Mały astmatyk

W okresie jesienno-zimowym nikogo nie dziwi, że dzieci kaszlą, prychają i kichają. Te objawy często są sygnałem przeziębienia lub grypy, ale być może twoje dziecko ma atak astmy.

W Polsce co dziesiąte dziecko w wieku szkolnym choruje na astmę, a tylko co czwarte o tym wie. Badania opublikowane w 2000 r. dowodzą, że w Polsce aż 49% dzieci chorych na astmę często opuszczało zajęcia szkolne z powodu zaostrzenia choroby.

Astma jest chorobą dziedziczną. Jeśli choć jedno z rodziców ma astmę, prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby u dziecka wynosi 30%; jeśli oboje mają astmę, to prawdopodobieństwo astmy u dziecka wynosi aż 50 - 75%. Bardzo trudno jest badać małe dzieci, szczególnie w wieku poniżej 5 lat, które łatwo zapadają na infekcje wirusowe z kaszlem jako objawem dominującym.

Napady świstów u niemowląt i małych dzieci także są często wynikiem zakażenia wirusowego, a nie astmy. Jednak, jeśli po ustąpieniu jednej z takich wirusowych infekcji dziecko jeszcze przez jakiś czas ma napady kaszlu (szczególnie nad ranem) i jeśli w jego rodzinie ktoś choruje na astmę, to ten przedłużający się kaszel może być pierwszym sygnałem rozwijającej się choroby. U wielu chorych występuje też charakterystyczny świszczący oddech i zadyszka po wysiłku - może ją wywołać nawet zwykły śmiech. Czasem jedynym sposobem na rozpoznanie astmy jest skuteczne próbne leczenie przeciwastmatyczne.

Często rodzice zabraniają dziecku wysiłku fizycznego z obawy przed kolejnym atakiem astmy. Chore dzieci powinny w miarę swoich możliwości jak najwięcej ćwiczyć, gdyż poprawia to wentylację płuc, funkcjonowanie układu krążenia, rozwija mięśnie klatki piersiowej i uodparnia na infekcje. Bardzo wskazane jest pływanie, jazda na rowerze, gra w tenisa. Każdy chory powinien prowadzić dzienniczek samoobserwacji. Należy w nim odnotowywać dolegliwości, ich natężenie, sytuacje, w których się pojawiły oraz dawki zażywanych leków.
Regularnie prowadzone zapisy pozwalają lekarzowi na optymalne dostosowanie dawek leków, które maksymalnie zmniejszają objawy choroby, jak też identyfikację czynników wywołujących dolegliwości.

Astma jest chorobą na całe życie, jednak coraz częściej obserwuje się, że po kilkuletnim leczeniu dzieci mogą zrezygnować z przyjmowania leków ponieważ napady duszności ustają. Jeśli objawy choroby nie powrócą w ciągu pięciu lat - uznaje się, że astma została wyleczona. Wciąż jednak należy uważać bowiem w przyszłości astma może się ponownie ujawnić pod wpływem nasilenia alergenów, infekcji wirusowych lub stresu.

Pamiętaj!

1) NIE LECZ DZIECKA SAM/SAMA! - przyjmowanie doraźnych leków nie likwiduje stanu zapalnego, który jest przyczyną astmy. Zawsze należy dokładnie sprawdzić ich skład ponieważ nieświadomie możesz podać zbyt dużą dawkę leku.

2) BĄDŹ PRZEWIDUJĄCA - zawsze staraj się mieć przy sobie leki do stosowania w razie ataku, a także podręczny inhalator zawierający lekarstwo, które poszerzając drogi oddechowe, ułatwi oddychanie. W przypadku nie leczonej lub źle leczonej astmy dochodzi do nieodwracalnych zmian anatomicznych w oskrzelach.

3) NIE RYZYKUJ - usuń z mieszkania przedmioty gromadzące kurz, np. dywany, zasłony, stare książki. Nie używaj w obecności chorego mocnych perfum i dezodorantów. Nie wskazane jest też palenie wonnych kadzidełek i korzystanie z odświeżaczy powietrza.

4) DBAJ O CZYSTOŚĆ - pościel należy raz w tygodniu prać w temperaturze powyżej 60 stopni C (powyżej 55 stopni giną roztocza). Postaraj się, aby dziecko miało jak najmniej pluszowych zabawek, które gromadzą kurz. Należy pozbyć się, o ile to możliwe, zwierząt domowych - a jeśli już ma się np. psa, powinien być jak najczęściej kąpany.

5) NIE PAL PRZY DZIECKU - dym tytoniowy jest silnym czynnikiem drażniącym, mogącym wywołać atak astmatyczny. Szczególnie niebezpieczne jest palenie tytoniu w otoczeniu astmatyka.

6) KONTROLUJ CHOROBĘ - należy ściśle przestrzegać programu leczenia zaleconego przez lekarza specjalistę. Proste badanie przepływu powietrza umożliwi ci pikflometr, który można kupić w każdym sklepie medycznym, bezpośrednio lub w sprzedaży wysyłkowej.
 

Wśród astmatyków 56 % dorosłych i 37% dzieci ma silne napady astmy przynajmniej raz w tygodniu.