REFORMY ADMINISTRACJI W POLSCE W II POŁOWIE XVIII WczI.doc

REFORMY ADMINISTRACJI W POLSCE W II POŁOWIE XVIII W.

Reformy z lat 1764-1776

Administracja centralna:

1764:

§         Komisja Skarbowa Kor. I W.K.L.   – kolegium odpowiedzialne przed sejmem. Przewodniczącymi byli podskarbiowie (koronny i litewski), których wybierał sejm na okres dwóch lat. Funkcje: fiskalne, gospodarki budżetowej, prace nad rozbudową komunikacji i transportu, sądownictwo w sprawach skarbowych i handlowych. Popierali inicjatywy dotyczące rozwoju przemysłu.

§         Komisja Wojskowa Kor. I W.K.L.   – kolegium odpowiedzialne przed sejmem.  Przewodniczącymi byli hetmani, których wybierał sejm na okres dwóch lat. Funkcje: sprawy organizacji, zaopatrzenia i szkolenia sił zbrojnych, sądownictwo w sprawach osób wojskowych i cywilnych przeciw wojskowym.

1773:

§         Komisja Edukacji Narodowej   - Funkcje: administracja władzy oświatowej, podporządkowując sobie prawnie wszystkie szkoły, sądownicze (w zakresie ich majątków) oraz gospodarcze. Szkoły podzielono na: a)parafialne, b)podwydziałowe, c)wydziałowe, d)Szkoły Główne. Programy nauczania zostały ujednolicone.

1775:

§         Rada Nieustająca   - miała pełnić funkcje rządu centralnego, ograniczając przy tym maksymalnie władzę królewską, kierowała i nadzorowała administracje państwową. W skład wchodziło 36 członków tzw. Konsyliarzy od których wymagano pewnej praktyki zawodowej. Prowadziła prace w pięciu departamentach:

1.       Interesów Cudzoziemskich   - liczył 4 członków pod przewodnictwem króla.

2.       Policji, czyli Dobrego Porządku   - liczył 8 członków pod przewodnictwem ministra. Funkcja: nadzór administracyjny nad miastami królewskimi, Po 1776 dodano kontrole rachunków miast królewskich z których część przeznaczano policji.

3.      Wojskowym   - liczył 8 członków pod przewodnictwem ministra.

4.       Sprawiedliwości   - liczył 8 członków pod przewodnictwem jednego z konsyliarzy.

5.       Skarbowym   - liczył 8członków pod przewodnictwem ministra.

§         Komisja nad Szpitalami   - Funkcje: zakładanie nowych szpitali i reorganizacja już istniejących, organizacja powiatowej służby zdrowia, powołanie kolegium lekarzy aptekarzy i akuszerek, organizacja dla indywidualistów wojskowych, zwalczanie żebractwa.

Zarząd lokalny:

1765-1768

§         Komisja dobrego porządku   -powołana w celu podniesienia z upadku miast królewskich i uzdrowienia ich gospodarki.