Forester - Pan Midshipmen Hornblower 01.pdf - POWIEŚCI HORNBLOWEROWSKIE - ALEX3011

C. S. FORESTER

Pan midszypmen

Hornblower

„WYDAWNICTWO MORSKIE" GDAŃSK 1991

„TEKOP" GLIWICE 1991

Korektor: Teresa Kubica

Mapki: Erwin Pawlusiński

Tytuł oryginału angielskiego: Mr Midshipman Hornblower

Tłumaczyła z j. angielskiego: Henryka Stępień

Opracowanie graficzne: Ryszard Bartnik

Redaktor: Alina Walczak

ISBN 8321557848 (WM)

ISBN 8385297006 (Tekop)

Wydawca: „Tekop" Spółka z o.o. Gliwice

Druk: Bielskie Zakłady Graficzne

zam. 1716/K

Rozdział pierwszy

Równe szanse

Styczniowy sztorm przewalał się z łoskotem po Kanale niosąc w swym łonie

szkwały; grube krople bębniły głośno o nieprzemakalne okrycia oficerów i

marynarzy, których obowiązki słuŜbowe trzymały na pokładzie. Wichura dęła juŜ

od jakiegoś czasu tak, Ŝe nawet na osłoniętych wodach Spithead okręt wojenny

jeździł niespokojnie na kotwicach, trochę kołysząc się wzdłuŜnie na zbitej fali i

szarpiąc nagłymi ruchami napięte liny. Od brzegu szła ku niemu łódź z dwiema

mocnej budowy niewiastami u wioseł, tańcząc jak szalona na stromych drobnych

falach i od czasu do czasu ryjąc w którejś dziobem, aŜ bryzgi wody leciały na rufę.

Wioślarka na dziobie znała się na swojej robocie. Rzucając krótkie spojrzenia

przez ramię nie tylko utrzymywała łódkę na kursie, ale kierowała ją dziobem pod

najgorsze fale, aby zapobiec wywróceniu. Łódź przeszła powoli wzdłuŜ prawej

burty "Justiniana", a gdy podchodziła do ławy wantowej grotmasztu, obwołał ją

słuŜbowy midszypmen.

Aye, aye dobiegła odpowiedź wyrzucona z silnych płuc drugiej wioślarki. Nie

wiadomo czemu w języku marynarskim ten okrzyk od wieków oznaczał, Ŝe w łodzi

jest oficer pewnie to była ta skurczona postać na ławce rufowej, przypominająca

kupę zuŜytych lin, na którą narzucono plandekę.

Tyle tylko potrafił dojrzeć pan Masters, oficer słuŜbowy, ukryty po zawietrznej za

pachołami stermasztu, zanim łódka, posłuszna nakazowi pełniącego słuŜbę

midszypmena, podeszła do ławy wantowej i znikła mu z oczu. Nastąpiła długa

przerwa widocznie oficer miał pewne trudności z wchodzeniem po burcie.

Wreszcie łódka znowu pojawiła się w polu widzenia Mastersa; niewiasty odbiły i

postawiły mały Ŝagielek lugrowy, pod którym łódź, teraz juŜ bez pasaŜera, sunęła

z powrotem ku Portsmouth, skacząc po falach jak sportowiec w biegu z

przeszkodami. Gdy juŜ się oddaliła, pan Masters uświadomił sobie, Ŝe ktoś zbliŜa

się ku niemu pokładem rufowym w asyście słuŜbowego midszypmena, który,

wskazawszy gestem Mastersa, cofnął się ku ławie wantowej. Mastersowi włosy

zdąŜyły posiwieć w słuŜbie na morzu; miał szczęście dochrapać się rangi

porucznika, a od dawna zdawał sobie sprawę, Ŝe nigdy nie awansuje na kapitana,

lecz nie martwił się za bardzo tą myślą i znajdował rozrywkę w zgłębianiu

charakterów swoich współtowarzyszy.

Patrzył zatem uwaŜnie na zbliŜającą się postać. Był to kościsty młodzian, ledwie

wychodzący z wieku chłopięcego, nieco ponad średniego wzrostu, o stopach,

których młodzieńczą długość w stosunku do całej postaci podkreślały przy

szczupłości łydek wielkich rozmiarów półkamaszki. Widać było, Ŝe przybysz nie

bardzo wie, co robić z rękami. Ubrany był w źle dopasowany mundur na wskroś

przemoczony bryzgami fal; nad wysokim kołnierzem sterczała chuda szyja, a nad

nią blada twarz z wystającymi kośćmi policzkowymi. Blada twarz była rzadkością

na okręcie wojennym, gdzie załoga szybko opalała się na ciemny mahoń; zapadłe

policzki chłopca miały w dodatku odcień zielonkawy niewątpliwie doznał on

choroby morskiej płynąc tu na łodzi z lądu. W bladej twarzy tkwiła para ciemnych

oczu, które przez kontrast wyglądały jak otwory wycięte w kartce papieru.

Masters stwierdził z pewnym zainteresowaniem, Ŝe chociaŜ ich właściciel przebył

chorobę morską, oczy te rozglądały się czujnie, chłonąc wyraźnie nowe dla niego

widoki. Ani choroba morska, ani onieśmielenie nie przytłumiły ciekawości i

zainteresowania, i pan Masters wybiegając swoim zwyczajem myślami w przód

pomyślał, Ŝe tego chłopca cechuje przezorność i rozwaga i Ŝe juŜ w tej chwili bada

on swe nowe otoczenie, jak gdyby przygotowując się do tego, co go tu moŜe

spotkać. Tak mógł Daniel patrzeć na lwy, gdy wszedł po raz pierwszy do ich

jaskini.

Ciemne oczy napotkały wzrok Mastersa i niezgrabna postać zatrzymała się.

Przybysz podniósł nieśmiało dłoń do ronda ociekającego wodą kapelusza i

otworzył usta, jakby chcąc coś powiedzieć, lecz zaŜenowany zamknął je bez

słowa, by następnie zebrać się w sobie i zmusić do wyrzeczenia wyuczonej

formułki.

Stawiłem się na okręt, sir.

Nazwisko? zapytał Masters, daremnie czekając, by przybyły sam je podał.

HHoratio Hornblower, sir. Midszypmen wyjąkał chłopiec.

Doskonale, panie Hornblower odrzekł Masters tak samo ceremonialnie. Czy

zabrał pan ze sobą swoje klamoty?

Hornblower nigdy dotąd nie słyszał tego określenia, lecz był na tyle przytomny, by

sobie wydedukować jego znaczenie.

Moja skrzynka z rzeczami, sir. Jest… jest na dziobie, przy furcie wejściowej.

Hornblower wyrzekł to wszystko z ledwie dostrzegalnym wahaniem; wiedział, Ŝe

marynarze mówią na „dziobie", zamiast „przodzie", i Ŝe przybył na okręt przez

„furtę wejściową", lecz zastosowanie tych słów samemu wymagało odrobiny

wysiłku.

Dopilnuję, Ŝeby ją zniesiono na dół powiedział Masters a i pan niech tam

lepiej zejdzie. Kapitan jest na lądzie, a jego zastępca przykazał, Ŝeby pod Ŝadnym

pozorem nie wzywać go przed ósmym dzwonem, radziłbym więc, panie

Hornblower, skorzystać z tego i zrzucić z siebie mokre odzienie.

Dobrze, sir odparł Hornblower; w tej samej chwili spostrzegł, Ŝe uŜył

niewłaściwego wyraŜenia, wyczytał to z twarzy Mastersa, poprawił się więc (nie

wierząc właściwie, Ŝe ludzie naprawdę mówią w ten sposób gdziekolwiek poza

sceną), zanim Masters zdąŜył go skorygować. Tak jest, sir rzekł i przyłoŜył

znowu dłoń do ronda kapelusza.

Masters odwzajemnił pozdrowienie i zwracając się do jednego z chłopców

pokładowych dygocących za skąpą osłoną nadburcia rozkazał: Chłopcze,

zaprowadź pana Hornblowera do mesy midszypmenów.

Tak jest, sir.

Hornblower poszedł za chłopcem ku dziobowi, w stronę głównego luku.

Wystarczyłoby samej choroby morskiej, by chwiał się na nogach, lecz na tym

krótkim odcinku potknął się dwukrotnie, w momencie gdy ostry poryw wiatru

szarpnął „Justinianem", napręŜając liny kotwiczne. U wejścia do luku chłopiec

ześliznął się w dół po trapie jak węgorz po skale; Hornblower zaczął schodzić

bardzo ostroŜnie i niepewnie w przymglone rejony dolnego pokładu działowego, a

potem w półmrok międzypokładów. W nozdrzach czuł zapachy równie dziwne i

pomieszane jak dźwięki atakujące jego uszy. U stóp kaŜdego trapu chłopiec

czekał na niego ze słabo maskowaną niecierpliwością. Zeszli z ostatniego

Hornblower stracił juŜ orientację i nie wiedział, czy był na dziobie, czy na rufie i

uczyniwszy kilka kroków znaleźli się w ciemnej wnęce, której mrok bardziej

podkreślał, niŜ rozjaśniał, stoczek łojowy osadzony na kawałku blachy miedzianej

na stole, wokół którego siedziało sześciu ludzi w koszulach z zawiniętymi

rękawami. Chłopiec znikł, zostawiając Hornblowera, i upłynęła chwila, zanim

męŜczyzna z bokobrodami, zajmujący miejsce u szczytu stołu, spojrzał w jego

stronę.

Odezwij się, ty zjawo rzekł.

Hornblower poczuł, Ŝe ogarniają go mdłości skutki podróŜy w łodzi nasiliły się w

niewiarygodnym zaduchu i smrodzie międzypokładów. Było mu trudno mówić, a

fakt, Ŝe nie wie, w jakie słowa ubrać to, co chce powiedzieć, jeszcze bardziej

sprawę pogarszał.

Nazywam się Hornblower, sir wydusił wreszcie z siebie drŜącym głosem.

CóŜ to za diabelny pech dla ciebie odezwał się drugi przy stole, z absolutnym

brakiem sympatii.

W tym momencie wiatr wyjący wokół okrętu zmienił nagle kierunek, przechylając

„Justiniana" lekko na bok i obracając go, tak Ŝe znów napręŜyły się liny.

Hornblower miał wraŜenie, Ŝe to świat zerwał się z uwięzi. Zatoczył się i chociaŜ

drŜał z zimna, pot ciekł mu po twarzy.

Coś mi się zdaje odezwał się ten z bokobrodami u szczytu stołu Ŝe przybyłeś,

Ŝeby wsadzać nos w sprawy swoich zwierzchników. Jeszcze jeden głupawy nieuk

zwala się na głowę, Ŝeby zanudzać tych, co go będą musieli uczyć jego

obowiązków. Spójrzcie tylko na niego mówca gestem przywołał uwagę

wszystkich przy stole patrzcie na niego, powiadam wam. Oto najnowszy nędzny

nabytek królewski. Ile ty masz lat?

Ssiedemnaście, sir wyjąkał Hornblower.

Siedemnaście! niechęć w głosie mówiącego była aŜ za wyraźna. Trzeba

zaczynać w dwunastym roku Ŝycia, jeśli się chce w ogóle zostać marynarzem.

Siedemnaście! A znasz ty róŜnicę między flagą a flaglinką?

Słowa te wzbudziły śmiech zebranych, a z tego, jak on brzmiał, Hornblower

zorientował się, Ŝe czy powie „tak" czy „nie", jednakowo zostanie wyśmiany.

Spróbował odpowiedzieć wymijająco.

To jest pierwsza rzecz, jakiej szukałbym w „Wiedzy okrętowej" Noriego

powiedział.

Okręt zatoczył się znowu i Hornblower chwycił się stołu.

Panowie zaczął patetycznie, zastanawiając się, jak wyrazić to, co chciał

powiedzieć.

Na Boga zawołał ktoś od stołu on ma chorobę morską!

Chorobę morską w Spithead! dorzucił ktoś inny tonem równie rozbawionym co

pogardliwym.

Ale Hornblowerowi było juŜ wszystko jedno; przez jakiś czas potem nie zdawał

sobie sprawy, co się działo wokół niego. Było to spowodowane w równym chyba

stopniu napięciem nerwowym ostatnich dni i jazdą w łodzi z lądu, co obłędnym

miotaniem się „Justiniana" na kotwicy, lecz dla niego oznaczało, Ŝe od razu zyskał

etykietkę midszypmena wymiotującego w Spithead, i nie było w tym nic

dziwnego, Ŝe wzmogła ona jeszcze tak naturalne uczucie samotności i tęsknoty za

domem trawiące go w ciągu tych dni, gdy ta część floty Kanału, której nie udało

się skompletować załóg, stała na kotwicach po zawietrznej wyspy Wight. Godzina

w hamaku, do którego wciągnął go mesowy, pozwoliła mu wrócić do siebie na

tyle, by mógł zameldować się u pierwszego oficera. Po kilku dniach potrafił juŜ

poruszać się po okręcie, nie tracąc (jak mu się to zdarzało na początku) orientacji

pod pokładami, kiedy to nie wiedział, czy stoi twarzą do dziobu, czy rufy. W tym

okresie oblicza kolegów oficerów przestały być dla niego zamazanymi plamami i

zaczął je rozróŜniać. Sporo go kosztowało, by nauczyć się, jakie stanowiska są

pod jego pieczą, gdy na okręcie jest zarządzony alarm bojowy, kiedy on sam ma

wachty i kiedy załoga jest wzywana do stawiania czy zwijania Ŝagli. Na tyle juŜ

się orientował w swojej nowej egzystencji, by sobie uświadomić, Ŝe mogła być

gorsza Ŝe los mógł rzucić go na pokład okrętu z rozkazem natychmiastowego

wyjścia w morze, zamiast stania na kotwicy. Ale marne to było zadośćuczynienie;

czuł się samotny i nieszczęśliwy. JuŜ sama jego nieśmiałość wystarczała, aby

znacznie opóźnić nawiązanie przyjaźni, a na domiar tego wszyscy z mesy

midszypmenów na „Justinianie" byli znacznie starsi od niego; podstarzali

oficerowie niŜszych rang, rekrutujący się z floty handlowej, i midszypmeni dobrze

po dwudziestce, którym czy to z braku poparcia, czy niezdania koniecznego

egzaminu nie udało się uzyskać stopnia porucznika. Po pierwszym okresie, kiedy

ich trochę śmieszył, a trochę zaciekawiał, zaczęli go ignorować, a on był

zadowolony z takiego obrotu rzeczy, rad, Ŝe moŜe skryć się w swej skorupie i nie

zwracać na siebie niczyjej uwagi.

Co się tyczy „Justiniana", nie był to przyjemny okręt w czasie tych ponurych dni

styczniowych. Kapitan Keene to właśnie wtedy, gdy przybył on na pokład,

Hornblower po raz pierwszy ujrzał pompę i ceremoniał otaczający dowódcę

liniowca był chorym człowiekiem, o naturze melancholika. Nie cieszył się sławą,

jaka niektórym dowódcom pozwalała ściągać na swe okręty tłumy zapalonych

ochotników, był teŜ pozbawiony tego rodzaju osobowości, która czyniłaby

entuzjastów z tych ponurych, znękanych ludzi, dzień po dniu przywoŜonych dla

skompletowania załogi przez oddziały werbujące siłą do marynarki. Oficerowie

widywali go rzadko i bez entuzjazmu. Wezwany do kajuty kapitana na pierwszą

rozmowę Hornblower nie odniósł zbyt silnego wraŜenia przy stole zarzuconym

papierami siedział męŜczyzna w średnim wieku, z policzkami zapadłymi i

poŜółkłymi od długotrwałej choroby.

Panie Hornblower przemówił urzędowym tonem miło mi powitać pana na

pokładzie mego okrętu.

Tak, sir odrzekł Hornblower odpowiedź ta wydała mu się właściwsza na tę

okoliczność niŜ „tak jest, sir", a od oficerów najniŜszej rangi we wszelkich

okolicznościach oczekiwano, Ŝe wypowiedzą albo jedną formułkę, albo drugą.

Pan ma chwileczkę, niech zobaczę siedemnaście lat? Kapitan Keene wziął

do rąk papier, który najprawdopodobniej opisywał przebieg krótkiej kariery

słuŜbowej Hornblowera.

Tak, sir.

4 lipiec 1776 zadumał się Keene, odczytując datę urodzenia Hornblowera.

Pięć lat przed dniem, w którym otrzymałem stanowisko dowódcy okrętu. Byłem

od sześciu lat porucznikiem, gdy pan przyszedł na świat.

Tak, sir powtórzył Hornblower; moment nie wydawał się stosowny do

jakichkolwiek uwag.

Syn lekarza trzeba było wybrać sobie lorda na ojca, jeśli pan chce zrobić

karierę.

Tak, sir.

A jak z pańskim wykształceniem?

Byłem w liceum klasycznym, sir.

A więc potrafi pan rozbierać zarówno Ksenofonta, jak i Cycerona?

Tak, sir. Ale niezbyt dobrze, sir.

Lepiej byłoby, gdyby pan miał jakie takie pojęcie o sinusach i cosinusach. I

umiał przewidzieć szkwał na tyle wcześnie, aby zdąŜyć zwinąć bramsle. W

marynarce wojennej nie mamy zastosowania dla ablatiwów absolutów.

Tak, sir odrzekł Hornblower.

Dopiero niedawno dowiedział się, co to bramsel, ale mógł powiedzieć kapitanowi,

Ŝe w matematyce jest dosyć zaawansowany. Poniechał tego; instynkt i ostatnie

doświadczenia zalecały mu się nie spieszyć z informacjami, których się od niego

nie Ŝąda.

No cóŜ, proszę słuchać rozkazów i uczyć się swoich obowiązków, a nic złego się

panu nie stanie. To wszystko.

Dziękuję, sir powiedział Hornblower i wyszedł.

Wyglądało jednak, Ŝe z miejsca wszystko zaczęło iść inaczej, niŜ mu kapitan

Ŝyczył. JuŜ od następnego dnia źle się zaczęło dziać Hornblowerowi, mimo

posłuszeństwa rozkazom i pilnej nauki obowiązków, a powodem stało się

przybycie na okręt Johna Simpsona i objęcie przez niego stanowiska starszego

mesy midszypmenów. Hornblower siedział w mesie z kolegami, gdy ujrzał go

pierwszy raz. Krzepki, przystojny męŜczyzna około trzydziestki wszedł i stanął,

objąwszy ich spojrzeniem, jak Hornblower przed paru dniami.

Forester - Pan Midshipmen Hornblower 01.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: