TYGODNIK PODATKOWY z 7 czerwca 10 (nr 108).pdf

nr 108 (2739)

7 czerwca 2010

Tygodnik Podatkowy

PODATKI RACHUNKOWOŚĆ AUDYT

SPIS TREŚCI

Ekspert GP

KOMENTARZE

Ustawodawca dał większe możliwości

w zakresie promocji i reklamy

Prezent na dwudziestolecie

strona C2

Ewidencja księgowa zobowiązań

ORZECZNICTWO

Moment wybudowania budynku przesądza

o terminie zapłaty

Przed określeniem dochodu trzeba ustalić

zakres firmanctwa

Zyski z reklamy na budynku wspólnoty

są opodatkowane

strona C3

W toku działalności każdego podmiotu pojawiają się zobowiązania. Konieczna jest

więc ich odpowiednia wycena i wprowadzenie do ksiąg we właściwym momencie.

Należy pamiętać, że początkowe ujęcie odbywa się według wartości nominalnej

na różnych kontach zespołu 2. Jeżeli termin wymagalności lub kwota zobowiązania

nie są pewne, tworzone są na nie rezerwy. Rezerwy na przewidywalne wydatki i straty,

które nie są związane bezpośrednio z działalnością statutową, tworzy się na koncie

zespołu 8. Na zdarzenia związane bezpośrednio z działalnością operacyjną tworzy się

rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów i ujmuje na kontach

zespołu 6.

INTERPRETACJE

Spadkobierca nie uwzględni kosztów

uzyskania przychodów spadkodawcy

Wyjazd podatnika z rodziną za granicę

zmienia jego miejsce zamieszkania

Dom pomocy społecznej jest płatnikiem

zryczałtowanego PIT

strona C4

ROZLICZENIA VAT

Oświadczenie potwierdzi przeznaczenie

usług na cele osobiste kontrahenta

z zagranicy

strony C7–C10

strona C5

Nowe prawo

ROZLICZENIA W UNII EUROPEJSKIEJ

Emerytury rumuńskie są objęte liniowym

podatkiem dochodowym

strona C6

PODATKI DOCHODOWE

Wypłata dywidendy rzeczowej dla wspólników

nie jest przychodem spółki

strona C11

Wyższe kary ograniczenia wolności

za przestępstwa karne skarbowe

5 PYTAŃ DO...

Jakie skutki podatkowe ma skrócenie

umowy leasingu operacyjnego

strona C12

PORADNIA PODATKOWA

Jakie są kary za niezłożenie PIT

Czy wydatki na słodycze i napoje są kosztem

Kiedy występuje sprzedaż wysyłkowa

Jak amortyzować samochód małżonków

Czy wartość maszyny zawiera

ubezpieczenie

strona C13

Od 8 czerwca zaczną obowiązywać

nowe kary w zakresie maksymalne-

go wymiaru kary ograniczenia wol-

ności orzekanej w ramach instytucji

nadzwyczajnego obostrzenia kary

lub w ramach instytucji kary łącznej

za przestępstwa karne skarbowe.

Ustawa z 5 listopada 2009 roku o zmia-

nie ustawy – Kodeks karny, ustawy –

Kodeks postępowania karnego, ustawy

– Kodeks karny wykonawczy, ustawy –

Kodeks karny skarbowy oraz niektó-

rych innych ustaw, której przepisy wej-

dą w życie 8 czerwca 2010 roku, ma na

celu m.in. zapewnienie spójności regu-

lacji obu ustaw karnomaterialnych (ko-

deksu karnego i kodeksu karnego skar-

bowego).

W art. 28 par. 2 kodeksu karnego

skarbowego, dotyczącym nadzwyczaj-

nego obostrzenia kary, utrzymano do-

tychczasową wysokość grzywny

(maksymalnie 1080 stawek dzien-

nych) i karę pozbawienia wolności nie-

przekraczającą 10 lat, natomiast zmie-

niono – podwyższono z 18 miesięcy do

dwóch lat – karę ograniczenia wolno-

ści. Przy czym karę ograniczenia wol-

ności wymierza się w miesiącach i la-

tach.

Podobna zmiana znalazła się w art.

39 par. 1. Od 8 czerwca otrzyma on

brzmienie: Sąd wymierza karę łączną

w granicach od najwyższej z kar wy-

mierzonych za poszczególne prze-

stępstwa skarbowe do ich sumy, nie

przekraczając jednak 1080 stawek

dziennych grzywny, dwóch lat ograni-

czenia wolności albo 15 lat pozbawie-

nia wolności. Również w przypadku

orzekania kary łącznej karę ograni-

czenia wolności wymierza się w mie-

siącach i latach.

Kolejna zmiana dotyczy wymogów,

jakie trzeba spełnić, aby starać się

o warunkowe zwolnienie z kary. Obec-

nie jeszcze art. 42 par. 1 stanowi, że je-

żeli sprawca skazany za umyślne

przestępstwo skarbowe na karę po-

zbawienia wolności popełnił w ciągu

pięciu lat po odbyciu co najmniej ro-

ku tej kary umyślnie przestępstwo

skarbowe tego samego rodzaju, sąd

może go warunkowo zwolnić po odby-

ciu dwóch trzecich kary, jednak nie

wcześniej niż po sześciu miesiącach.

Wprowadzając nowe przepisy, zrezy-

gnowano z tzw. ściśle oznaczonych

progów minimalnego czasu odbywa-

nia kary pozbawienia wolności, by za-

stosować wobec skazanego warunko-

we przedterminowe zwolnienie. Za-

tem nie będzie już konieczne przynaj-

mniej półroczne odbywanie kary.

Dotyczy to także art. 42 par. 2, który

dopuszcza wobec skazanego określo-

nego w art. 37 par. 1 pkt 2 i 5 możli-

wość warunkowego zwolnienia po od-

byciu trzech czwartych kary; jednak

zwolnienie to nie może nastąpić wcze-

śniej niż po roku. Również i w tym

przypadku ograniczenie to zostało

zniesione.

Omawiana ustawa wprowadza zmia-

ny także w art. 128 par. 1 kodeksu kar-

nego skarbowego, dotyczącym możli-

wości wznowienia postępowania kar-

nego ze względu na utratę mocy lub

zmianę, wskutek orzeczenia Trybu-

nału Konstytucyjnego, przepisu będą-

cego podstawą orzeczenia.

Zmiana ma na celu umożliwienie in-

terwenientowi, który zgodnie z art. 120

par. 1 k.k.s. jest stroną w postępowaniu

o przestępstwa skarbowe, skorzysta-

nia z instytucji wznowienia postępo-

wania karnego w oparciu o podstawę

wznowienia zawartą w art. 540 par. 2e

kodeksu postępowania karnego, a więc

zrównania jego uprawnień z innymi

stronami postępowania.

RACHUNKOWOŚĆ

Sprzedaż niewybudowanego środka

trwałego księguje się jako pozostałe

przychody operacyjne

strona C14

INTERWENCJA

Jak podatniczka mieszkająca w Polsce

rozliczy szwedzką rentę po mężu

strona C15

WSKAŹNIKI

strona C16

(SF)

Za tydzień

Podstawa prawna

Ustawa z 5 listopada 2009 roku o zmianie

ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks

postępowania karnego, ustawy – Kodeks

karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny

skarbowy oraz niektórych innych ustaw

(Dz.U. z 2009 nr 206, poz. 1589).

Opodatkowanie pakietów

medycznych i innych nieodpłatnych

świadczeń dla pracowników

C 2

Tygodnik Podatkowy

7 czerwca 2010 nr 108 (2739) www.gazetaprawna.pl

Biblioteka DGP

Komentarze

BIBLIOTEKA KSIĘGOWEGO

Ustawodawca dał większe możliwości

w zakresie promocji i reklamy

Jak najkorzystniej opodatkować najem prywatny

KSIĄŻKA O: Rozliczaniu

dochodów z najmu.

KSIĄŻKA DLA: Podatników

uzyskujących dochody z najmu,

podnajmu, dzierżawy i podob-

nych umów.

DLACZEGO WARTO JĄ

MIEĆ: Osoby, które osiągają do-

chody z najmu, muszą wybrać

sposób rozliczania ich z fiskusem.

Podatnicy nieprowadzący działal-

ności gospodarczej mają do wy-

boru albo ryczałt od przychodów

ewidencjonowanych (jedna staw-

ka 8,5 proc.), albo zasady ogólne,

według progresywnej skali podat-

kowej, ze stawkami 18 i 32 proc.

Natomiast jeśli najem jest jednym

z przychodów firmy, podatnik

może wybrać liniową, 19-proc.

stawkę PIT.

Omawiana publikacja wyjaśnia

m.in., jaka forma opodatkowania

będzie najkorzystniejsza, co moż-

na zaliczyć do kosztów.

Wydawca

INFOR

Warszawa 2010

Działania marketingowe mają na ce-

lu zachęcenie do zakupu określo-

nych produktów lub usług. Prawo

podatkowe wspiera takie akcje,

zwalniając je z obowiązku opodatko-

wania i przeprowadzenia złożonej

procedury rozliczania tych czynno-

ści – w praktyce główną korzyścią

jest tu brak obowiązku sporządzania

informacji PIT-8C i prowadzenia we-

wnętrznej ewidencji związanej z tą

powinnością.

Taki wniosek stanowi pozytywną kon-

sekwencję obowiązywania art. 21 ust.

1 pkt 68a ustawy o PIT. Mocą tej regu-

lacji zwolnieniem z podatku objęto

świadczenia uzyskane od świadczenio-

dawcy w związku z jego promocją lub

reklamą. Ustawa nie wprowadza ja-

kichkolwiek ograniczeń co do charak-

teru przekazywanego świadczenia.

Przywołana preferencja dotyczy więc

wszelkiego rodzaju upominków, gadże-

tów, a nawet – ustawa bowiem tego nie

wyklucza – kwot pieniężnych. Istnienie

przedmiotowego zwolnienia stanowi

niezbędną konsekwencję istniejących

i akceptowalnych form promocji pod-

miotów gospodarczych, głównie wśród

konsumentów. Wydaje się, że przed-

miotowa preferencja istotna jest nie

tylko dla osób otrzymujących daną ko-

rzyść – w wielu przypadkach upomi-

nek, którego wręczenie stanowi naj-

częstszą formę działań marketingo-

wych, nie przedstawia realnej wartości

– bowiem istniejące rozwiązanie ko-

rzystnie wpływa także na spektrum

Paweł Jabłonowski

szef Departamentu Podatkowego

w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna

jęte zmiany rozszerzające zakres sto-

sowania przedmiotowej preferencji.

Otóż nowelizacją PIT z 18 marca 2010 r.

podwyższono wartość jednorazowych

świadczeń objętych zwolnieniem do

200 zł, w miejsce poprzednio obowią-

zujących 100 zł, jednocześnie wstecz-

nie rozciągając skuteczność tego przy-

wileju na przychody osiągnięte od po-

czątku roku 2010. Modyfikacja art. 21

ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT rozszerza

korzyści płynące z obowiązywania ana-

lizowanego zwolnienia. Próg 200 zł

umożliwia sięgnięcie po bardziej wy-

szukane lub pożądane dla odbiorców

świadczenia, co dla przedsiębiorców

oznacza rozbudowaną paletę działań

autopromocyjnych, zaś dla konsumen-

tów stanowi okazję otrzymania wolne-

go od podatku atrakcyjnego benefi-

cjum.

Reasumując, nowelizacja PIT w za-

kresie świadczeń związanych z promo-

cją i reklamą to rozwiązanie, które na

pozór symboliczne, w praktyce stano-

wić może atrakcyjne narzędzie w poli-

tyce marketingowej przedsiębiorstw.

To z kolei przekłada się na korzyści

osób, do których trafić mają tego ro-

dzaju działania. W konsekwencji zaś

przedmiotowa zmiana wskazuje na ra-

cjonalną politykę państwa, stanowiącą

przejaw zachowania rozsądnego balan-

su pomiędzy koniecznością zapewnie-

nia wpływów do budżetu a stworze-

niem warunków dla swobodnego funk-

cjonowania przedsiębiorców oraz kon-

sumentów.

możliwych do wykorzystania przez

przedsiębiorców działań marketingo-

wych. W braku regulacji odpowiadają-

cej normie zawartej w art. 21 ust. 1 pkt

68a ustawy o PIT, a zatem przy obowią-

zującej konieczności opodatkowania

otrzymanych gratisów, podejmowane

przez przedsiębiorców akcje promocyj-

ne straciłyby na efektywności. Nie leży

bowiem w interesie konsumenta przyj-

mowanie świadczeń, po które niejed-

nokrotnie nie sięgnąłby z własnej ini-

cjatywy, a które skutkują obowiązkiem

zapłaty podatku. Panujące realia powo-

dują zatem, że korzyść z analizowanej

regulacji jest dwustronna: świadcze-

niodawcy oraz świadczeniobiorcy, obo-

pólna, jeśli nie – w świetle tego, co zo-

stało podniesione – przeważająca dla

strony podejmującej czynności promo-

cyjne.

Mając więc na uwadze cały kontekst

obowiązywania zwolnienia regulowa-

nego przez art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy

o PIT, pozytywnie ocenić należy przy-

Jak uniknąć podatku przy sprzedaży

mieszkań i domów

KSIĄŻKA O: Rozliczaniu do-

chodów ze sprzedaży nierucho-

mości.

KSIĄŻKA DLA: Podatników

dokonujących sprzedaży miesz-

kań lub domów.

DLACZEGO WARTO JĄ

MIEĆ: Sposób rozliczenia, wy-

sokość należnego podatku, a tak-

że możliwość skorzystania z ulg

podatkowych przy zbyciu nieru-

chomości bądź praw majątko-

wych związanych z tymi nierucho-

mościami zależą od momentu,

w jakim dana nieruchomość była

nabyta. Prezentowany poradnik

wyjaśnia, jak należy prawidłowo

rozliczyć z fiskusem transakcję

sprzedaży nieruchomości.

(EM)

Wydawca

INFOR

Warszawa 2010

Prezent na dwudziestolecie

Właśnie mija 20 lat od pierwszych

wyborów samorządowych w wolnej

Polsce. Słyszy się głosy podsumo-

wujące pierwsze dwudziestolecie

polskiej samorządności i postulują-

ce zmiany, które mogą jej nadać no-

wą dynamikę. A co do tego mają po-

datki?

Otóż samorządy lokalne to z punktu wi-

dzenia prawa podatkowego bardzo cie-

kawe zjawisko – w zakresie podatków

lokalnych są organem podatkowym,

a w zakresie VAT – normalnym podat-

nikiem. No właśnie – czy rzeczywiście

normalnym? Jeśli przyjrzeć się bliżej

działalności miast, gmin czy powiatów,

to prawie wszystko jest specyficzne –

gospodarka finansowa, struktura orga-

nizacyjna, ramy prawne dokonywa-

nych transakcji. Czy do tej specyfiki do-

stosowano odpowiednio przepisy

o VAT? Zdecydowanie nie. Od wielu lat

samorządy lokalne borykają się z wie-

loma, do dziś nierozwiązanymi proble-

mami.

Zacznijmy od definicji podatnika. Unij-

na dyrektywa VAT dostrzega specyfi-

kę organów władzy publicznej i wyłą-

cza z zakresu podatku właściwie

wszystkie transakcje przez nie dokony-

wane. Wyjątkiem są czynności, których

nieopodatkowanie mogłoby zakłócić

konkurencję rynkową. Nasza ustawa

niby powiela przepisy dyrektywy, jed-

nak dodaje drobne wyłączenie – opo-

datkowaniu muszą podlegać wszystkie

czynności cywilnoprawne dokonywane

przez samorządy. A przecież czynno-

Otóż okazuje się, że od kilkunastu lat

jedne urzędy skarbowe akceptują reje-

strację urzędów gmin, drugie tylko sa-

mych gmin, niektóre i gmin i ich urzę-

dów na wspólnym NIP, a kolejne i gmin,

i urzędów, ale na „odrębnym numerze”.

Całkowity bałagan, który jednak przez

lata nikomu specjalnie nie przeszka-

dzał. Tyle tylko, że od kilku lat resort fi-

nansów zaczął kwestionować prawo

urzędów gmin do rejestracji jako płat-

ników VAT. W ślad za tym poszły sądy

administracyjne. Tylko zeszły rok przy-

niósł kilka spraw sądowych w tym za-

kresie. Organy skarbowe odmawiają

zarejestrowanym od lat urzędom gmin

prawa do interpretacji przepisów po-

datkowych, wskazując, że nie powinny

być podatnikami.

Jeśli do tego dodamy całkowicie sprzecz-

ne z regulacjami unijnymi zwolnienie

z VAT dla usług świadczonych pomiędzy

jednostkami i zakładami budżetowymi,

wprowadzające sporo niejasności do roz-

liczeń podatkowych, wieloletnie zamie-

szanie z zasadami opodatkowania użyt-

kowania wieczystego, niejasności wokół

wywłaszczeń za odszkodowaniem czy

wreszcie VAT-owskie skutki gminnych

aportów, to okaże się, że życie lokalnych

samorządów jako podatników VAT jest

chyba jeszcze cięższe niż zwykłych

przedsiębiorców.

Może na dwudziestolecie samorządów

nasz ustawodawca ufundowałby im

skromny urodzinowy prezent – odrobi-

nę porządku w VAT-owskich regula-

cjach?

Amortyzacja dla niewtajemniczonych

KSIĄŻKA O: Zasadach

amortyzacji w firmie.

KSIĄŻKA DLA: Przedsię-

biorców, którzy na potrzeby firmy

dokują zakupu niezbędnego za-

opatrzenia.

DLACZEGO WARTO JĄ

MIEĆ: Wszystkie nabywane na

potrzeby firmy rzeczy lub prawa,

których okres używania przekra-

cza rok, powinien zaliczyć do

środków trwałych lub wartości

niematerialnych i prawnych, ob-

jąć wymaganą ewidencją i amor-

tyzować.

Prezentowana książka wyjaśnia,

jakie są podstawy dokonywania

odpisów amortyzacyjnych i ich

stawki, w jakich terminach można

dokonywać odpisów, jakie są ro-

dzaje amortyzacji. Zagadnienia te

przedstawiono na licznych prak-

tycznych przykładach.

Krzysztof Sachs

partner w Ernst & Young

Wydawca

INFOR

Warszawa 2010

ści cywilnoprawne – sprzedaż, dzierża-

wa, aport – to ogromna większość

wszystkich opodatkowanych transak-

cji. Zaimplementowaliśmy zatem wy-

łączenie z dyrektywy w taki sposób, że

samorządy zamiast płacić VAT w dro-

dze wyjątku, jedynie wyjątkowo są

z niego wyłączone.

Żeby dodatkowo zamazać obraz, w za-

łączniku do ustawy zwalnia się z VAT

usługi administracji publicznej – a to

akurat te, które obejmuje zapisane

w definicji podatnika wyłączenie. Jak-

by tego było mało – minister finansów

zwolnił w rozporządzeniu z VAT czyn-

ności wykonywane przez organy wła-

dzy publicznej (z wyłączeniem czynno-

ści cywilnoprawnych), a więc po raz ko-

lejny zdublował wyłączenie ustawowe.

Czy ktoś może się dopatrzeć w tym ja-

kiejkolwiek logiki?

Ale to nie koniec. Potężne wątpliwości

w polskich realiach budzi tak proste

wydawałoby się pytanie jak to, który

podmiot powinien rejestrować się dla

potrzeb VAT – gmina czy jej urząd?

(SF)

Prezentowany e-book można zamówić przez internet

lub SMS-em. Cena – 9,99 zł.

Szczegóły na www.gazetaprawna.pl/e-poradnik

Tygodnik

Podatkowy

Redaktor prowadzący: Ewa Ciechanowska,

tel. 22 530 40 44,

ewa.ciechanowska@infor.pl

(EM)

7 czerwca 2010 nr 108 (2739) www.gazetaprawna.pl

Tygodnik Podatkowy

C 3

Orzecznictwo

WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY W KRAKOWIE o obowiązku podatkowym

Moment wybudowania budynku przesądza o terminie zapłaty

TEZA

Istnienie budowli lub budynku

jest okolicznością rozstrzyga-

jącą o powstaniu obowiązku po-

datkowego zarówno u zbywcy,

jak również u nabywcy. Jeżeli

budynek został oddany w użyt-

kowanie i sprzedany w tym sa-

mym roku, to obowiązek po-

datkowy powstaje zawsze od

początku roku następującego

po roku, w którym zakończono

budowę lub rozpoczęto użytko-

wanie przed ostatecznym wy-

kończeniem budowli.

żącą do niej nieruchomość zabu-

dowaną halą produkcyjno-biu-

rową oraz budynkiem socjalno-

-biurowym (parterowym). Po-

tem nowy właściciel oddał jej

halę i budynek do używania i po-

bierania pożytków na podstawie

umowy leasingowej. Spółka zo-

bowiązała się wobec finansują-

cego, że będzie ponosić koszty

związane z własnością, posiada-

niem i używaniem przedmioto-

wej nieruchomości, w tym bę-

dzie pokrywać poniesione przez

finansującego koszty podatku

od nieruchomości. Spółka pod-

kreśliła, że hala produkcyjno-

-biurowa jest nowym budyn-

kiem oddanym do użytkowania

w roku 2009.

Spółka zapytała, czy w takim

przypadku obowiązek podatko-

wy w podatku od nieruchomo-

ści w stosunku do hali produk-

cyjno-biurowej oddanej do użyt-

ku w 2009 roku i sprzedanej te-

go samego roku powstanie

1 stycznia 2010 roku czy 1 maja

2009 roku. W jej ocenie decydu-

jące znaczenie dla określenia

momentu powstania obowiązku

podatkowego ma fakt oddania

budynku do użytkowania w ro-

ku 2009, a nie zakup budynku

w kwietniu 2009 roku.

Organy podatkowe uznały, że

okolicznością decydującą o po-

wstaniu obowiązku podatkowe-

go jest nabycie prawa własności

budynku. Ich zdaniem zasadni-

czo obowiązek podatkowy z ty-

tułu podatku od nieruchomości

powstaje z początkiem miesią-

ca następującego po miesiącu,

w którym dany podmiot nabył

budynek (budowlę). Natomiast

jeżeli obiekt budowlany (budy-

nek, budowla) został wybudo-

wany przez dany podmiot od

podstaw, obowiązek zapłacenia

podatku ulega przesunięciu na

dzień 1 stycznia roku następne-

go. Jeśli jednak w trakcie roku,

w którym podmiot korzysta

z preferencji, dojdzie do sprze-

daży nowo wybudowanego bu-

dynku, obowiązek zapłacenia

podatku powstaje od początku

miesiąca następującego po mie-

siącu, w którym jego nabywca

uzyskał tytuł prawny do przed-

miotu opodatkowania.

Administracyjny w Krakowie

uwzględnił skargę spółki.

W ocenie sądu sformułowanie:

istnienie budowli albo budynku

określa niewątpliwie pewien

stan rzeczy, który jest stanem

obiektywnym, całkowicie ode-

rwanym od podmiotu władają-

cego przedmiotem opodatko-

wania. Zdaniem WSA okolicz-

ność, że podmiot uzyskuje

władanie tym przedmiotem

wskutek nabycia od osoby, któ-

ra go wybudowała, bynajmniej

nie wyłącza możliwości stoso-

wania wobec niego przepisu

art. 6 ust. 2 ustawy z 12 stycz-

nia 1991 r. o podatkach i opła-

tach lokalnych (t.j. Dz.U z 2006 r.

nr 121, poz. 844 z późn. zm.).

Jak podkreślił sąd, istnienie

budowli lub budynku jest oko-

licznością rozstrzygającą o po-

wstaniu obowiązku podatko-

wego zarówno u zbywcy, jak

również u nabywcy.

Skoro przedmiotem obowiąz-

ku podatkowego jest budynek

oddany w użytkowanie w 2009

roku i w kwietniu tego roku na-

byty, to ma do niego zastoso-

wanie art. 6 ust. 2. Oznacza to,

że obowiązek podatkowy w od-

niesieniu do przedmiotowych

budynków będzie powstawał

zawsze od początku roku na-

stępującego po roku, w któ-

rym zakończono ich budowę

lub rozpoczęto użytkowanie

przed ich ostatecznym wykoń-

czeniem.

Wyrok WSA w Krakowie

z 11 maja 2010 r., sygn. akt I

SA/Kr 517/10, niepublikowany.

STAN FAKTYCZNY

Spółka akcyjna w kwietniu 2009

roku podpisała z inną spółką

dwie umowy na sprzedaż i le-

asing nieruchomości. Najpierw

spółka akcyjna sprzedała nale-

Z UZASADNIENIA

Ostatecznie spółka zaskarżyła

interpretację. Wojewódzki Sąd

WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY W KIELCACH o firmowaniu działalności

Przed określeniem dochodu trzeba ustalić zakres firmanctwa

TEZA

Dopiero ustalenie, czy doszło

do firmanctwa i w jakim zakre-

sie, pozwala na ustalenie za-

kresu i formy prowadzenia

działalności gospodarczej oraz

określenia wysokości przycho-

dów, kosztów ich uzyskania

i dochodu (straty).

osobą wspólne przedsięwzię-

cie, posługując się imieniem

i nazwiskiem osób trzecich.

Celem tego przedsięwzięcia

było zatajenie prowadzenia

działalności gospodarczej na

własny rachunek.

Organy podkreślały, że dzia-

łalność gospodarcza podat-

niczki była firmowana przez

kilka osób i jedną spółkę

z ograniczoną odpowiedzial-

nością.

Według organów podatko-

wych podatnicy tak ułożyli

wspólne przedsięwzięcie, że

cały proces produkcyjny

i dystrybucję sztucznie roz-

dzielili na różne firmy (dla za-

chowania pozorów działania

odrębnych podmiotów). W

pełnym zakresie nadzorowa-

li ich działalność i podejmo-

wali istotne decyzje. Nadzór

ten miał charakter właści-

cielski.

opodatkowania oraz wysoko-

ści zobowiązania podatkowe-

go. Sąd wskazał, że dopusz-

czenie dowodu z materiałów

zebranych w toku postępowa-

nia w sprawie o przestępstwo

skarbowe było prawnie do-

puszczalne.

Jednak zdaniem NSA ze-

brane w postępowaniu kon-

trolnym dowody były wza-

jemnie sprzeczne. Sprzecz-

ności między zeznaniami

składanymi przez te same

osoby w pewnych odstęp-

stwach czasowych nie usu-

nięto w drodze uzupełnienia

materiału dowodowego. Oce-

na zaś tych dowodów była

faktycznie oceną dowolną,

a nie swobodną. Ponadto mi-

mo deklarowanej spójności

organ kontroli skarbowej

miał wątpliwości, kto faktycz-

nie firmował działalność

skarżącej.

Przy ponownym rozpozna-

niu sprawy WSA orzekł na

korzyść skarżącej. Podkre-

ślił, że obowiązkiem organów

podatkowych jest ustalenie

stanu faktycznego w sposób

wystarczający dla potrzeb

rozstrzygnięcia. Powinny one

podjąć wszelkie niezbędne

działania w celu dokładnego

wyjaśnienia stanu faktyczne-

go sprawy oraz załatwienia

sprawy w postępowaniu po-

datkowym. Zakres faktów,

podlegających udowodnie-

niu, wynika z treści hipotezy

normy prawnej, która w ich

ocenie będzie miała zastoso-

wanie w sprawie. Niezbędne

zatem jest ustalenie tylko

tych faktów, które są koniecz-

ne dla rozstrzygnięcia spra-

wy podatkowej.

W ocenie WSA w przypad-

ku skarżącej postępowanie

dowodowe powinno dotyczyć

przede wszystkim wyjaśnie-

nia, czy faktyczna aktywność

odpowiadała cechom działal-

ności gospodarczej. A także

czy osoby, których persona-

liami czy firmą miała się po-

sługiwać, istotnie nie prowa-

dziły tej działalności samo-

dzielnie, na własny rachunek,

ale zgodziły się na firmowa-

nie cudzej działalności.

Wyrok WSA w Kielcach

z 6 maja 2010 r., sygn. akt I

SA/Ke 158/10, niepublikowany.

Z UZASADNIENIA

Podatniczka zaskarżyła nie-

korzystną decyzję do sądu.

W pierwszym wyroku Woje-

wódzki Sąd Administracyjny

w Kielcach oddalił jej skargę.

Naczelny Sąd Administracyj-

ny uchylił jednak to rozstrzy-

gnięcie, choć nie podzielił

wszystkich zarzutów skarżą-

cej. W ocenie NSA dopiero po

wykazaniu, że rzeczywiście

doszło do firmanctwa i okre-

ślenia jego zakresu, przystą-

pić można było do ustalania

skutków podatkowych po-

przez określenie podstawy

STAN FAKTYCZNY

Organy podatkowe określiły

podatniczce zobowiązanie po-

datkowe w podatku dochodo-

wym od osób fizycznych za

2002 rok. Ustaliły bowiem, że

w 2002 roku podatniczka nie

złożyła zeznania podatkowego

i nie wpłaciła podatku. Tym-

czasem z przeprowadzonego

postępowania wynikało, że po-

datniczka prowadziła z inną

WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY W KRAKOWIE o podatku od osób prawnych

Zyski z reklamy na budynku wspólnoty są opodatkowane

TEZA

Dochody, uzyskane z tytułu

wynajęcia ściany budynku

wspólnoty na cele reklamowe,

nie mogą być uznane za docho-

dy uzyskane z gospodarki tymi

zasobami. Nie stanowi to reali-

zacji zadań mieszkaniowych

ciążących na wspólnocie

mieszkaniowej.

W ocenie organów podat-

kowych wspólnota nie wyka-

zała jednak do opodatkowa-

nia dochodów uzyskanych

z działalności gospodarczej

innej niż gospodarka zaso-

bami mieszkaniowymi. Cho-

dziło o najem powierzchni

budynku pod reklamę, wy-

najmu lokali użytkowych,

przychodów finansowych

z tytułu odsetek od lokaty

bankowej, przychodów z ty-

tułu zwrotu wydatków po-

noszonych na utrzymanie

nieruchomości w zakresie

wykraczającym poza zawar-

tą umowę użyczenia.

Wspólnota nie zgadzała się

z tym stanowiskiem. W jej

ocenie nie prowadzi ona dzia-

łalności gospodarczej, z której

musiałaby płacić podatek,

a dochody, które uzyskuje,

przeznacza na utrzymanie za-

sobów mieszkaniowych. Jej

zdaniem ściany, które wynaj-

muje pod reklamę, są związa-

ne z zasobami mieszkaniowy-

mi, stąd dochód uzyskany

z tego tytułu podlega zwolnie-

niu od podatku.

mi mieszkaniowymi i będzie

przeznaczona na cele związane

z utrzymaniem tych zasobów.

Zwolnienie nie dotyczy nato-

miast dochodów uzyskanych

z innej działalności gospodar-

czej niż gospodarka zasobami

mieszkaniowymi. To oznacza,

że nawet gdyby dochody z ta-

kiej innej działalności zostały

przeznaczone na cele związane

z utrzymaniem zasobów

mieszkaniowych, to i tak będą

podlegały opodatkowaniu.

Zdaniem WSA prowadzenie

gospodarki zasobami miesz-

kaniowymi odnosi się tylko do

tych działań wspólnoty miesz-

kaniowej, które polegają na

realizacji zadań mieszkanio-

wych. Z tego względu, docho-

dami z prowadzenia gospo-

darki zasobami mieszkanio-

wymi są przychody uzyskane

bezpośrednio z tytułu korzy-

stania z zasobów mieszkanio-

wych przez właścicieli lokali

mieszkalnych, czyli opłaty

(czynsze), pomniejszone o

koszty związane z utrzyma-

niem tych zasobów. Taki do-

chód korzysta ze zwolnienia

podatkowego, o ile zostanie

przeznaczony na cele związa-

ne z utrzymaniem zasobu

mieszkaniowego.

Wynagrodzenie (czynsz)

z tytułu wynajmu powierzch-

ni budynku mieszkalnego pod

reklamę, wynajmu lokali użyt-

kowych, przychodów z tytułu

zwrotu wydatków ponoszo-

nych przez wspólnotę na

utrzymanie nieruchomości

w zakresie wykraczającym po-

za zawartą umowę użyczenia

oraz przychody finansowe

z tytułu odsetek od lokaty ban-

kowej nie są wynikiem prowa-

dzenia gospodarki zasobami

mieszkaniowymi. Nawet jeśli

z reguły dochody te przezna-

czane są na utrzymanie zaso-

bów mieszkaniowych. Zda-

niem sądu dochody, uzyskane

z tytułu wynajęcia ściany bu-

dynku wspólnoty na cele re-

klamowe, nie mogą być uzna-

ne za dochody uzyskane z go-

spodarki tymi zasobami, gdyż

nie stanowi to realizacji zadań

mieszkaniowych ciążących na

wspólnocie mieszkaniowej.

Dochody takie są zatem do-

chodami z innej działalności

gospodarczej niż gospodarka

zasobami mieszkaniowymi.

Wyrok WSA w Krakowie z 4 maja

2010 r., sygn. akt I SA/Kr

1534/09, niepublikowany.

Z UZASADNIENIA

Spór trafił na wokandę sądu,

ale Wojewódzki Sąd Admini-

stracyjny w Krakowie oddalił

skargę wspólnoty. Sąd przy-

pomniał, że od 1 stycznia 2007

roku dochód otrzymany przez

spółdzielnię z tytułu innej dzia-

łalności gospodarczej podlega

opodatkowaniu, bez względu

na jego przeznaczenie. Zwol-

nieniem została objęta tylko ta

część dochodów wspólnoty

mieszkaniowej, która została

uzyskana z gospodarki zasoba-

STAN FAKTYCZNY

Organy podatkowe określiły

wspólnocie mieszkaniowej wy-

sokość podatku dochodowego

od osób prawnych za 2007 rok.

W uzasadnieniu decyzji wyja-

śniono, że wspólnota składa

się z działki gruntu zabudowa-

nej domem mieszkalnym.

W zeznaniu rocznym CIT-8

wspólnota wykazała m.in. pod-

stawę opodatkowania w wyso-

kości 0 zł.

Opracowała Aleksandra Tarka

C 4

Tygodnik Podatkowy

7 czerwca 2010 nr 108 (2739) www.gazetaprawna.pl

Interpretacje

IZBA SKARBOWA W WARSZAWIE o zakresie opodatkowania

Spadkobierca nie uwzględni kosztów uzyskania przychodów spadkodawcy

Nabycie udziałów w drodze spadku jest nabyciem

nieodpłatnym. Przychód uzyskany z tytułu zbycia

tych udziałów będzie równy dochodowi.

obowiązków wynikających

z ustaw regulujących kwestie

podatków. Jednocześnie nie

można mówić o sukcesji prawa,

którego spadkodawca nie na-

był. Wejście spadkobiercy

w prawa i obowiązki podatnika

(spadkodawcy) nie uzasadnia

utożsamiania go z podatnikiem.

W opisanym przypadku zda-

rzeniem, którego zaistnienie

konstytuuje obowiązek podat-

kowy w PIT, jest uzyskanie

przychodu z odpłatnego zbycia

udziałów w spółce z ograni-

czoną odpowiedzialnością.

Prawo do uznania wydatków

poniesionych na objęcie i naby-

cie udziałów w spółce z ograni-

czoną odpowiedzialnością – na

mocy art. 23 ust. 1 pkt 38 usta-

wy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr

51, poz. 307 z późn. zm.) – za

koszt uzyskania przychodu ak-

tywuje się w momencie po-

wstania należności z tytułu

sprzedaży tych udziałów. Tak

więc spadkodawca nie doko-

nując sprzedaży udziałów, nie

posiadał prawa do uznania ich

podatkowo za koszt uzyskania

przychodu. W konsekwencji

wobec nieistnienia takiego pra-

wa nie możne być ono przed-

miotem sukcesji.

Do kosztów uzyskania przy-

chodów, ale dopiero z chwilą

sprzedaży udziałów, zalicza się

wydatki bezpośrednio warun-

kujące nabycie tych udziałów,

tj. takie, bez których poniesie-

nia skuteczne nabycie udzia-

łów nie byłoby możliwe. Przy

czym w przypadku nabycia

udziałów w drodze spadku nie

występuje koszt nabycia tych

udziałów, ponieważ spadko-

bierca nie poniósł żadnych wy-

datków na ich nabycie. Nabycie

w drodze spadku jest naby-

ciem nieodpłatnym.

Zatem spadkobierca przy usta-

laniu dochodu z tytułu odpłat-

nego zbycia udziałów w spółce

kapitałowej nabytych w drodze

spadku nie może uwzględnić

wydatków poniesionych przez

spadkodawcę na ich objęcie

i nabycie, w tym np. podatku od

czynności cywilnoprawnych,

z uwagi na to, że wydatków

tych spadkobierca nie poniósł.

Interpretacja indywidualna

dyrektora Izby Skarbowej

w Warszawie z 12 maja 2010 r.

(nr IPPB2/415-116/10-3/AK).

OPINIA

JAKI PROBLEM

ROZSTRZYGNĘŁA

IZBA

Podatnik był właścicielem 600

udziałów spółki o wartości 500

zł każdy i łącznej wartości 300

tys. zł, stanowiących 29,8 proc.

udziałów w kapitale zakłado-

wym spółki, obejmującym łącz-

nie 2011 udziałów. Podatnik

zmarł w 2009 roku. Spadek po

nim odziedziczyli w równych

częściach jego żona i dwóch sy-

nów.

Spadkobiercy planują wnie-

sienie do spółki osobowej po-

siadane udziały. Spółka ta, bę-

dąc właścicielem tych udzia-

łów, może zbyć część lub ca-

łość udziałów w spółce. Jak

podatkowo rozliczyć taką

transakcję?

W przepisach podatkowych

kwestię sukcesji praw i obowiąz-

ków spadkobierców regulują

przepisy art. 97 – 105 ustawy

z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja

podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr

8, poz. 60 z późn. zm.). Śmierć

osoby będącej podatnikiem po-

datku dochodowego od osób fi-

zycznych powoduje określone

konsekwencje, dla których prze-

widziane są szczególne formy

postępowania.

Spadkobiercy podatnika

przejmują przewidziane

w przepisach prawa podatko-

wego majątkowe prawa i obo-

wiązki spadkodawcy. Zarówno

prawa, jak i obowiązki, aby mo-

gły być nabyte przez spadko-

biercę, muszą nie tylko wynikać

z przepisów prawa podatkowe-

go, ale również przynależeć do

konkretnej osoby, w tym przy-

padku spadkodawcy. Na spad-

kobierców przechodzą tylko te

obowiązki spadkodawcy, które

miał on jako podatnik, i tylko te,

które są związane z realizacją

Dorota Stangreciak-Karpierz

prawnik w Auxilium

Omawiana interpretacja jest kontrowersyjna. Nie budzi

zastrzeżeń, że nabycie w drodze spadku jest nabyciem

nieodpłatnym. Nie występuje koszt nabycia poszcze-

gólnych składników spadku, w tym omawianych udziałów

w spółce z o.o., gdyż spadkobierca nie poniósł żadnych

wydatków na ich nabycie. Przychód uzyskany z tytułu

zbycia tych udziałów będzie równy dochodowi.

