Szypka_i_Plewna_1877.pdf

HISTORYCZNE BITWY

BOGUSŁAW BRODECKI

SZYPKA

I PLEWNA

1877

Wydawnictwo

Ministerstwa Obrony Narodowej

Warszawa 1986

Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz

Ilustrację na obwolucie projektował: Konstanty M. Sopoćko

Redaktor: Barbara Warycha

Redaktor kartograficzny: Edward Gatuszewski

Redaktor techniczny: Grażyna Woźniak

©Copyright by Wydawnictwo

Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1986. Wydanie I

ISBN 83-11-07229-9

Nauczycielce mojej

Annie Żukowskiej

ZAMIAST WSTĘPU

„Kozak Prokofij Melechow wrócił do chutoru z wojny

tureckiej..." — takie słowa widnieją na pierwszej stronie

Cichego Donu Michała Szołochowa. Ile. z polskich czytel-

ników wielkiej epopei zastanawia się, jaką wojnę miał na

myśli Szołochow tutaj i w kilku jeszcze fragmentach swego

dzieła, zwłaszcza wtedy, gdy dziadek Grisza±.'a wspomina

bitwę pod Plewną i ordynansowanie u gen. Hurki? Bez

obawy popełnienia błędu można stwierdzić, że raczej nie-

wielu. Współcześni Polacy jeżdżą do Bułgarii i w ogóle na

Bałkany, ale ich wiedza o przeszłości zwiedzanych krajów

jest, mimo postępów, ciągle powierzchowna.

A przecież kiedyś było inaczej. Wielką poczytnością cie-

szyły się powieści Tomasza Teodora Jeża, poświęcone dzie-

jom Słowian bałkańskich, ukazywały się artykuły w prasie

codziennej i czasopismach specjalistycznych, społeczeń-

stwo polskie chłonęło wieści z półwyspu... Było to jednak

dawno, jeszcze pod zaborami, gdy ciężko doświadczony

przez los naród polski współczuł uciskanym pobratymcom

południowosłowiańskim. Co prawda doraźny interes polity-

czny łączył Polaków raczej z ciemiężącą owych Słowian

Turcją, ale to już inna sprawa.

Na Szypce (Przełęcz Szypczeńska) i wokół Plewny 1 roze-

1 Przełęcz Szypczeńską zwie się w piśmiennictwie polskim również

Szypkińską, tu jednak pozostaniemy przy pierwszej nazwie, najczęs'ciej zaś

będziemy stosować uproszczoną nazwę Szypka, przyjętą w historiografii.

W wypadku; gdy będzie chodziło o wieś lub górę Szypka, zostanie to