Anton Czechow, Zemsta.pdf

Na podstawie: Anton Czechow (-), Śmierć urzędnika,

tłum. A. W., ”Bibǉoteka Groszowa”, Warszawa, 

Wersja lektury on-line dostępna jest na stronie wolnelektury.pl .

Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się

w domenie publicznej, co oznacza, że możesz go swobodnie wy-

korzystywać, publikować i rozpowszechniać.

ANTON CZECHOW

Zemsta

Lew Sawicz Tumanow, zwykły śmiertelnik, posiadacz kapitaliku, młodej żony i po-

ważnej łysiny, grał raz w karty na imieninach u swego przyjaciela. Po dość znacznej

przegranej, od której nawet potem się oblał, przypomniał sobie nagle, że już długo

nie pił wódki. Wstał z miejsca i na palcach, kołysząc się poważnie, przesunął się mię-

ǳy krzesłami, przeszedł salon, gǳie tańczyła młoǳież (tu z uśmiechem, pobłażliwie

i po ojcowsku poklepał po plecach młodego aptekarza), i czmychnął przez małe drzwi

do bufetu. Stały tam na okrągłym stoliku butelki, karafki z wódką… Przy nich, wśród

innych zakąsek, leżał na talerzu, zieleniąc się od cebulki i pietruszki, śledź, z którego

połowę już zjeǳono. Lew Sawicz nalał sobie kieliszek, wykonał w powietrzu ruch

palcami, jakby miał zamiar rozpocząć przemówienie, wypił i zrobił przy tym gry-

mas męczeński, potem ǳiobnął widelcem ǳwonko śleǳia… Naraz za ścianą dały się

słyszeć głosy:

— Dobrze, dobrze — mówił ożywiony głos kobiecy. — Tylko kiedy to bęǳie?

…Moja żona… — poznał Lew Sawicz. — Z kim też ona rozmawia?

— Kiedy chcesz, moja droga — odpowieǳiał za ścianą niski, soczysty bas. —

ǲiś — nie barǳo mi na rękę, jutro — calusieńki ǳień jestem zajęty…

…To Degtiarow — poznał Tumanow jednego z przyjaciół po basowym głosie.

— I ty, Brutusie! Czyżby i jego już złapała? Co za nienasycona, niespokojna baba?

Jednego dnia nie może przeżyć bez romansu…

— Tak, jutro jestem zajęty — ciągnął bas — jeżeli chcesz, napisz do mnie cośkol-

wiek jutro… Bęǳie mi barǳo miło… Tylko powinniśmy jakoś zorganizować naszą

korespondencję. Trzeba coś wymyślić. Poczta — niezupełnie bezpieczna. Jeżeli ja do

ciebie napiszę, to twój indor może list przyłapać u listonosza, jeżeli zaś ty do mnie

napiszesz, to moja połowica odbierze w mojej nieobecności i na pewno otworzy.

— Więc co robić?

— Trzeba wymyślić jakiś kawał. Przez służbę też posyłać nie można, gdyż twój

Sobakiewicz zapewne trzyma w karbach młodszą i lokaja… Gra teraz w karty?

— Tak. I wiecznie, bałwan, przegrywa.

— Pewnie za to powoǳi mu się w miłości — zaśmiał się Degtiarow. — O, po-

słuchaj, jaki fortel wymyśliłem?… Jutro, punktualnie o szóstej wieczorem, wracając

z biura, będę przechoǳił przez ogród publiczny, gǳie mam się zobaczyć z naczelni-

kiem. Więc wiesz co, moja droga? Postaraj się koniecznie przed szóstą, nie później,

włożyć liścik do wazonu marmurowego, co stoi na lewo od winogronowej altanki.

— Wiem, wiem!

— To bęǳie i poetycznie, i tajemniczo, zupełnie coś nowego. Nie dowie się ani

twój tłuścioch, ani moja połowica. Zrozumiałaś?

Lew Sawicz wypił jeszcze jeden kieliszek i wrócił do kart. Odkrycie, które dopiero

co zrobił, nie oszołomiło go, nie zǳiwiło ani też nawet trochę nie oburzyło. Dawno

już minął czas, kiedy się oburzał, urząǳał sceny, wymyślał i nawet bił — machnął

ręką i patrzył na romanse swej lekkomyślnej żony przez palce. Było mu jednakowo

nieprzyjemnie! Takie wyrażenia, jak „tłuścioch,” „indor” i „Sobakiewicz” obrażały jego

miłość własną.

…Jakaż to jednak kanalia, ten Degtiarow — myślał zapisując przegrane. — Przy

spotkaniu na ulicy udaje takiego miłego przyjaciela, wyszczerza zęby, głaǳi po brzu-

chu, a teraz, jakie to słówka puszcza! W oczy nazywa przyjacielem, a za oczy jestem dla

niego „indorem” i „tłuściochem”… — Im więcej przegrywał, tem dotkliwsze stawało

się uczucie zniewagi.

…Młokos… — rozpamiętywał, z wściekłości łamiąc kredkę. — Smarkacz… nie

chce mi się tylko z tobą paskuǳić, ale pokazałbym ci „Sobakiewicza”.

