B.pdf

(101 KB) Pobierz
B - symbol literowy używany na oznaczenie dowolnie długiego cza
B - symbol literowy używany na oznaczenie dowolnie długiego czasu otwarcia
migawki ; nastawienie na znak B powoduje otwarcie migawki trwające od
naciśnięcia spustu do jego zwolnienia.
bagnetowy uchwyt - rodzaj mechanicznego połączenia części; w aparacie
fotograficznym, zazwyczaj obiektywu, mieszka lub pierścienia pośredniego z
aparatem. Nazwa pochodzi od zasady mechanicznego łączenia bagnetu z
karabinem. Łączenie bagnetowe polega na złożeniu ze sobą dwu elementów o
odpowiednich wykrojach lub zaczepach, które po przekręceniu obydwu
elementów względem siebie o pewien kąt zakleszczają się zmocowując
łączone elementy. Sposób ten jest znacznie szybszy niż łączenie przez
wkręcanie (na gwint).
Baltermane Dmitrij Nikołajewicz (urodzony w 1912) - jeden z
najwybitniejszych fotografików radzieckich, przedstawiciel nowoczesnego
fotoreportażu, urodził się w Warszawie; z wykształcenia matematyk. W okresie
II wojny światowej fotoreporter wojenny i sprawozdawca "Izwiestii" i gazet
dla armii. Jego zdjęcia wojenne zyskały wyjątkową sławę i wiele nagród na
międzynarodowych konkursach i wystawach: w Hamburgu, Londynie,
Rzymie, Belgradzie, Nowym Jorku, Budapeszcie, Pradze. Do najbardziej
znanych jego reportaży należą między innym fotoreportaże wizyty L.
Breżniewa w Stanach Zjednoczonych, Olimpiady w Monachium...
Barrisa metoda - ogłoszone w 1932 roku przez Barrisa metoda fotografii
barwnej, dziś już nie stosowanej. W specjalny aparacie fotograficznym
otrzymywano trzy wyciągi barwne. Kopie wykonywano z garbowanym
reliefem i za ich pomocą przenoszono trzy komponenty barwników na papier
zawierający substancje potrzebne do syntezy barwnika.
Barnack Oskar (1879-1936) - niemiecki konstruktor zakładów Leitz w
Watzlar. W latach 1912 do 1914 zbudował pierwszy model aparatu
małoobrazkowego na filmową taśmę perforowaną 35 mm, po udoskonaleniu
aparat ten wszedł do przemysłowej produkcji w 1924 roku jako Leica, dając
początek wielkiej rodzinie aparatów małoobrazkowych.
Barszczewski Leon (1894-1910) - polski podróżnik i fotograf, oficer armii
carskiej w Odessie, za postępowe poglądy przeniesiony karnie w 1876 roku do
Samarkandy. Organizator wyprawy w Tien-szan i Pimir. W 1985 roku na
wystawie w Paryżu otrzymał złoty medal za zdjęcie gór, lodowców oraz
Samarkandy.
barwa - wrażenie wzrokowe wywołane przez światło (widzialną część
promieniowania elektromagnetycznego). Światło białe składa się z mieszaniny
barw odpowiadających różnym długościom fal świetlnych. Zwykle
wyróżniamy w tym bezstopniowym ciągu następujące barwy: fioletową,
indygo, błękitną, niebieską, niebieskozieloną, zieloną, zielonożółtą, żółtą,
żółtopomarańczową, pomarańczową, pomarańczowoczerwoną, czerwoną.
barwy dopełniające - barwy, które po uszeregowaniu ich na kole barw
znajdują się naprzeciw siebie; po zmieszaniu addytywnym dają wrażenie bieli,
1
po zmieszaniu subtraktywnym - czerni. Najważniejsze barwy zasadnicze i
dopełniające: niebieska - żółta, zielona - purpurowa, czerwona -
niebieskozielona.
barwa prosta - barwa monochromatyczna, czysta barwa, której odpowiada
promieniowanie o ściśle określonej długości fali, np. czerwona (700 nm),
zielona (546,1 nm), fioletowa (435,8 nm), w odróżnieniu od barw
stanowiących mieszaninę kilku innych.
barwy podstawowe - barwy zasadnicze: niebieska, zielona i czerwona w
addytywnym mieszaniu barw dającym w wyniku biel oraz żółta, purpurowa i
niebieskozielona - w subtraktywnym mieszaniu barw dającym czerń.
