji, w odniesieniu do prowincji kanadyjskiej Quebek

- w warunkach wybuchu wojny domowej, gdy pojawią się dwa rządy i gdy pewne państwa uznają i utrzymują stosunki z jednym rządem, a inne z drugim; przyznaje się prawo legacji rzadowi efektywnie sprawującemu włądzę w danym państwie; w praktyce jednak decyduje indywidualne, polityczne podejście i stosunek pństwa do stron konfliktu

- Stolica Apostolska działalność opiera na uznaniu zwierzchnictwa duchowego papieża jako głowy ościoła katolickiego; korzysta z czynnego i biernego prawa legacji i zawiera z państwami katolickimi umowy międzynarodowe zwane konkordatami; tylko papież ma prawo reprezentować Stolicę Apost, zawierać umowy międzynarodowe, nawiązywać stosunki dyplomatyczne; w organizacjach międzynarodowych Stol Apost reprezentowana jest przez stałych obserwatorów, przy Unii Europejskiej nuncjusz papieski pełni funkcję dziekana korpusu dyplomatycznego

- instytucja protektoratów jako opierająca się na nierównoprawnych umowach należy do przeszłości, odrzuca się dawny podział na państwa zależne i niezależne; konsulowi wysyłani do takich państw zależnych mieli pełnili funkcje quasi – dyplomatyczne np. w Serbii, wchodzącej w skład Cesarstwa Ottomańskiego, ponieważ rzeczywiste stosunki dyplomatyczne te mocarstwa utrzymywały z Turcją jako państwem suwerennym

- istnieją państewka, które mimo, że są niepodległe, to ich status międzynarodowy przypomina instytucję protektoratu np. San Marino, Monako, państwa opiekuńcze prowadzą w ich imieniu politykę zagraniczną i obronną i realizują prawo legacji, ale oba te państwa mają swoich przedstawicieli przy  Stolicy Apostolskiej, San Marino nawiązało nawet stosunki dyplomatyczne z Polską

- Zakon maltański po przeniesieniu do Rzymu stał się zwykłym zakonem kościelnym, jednakże uznawany jest przez Włochy i Stolicę Apostolską za podmiot prawa międzynarodowego

6.Procedura nawiazania i ustanwiania stosunkow dyplomatycznych.
 

- stosunki dyplomatyczne – to oficjalne, polityczne, państwowe stosunki między uznającymi się nawzajem suwerennymi państwami lub innymi podmiotami prawa

- realizowane w imieniu państw przez stałe i tymczasowe misje dyplomatyczne, czasem przez przedstawicieli państw trzecich oraz urzędników państwowych, stanowiących wyodrębnioną służbę państwową, wchodzącą w skład naczelnej administracji państwowej, zatrudnionych w resorcie spraw zagranicznych

- stosunki dyplomatyczne wiążą się z realizacją polityki zagranicznej państwa w ramach prawa międzynarodowego; mogą być one „nawiązywane”, „zrywane’, „zawieszane”, „ochładzane”, „ocieplane”, „ożywiane”

Uznanie międzynarodowe dla państwa i jego suwerenność, stanowi podstawę do ustanowienia stosunków dyplom i do reprezentowania go przez jego przedstawicieli w stosunkach międzynarodowych i korzystania z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych:

1         uznania de iure czyli pełnoprawne, bezwarunkowe w formie oficjalnej noty lub oświadczenia np uznanie Ukrainy przez Polskę jako pierwsze państwo na świecie

2         uznanie de facto czyli uznanie nie wprost, nieoficjalne, ponieważ skłaniają nas do tego okoliczności międzynarodowe, działamy tak jakby państwo istniało, ale w rzeczywistości nie możemy go uznać np stosunki polska - RFN

3         uznanie przedwczesne In statu nascendi np. po rozpadzie Jugosławii, na konferencji w Hadze senior Bush stwierdził, że nie można uznawać pojedynczych państw, co najwyżej kolektywnie, czyli wszystkie - a Niemcy wcześniej uznały jedno z państw, co doprowadziło do perturbacji na półwyspie

- uznanie państwa następuje  w formie aktu stwierdzającego explicite fakt uznania, lub w sposób dorozumiany przez nawiązanie stosunków dyplom czy konsularnych

jak dochodzi do nawiązania stosunków dyplomatycznych

-od woli państwa zależy czy chcą nawiązać stosunki dyplomatyczne czy też nie,nawiązanie następuje na podstawie oficjalnej noty, w której zaznaczone jest na jakim poziomie państwa chcą nawiązać stosunki dyplomatyczne, np. na szczeblu ambasad czy też tylko wysyłania posłów

- stosunki dyplomatyczne mogą być realizowane  m In za pośrednictwem stałej misji dyplomatycznej państwa trzeciego, akredytowanej w państwie przyjmującym

- państwo wysyłające może ustanowić misję dyplomatyczną kierowaną przez chargé d’affaires ad interim, podlegającą szefowi misji mającej siedzibę w innym państwie

7.Klasy, rangi szefow i czlonkow misji dyplomatycznych oraz zasady
precedencji.
 

podział na 2 rdzaje przedstawicieli dyplomatycznych:

- stałych (zwyczajnych) działających w stałych misjach dyplomatycznych, a więc wypełniających funkcje o charakterze stałym

- tymczasowych (nadzwyczajnych) wysyłanych w misjach specjalnych, aby wypełnić określone zadania, na spotkaniach i na konferencjach międzynarodowych

tabela rang i stanowisk w służbie dyplomatycznej spisany na kongresie wiedeńskim w 1815, ten system utrzymał się do dziś:

a)              ambasador lub nuncjusz – akredytowany przy głowach państwa oraz innych szefów misji równorzędnego szczebla; posiadają rangę „ambasadorów stałych i pełnomocnych”, stali szefowie misji dyplomatycznych i inni szefowie misji równorzędnego stopnia – wysoki komisarz Wspólnoty Narodów; każdy szef misji ma charakter przedstawicielski

b)              poseł (nadzwyczajny), minister (pełnomocny) lub internuncjusz akredytowanych przy głowach państw; klasa posła i ministra prawie całkowicie zaniknęła

c)              charge d’affaire - akredytowany przy ministrze spraw zagranicznych; dzielą się na dwie klasy: stałych (en pied, en titre) powołani do pełnienia funkcji w charakterze stałego szefa misji dyplomatycznej; oraz tymczasowych (ad

interim) powołanych przez stałych szefów misji do pełnienia funkcji szefa misji w przypadku tymczasowej jego nieobecności lub niemożliwości pełnienia funkcji (wyjazd, choroba)

- jeden z członków personelu administracyjnego lub technicznego może być ch. D. a. i. , załatwia on wówczas bieżące sprawy administracyjne misji, i nosi tytuł administratora (gérant) ambasady

- pracownik pozostawiony do pilnowania pomieszczeń, mienia i archiwów misji w przypadku zawieszenia luz zerwania stosunków dyplomatycznych, nzywany jest „kustoszem”

- gdy szefowie misji reprezentują Stolicę Apostolską tylko przy władzach kościelnych państwa przyjmującego, noszą tytuł delegatów apostolskich; jeśli jednocześnie wobec władz kościelnych i głowy państwa to nuncjuszów i internuncjuszów

- zasada precedencji (pierwszeństwa)

* miejsce w każdej klasie w porządku pierwszeństwa jest uzależnione od czasu oficjalnego

objęcia funkcji

* a także od klasy do której należą

* państwa wysyłające ustalają rangę swoich przedstawicieli dyplomatycznych

* przedstawiciel Stolicy Dyplomatycznej korzysta zawsze niezależnie od klasy i daty akredytacji korzysta z przywileju pierwszeństwa przed pozostałymi szefami misji i pełni zazwyczaj funkcję dziekana korpusu dyplomatycznego

* stały chargé d’affaires ma pierwszeństwo przed tymczasowym

- stopnie członków personelu dyplomatycznego, pozostawione są w kompetencji państw, konwencja wiedeńska z 1961 nie określa ich; ustawa polska z 27.7.2001 ustanawia następujące stopnie: ambasador tytularny (nadany na wniosek dyrektorea generalnego służby zagranicznej przez ministra SZ, nie jest róznoznaczny z akredytowanym przy głowie innego państwa ambasadorem), radca – minister, I radca, radca, I sekretarz, II sekretarz, III sekretarz, attaché, osobom wyznaczonym do wykonywania zadań ministra obrony nadaje się stopnie – attaché obrony (wojskowy, morski, lotniczy), (oficer w stopniu od majora do generała, utrzymuje oficjalne kontakty z władzami wojskowymi państwa przyjmującego, reprezentuje siły zbrojne swego kraju w czasie uroczystości, zapoznaje się legalnymi sposobami ze stanem sił zbrojnych państwa przyjmującego, mianowany jest przez ministra spraw zagranicznych na wniosek ministra obrony, podlega służbowo szefowi przedstawicielstwa dyplomatycznego, działa wg poleceń otrzymanych od ministra obrony, wymagana jest zgoda państw przyjmujących na działalność attaché), zastępca attaché obrony (wojskowego, morskiego, lotniczego); zasady pierwszeństwa ustalane są wg zajmowanego stanowiska i daty objęcia funkcji

8.Charakterystyka funkcji dyplomatycznych.

Funkcje dyplomatyczne – urzędowa działalność misji dyplomatycznej, związana z utrzymaniem stosunków dyplomatycznych i realizacją oficjalnych stosunków między podmiotami prawa międzynarodowego;

art 3 konwencji z 1961 (art 5 mówi o 13 przykładach funkcji konsularnych)

-„popieranie dobrych stosunków między państwem wysyłającym a przyjmującym”

- funkcja informacyjna - polegają na zbieraniu informacji politycznych, społecznych, gospodarczych, kulturalnych o państwie przyjmującym, ale legalnie (czytanie gazet, spotkania z przedstawicielami władz państwa przyjmującego, sprawozdania debat parlamentarnych); informacje przesyła się w formie depesz zaszyfrowanych i otwartych „clarisów”, przewozi się pocztą dyplomatyczną raporty okresowe, pisma, notatki sużbowe

- funkcja negocjacyjna - rokowania prawne - prowadzenie rokowań i dialogu z państwem przyjmującym; I forma to rozmowy w celu zawarcia umów międzynarodowych, z departamentu prawno - traktatoweo dostaje się zlecenie np co do zawarcia umowy, rokuje się zakres tematyczny, co by interesowało drugą stronę np. sprawy alimentacyjne; II forma jako środek i metoda pokojowego  załatwiania sporów międzynarodowych; najlepiej prowadzi się w państwach przewidywalnych, bo w państwach  niestabilnych np. jest ustalona wizyta, ale rząd upada, wiec wizyta nie dojdzie do skutku

rokowania w ramach państw członkowskich UE, grupa Wyszehradzka (wspólne stanowisko)

rokowania w ramach organizacji i z innymi organiza...