S-syny i łajniaki z burdelu Polska.pdf

S-syny i łajniaki z burdelu Polska

25 maja, 09:31Jacek GĢdek / Onet.pl

Jzeg Piþsudski, reprodukcja: Piotr Mecik / FORUM

"Rzeczpospolita to wielki burdel, konstytucja to prostytutka, a posþowie to k****" -

mwiþ dosadnie marszaþek Jzef Piþsudski w II RP. "Niech to sowieckie bydþo, ci

skur******, wiedzĢ, co o nich myĻlħ!" - zþoĻciþ siħ (ale nie w telewizji) PRL-owski

sekretarz Wþadysþaw Gomuþka. Jego nastħpca Edward Gierek nie urywaþ, Ňe "wszystkie

dziaþania teŇ ma w du***". A juŇ w III RP Lech Waþħsa zwracaþ siħ do Ļp. prezydenta

Lecha Kaczyıskiego per "s-syn".

Jħzyk polityki w Polsce od dawna jest brutalny. Gdyby dziĻ politycy mieli odwoþywaę swoje

inwektywy i kþamstwa, to - wedle szlacheckiego zwyczaju - powinni krzyknĢę "Com mwiþ,

kþamaþem jako pies!". I zaszczekaę trzy razy.

Wachlarz wyzwisk, jakimi posþugujĢ siħ waŇni politycy w Polsce, jest bogaty. SþuchajĢc dziĻ o

"þajniakach", "s-synach", "dewiantach" i "dziobakach" moŇna by pomyĻleę, Ňe ta III i

nieproklamowana urzħdowo IV RP to krlestwo chamstwa w polityce. Ale w II RP, czyli w okresie

miħdzywojnia, byþo niewiele lepiej.

Pierdel, serdel, burdel

Jħzyk legendarnego marszaþka Jzefa Piþsudskiego byþ dosadny, choę moŇna by powiedzieę,

bardziej finezyjny. Andrzej Lepper pytaþ rubasznie o moŇliwoĻę zgwaþcenia prostytutki, a Jzef

Piþsudski ustawħ zasadniczĢ porwnywaþ do kurtyzany.

"Ja tego nie nazywam KonstytucjĢ, ja to nazywam konstytutĢ. I wymyĻliþem to sþowo, bo ono

najbliŇsze jest do prostituty. Pierdel, serdel, burdel" - mwiþ marszaþek. Na dawanie w "papħ",

czym groziþ Lepper dziennikarzowi TVN24 Andrzejowi Morozowskiemu , Piþsudski miaþ swoje

okreĻlenie: "Ja teŇ potrafiħ w mordħ bię".

"ýajniacy" Lecha Waþħsy teŇ mieli swoich odpowiednikw w II RP. Niezrwnany marszaþek ukuþ

bowiem okreĻlenie "þajdaniĻci". O posþach mwiþ rwnieŇ "ladacznice", "marne waþachy" (czyli

wykastrowane konie), "Ļcierwa" ŇĢdne "darmowej wyŇerki". W Sejmie zaĻ widziaþ "burdel" i

"kloakħ" (czyli odbyt). "Wam kury szczaę prowadzię, a nie politykħ robię" - zwracaþ siħ do posþw w

1918 roku. A do puþkownika, ktry go zdradziþ, zwrciþ siħ kiedyĻ "ty chu** solony!".

ýajno w jedwabnych poıczoszkach

Nie da siħ ukryę, Ňe gracji w takim sformuþowaniu nie ma. Choę przykþad daþ nam Napoleona

Bonaparte, ktry o Talleyrandzie powiedziaþ, Ňe jest jedynie "þajnem w jedwabnych poıczoszkach".

Podobnie w II RP posyþanie siħ "do gnoju" byþo normĢ, zwþaszcza w odniesieniu do posþw

pochodzenia chþopskiego. - ýajniaki, ktre moŇna przystawię do miodu, ale one i tak zawsze wrcĢ

do þajna - w tym zestawie takie sþowa Lecha Waþħsy o swoich przeciwnikach (z roku 2008) nie robiĢ

juŇ wielkiego wraŇenia. Podobnie tyrady Janusza Korwin-Mikkego, Ňe oto "rzĢd rŇnie gþupa", brzmiĢ

jak delikatne muskanie wþadzy.

Jednak czas przewrotu majowego (1926 rok) i powojennej, gorĢcej atmosfery jest tutaj pewnym

usprawiedliwieniem. To byþ czas rodzĢcej siħ i wciĢŇ zagroŇonej polskiej paıstwowoĻci, tymczasem

III RP jest w stosunkowo komfortowej sytuacji.

II RP przed RP III

Jħzyk II RP byþ wiħc nawet bardziej siarczysty niŇ dzisiejszy, choę nie pozbawiony humoru. Jak

mwi nam prof. Wþodzimierz Gruszczyıski, jħzykoznawca ze Szkoþy WyŇszej Psychologii

Spoþecznej, w II RP paradoksalnie to jħzyk mediw byþ bardzo brutalny i bezpardonowy, a

parlamentarzystw - delikatny i okrĢgþy.

Na tym tle wyrŇniaþ siħ przywoþywany juŇ marszaþek Piþsudski, ktry posþem jednak nie byþ. -

Jħzyk marszaþka na pewno byþ mocny, ale nie chamski. Byþ Ňoþnierski - twardy, bo Piþsudski z

jednej strony byþ Ňoþnierzem, a z drugiej socjalistĢ - przypomina jħzykoznawca. Nie bez kozery, bo

- co ciekawe - prawica wtedy bardziej waŇyþa sþowa, dorwnaę jej literackoĻciĢ w wysþawianiu siħ

prbowaþa lewica, a najbardziej dosadnie mwili politycy ruchu ludowego, ci wysyþani "do gnoju".

Tak byþo oficjalnie, z mwnicy sejmowej.

MoĻci hrabio, bię ku***!

Z kolei w III RP sporo jest zadħcia. O ile na przykþad w 2007 roku Platforma Obywatelska szþa po

wþadzħ pod hasþem "By Ňyþo siħ lepiej. Wszystkim", to marszaþek Piþsudski swj program i cel

okreĻliþ mniej okrĢgþo: "Bię ku*** i zþodziei, moĻci hrabio".

Piþsudski miaþ jednak wybr - potrafiþ mwię jħzykiem literackim, arystokratycznym lub prostym i

brutalnym. DziĻ nie wszyscy sþynĢcy z dosadnoĻci politycy majĢ dylemat, jak mwię.

Ojciec polskiej niepodlegþoĻci lubowaþ siħ przy tym w literaturze, w szczeglnoĻci w

twrczoĻci Juliusza Sþowackiego , dziħki czemu mgþ z pamiħci cytowaę poezjħ. DziĻ przywoþywanie

sþw wielkich osobowoĻci, co czħsto robiĢ politycy, wyglĢda karykaturalnie.

Dla przykþadu poseþ PiS Mariusz Kamiıski uraczyþ premiera Donalda Tuska fragmentem z Miguela

Cervantesa - "czþowiek bez honoru, to gorsze niŇ Ļmierę" - i zostaþ za to zþajany przez Tomasza

Lisa sþowami: "chþoptaĻ i chþystek". Czy byþo to na miejscu? To juŇ inna kwestia. W II RP jħzyk

prasy byþ potwornie brutalny, jak siħ okazaþo, III RP momentami nawiĢzuje do tej tradycji.

Mocarne przekleıstwa Piþsudskiego braþy siħ teŇ z wybuchowego i emocjonalnego charakteru. Z

kolei dziĻ popyt na "dokþadanie do pieca" podsycany jest przez media.

Festiwal inwektyw

Jest zatem ogromne zapotrzebowanie na inwektywy i Ňarty. Przytoczmy tylko co bardziej barwne

epitety. Bez echa nie przeszþy na przykþad: "dyplomatoþki" ( Wþadysþaw Bartoszewski o dyplomatach

spod znaku PiS), "frustraci i dewianci psychiczni" (Bartoszewski o PiS generalnie), "zero" ( Leszek

Miller o Zbigniewie Ziobro ), "atrakcyjna chþopka" ( Stefan Niesioþowski o Renacie Beger ), "gdybym

go spotkaþa, od razu bym go w pysk strzeliþa i tyle" (Danuta Chojarska o Stefanie Niesioþowskim),

"dziobak polskiej sceny politycznej" ( Michaþ Kamiıski o Stefanie Niesioþowskim), "polityczne

zombie" ( Ludwik Dorn o Leszku Millerze ).

I dalej: "chory debil" (Lech Waþħsa o Krzysztofie Wyszkowskim ), "dureı" (Lech Waþħsa o Lechu

Kaczyıskim ), "chwaþa nam i naszym kolegom. Chu** precz!" (Adam Halber o "naszych"

przeciwnikach), "pornogrubasy" (Stefan Niesioþowski o Aleksandrze KwaĻniewskim i Ryszardzie

Kaliszu ), "lumpen-kapitalizm" i "þŇe-elity" ( Jarosþaw Kaczyıski o aktualnym kapitalizmie i

aktualnych elitach).

W PRL-u fioþkami z ust towarzyszom nie powiewaþo

Taka barwna stylistyka nie funkcjonowaþa w PRL-u. Jħzyk Polski Ludowej byþ w porwnaniu do II RP

potwornie nudny, do III RP zresztĢ teŇ. Stosowano kalki i szablony sþowne, narzucone przez

"przewodniĢ siþħ narodu", PolskĢ ZjednoczonĢ Partiħ RobotniczĢ. Jħzyk propagandy nieustannie

ocieraþ siħ o ĻmiesznoĻę, a jednoczeĻnie w niewielkim stopniu tolerowano odstħpstwa od linii

narzucanej w "Trybunie Ludu" i przemwieniach notabli.

Jħzyk wþadzy PRL-u byþ "pozornie literacki", najeŇony patetycznymi sþowami i trudnymi terminami.

Czasami jednak politykom puszczaþy nerwy, jak choęby w 1968 r. w Sejmie, gdy pastwiono siħ nad

posþami koþa Znak.

WczeĻniej w 1956 r. agresywnie przemawiaþ Wþadysþaw Gomuþka . Ale to byþy epizody. Jak mwi

prof. Gruszczyıski, oficjalny jħzyk politykw PRL i wczesnej prasy byþ "przesiany" przez cenzurħ. -

To byþa sterowana nowomowa - dodaje. Choę wþadza byþa brutalna i posuwaþa siħ do mordowania

ludzi, to z jej ust nie sþychaę byþo sþw nazbyt obskurnych. Te wybrzmiewaþy na zapleczu. - W

siedzibie KC PZPR podczas nieoficjalnych spotkaı fioþkami z ust towarzyszom raczej nie powiewaþo

- Ňartuje prof. Gruszczyıski.

Byli jacyĻ krasomwcy? Wedle jħzykoznawcy Jzef Cyrankiewicz mwiþ "nieŅle", podobnie

gen. Wojciech Jaruzelski , z kolei Edward Gierek wprowadziþ na krtko nowĢ jakoĻę, bo zaczĢþ siħ

jħzykowo brataę z ludŅmi, mwiĢc per "wy". Ale do Sþowackiego im daleko.

A w III RP gotowi sĢ podpalię Polskħ

Co ciekawe, wcale temu sznytowi (przesiewaniu i formatowaniu przekazu) nie jest daleko do stanu

dzisiejszego. KaŇda bowiem liczĢca siħ partia ma swoje osþawione "Przekazy dnia" bĢdŅ "Oficjalne

stanowiska" ws. najwaŇniejszych tematw.

I tak choęby sformuþowanie, Ňe Jarosþaw Kaczyıski "gotw jest podpalię Polskħ" jest powtarzane do

znudzenia przez kolejnych politykw Platformy Obywatelskiej - od rzecznika rzĢdu Pawþa Grasia, po

ýukasza Tuska (PO), dalekiego krewnego premiera.

Nie ma siħ co dziwię, bo wypowiadanie siħ po linii partii wþadzy jest bezpieczne. Za takimi kalkami,

teraz w III RP, ma staę konkretny czþowiek - Igor Ostachowicz, nazywany redaktorem naczelnym

rzĢdu.

Skala jednak tego "zabetonowania" jħzyka partii wþadzy w PRL-u, a z drugiej partii wþadzy i

opozycji w III RP jest jednak nieporwnywalna. Ogromny wpþyw ma na to fakt, Ňe dziĻ mamy

wolnoĻę prasy i sþowa, a scena polityczna jest pluralistyczna.

Warto zauwaŇyę, Ňe podobnie jħzyk polityki II RP rwnieŇ bywaþ wystudiowany, bo - rzecz

oczywista - nie byþo wtedy relacji i programw transmitowanych "na Ňywo", w ktrych napuszczano

na siebie zwaĻnionych politykw. Przemwienia albo artykuþy byþy pisane na zimno, a nie

wypowiadane na gorĢco.

Wþadza ludowa odrĢbuje rħkħ i ma to w du***

ZwracajĢc jednak uwagħ na rŇnice, to w PRL-u agresja sþowna byþa niewielka, za to agresja

czynna juŇ ogromna - i pþynħþa w jednĢ stronħ, od rzĢdzĢcych do rzĢdzonych. "KaŇdy prowokator

czy szaleniec, ktry odwaŇy siħ podnieĻę rħkħ przeciwko wþadzy ludowej, niechaj bħdzie pewny, Ňe

mu tħ rħkħ wþadza ludowa odrĢbie, w interesie klasy robotniczej, w interesie chþopstwa pracujĢcego

i inteligencji, w interesie walki o podnoszenie stopy Ňyciowej ludnoĻci, w interesie dalszej

demokratyzacji naszego Ňycia, w interesie naszej ojczyzny" - te kwieciste sþowa Jzefa

Cyrankiewicza z 1956 roku obrazujĢ zawoalowanie przekazu. A ich sens byþ prosty: kto przeciw

nam, ten do piachu.

W trzydzieĻci lat pŅniej, bo w 1985 roku, gen. Wojciech Jaruzelski - drugi z krasomwcw na

miarħ swoich czasw - przemawiaþ w podobnym stylu nt. "maþych, zþych ludzi o uszkodzonej

wyobraŅni", a do tego jeszcze "zacietrzewionych i dobrowolnie ciemnych".

Z jħzyka PRL-owskich VIP-w biþo jednak niekþamane prostactwo, dziaþo siħ to jednak nie na stopie

oficjalnej. W 1976 r. Edward Gierek, po strajkach i starciach w Radomiu, mwiþ, do swojego kolegi

partyjnego w regionie tak: "Powiedz tym swoim radomianom, Ňe ja mam ich wszystkich w du*** i

te wszystkie dziaþania teŇ mam w du***". Dodaþ teŇ, Ňe "warchoþom" nie zapomni. Innym z kolei

razem, ŇartujĢc rubasznie, Gierek zwracajĢc siħ do dobrej czħĻci narodu tak: "Towarzysze, wy -

przepraszam za wyraŇenie - nie palcem jesteĻcie robieni - rbcie tak, Ňeby byþo dobrze".

Kabaret nad przepaĻciĢ. I krok na przd

DziĻ jednak PRL w coraz wiħkszym stopniu kojarzy siħ z absurdami, a nie przelanĢ krwiĢ. "Jedna

fura gnoju wywieziona na pole, to cios w plecy amerykaıskim imperialistom" - mwiþ kiedyĻ

Wþadysþaw Gomuþka. Innym razem dorzuciþ teŇ: "Za sanacji staliĻmy nad przepaĻciĢ, teraz

zrobiliĻmy krok naprzd". O ileŇ przyjemniej brzmiĢ takie, kabaretowe niemal, cytaty.

W PRL-u funkcjonowaþy teŇ jednak i obelgi, ale pod adresem "onych": kapitalistw, wþaĻcicieli

ziemskich, opozycjonistw. Byþy to np.: "imperialiĻci", "wyzyskiwacze", "tyrani ludu", "podŇegacze

wojenni", "pachoþkowie imperializmu", "zaprzaıcy", "kuþacy", "szkodnicy", "chuligani", "element

przestħpczy", "bumelanci".

Ktry jħzyk polityki byþ lub jest najostrzejszy? - Mam nadziejħ, Ňe w ktrymĻ momencie bħdzie

Ļciana, bo dalej bħdĢ juŇ tylko rħkoczyny - mwi o dzisiejszej kondycji jħzyka politykw prof.

Gruszczyıski. - Teraz jest najbrutalniej - uwaŇa jħzykoznawca.

Spr ten moŇe rozstrzygnĢę Jzef Piþsudski, ktry stwierdziþ: "Racja jest jak du**, kaŇdy ma

swojĢ".

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: