KRZEPNIĘCIE
Uszkodzenie naczynia (przerwanie ciągłości śródbłonka – raczej mechaniczne):
1. hemostaza pierwotna – kolagen + płytki(3-5 min)
2. hemostaza wtórna – czynnik XII, tworzenie zakrzepu(skrzep –in vitro), tworzenie sieci włóknika(do 10 min zhamowanie krwawienia)
3. fibrynoliza – rozpuszczenie zakrzepu
Czynniki krzepnięcia krwi
czynniki grupy fibrynogenu
I, V, VIII, XIII
MW powyżej 300 000
wrażliwe na trombinę i plzminę
synteza:UŚŚ(ukł siateczkowo-śródbłonkowego)
czynniki witaminoKzależne
II, VII, IX, X
podobieństwo strukturalne
kofaktor wit K
synteza: hepatocyty
czynniki kontaktu(aktywują się w kontakcie z kolagenem)
XI, XIII, HMWK, PK
aktywacja związkami krzemu
Nabyte hipoprotrombinemie – niedobór nabyty II, VII, IX, X
PLT(płytki) - produkowane w szpiku i w płucach - 62% to prawidłowe(52% to szpik, 10% płuca)
- 5% to Large Platelets LP
- 33% to wymienialna pula śledzionowa
7-11 dni – życie płytki
Skazy osoczowe (koagulopatie):
1)wrodzone
· hipoprotrombinemia,
· afibrynogenemia, hipo-, dysfibrynogenemia
· parahemofilia V
· hemofilia ABC chromosom X
· anomalia Hagemana XII
Test APTT – na hemofilię (czas kaolinowo-kefalinowy)
2)nabyte:
· hipoptotrombinemia(awitaminozy K)
- choroby wątroby
- doustne leki przeciwzakrzepowe
- żółtaczka mechaniczna(upośledzenie wchłaniania witK)
- przewlekła antybiotykoterapia(ginie E.coli)
· DIC
· zespół pierwotnej fibrynolizy AFA
· immunokoagulopatie(krążące koagulanty np. SLE- wzrost APTT) – hamują cz VIII
· hiperheparynemia(z przedawkowania)
Oznaczenie PT(czas protrombinowy)
INR
BT –czas krwawienia
CT – czas krzepnięcia
APTT – czas częściowej tromboplastyny po aktywacji
PT – czas protrombinowy
TT – czas trombinowy
Skazy płytkowe:
150-350tys – norma
<100 trombocytopenia
<50 krwawienia
1)Trombocytopenia(<100tys)
a)upośledzenie produkcji w szpiku
b)skrócenie półtrwania
· mechanizmy immunologiczne: polekowe, ostre infekcje
· zużycie: DIC, hipersplenizm
2)Trombocytemia(>500tys)
· pobudzenie megakariocytu w szpiku
· urazy, zabiegi chirurgiczne
· splendektomia
3)Trombocytopatia(zmiana funkcji)
· choroby rozrostowe szpiku
· choroby nerek(mocznica)
· leki przeciwzapalne, penicyliny
· defekty genetyczne(receptor, ligand)
Choroba Von Villebranda , niedobór VII i wzrost APTT(jedyna skaza płytkowa gdzie APTT się wydłuża)
Badania przesiewowe i uzupełniające w zaburzeniach hemostazy
Płytkowe:
· liczba płytek,
· rozmaz krwi
· czas krwawienia
· badania czynnościowe(adhezja - kolagen, agregacja, reakcja uwalniania, cytometria przepływowa)
Naczyniowe:
· czas krwawienia BT
· badanie czynnościowe(test opaskowy)
· badanie specjalistyczne(biopsja skóry)
Osoczowe
· koagulogiczne:
- czas kaolinowo-kefalinowy(APTT) (tor wewnątrzpochodny)- oprócz VII
- czas rekalcynacji,
- PT, (tor zewnątrzpochodny)
- czas trombinowy,
- fibrynogen,
· fibrynolityczne:
- cz. lizy euglobulin
- cz. trombinowy
- D-dimery(produkty degradacji fibrynogenu) – FDP
· czynniki krzepnięcia
- krążące antykoagulanty
· inhibitory krzepnięcia
- białko S i C,
- antytrombina III
- plazminogen
- aktywatory fibrynolizy
- inhibitory fibrynolizy
Markery fibrynolizy:
· FDP
· fibrynogen
Badania laboratoryjne w przewlekłych krwawieniach
zaburzenie
PT(cz.protrombinowy)
APTT(cz.kaolinowo-kefalinowy)
TT(cz. trombinowy)
BT(cz. krwawienia)
skaza płytkowo-włośniczkowa
N
W
choroba Von Willebranda
niedobór VII
krążące antykoagulanty(spadek VIII, IX, XI, XII i FWf)
choroby wątroby(spadek II, V, X)
hypo dysfibrogenowy
Zespół DIC – czynniki przyczynowe:
· Tromboplastyny tkankowe(zator owodniowy, patologiczna ciąża)
· Osoczowe uczynnienie krzepnięcia(sepsa)
· Zwolnienie przepływu krwi
Parametr
Faza niewyrównana
pam3rok