Nie ulega też wątpliwości, że sam spadkodawca pewne

wydatki nabycia udziałów poniósł. Zatem w skład spadku

wchodziło uprawnienie do uznania wydatków poniesio-

nych na objęcie i nabycie udziałów w spółce z o.o.

Kluczowym zagadnieniem jest, czy uprawnienie

to jest związane ze wchodzącymi do spadku udziałami

i jako takie przechodzi na spadkobierców w stosunku

do dziedziczonych przez nich udziałów, czy jest to je-

dynie uprawnienie osobiste spadkodawcy. To nie jest

rozstrzygnięte. Jeżeli istnieje jakikolwiek dowód na to,

że wolą spadkodawcy było przekazanie tych udziałów

do spółki osobowej, spadkobiercy powinni mieć możli-

wość odliczenia wydatków poniesionych przez spadko-

dawcę. Natomiast jeżeli wniesienie uzyskanych w dro-

dze spadków udziałów do spółki osobowej jest samo-

dzielną decyzją spadkobierców, to powinno być trakto-

wane jako nieodpłatne nabycie udziałów w drodze

spadku wraz ze związanymi z tym konsekwencjami po-

datkowymi.

ODPOWIEDŹ IZBY

W chwili śmierci prawa i obo-

wiązki podatnika przechodzą na

spadkobierców. Krąg spadko-

bierców ustalany jest zgodnie

z przepisami kodeksu cywilnego.

IZBA SKARBOWA W WARSZAWIE o rozliczeniach zagranicznych

Wyjazd podatnika z rodziną za granicę zmienia jego miejsce zamieszkania

Podatnik, który wyjechał z żoną i dzieckiem do USA,

tam mieszka i pracuje, podlega w Polsce ograniczonemu

obowiązkowi podatkowemu. W Polsce rozlicza się tyl-

ko z dochodów uzyskanych w RP z zastosowaniem me-

tody unikania podwójnego opodatkowania.

nik wraz z rodziną mieszka

w wynajętym mieszkaniu. Czy

podatnik ma jakieś obowiązki

wobec polskiego fiskusa?

w USA, wykonywanie tam pra-

cy, nie przesądza o tym, że

w całym roku podatkowym

miał w Polsce ograniczony obo-

wiązek podatkowy.

Dopiero od dnia wyjazdu

z Polski rodziny (żony i dziec-

ka) i przeniesienia ośrodka in-

teresów życiowych do USA

podatnik spełnia przesłanki

pozwalające uznać go za osobę

posiadającą miejsce zamiesz-

kania dla celów podatkowych

na terenie USA. Od 19 kwiet-

nia 2009 roku podatnik prze-

bywa w USA wraz z rodziną.

Zatem do dnia przyjazdu do

USA żony oraz dziecka podat-

nik podlegał opodatkowaniu

w Polsce od całości uzyskanych

dochodów. W 2009 roku do mo-

mentu, gdy w Polsce przebywa-

ła rodzina (żona oraz dziecko),

podatnik posiadał miejsce za-

mieszkania na terytorium Pol-

ski, a zatem podlegał w Polsce

nieograniczonemu obowiązko-

wi podatkowemu. Oznacza to,

że uzyskany przez podatnika

dochód na terytorium Stanów

Zjednoczonych w tym okresie

podlega opodatkowaniu także

w Polsce zgodnie metodą pro-

porcjonalnego odliczenia.

Natomiast od dnia przyjazdu

żony oraz dziecka ośrodek in-

teresów życiowych podatnik

przeniósł do USA. Nie ma

miejsca zamieszkania dla ce-

lów podatkowych w Polsce. Ma

miejsce zamieszkania dla ce-

lów podatkowych na teryto-

rium Stanów Zjednoczonych.

W tym państwie przebywa

wraz z żoną i dzieckiem oraz

wykonuje pracę zarobkową.

Zatem od dnia przyjazdu ro-

dziny do USA oraz w latach

następnych (o ile nie ulegnie

zmianie stan faktyczny i praw-

ny) podatnik podlega w Polsce

ograniczonemu obowiązkowi

podatkowemu. Oznacza to, że

w Polsce podlegają opodatko-

waniu tylko dochody osiągnię-

te na terytorium RP.

Interpretacja indywidualna

dyrektora Izby Skarbowej

w Warszawie z 20 maja 2010 r.

(nr IPPB4/415-180/10-2/SP).

ODPOWIEDŹ IZBY

Do momentu przeniesienia

ośrodka interesów życiowych

do USA, tzn. do dnia wyjazdu

z Polski rodziny (żony i dziec-

ka), podatnik podlegał nieogra-

niczonemu obowiązkowi po-

datkowemu w Polsce, tj. od ca-

łości swoich dochodów bez

względu na miejsce położenia

źródeł przychodów z uwzględ-

nieniem zawartych przez Pol-

skę umów o unikaniu podwój-

nego opodatkowania. Przeby-

wanie podatnika cały 2009 rok

JAKI PROBLEM

ROZSTRZYGNĘŁA

IZBA

Podatnik jest obywatelem pol-

skim, który od 1 lipca 2008 ro-

ku przebywa w USA. Od tego

też dnia na podstawie umowy

o pracę zawartej z amerykań-

ską spółką wykonuje pracę

w USA. Przewiduje, że jego po-

byt za granicą potrwa co naj-

mniej do 30 czerwca 2012 roku.

Rodzina podatnika (żona i dwu-

letni syn) od 19 kwietnia 2009

roku przebywa razem z nim

w USA. Podatnik jest uznawa-

ny za rezydenta podatkowego

USA na podstawie wewnętrz-

nych przepisów prawa amery-

kańskiego, w związku z czym

opodatkowaniu w USA podlega

całość jego dochodów, nieza-

leżnie od źródła ich pochodze-

nia. W okresie oddelegowania

do USA mieszkanie podatnika

położone w Polsce nie jest wy-

najmowane (opiekuje się nim

dalsza rodzina). W USA podat-

IZBA SKARBOWA W WARSZAWIE o źródłach przychodów

Dom pomocy społecznej jest płatnikiem zryczałtowanego PIT

Dom pomocy społecznej jest zobowiązany do poboru

zryczałtowanego podatku dochodowego od stawianych

do dyspozycji mieszkańców domu odsetek od depozytu

przechowywanego na rachunku sum depozytowych.

ODPOWIEDŹ IZBY

Umowa rachunku bankowego

została zawarta z domem po-

mocy społecznej, a nie osoba-

mi fizycznymi. Dom prowadzi

księgowość depozytów z po-

działem na poszczególnych

mieszkańców domu i na tej

podstawie odsetki są dopisy-

wane proporcjonalnie do

środków pieniężnych miesz-

kańców domu. W przypadku

rachunków depozytowych, na

których przechowywane są

depozyty mieszkańców domu,

obowiązek poboru zryczałto-

wanego podatku dochodowe-

go od osób fizycznych spoczy-

wa na domu jako płatniku,

gdyż tylko ten podmiot może

zindywidualizować wysokość

odsetek przypadających na

poszczególnego mieszkańca

domu. Płatnicy przekazują

kwoty zryczałtowanego po-

datku w terminie do 20. mie-

siąca następującego po mie-

siącu, w którym pobrano po-

datek – na rachunek urzędu

skarbowego, którym kieruje

naczelnik urzędu skarbowego

właściwy według miejsca za-

mieszkania płatnika, a jeżeli

płatnik nie jest osobą fizycz-

ną, według siedziby bądź miej-

sca prowadzenia działalności,

gdy płatnik nie posiada siedzi-

by, przesyłając w terminie do

końca lutego roku następują-

cego po roku podatkowym de-

klarację PIT-8AR.

Ponieważ środki pieniężne

znajdujące się na przedmio-

towym rachunku są przycho-

dami z kapitałów pieniężnych

osób fizycznych – mieszkań-

ców domu, nie są związane

z działalnością gospodarczą

placówki. Odsetki od środ-

ków mieszkańców przecho-

wywanych na rachunku ban-

kowym domu pomocy spo-

łecznej nie podlegają zwolnie-

niu na podstawie art. 21 ust.

1 pkt 79 ustawy o podatku do-

chodowym od osób fizycz-

nych.

Interpretacja indywidualna

dyrektora Izby Skarbowej

w Warszawie z 19 maja 2010 r.

(nr IPPB2/415-122/10-4/MR).

JAKI PROBLEM

ROZSTRZYGNĘŁA

IZBA

Dom pomocy społecznej

przechowuje środki pienięż-

ne swoich mieszkańców jako

sumy depozytowe na opro-

centowanym wydzielonym

rachunku bankowym. Odset-

ki naliczone przez bank są

rozliczane przez podatnika

proporcjonalnie do stanu

przechowywanych środków

pieniężnych i dopisywane dla

poszczególnych mieszkań-

ców. Czy dom jest zobowią-

zany do naliczania i odpro-

wadzania podatku od odse-

tek od środków pieniężnych

mieszkańców przechowywa-

nych na rachunku banko-

wym?

Opracowała

Ewa Matyszewska

7 czerwca 2010 nr 108 (2739) www.gazetaprawna.pl

Tygodnik Podatkowy

C 5

Rozliczenia VAT

Opodatkowanie usług transgranicznych

Oświadczenie potwierdzi przeznaczenie usług

na cele osobiste kontrahenta z zagranicy

EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ

Czy można przechowywać faktury

VAT w formie elektronicznej

Prowadzę firmę wystawiającą faktury w formie PDF.

Czy działam legalnie?

Usługodawca świadczący usługę na rzecz

zagranicznego kontrahenta, który przeznacza ją

na prywatny użytek, powinien rozliczyć VAT. W razie

wątpliwości co do przeznaczenia usługi będzie mógł

uzyskać od usługobiorcy stosowne oświadczenie.

ki kontrahent przeznaczy

usługę polskiego podatnika

na własne cele osobiste lub

np. swojego pracownika, to

wówczas podatek ten powi-

nien być rozliczony przez

polską firmę, zgodnie z art.

28b ust. 4 ustawy.

Zwykle z charakteru świad-

czonej usługi jednoznacznie

wynika to, czy będzie ona

wykorzystana do celów biz-

nesowych, czy też do celów

osobistych (prywatnych)

kontrahenta. Jednak nie za-

wsze takie wyraźne rozróż-

nienie będzie możliwe. W ta-

kich sytuacjach usługodaw-

cy, w tym polscy podatnicy

VAT, mogą mieć problem

z oceną, czy powinni rozli-

czyć VAT od takiej transak-

cji, czy też takiego obowiąz-

ku nie mają.

lów innych niż działalność

ich przedsiębiorstwa. Osoby

takiej nie uznaje się za podat-

nika do celów stosowania za-

sad dotyczących miejsca

świadczenia usług.

W przypadku usług o cha-

rakterze, który budzi wąt-

pliwości co do ich użytku

związanego faktycznie z

działalnością gospodarczą,

usługodawca może być zobo-

wiązany do uzyskania od

usługobiorcy rozstrzygające-

go oświadczenia o zamierzo-

nym wykorzystaniu świad-

czonej usługi.

Agnieszka Urbaniak

doradca podatkowy w Deloitte

Dotychczas w Polscenie dopuszczano możliwości przesyłania

drogą elektroniczną oraz możliwości elektronicznego prze-

chowywania faktur wystawionych w formie papierowej. Orga-

ny podatkowe przyjmują negatywne dla podatników stanowi-

sko. Jest ono modyfikowane przez sądy administracyjne.

O liberalizacji świadczą chociażby niedawne wyroki NSA

– z 21 maja 2010 r. (sygn. aky I FSK 1444/09) oraz z 3 listopa-

da 2009 r. (sygn. akt I FSK 1169/08) i wydany w jego efekcie

wyrok WSA z 8 kwietnia 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 396/10).

W pierwszym z wyroków sąd potwierdził, że podatnik ma pra-

wo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fak-

turach zakupowych, przesłanych mu za pośrednictwem poczty

elektronicznej w formacie PDF. Znane jest jedynie ustne uza-

sadnienie. Niemniej rozstrzygnięcie w nim zawarte jest niezwy-

kle pozytywne z perspektywy podatników. W drugiej sprawie

uznano, że w przypadku wystawiania faktur w formie papiero-

wej możliwe jest przechowywanie kopii tych faktur w systemie

wystawcy, a drukowanie w formie papierowej jedynie w przy-

padku chęci ich weryfikacji przez organy podatkowe. Przyjęcie

stanowiska NSA w tych kwestiach przez organy podatkowe

oraz sądy administracyjne zbliżyłoby praktykę polską do stan-

dardów unijnych. Ponadto pozwoliłoby na wprowadzenie

znacznych oszczędności dla podatników, związanych w szcze-

gólności z drukowaniem i przesyłaniem za pośrednictwem

poczty faktur w tradycyjnej formie.

Magdalena Majkowska

magdalena.majkowska@infor.pl

sca świadczenia usług, jaki

ma miejsce w odniesieniu do

transakcji między podatni-

kiem i ostatecznym konsu-

mentem, czyli opodatkowa-

nie w miejscu, gdzie świad-

czący usługę posiada siedzi-

bę. W transakcjach między

przedsiębiorcami i konsu-

mentami regulacja ta ma tę

zaletę, że do rozliczenia VAT

wystarczy znajomość regula-

cji prawnych i stawek podat-

ku obowiązujących w pań-

stwie podatnika, który świad-

czy usługę.

Od początku tego roku

w ustawie o VAT obowiązu-

je nowa zasada dotycząca

ustalania miejsca świadcze-

nia (a w istocie opodatkowa-

nia VAT) tzw. usług trans-

granicznych, czyli takich

transakcji, w których usłu-

godawca i odbiorca usług

pochodzą z różnych państw.

Zgodnie z art. 28b ustawy

o VAT w transakcjach mię-

dzy podatnikami miejscem

świadczenia usług jest miej-

sce, w którym podatnik bę-

dący usługobiorcą posiada

siedzibę lub stałe miejsce

zamieszkania. Reguła ta

wprowadzona została nowe-

lizacją ustawy o VAT z 23

października 2009 roku

i miała na celu dostosowanie

polskich regulacji do dyrek-

tywy Rady 2008/8/WE.

Zmiana miejsca świadcze-

nia usług w odniesieniu do

transakcji między podatni-

kami VAT ma na celu za-

pewnienie opodatkowania

wszystkich usług, również

tych świadczonych na odle-

głość, w miejscu ich kon-

sumpcji.

Od zasady, że miejscem

opodatkowania usług w

transakcjach między podat-

nikami jest kraj usługobior-

cy, są jednak wyjątki. Jeden

z nich uregulowany został

w art. 28b ust. 4 ustawy o

VAT. Przepis ten przewidu-

je, że jeśli usługi są świad-

czone na rzecz podmiotu

gospodarczego, ale są przez

ten podmiot przeznaczone

na jego potrzeby osobiste

lub potrzeby osobiste pew-

Cele osobiste

Istotne jest to, że dokonując

oceny przeznaczenia usług

niezbędnej do ustalenia miej-

sca ich świadczenia (opodat-

kowania), usługodawca zobo-

wiązany będzie uwzględniać

wyłącznie okoliczności wy-

stępujące w czasie świadcze-

nia usługi. Ewentualne póź-

niejsze zmiany dotyczące

wykorzystania otrzymanej

usługi przez usługobiorcę po-

zostaną bez wpływu na usta-

lone miejsce świadczenia

(pod warunkiem że nie doszło

do stwierdzonego naruszenia

prawa).

Jeżeli zatem polski usługo-

dawca nie ma wątpliwości, że

jego usługa nie może (nie po-

winna) zostać przeznaczona

na potrzeby osobiste, to po

prostu nie opodatkowuje jej

polskim podatkiem. W sytu-

acji jednak gdy charakter

usługi nie daje takiej pewno-

ści, może wystąpić do kontra-

henta o stosowne oświadcze-

nie. Warto rozważyć wystą-

pienie z prośbą o takie

oświadczenie jedynie wów-

czas, gdy istnieją naprawdę

istotne wątpliwości co do

możliwości przeznaczenie

świadczonych usług na cele

osobiste.

Przypomnijmy, że unijne

rozporządzenia mają cha-

rakter ogólny i wiążący

w całości. Stosuje się je bez-

pośrednio, a zatem obowią-

zują z efektem natychmia-

stowym we wszystkich pań-

stwach członkowskich na

takiej samej zasadzie jak

przepisy prawa krajowego,

bez potrzeby ich wdrażania

do ustaw krajowych. Dla po-

datników wejście w życie

rozporządzenia zmieniają-

cego rozporządzenie Rady

UE nr 1777/2005 będzie za-

tem oznaczało konieczność

bezpośredniego stosowania

jego przepisów.

Zmiana przeznaczenia

Zgodnie z art. 28b ust. 4 usta-

wy o VAT usługodawca musi

rozliczyć podatek, gdy speł-

nione są dwa warunki. Po

pierwsze, usługa świadczona

jest na rzecz podatnika. Po

drugie, usługobiorca prze-

znacza tę usługę na własne

Regulacje wspólnotowe

Zasady postępowania w ta-

kiej sytuacji określa projekt

nowelizacji rozporządzenia

Rady UE nr 1777/2005 z 17

października 2005 roku,

ustanawiającego środki wy-

(PB)

Podstawa prawna

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

(Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Ważne: Reguła ogólna opodatkowania usług między przedsiębiorcami

w miejscu, gdzie siedzibę ma usługobiorca, nie ma

zastosowania w sytuacji, gdy usługi świadczone na rzecz

podatnika są przeznaczone do jego osobistego użytku

lub użytku jego personelu. W takim przypadku miejscem

świadczenia będzie miejsce siedziby usługodawcy

Jak określić obroty banku

dla celów VAT

Bank otrzymuje od mojej spółki wynagrodzenie. Czy

podstawą opodatkowania VAT jest obrót, który został

zdefiniowany jako kwota należna z tytułu sprzedaży,

pomniejszona o kwotę należnego podatku?

cele osobiste bądź też na ce-

le osobiste swoich pracowni-

ków, w tym byłych pracowni-

ków, wspólników, udziałow-

ców, akcjonariuszy, członków

spółdzielni i ich domowników,

członków organów stanowią-

cych osób prawnych lub

członków stowarzyszenia.

Jeżeli przykładowo polska

firma doradcza świadczy

usługę na rzecz swojego kon-

trahenta z Niemiec, to zgod-

nie z ogólną zasadą wynikają-

konawcze do dyrektywy

w sprawie wspólnego syste-

mu podatku od wartości do-

danej.

W rozporządzeniu mają

być uwzględnione zmiany

przepisów dotyczących miej-

sca świadczenia usług wyni-

kające z przyjęcia dyrekty-

wy Rady 2008/8/WE. Zgod-

nie z wytycznymi zwartymi

we wniosku o zmianę rozpo-

rządzenia, jeżeli podatnik

korzysta z usług na prywat-

ny użytek, to takiej osoby nie

uważa się za podatnika,

gdyż nie działa on wtedy

w takim charakterze. Na-

tomiast usługodawca w oce-

nie wykorzystania świadczo-

nej usługi powinien kiero-

wać się charakterem tej

usługi, a w razie wątpliwości

może zażądać od usługodaw-

cy rozstrzygającego oświad-

czenia.

Wytyczne te znalazły od-

zwierciedlenie w art. 23 pro-

jektowanej nowelizacji. Prze-

pis ten stanowi, że za osobę

działającą w charakterze po-

datnika nie uważa się podat-

nika ani osoby prawnej nie-

będącej podatnikiem, a uzna-

wanej za podatnika, korzy-

stającej z usług na prywatny

użytek własny lub pracowni-

ków, lub też – ogólnie – do ce-

Anna Turska

konsultant w Domański Zakrzewski Palinka

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał interpretację

dotyczącą zasad określania wysokości obrotu dla celów VAT,

w której uznał za prawidłowe stanowisko podatnika twier-

dzącego, iż całość wynagrodzenia składa się po stronie ban-

ku na obrót, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. Na

podstawie umowy z tytułu świadczenia usług ubezpieczenia,

bank otrzymywał od spółek X określone wynagrodzenie.

Zgodnie z przyjętym przez strony sposobem kalkulacji war-

tość wynagrodzenia banku składała się z dwóch elementów,

tj. opłaty stanowiącej udział w składce ubezpieczeniowej za-

płaconej przez klientów banku oraz udziału w zyskach osią-

gniętych przez spółki X w wyniku świadczenia usługi ochrony

ubezpieczeniowej na rzecz klientów banku. Zgodnie z art. 29

ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania VAT jest obrót,

który został zdefiniowany jako kwota należna z tytułu sprze-

daży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota na-

leżna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Elementem kluczowym podstawy opodatkowania VAT jest za-

tem kwota należna z tytułu sprzedaży (wynagrodzenie otrzy-

mywane przez świadczącego usługę). Przy czym istotny jest

fakt rzeczywistego otrzymania, a więc pozostawienia wynagro-

dzenia do dyspozycji podatnika. Pogląd taki został wyrażony w

orzecznictwie ETS, w którym podkreślano, że VAT powinien być

płacony dokładnie proporcjonalnie do faktycznie otrzymanej

przez dostawcę ceny za towary bądź usługi. Ta sama argumen-

tacja powinna przemawiać za określeniem podstawy opodatko-

wania banku świadczącego usługi finansowe, takie jak obrót wa-

lutą czy też obrót akcjami, nie na poziomie całego obrotu, lecz

na poziomie otrzymywanej marży, która stanowi wynagrodze-

nie banku za usługę finansową.

Pojęcie podatnika

Na potrzeby ustalania

miejsca świadczenia

usług transgranicznych

pod pojęciem podatnika

rozumie się:

■ podmioty, które wyko-

nują samodzielnie działal-

ność gospodarczą, o któ-

rej mowa w art. 15 ust.

2 ustawy o VAT, lub dzia-

łalność gospodarczą od-

powiadającą tej działalno-

ści, bez względu na cel

czy rezultat takiej działal-

ności,

■ osobę prawną niebędą-

cą podatnikiem, która jest

zidentyfikowana do celów

podatku lub podatku od

wartości dodanej.

nych kategorii osób wymie-

nionych w ustawie, to miej-

scem świadczenia staje się

miejsce siedziby usługo-

dawcy.

Oznacza to, że w takich sy-

tuacjach należy stosować ta-

ki mechanizm ustalania miej-

cą z art. 28b ust. 1 ustawy

o VAT miejscem świadczenia

tej usługi, a zarazem miej-

scem jej opodatkowania bę-

dą Niemcy. Polski podatnik

nie rozlicza zatem VAT od

świadczonej przez siebie

usługi. Jeżeli jednak niemiec-

Podstawa prawna

Art. 28b ust. 4 ustawy

z 11 marca 2004 r.

o podatku od towarów i usług

(Dz.U. nr 54, poz. 535

z poźn. zm.).

(PB)

Podstawa prawna

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

(Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: