Grzybice.doc

GRZYBICE

Grzyby – oddzielne królestwo (~ 50 000 gatunków).Tylko około 30 gatunków jest chorobotwórczych, z czego kilka gatunków powoduje 90% infekcji grzybiczych u ludzi.

Ściana komórkowa grzybów:

·         wielocukry

o       chityna – stanowi ochronę dla komórek grzyba,

o       mannon – jest odpowiedzialny za spadek odpowiedzi immunologicznej skóry,

o       glukan

·         białka,

·         lipidy

Błona komórkowa grzybów:

·         zawiera ergosterol, róznice w składzie błony komórkowej są podstawą wybiórczej wrażliwości grzybów na amfoterycynę B

Grzyby różnią się od roślin:

·         Budową – są pozbawione chlorofilu

·         Odżywianiem – są cudzożywne (saprofity i pasożyty)

·         Rozmnażaniem

Miejsca, w których mogą rozwijać się grzyby:

·         tkanki roślin

·         suszone owoce

·         łazienka

·         powierzchowne warstwy gleby

Czynniki wpływające na wzrost infekcji grzybiczych

·         Długi okres infekcji

·         Ubiory i obuwie z okluzyjnych materiałów syntetycznych (powodują ↑ ilości CO2, co sprzyja rozwojowi infekcji)

·         Częste korzystanie z urządzeń kąpielowych (baseny, prysznice w domach studenckich, hotelach, internatach)

·         Nadużywanie nowych antybiotyków szerokim spektrum działania (powodują one zniszczenie naturalnej flory bakteryjnej naskórka, co sprzyja wzrostowi grzybów)

·         Zakażenia jatrogenne – szerokie stosowanie leków sterydowych, cytostatycznych i immunosupresyjnych (ogólnie i miejscowo)

·         Transplantacje narządów

·         Ciąża, wcześniactwo

·         Masowe podróże międzykontynentalne

·         Choroby obniżające odporność m.in. AIDS

Działanie grzybów chorobotwórczych

1.      Inwazja tkanek (grzybice powierzchowne, podskórne, układowe)

2.      Toksyny, np. aflatoksyna

3.      Alergia (alergiczne choroby układu oddechowego, AZS, reakcje idowe – mikidy)

Zakażenie grzybicze jest następstwem bezpośredniej inwazji grzyba do tkanek lub narządów.

Podział grzybic

·         Dermatofitozy – grzybice właściwe (tinea) dotyczące naskórka, paznokci, włosów (trichopytiasis, microsporiasis)

·         Drożdżopodobne – infekcje ginekologiczne, urologiczne, przewodu pokarmowego, cukrzyca

·         Pleśniowce – zakażenia błon śluzowych i skóry

·         Grzybice układowe (cryptococcosis, blastomycosis, coccidioidomycosis, histoplasmosis)

·         Grzybice głębokie (sporotrichosis, chromomycosis)

Kliniczny podział grzybic skóry  (Tinea – grzybice wywołane przez dermatofity)

·         tinea capitis – grzybice skóry owłosionej

·         tinea corporis – (Pityriasis versicolor, Superficial candydosis)

·         tinea inguinalis – grzybica pachwin (Epidermophyton floccosum)

·         tinea manus – grzybica rąk

·         tinea pedis – grzybica stóp

Rozpoznanie grzybic

·         Wywiad – zawód, rozrywki, podróże

·         Badanie kliniczne – złuszczanie/świąd

·         Preparat bezpośredni

o       Pobieranie materiału – zawsze zeskrobujemy materiał z brzegu zmiany

o       Test z KOH – prosty i szybki sposób wykrycia dermatofitów we fragmentach zmienionej tkanki pobranej od pacjenta, KOH rozpuszcza keratynę i materiał komórkowy, ale nie narusza grzyba

o       Immunofluorescencja bez[pośrednia - identyfikacja grzybów w utrwalonej tkance

o       Barwienie metodą Gomoriego – komórki grzyba barwią się na czarno

·         Hodowla mikologiczna

o       podłoże Sabuaroda z antybiotykiem, zwykle zakłada się dwie hodowle (25 i 37ºC) aby wykryć dimorfizm grzyba, trwa około 3 tygodni

·         Badanie lampą Woda

o       Filtr ze szkła z dodatkiem soli niklu przed źródłem promieni ultrafioletowych

o       Wykorzystuje fizyczne zjawisko luminescencji, które polega na emisji światła pod wpływem stymulacji bodźcem świetlnym

o       Grzybica drobnozarodnikowa skóry owłosionej głowy – zielony kolor, nawet poj. włosy

o       Łupież pstry – żółto-zielony kolor, łupież rumieniowaty – czerwono-brunatny

·         Badanie histopatologiczne (barwią się PAS dodatnio)

Rezerwuar dermatofitów i drogi zakażenia

·         Dermatofity geofilne – ich rezerwuarem jest gleba, przenoszone są na człowieka przez bezpośredni kontakt z ziemią lub przez zakażone zwierzęta (M.fulvum, M.gypseum, M.nanum)

·         Dermatofity zoofilne – są związane ze zwierzętami, przenoszone na człowieka przez bezpośredni kontakt ze zwierzętami lub przez zakażone produkty zwierzęce (M. canis, T.mentagrophytes, T.verrucosum)

·         Dermatofity antropofilne – związane wyłącznie z człowiekiem, przenoszone z człowieka na człowieka przez bezpośredni kontakt lub przez zakażone przedmioty (M.aundouni, E.flocullosum, T. rubrum, T. violaceum)

Klasyfikacja dermatofitów

·         Microsporum – strzępki grzybni występują w łodydze włosa, natomiast zarodniki są na zewnątrz włosa

·         Trichophyton – pasożytują na włosach głowy lub całego ciała, zarodniki układające się w łańcuchy występują wewnątrz lub na zewnątrz włosów

·         Epidermophyton – znajduje się tu jeden gatunek E.floccosum, nigdy nie wywołuje grzybicy skóry owłosionej

Mechanizm infekcji grzybiczej : zakażenie = predyspozycja + ekspozycja

Nieimmunologiczne czynniki obronne

·         nienaruszona warstwa rogowa, nasycone kw. tłuszczowe

·         wiek, pleć , czynniki genetyczne, czynniki rasowe

·         temperatura ciała

·         flora saprofityczna

Tinea pedis – grzybica stóp

·         T.rubrum, T.mentagrophytes

·         Kontakt bosą stopą z zakażonym środowiskiem

·         Usposobienie do grzybicy stóp – predyspozycje j.w.

·         Postacie

o       Międzypalcowa

o       Podeszwowa

o       Potnicowa

o       Złuszczająca

Tinea unguium – grzybica paznokci

·         Zajmuje pa...