Podczas kolacji nie mógł obojętnie patrzeć na ﬁzjonomię Degtiarowa, a ten, jakby

umyślnie niepokoił go pytaniami: czy wygrał? dlaczego jest smutny itp… I nawet

doszedł do takiego zuchwalstwa, że w roli przyjaciela głośno zrobił wymówkę jego

żonie, że za mało dba o zdrowie męża. A małżonka, jakby nigdy nic, patrzyła na męża

słodkimi oczyma, śmiała się wesoło, paplała w najniewinniejszy sposób, tak, iż sam

diabeł nie mógłby jej posąǳić o niewierność.

Po powrocie do domu, Lew Sawicz był zły i niezadowolony, jak gdyby podczas

kolacji, zamiast cielęciny, zjadł stary kalosz; może być, że przemógłby się i zapomniał,

ale szczebiot żony i jej uśmieszki co chwila przypominały mu „indora”, „tłuściocha”,

„gęsiora”…

…Po pysku by dać łotrowi… skompromitować go publicznie. — I myślał so-

bie teraz, że dobrze by było pobić Degtiarowa, zastrzelić go w pojedynku, jak wró-

bla… wysaǳić z posady… albo włożyć do marmurowego wazonu coś nieprzyzwoite-

go, cuchnącego… na przykład, zdechłego szczura… Nieźle byłoby wykraść list żony

z wazonu, a zamiast niego, położyć jakieś nieprzyzwoite wiersze z podpisem „twoja

Akulka” lub coś w tym roǳaju.

Tumanow długo choǳił po sypialni i napawał się tego roǳaju marzeniami…

nagle, przystanął i uderzył się ręką w czoło.

— Znalazłem, brawo! — zawołał i twarz rozjaśniła mu się zadowoleniem. To

bęǳie doskonałe! Do-skonale!

Gdy małżonka zasnęła, usiadł przy biurku i po długim namyśle, zmieniając cha-

rakter pisma, nakreślił, co następuje: „Do kupca Dolinowa. Szanowny Panie! Jeżeli

do szóstej wieczór ǳiś,  września, nie włoży pan dwustu rubli do marmurowe-

go wazonu w ogroǳie miejskim, na lewo od altanki winogronowej, to bęǳie pan

zabity, a pański sklep galanteryjny wyleci w powietrze.”

Skończywszy ten list, Lew Sawicz aż podskoczył z zachwytu.

— Co za pomysł! — mruczał, zacierając ręce. — Cudownie! Lepszej zemsty

sam szatan nie wymyśli. Rozumie się, że kupczyna się zlęknie, da zaraz znać policji,

a policja urząǳi koło szóstej zasaǳkę w krzakach i capnie ptaszka, kiedy ten polezie

po list… To się dopiero przestraszy! Zanim się sprawa wyjaśni, kanalia zdąży namęczyć

się, nasieǳieć… Brawo!

Lew Sawicz nalepił markę na list i sam odniósł go na pocztę. Zasnął z błogim

uśmiechem i spał tak słodko, jak mu się to już dawno nie zdarzyło. Obuǳiwszy

się rano i przypomniawszy sobie swój koncept, zamruczał wesoło i nawet pogłaǳił

niewierną żonę po podbródku. Idąc do biura i później, sieǳąc w kancelarii, uśmie-

chał się cały czas, a wyobraźnia rysowała mu przerażenie Degtiarowa, kiedy wpadnie

Zemsta



w zasaǳkę. Po piątej nie mógł już wytrzymać i pobiegł do miejskiego ogrodu, by na

własne oczy napawać się widokiem rozpaczliwego położenia swego wroga.

…Acha!… — pomyślał, spotkawszy policjanta.

Doszedłszy do altanki winogronowej, usiadł na ławce pod krzakiem i skierowaw-

szy natężony wzrok na wazon, czekał. Niecierpliwość jego nie miała granic.

Punktualnie o szóstej zjawił się Degtiarow. Młody człowiek był widocznie w naj-

lepszym humorze. Cylinder jego był zawadiacko zsunięty na tył głowy, a spod roz-

piętego palta razem z kamizelką wyglądała, rzekłbyś, sama dusza. Pogwizdywał i palił

cygaro.

…Zobaczysz, zaraz dowiesz się, co to jest „indor” i „Sobakiewicz” — napawał się

Tumanow. — Poczekaj!

Degtiarow zbliżył się do wazonu i niedbale wsunął weń rękę… Lew Sawicz wstał

i wpił się w niego wzrokiem… Młody człowiek wyciągnął z wazonu niewielki pa-

kiecik, obejrzał go ze wszystkich stron, wzruszył ramionami, następnie z wahaniem

otworzył, znowu wzruszył ramionami, a na twarzy jego odmalowało się niezwykłe

zdumienie — w pakiecie były dwa sturublowe papierki. Długo przyglądał się Deg-

tiarow tym papierkom. Wreszcie, nie przestając wzruszać ramionami, wsunął je do

kieszeni wyrzekł: — „Merci”.

Nieszczęsny Lew Sawicz słyszał to „merci”. Cały wieczór stał naprzeciwko sklepu

Dolinowa, wygrażał pięścią szyldowi i mruczał z oburzeniem:

— Tch-chórz! Podły handlarz! Tch-chórz plugawy! Zając brzuchaty!

Zemsta



Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: