miedzykulturowe.doradztwio.pdf

Międzykulturowy Ośrodek Doradztwa Zawodowego... od koncepcji do realizacji.

Warszawa 2007.

Dorota Madej

Jakub Oniszczuk

Zuzanna Rejmer-Ronowicz

Bartosz Smoter

Ewa Kownacka

Radosław Oryszczyszyn

Recenzent:

prof. dr hab. Tadeusz Pilch

Projekt graficzny okładki:

Damian Stępień

Skład:

Dagmara Matuszak

Korekta językowa:

Małgorzata Koroś

Edukacji Zawodowej i Ustawicznej

ul. Spartańska 1B

02-637 Warszawa

tel. (48 22) 844-34-38

fax (48 22) 646-52-51

e-mail: sekret@koweziu.edu.pl

http://www.koweziu.edu.pl

Publikacja została zrealizowana w ramach Projektu Międzykulturowe Centrum Adaptacji

Zawodowej .

Projekt ten został zrealizowany przy udziale środków Europejskiego Funduszu Spo-

łecznego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL .

ISBN 978-83-88780-81-3

Druk i oprawa:

Drukarnia OFF-Print,

ul. Sołtysowska 22a, 31-589 Kraków

Spis treści

WSTĘP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

ROZDZIAŁ 1. Projekt Międzykulturowe Centrum Adaptacji Zawodowej . . . . . . . . . . . . . . . 7

Dorota Madej

1.1. Cel Projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

1.2. Beneficjenci. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

1.3. Partnerzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

1.4. Struktura Międzykulturowego Centrum Adaptacji Zawodowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1.5. Zadania Partnerów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1.5.1. Zadania Uniwersytetu Warszawskiego, czyli działalność MCAZ przy ulicy Ogrodowej . . 10

1.5.2. Zadania Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej . . . . . . . 12

1.5.3. Zadania Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.5.4. Zadania Centrum Kształcenia i Rehabilitacji w Konstancinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.5.5. Zadania Fundacji Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu La Strada . . . . . . . . . . 13

1.5.6. Zadania Stowarzyszenia Interwencji Prawnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.6. Rezultaty działań zrealizowanych przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji

Zawodowej i Ustawicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

1.7. Dane statystyczne dotyczące beneficjentów bezpośrednich, którzy skorzystali

ROZDZIAŁ 2. Koncepcja Międzykulturowego Ośrodka Doradztwa Zawodowego . . . . . . 16

Jakub Oniszczuk

2.1. Strategia Międzykulturowego Ośrodka Doradztwa Zawodowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

2.2. Zasady funkcjonowania Ośrodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

2.3. Monitoring i ewaluacja działalności Międzykulturowego Ośrodka Doradztwa Zawodowego . . 18

ROZDZIAŁ 3. Dobre praktyki: doradztwo zawodowe w MODZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Zuzanna Rejmer-Ronowicz

3.1. Rodzaje świadczonej pomocy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

3.2. Metody pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

3.3. Klienci MODZ korzystający z usług doradcy zawodowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

3.4. Współpraca z instytucjami zewnętrznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

3.5. Wnioski z działalności, czyli co udało się osiągnąć oraz co jeszcze można zrobić . . . . . . . . . . 30

ROZDZIAŁ 4. Dobre praktyki: doradztwo prawne w MODZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Bartosz Smoter

4.1. Świadczone usługi / Rodzaje świadczonej pomocy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

4.2. Metody pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

4.3. Wnioski / Najczęściej pojawiające się problemy wśród beneficjentów / klientów. . . . . . . . . . 39

4.4. Współpraca z instytucjami zewnętrznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

4.5. Co się udało zrealizować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

4.6. Czego się nie udało zrealizować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

ROZDZIAŁ 5. Dobre praktyki: doradztwo psychologiczne w MODZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Ewa Kownacka

5.1. Świadczone usługi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

5.1.1. Rozwój zakresu świadczonych usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

5.1.2. Modyfikacje sposobu informowania o świadczonych usługach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

5.2. Najczęściej pojawiające się problemy wśród beneficjentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

z oferty Międzykulturowego Centrum Adaptacji Zawodowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

5.2.1. Stres akulturacyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

5.2.2. Inne najczęściej występujące problemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

5.3. Metody pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

5.3.1. Kompetencje psychologa na stanowiskach „psycholog” i „doradca kulturowy” . . . . . . 52

5.3.2. Współpraca psychologa z zespołem ośrodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

5.4. Współpraca z instytucjami zewnętrznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

5.5. Co udało się osiągnąć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

5.6. Co można byłoby poprawić w przyszłości. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

ROZDZIAŁ 6. Ewaluacja koncepcji Międzykulturowego Ośrodka Doradztwa

Zawodowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Radosław Oryszczyszyn

6.1. Opis wyników ewaluacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

6.2. Wnioski i rekomendacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

WSTĘP

Od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku do krajów unijnych, w ce-

lach zarobkowych, wyjechało 1 120 tysięcy Polaków co stanowi około 3% ludności Polski 1 .

Powszechnie mówi się o migracji zarobkowej Polaków do Irlandii. Według danych z li-

stopada 2006 r. w Irlandii zarejestrowanych, czyli posiadających numer PPS ( Personal

Public Service Number – po polsku – Osobisty Numer Usług Publicznych) jest 80 tys. Po-

laków 2 . Bank Światowy w raporcie Migracja siły roboczej z nowych państw członkowskich

zauważa, że o ile zyskują na tym zjawisku kraje przyjmujące, gdyż po pierwsze poprzez re-

jestracje maleje w tych krajach szara strefa, po drugie zaś zyskują wykwalifikowaną kadrę,

o tyle tracą kraje wysyłające, gdyż wyjeżdżają wykwalifikowani pracownicy, a ponadto re-

prezentacja poszczególnych branż nie jest równomierna, co w przypadku Polski skutkuje

deficytem specjalistów w branży budowlanej i medycznej.

Aby zapobiec negatywnym skutkom tych migracji Bank Światowy proponuje dwa roz-

wiązania. Z jednej strony wygospodarowanie środków na zatrzymanie pracowników poprzez

wzrost pensji dla pracowników tych „odpływających branży”, z drugiej natomiast otwarcie

granic dla pracowników ze wschodniej części Europy.

O ile w przypadku wyjazdu pracowników z Polski mówimy o migracjach zarobkowych,

o tyle w przypadku napływu potencjalnej „siły roboczej” mówimy także o migracjach przy-

musowych, kiedy to podjęcie pracy nie jest celem samym w sobie, lecz wynika z późniejszej

konieczności funkcjonowania w kraju, do którego przybyło się, „trafiło się” w celu ochrony

własnego życia. Problem migracji przymusowych to problem uchodźctwa, imigracji. Nie

mniej problematyczna jest także kwestia repatriacji.

Aby pomóc uchodźcom, imigrantom i repatriantom w funkcjonowaniu na polskim rynku

pracy w 2006 roku w ramach programu EQUAL zawiązało się Partnerstwo Międzykulturowe

Centrum Adaptacji Zawodowej. Centrum mieści się w Warszawie, a jego działania skierowa-

ne są do uchodźców, repatriantów oraz imigrantów przebywających na terenie województwa

mazowieckiego. W ramach Centrum powołany został Międzykulturowy Ośrodek Doradztwa

Zawodowego (MODZ), który oferuje uchodźcom, repatriantom i imigrantom wieloaspektową

pomoc doradczą: prawną, psychologiczną, zawodową. I tak, Ośrodek tworzą współpracujący

ze sobą doradcy: doradca zawodowy, doradca prawny i psycholog międzykulturowy, którzy

w ramach swoich kompetencji świadczą pomoc osobom odmiennym kulturowo.

Publikacja Międzykulturowy Ośrodek Doradztwa Zawodowego… od koncepcji do re-

alizacji jest zbiorem dobrych praktyk wypracowanych przez ww. doradców. Odwołując się

do swoich doświadczeń z ponad rocznej pracy doradczej w Ośrodku, wskazują na punkty

newralgiczne w pracy z osobami odmiennymi kulturowo. Wskazują momenty, w których

działania doradcze mogą przynieść sukces doradczy bądź porażkę.

Ze względu na swój charakter niniejsza publikacja skierowana jest do osób bezpośrednio

pracujących z uchodźcami, repatriantami i imigrantami oraz do decydentów kształtujących

politykę instytucji państwowych, organizacji, a także regionów, czy państwa.

1 Wg raportu europejskiej organizacji pozarządowej European Citizen Action Service (ECAS) dotyczącego

przepływu pracowników w Unii Europejskiej: ECAS Report on Free Movement of Workers – Who’s Still

Afraid of EU Enlargement? – wrzesień 2006 r. – www.ecas.org/file_uploads/1182.pdf.

2 Wg Emigracja zarobkowa Polaków do Irlandii. Raport z badań opracowany na zlecenie Związku Biur

Porad Obywatelskich – Warszawa, listopad 2006 r. – www.zbpo.org.pl/page/pl/aktualnosci/raport_am-

p8222em/.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: