GIS w wodociągach i kanalizacji
Zadanie GIS: usprawnienie procesu zarządzania majątkiem przedsiębiorstwa i wspomaganie procesu podejmowania decyzji na różnych poziomach zarządzania infrastrukturą wodociągową i kanalizacyjną, szczególnie na etapie bieżącej eksploatacji i modernizacji obiektów sieciowych.
W przypadku wodociągów efektem użytkowym będzie dostarczenie wody odpowiedniej ilości, jakości i ciśnienia do odbiorców.
W przypadku kanalizacji bezawaryjne i nieuciążliwe odprowadzenie ścieków i ich oczyszczenia zgodnie z wymaganiami środowiskowymi.
Powody zastosowania GIS w przedsiębiorstwach wodociągowych:
• Usprawnienie procesu zarządzania majątkiem przedsiębiorstwa
• Ułatwienie bieżącej eksploatacji i modernizacji obiektów sieciowych
• Ułatwienie zarządzania danymi
• Usprawnienie obsługi użytkowników
Dziedziny zastosowania GIS w wodociągach:
Dział techniczny
• Uzupełnianie danych przestrzennych i opisowych na podstawie dokumentacji
• Wydruki map
Pogotowie i dział ekslopatacyjny
• Dostęp do bazy danych
Wymogi stawiane bazom GIS przedsiębiorstwach wodociągowych:
• Umożliwienie wszechstronnego dostępu do danych
• Szybkie i łatwe wyszukiwanie danych
• Spójność informacji
• Jeden format danych
• Scentralizowanie danych
• Jednoczesny dostęp wielu użytkowników do tych samych danych
Dla infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej tworzenie bazy danych w GIS jest zadanie kosztownym. Obiekty systemu zaopatrzenia w wodę i kanalizacji można podzielić na cztery grupy:
Techniczne – (przewody, kanały, uzbrojenie, ich charakterystyka techniczna)
Społeczne - kategoria odbiorców
Ekonomiczne – opłaty za wodę, koszty traconej wody
Geograficzne – rejon zaopatrzenia w wodę strefy ciśnienia
Obiekty techniczne w wodociągach wg klasyfikacji GIS: Przewód , wyposażenie techniczne, przyłącze
Obiekty techniczne w kanalizacji wg klasyfikacji GIS: Odcinek kanału, Studzienka, Wpust deszczowy Pompownia sieciowa, Przyłącze
Atrybuty obiektów technicznych
Przewód – typ, lokalizacja, material, srednica, dlugość, rok oddania do eksploatacji, typy polaczeń, cisnienie, warunki gruntowo wodne, nawierzchnia terenu, status prawny terenu (prywatny, publiczny)
Wyposażenie techniczne – zasuwa, hydrant, wodomierz, przepływomierz, ciśnieniomierz, regulator ciśnienia,
Wykorzystanie danych w eksploatacji
Utworzenie systemów:
- ewidencji majątku (ewidencja sieci)
- rejestracji zdarzeń i prac na sieci (ewidencja awarii i napraw)
Prowadzenie analiz i pojmowanie decyzji:
· Analizy statystyczne
· Oceny przekrojowe stanu obiektów
· Analizy zdarzeń niesprawności (rodzaje, przyczyny i skutki uszkodzeń)
· Wyznaczenie wskaźników niezawodności i intensywności uszkodzeń
· Oszacowanie stanów zagrożeń
· Ułatwienie podejmowania decyzji o sposobie odnowy obiektu
Kierunki rozwoju GIS w wodociągach:
• Modelowanie parametrów sieci
• Bieżąca ocena awaryjności sieci
• Optymalizacja prac renowacyjnych sieci
• Planowanie działań w sytuacjach kryzysowych
• Monitoring sieci on-line
• Automatyczna identyfikacja wycieków wody
• Automatyczne sterowanie pracą sieci
1. Co to jest GIS?
2. Przedstaw architektury GIS.
3. Co to są dane geoprzestrzenne? Czym się one charakteryzują? Z jakich źródeł są one pozyskiwane?
4. Jakie znasz typy obiektów przestrzennych? W jakich formatach występują?
5. Scharakteryzuj dane wektorowe i rastrowe, podaj sposoby ich tworzenia
6. Jakie znasz modele danych przestrzennych? Scharakteryzuj jedno z nich.
7. Co to są meta dane? Z jakich elementów się składa?
8. Co to są atrybuty danych? Scharakteryzuj je. Jakie działania można na nich przeprowadzić?
9. Co to jest teledetekcja? Jaka jest rola teledetekcji w GIS? Co jest potrzebne do wykorzystania teledetekcji w GIS?
10. Co jest podstawą zdalnej rejestracji obrazów? Jakie zjawiska są wykorzystane w GIS?
11. Wymień metody teledetekcyjne. Scharakteryzuj jedno z nich.
12. Z jakich etapów składa się interpretacja obrazów uzyskanych metodami teledetekcyjnymi?
13. Co to jest odwzorowanie kartograficzne? Z jakie powodu są one stosowane?
14. Jakie znasz rodzaje odwzorowań kartograficznych? Wg jakich kryteriów są one klasyfikowane? Scharakteryzuj jedno z nich.
15. Wyjaśnij pojęcia układu i powierzchni odniesienia.
16. Jakie odwzorowania kartograficzne są stosowane w Polsce?
17. Jakie znasz przykłady wykorzystania GIS w inżynierii środowiska?
18. Co to jest ArcHydro? Czym charakteryzuje się baza danych w ArcHydro?
19. W jaki sposób jest zdefiniowana siec geometryczna cieków wodnych w ArcHydro? Jakie znasz możliwości zastosowania ArcHydro w zarządzaniu zasobami wodnymi?
20. Jakie znasz dziedziny wykorzystania GIS w ochronie przeciw powodziowej?
21. Jaka jest procedura wykorzystania GIS w ochronie przeciwpowodziowej? Dlaczego GIS jest przydatny w tej dziedzinie?
22. Z jakich powodów stosuje się GIS w przedsiębiorstwach wodociągowych i kanalizacyjnych? Do jakich zadań wykorzystuje się GIS w tej branży?
23. Jakie wymogi muszą spełniać bazy danych GIS w wodociągach? Jakie znasz obiekty GIS w wodociągach?
24. Podaj atrybuty technicznych obiektów wodociągowych deklarowanych w GIS.
25. Jakie są kierunki rozwoju GIS w wodociągach?
MarekMaly