Mieszanie odpowiednich barw każdą z wymienionych metod pozwala uzyskać
dowolne odcienie.
barwoczułość - zdolność światłoczułych materiałów fotograficznych do
prawidłowego, zbliżonego do wrażeń wzrokowych, reagowania na barwy;
znajduje wyraz w odpowiednim zaczernieniu emulsji przez światła
poszczególnych barw (w fotografii czarno-białej) lub w prawidłowym oddaniu
barw naturalnych na barwnym materiale światłoczułym. Ze względu na
barwoczułość materiały te dzielą się na: barwoślepe (najdawniej znane, czułe
głównie na barwę fioletową i niebieską), ortochromatyczne (czułe dodatkowo
na barwę żółtą i zieloną), panchromatyczne (czułe na wszystkie barwy z
podkreśleniem czerwieni) i ortopanchromatyczne (czułe jak poprzednie z
przytłumieniem nadmiernej czułości na czerwień). Rozszerzenie
barwoczułości materiałów światłoczułych było możliwe wskutek zastosowania
sensybilizacji optycznej. Rozszerzenie to szło w kierunku od fioletu i barwy
niebieskiej do podczerwieni, czyli od fal krótkich do fal długich.
barytowany papier - papier z domieszką siarczanu baru zwanego bielą
barytową lub barytem (BaSO 4 ); składnik ten pełni rolę obciążalnika.
Barytowanie papieru polega na pokryciu siarczanem baru powierzchni kartonu,
na którą ma być naniesiona warstwa światłoczuła. Barytowa warstwa ma
izolować warstwę światłoczułą od włókien papieru, zapobiegać defektom
emulsji, powstałym wskutek drobnych nieczystości podłoża, oraz zwiększyć
klarowność "świateł" obrazu fotograficznego.
Bayard Hippolyte (1801-1887) - jeden ze współwynalazców fotografii. W
maju 1839 roku uzyskał fotograficzny obraz pozytywowy na papierze
jodosrebrowym.
baza - podstawa geometryczna, np. linia, od której mierzy się pozostałe
wielkości. W fotografii baza dalmierza - znana odległość pomiędzy okienkami
dalmierza, stanowi podstawę trójkąta, którego wierzchołek leży w punkcie
fotografowanego przedmiotu. W fotografii stereoskopowej - baza
stereoskopowa - odległość między punktami, z których została wykonana para
stereoskopowych zdjęć (np. odstęp między obiektywami aparatu
stereoskopowego), również odstęp pomiędzy okularami aparatu do oglądania
par zdjęć stereoskopowych. Decyduje o plastyczności widzenia; im większa,
tym efekt plastyczności większy.
2
Becquerel Edmond (1820-1891) - fizyk francuski. W 1840 roku odkrył, że
niedoświetlona płyta dagerotypowa może być wzmocniona przez naświetlenie
jej światłem czerwonym (zjawisko Becquerela), w 1849 roku odkrył zjawisko
fotoelektryczne, będące podstawą działania światłomierzy selenowych.
Belitzky'ego osłabiacz - jeden z osłabiaczy proporcjonalnych
przygotowywany w postaci oddzielnych pięciu roztworów mieszanych przed
użyciem w następującej kolejności: chlorek żelaza (25 g), cytrynian potasowy
(75 g), kwas cytrynowy (20 g), siarczyn sodowy bezwodny (30 g), tiosiarczan
sodowy krystaliczny (200 g) - woda do 1 litra.
Belcolor - metoda fotografii barwnej opracowana przez K. Blechera,
wykorzystywana w technice reprodukcyjnej, głównie w poligrafii. Polega na
użyciu barwnych folii pigmentowych uczulonych za pomocą dwuchromianu
amonu, a po naświetleniu lampami łukowymi (rtęciowymi lub jodowymi),
wywoływanych w wodzie aż do otrzymania reliefu. Dla obejrzenia pełnego
efektu barwnego folie składa się razem zgrywając kontury obrazu za pomocą
punktur.
Bell and Howell - amerykańska firma fotograficzna produkująca zarówno
sprzęt fotograficzny, jak i materiały światłoczułe oraz sprzęt filmowy,
związana kooperacją licencyjną z japońską firmą Canon. Obecnie firma już nie
istnieje.
benzenosulfinian sodowy - C 6 H 5 SO 2 Na·2H 2 O, białe lub jasnokremowe
kryształy (lub proszek) dobrze rozpuszczalny w wodzie, stosowany jako
składnik przeciwutleniający utrwalaczy garbujących używanych w fotografii
barwnej oraz jako środek przecizadymieniowy w emulsjach światłoczułych.
benzotriazol - C 6 H 5 N 3 , środek klarujący (przeciwzadymieniowy), składnik
niektórych wywoływaczy czarno-białych.
Bernotar - filtr polaryzacyjny produkowany przez zakłady Zeissa.
Beyer Karol (1818-1877) - jeden z pionierów fotografii polskiej, znany
numizmatyk. W roku 1844 zakłada w Warszawie zakład dagerotypowy,
przekształcony później w fotograficzny w miarę rozwoju fotografii; w 1857
zakład został przeniesiony na Krakowskie Przedmieście. Pod koniec życia
przestał zajmować się fotografią; jego zakład przeszedł na własność Kostki i
Mulerta. Beyer i jego zakład wykonali wiele tysięcy zdjęć; do najcenniejszych
zaliczają się widoki Warszawy z lat 1850-1864, portrety powstańców z 1863
roku, kopie sławnych obrazów, portrety znanych i sławnych ludzi, itp. Beyer
sporządzał albumy fotograficzne, np. widoki Warszawy. W zakładzie swym
wykształcił wielu przyszłych znanych fotografów polskich, np. K. Brandla.
bezodblaskowość - cecha błon, obiektywów oraz wnętrza aparatów
fotooptycznych , polegająca na maksymalnym ograniczeniu powstania odbić
promieni światła od powierzchni podłoża błony (płyty), powierzchni soczewek
lub od wewnętrznych powierzchni ścianek aparatu. W tym celu podłoża
warstw światłoczułych (błony, płyty) pokrywa się warstwami
3
przeciwodblaskowymi, które pochłaniają promienie światła dochodzące przez
emulsję do podłoża, podobnie warstwami przeciwodblaskowymi pokrywa się
powierzchnie soczewek i członów obiektywów; warstwy te, o współczynniku
załamania światła pośrednim pomiędzy współczynnikiem powietrza i szkła
optycznego, wygaszają odblaski na zasadzie interferencji światła. W celu
uniknięcia odbić światła we wnętrzach aparatów fotooptycznych wewnętrzne
ich ścianki pokrywa się czarną matową farbą lub też jednocześnie nadaje im
się odpowiedni kształt - falisty, chropowaty.
bezcieniowe fotografowanie - sposób oświetlenia fotografowanego obiektu,
zapewniający uzyskanie zdjęć pozbawionych cieni własnych (rzucanych przez
fotografowany obiekt) oraz cieni obcych (rzucane przez przedmioty obce). Jest
sposobem stosowanym najczęściej w fotografii atelierowej, reklamowej i
katalogowej, gdy chodzi o dokładne, dokumentalne ukazanie przedmiotu,
zazwyczaj drobnego. Zdjęcia bezcieniowe uzyskuje się wskutek oświetlenia
fotografowanego przedmiotu światłem doskonale rozproszonym. Światło takie
uzyskuje się w tak zwanym tunelu świetlnym, tj. stożkowej lub kopulastej
półprzezroczystej zasłony bez dna, z wycięciem jedynie na obiektyw aparatu.
Światło skierowane z różnych stron na półprzezroczystą (matowe szkło, kalka
techniczna, itp.) zasłonę zostaje idealnie rozproszone, a przedmiot zostaje
równomiernie oświetlony ze wszystkich stron. Aby uniknąć cieni na podłożu,
na którym ustawiony jest przedmiot, kładzie się go na szybce ułożonej na
wspornikach, dzięki czemu cień zostaje przesunięty poza pole widzenia
obiektywu. Zdjęcia bezcieniowe można też uzyskać fotografując jasne
przedmioty na ciemnym, matowym tle, na którym cień staje się niewidoczny,
jeśli zastosowany zostanie czas naświetlania odpowiedni dla jasnego
przedmiotu (to zostanie niedoświetlone).
Bischof Werner (1916-1954) - wybitny fotoreporter pochodzenia
szwajcarskiego, współpracownik wielu tygodników ilustrowanych: Epoca,
Paris Match... Od 1949 roku członek znanej agencji - Magnum. Odbył podróże
fotoreporterskie po niemal całej Europie, odwiedził między innymi również
Polskę, zginął podczas wyprawy fotoreporterskiej w Andy Peruwiańskie w
wypadku samochodowym.
bipack - dwie różnie uczulone na barwy błony fotograficzne złożone
emulsjami do siebie, naświetlane przez podłoże jednej z nich. Błona
znajdująca się w aparacie fotograficznym od strony obiektywu jest
odpowiednio zabarwiona lub ma dodatkową warstwę filtracyjną, w celu
zatrzymania promieni niebieskich. Wykonane na tym materiale wyciągi
barwne używane były dawniej do sporządzania pozytywów dwubarwnych.
blokada migawki - mechaniczne zabezpieczenie przed kilkakrotnym
naświetleniem tej samej klatki materiału światłoczułego w aparacie
fotograficznym. Po naciśnięciu spustu migawki następuje jej zablokowanie i
można ją ponownie wyzwolić po przesunięciu błony o kolejną klatkę, gdyż
podczas przesuwania błony odpowiedni mechanizm odblokowuje przycisk
migawki. System takiej blokady działa również blokująco na przesuw błony, tj.
uniemożliwia pozostawienie nie naświetlonej klatki; aby przesunąć błonę o
następną klatkę, należy przedtem wyzwolić migawkę. Niekiedy pod
4
określeniem blokady migawki rozumiane jest zabezpieczenie (zazwyczaj
obrotowo-zaciskowe) przycisku migawki przed mimowolnym, przypadkowym
jego naciśnięciem.
błona fotograficzna - jeden z podstawowych rodzajów światłoczułych
zdjęciowych materiałów fotograficznych (błona właściwie służy jako podłoże
dla emulsji światłoczułej), jest materiałem przezroczystym przewidzianym dla
warstw negatywowych do kopiowania projekcyjnego lub stykowego i dla
warstw diapozytywowych. Może występować w postaci arkuszowej, tzw.
płaskiej (w formatach podobnych do formatów papierów) lub błon zwojowych,
np. o szerokości 61,5 mm (określanej potocznie jako 6 cm), małoobrazkowej
filmowej taśmy perforowanej o szerokości 35 mm, podobnej taśmy
perforowanej lub nieperforowanej o szerokości 16 mm. Pierwsze błony były
właściwie taśmami papierowymi odpowiednio spreparowanymi w celu nadania
im większej przezroczystości. Od 1888 roku Eastman zastosował błony
nitrocelulozowe pomysłu Goodwina, które przetrwały do lat pięćdziesiątych
XX wieku. Ich niedogodnością była łatwopalność. Zastąpiły je powszechnie
błony z trójoctanu celulozy.
boraks - czteroboran sodowy Na 2 B 4 O 7 ·10H 2 O, ma postać białego proszku lub
kryształków rozpuszczalnych w wodzie; stosowany jako składnik alkalizujący
w wywoływaczach negatywowych (drobnoziarnistych).
borowy (borny) kwas - H 3 BO 3 , biały proszek lub połyskliwe łuski, dobrze
rozpuszczalne w ciepłej wodzie; bardzo słaby kwas, stosowany jako składnik
niektórych wywoływaczy drobnoziarnistych, np. D-76d Kodaka, oraz
garbujący utrwalacz. Używany jest najczęściej razem z boraksem.
Brady Mathew (1823-1896) - jeden z amerykańskich pionierów fotografii. W
1844 roku otwiera zakład w Nowym Jorku na Brodwayu, a w 1847 roku filię
w Waszyngtonie. Wykształcił wielu znanych potem fotografów: T. O'Sullivana,
J. i A. Gardnerów... Wykonał wiele portretów sławnych ludzi, między innymi
prezydenta Lincolna. W okresie wojny secesyjnej (1863-1866) wraz z
pracownikami swych zakładów towarzyszył wojskom stanów północnych i
wykonywał wiele zdjęć wojennych, z których sporo zachowało się w zbiorach
Kongresu Stanów Zjednoczonych.
Brandel Konrad (1838-1920) - jeden z pionierów polskiej fotografii, uczeń K.
Bayera, fotograf, konstruktor i wynalazca. W 1865 roku wspólnie z bratem
Władysławem oraz Marcinem Olszyńskim, znanym rysownikiem, otwiera
zakład fotograficzny w Warszawie, przy Nowym Świecie, z którego pochodzi
wiele widoków Warszawy, zdjęć reporterskich, portretów znanych osób,
reprodukcji dzieł sztuki, prac z zakresu fototypii. Był wynalazcą ręcznego
aparatu reporterskiego tzw. fotorewolweru nazwanego jego nazwiskiem
9format 6x9 cm, podwójna kaseta), pracował nad udoskonaleniem suchych
płyt bromosrebrowych, współpracował jako fotograf z "Tygodnikiem
Ilustrowanym" i "Fotografem Warszawskim".
Brandla fotorewolwer - ręczny aparat fotograficzny umożliwiający szybkie
fotografowanie z ręki, tzw. brandlówka; budowany w sposób rzemieślniczy
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin