Polis styczen 2009.pdf

2008 — dobiega końca rok Herberta, ale nie kończy si czas Pana Cogito. Twrczość i po-

stawa obywatela Poety” wyznaczyła pewien istotny paradygmat kulturowy, ktry, na

skromn miar naszych możliwości, postanowiliśmy przejć i rozwijać w ramach inicja-

tywy nazwanej POLIS . Projekt pojawił si na gruncie blogosfery, gdy okazało si, że oto

jest wiele osb, ktrym wizja poważnej przebudowy polskiej kultury wydaje si bliska,

a ktre odczuwaj pustk lub też poważny niedosyt w stosunku do tego, co oferuj ist-

niejce kulturalno-społeczne czasopisma.

Truizmem byłoby twierdzenie, że zmiany polityczne, jakie nastpiły na przełomie lat 80.

i 90. (nie wchodzc w tej chwili w ich szersz ocen), nie przyniosły ze sob takiego oży-

wienia w polskiej kulturze, jakiego oczekiwaliśmy. Być może ten brak przełomu w literatu-

rze i debacie naukowej wynikał std, że owe zmiany poszły w niewłaściwym kierunku i wo-

bec tego dość szybko przygasiły entuzjazm społeczny, a co wicej, zablokowały lub

wyciszyły głosy racjonalnej krytyki, ktre w obliczu ustrojowej dewolucji, w obszarze wol-

nej myśli (czy to artystycznej, czy akademickiej) mogły i powinny si pojawić.

Wydaje si jednak, że po 20 latach tzw. transformacji, czyli nieustannego i nie zawsze

sensownego politycznego i gospodarczego eksperymentowania na polskim społeczeń-

stwie, dalsze czekanie na taki kulturowy przełom mija si z celem, tym bardziej, że coraz

wicej przesłanek przemawia za tym, że zatoczyliśmy błdne koło i zamiast konstrukcji no-

wego państwa wracamy do status quo, w ktrym siły komunistyczne, zamiast odchodzić

do ponurego lamusa historii, nadal s pełnoprawnym, jeśli nie uprzywilejowanym uczest-

nikiem przemian społecznych. Ten przełom musz po prostu wypracować ludzie go prag-

ncy. Jeśli mamy coraz mocniejsze przekonanie, że postkomunizm nabiera trwałości i nie

stanowi etapu przejściowego” midzy ustrojem sowieckim a kapitalizmem, to potrzeba

ukonstytuowania szerokiego oraz aktywnego forum ludzi dobrej woli i zarazem ludzi po-

ważnie myślcych o Polsce, staje si o wiele pilniejsza, niż na pocztku transformacji”.

W ramach POLIS staramy si zatem podjć prby przebudowy polskiej kultury na

dwch podstawowych i jak sdzimy, bliskich Herbertowi, fundamentach — antykomunizmu

i katolicyzmu. Do wspłpracy zachcamy wszystkich, ktrym koncepcja, z jak wiże si

POLIS , wydaje si poważna, zobowizujca i zarazem atrakcyjna. Projekt narodził si w blo-

gosferze, lecz żywimy wielk nadziej na to, że wcignie też osoby spoza Sieci; zreszt do

wspłpracy w ramach POLIS już zaczynaj si tacy ludzie zgłaszać, co znakomicie rokuje na

przyszłość. Postarajmy si działać tak, by dumny był z nas nie tylko Pan Cogito, ale też by-

śmy sami mieli poczucie dobrze spełnionego obowizku. Polska kultura nie musi mieć wcale

takiego kształtu, jaki nadał jej postkomunizm — nadajmy jej wic zupełnie now form.

Proponujemy, by POLIS stało si miejscem szerokiej dysputy na tematy polskie, to-

czonej na wielu płaszczyznach — politologicznej, socjologicznej i filozoficznej; miejscem,

w ktrym obcuj ze sob pisarze, poeci, krytycy i w ogle interesujcy i intrygujcy ar-

tyści; miejscem, w ktrym tocz si spory dotyczce zagadnień antropologicznych, ety-

cznych czy filozoficzno-naukowych, ale też miejscem, w ktrym ożywa przeszłość, histo-

ria, wspomnienia oraz świadectwa.

POLIS niech bdzie Miastem nie tylko Pana Cogito (i naszym), lecz także Miastem

tych, ktrzy już przechadzaj si po niebieskich łkach”, Miastem, w ktrym kład si

długie cienie naszych najznakomitszych poprzednikw z Pierwszej i Drugiej Rzeczpospo-

litej oraz tych wszystkich wygnańcw, ktrzy w chwili niemieckiego i rosyjskiego najaz-

du na Polsk we wrześniu 1939 r. utracili Ojczyzn na zawsze.

Obywatele POLIS

styczeń 2009

Spis obywateli

Miasta Pana Cogito:

Panorama Miasta:

Słowo Tyrana - Free Your Mind

Andrzej Dbrwka Jest już IPN

i to wystarczy ”

Tyran: Free Your Mind

Hetman Koronny: Rekontra

Sekretarz Stanu: Barbara Marek

Barbara Marek Pustynia I , Pustynia II

Rekontra Stefan Żłkiewski Ale przecież to

wszystko si rozleci!”

Dekoratorzy Wntrz i Fasad Budynkw:

KaNo, Viilo, Mirek Tojza

Wywiad z Georgijem Safronowem

Rada Miasta:

RadioBotswana, Rolex, Grzegorz Boratyn,

noblog, Malvina, Łażcy Łazarz

tad9 Sztafeta psychopatycznych intelektualist w

(na marginesie Długiego marszu”

Rogera Kimballa)

Free Your Mind Na czterdziestolecie Polski

Ludowej – intelektualiści PZPR-owscy

o literaturze

Mistrzowie liternictwa:

Walentyna Tierieszkowa

Magda Figurska, Free Your Mind

Dorota Niżyska Dolina Krlw

(siedem howet)

Cyberbudowniczowie i Służby Oczyszczania Miasta:

Arek Balwierz (Jospin)

Dominik Strzałka (strzalka)

Budy78 Partia, kościł, solidarnoś”.

Krytyka III RP w tekstach rockowych

po 1990 roku

Obywatele posiadajcy prawo stałego pobytu:

Georgij Safronow, Andrzej Dbrwka, Grudeq,

Budy78, dzierzba, toyah, Jacek syn Alfreda,

unukalhai, Dorota Niżyska, Pani Łyżeczka,

Sosenka, tad9, Sowiniec, Joanna Mieszko-

Wirkiewicz, Katrine, agga, Krzysztof Mazur,

Rafał Broda, Łukasz Łaski, Jan Żaryn,

TLMaxwell, Grim Sfirkow, Foxx, jan.nowak1,

michael, Grudeq, Aleksander Ścios, Danz,

hrabia Pim de Pim, Leszek Żebrowski

toyah O Jurku, ktremu zabrakło atomw

Pani Łyżeczka Dom na grze. Cz. 1

ankieta : Zabetonowa IPN? [ michael ,

jannowak1 , Rafał Broda , Budy78 ,

unukalhai , Sowiniec , Łażcy Łazarz ,

dzierzba , Foxx ]

106

130

Łukasz Łaski Orientacja najprawdziwiej

głwna

Obywatele, ktrzy uzyskali wiz wjazdow:

Rybitzky, Kisiel, scorka, Jarocin, Gawrion, Eine,

Artur M. Nicpo, Effendi, Grzegorz Klicki, KJWoj-

tas, pawel1, Zeliaoe, MarkD, czaczmen, Rzepka,

Michał Skrzetlewski, natenczas, Karmaniola,

Mateusz S., jagna11, Freeman, 1.polityk,

rewident, Jacek Jarecki, Alga, kokos26, wiki3,

BloodCherry, AKar, zenek3, Mustrum, Artur P.,

(inny) Artur P., Grzegorz W., Castillon, stagaz1,

nazdar, wiesława, Pionek, Maryla, mechanical

trader, kazef, Bodo2, Ufka, laleczka, dzik,

psychodelicznykaczysta, kryska, Stef, piotr_,

Jaku, Diego, rugged, Alleluja, Jazzek, Błkitny

Ocean Istnieje, Jacek, taki jeden, vanity fare,

AdamH, Matsu, cameel, matylda101, Hobo,

ciekawski40, J@no, francesco, MGlinski, Beniek,

Romi, Onys, Barres, malta, Koteusz, łużyce,

bolek, Sleepless in Brooklyn, Marie, Kazek39,

menda, matterhorn, mnich zarazy, foopl, Dok-

torNo, Krzysztof Witkowski, Franek, Andrzej A.,

elGuapo, Wojciech Wybranowski, Łukasz

Warzecha, Tomasz Szymborski, Jacek Maziarski,

Zbigniew Łabdzki, Arkadiusz Gacparski, Paweł

Kiełbowicz, tede, ckwadrat, innewidoki...

to be continued :)

131

Gemba Przemysław Gintrowski: TREN

do wierszy Zbigniewa Herberta

185

Free Your Mind Medytacje nad

kłamstwem

188

Paweł Kiełbowicz Raport ze słonecznego

miasta

193

Joanna Mieszko-Wirkiewicz Notatki

wizienne (fragmenty)

195

Castillon Skanseny, skrytki, nisze (polemika

z Rolexem)

209

Sosenka Opowieści Starych Bab. Cz. II:

O hipnotyzerze, duchach i rosyjskim

oficerze

213

unukalhai Dlaczego Słoce?

220

hrabia Pim de Pim Kilka refleksji

na temat IPN

230

wywiad z „generałem Kiszczakiem”

(1986)

235

Grudeq Komunizm i wykaczanie historii

270

Tomasz Burek Gustaw Herling-Grudziski

i Stefan Żłkiewski. Zestawienie

i przeciwstawienie

290

styczeń 2009

TLMaxwell Matka

Foxx Satanizm wspłczesny (1)

TLMaxwell Kreml i rynek

274

Free Your Mind Deza z bit śmietan

Dzielnica Publicystw

Słowo Tyrana

Free Your Mind

Nie mam wtpliwości, że priorytetowymi sprawami Polakw AD 2009 powinno być

obok przebudowy kultury, twarde stanie na straży historii. Po 20 latach transforma-

cji” mamy poczucie rozczarowania, a nawet krcenia si w kłko, jakbyśmy utknli

w martwym punkcie. Nie jest to sytuacja, ktra wziła si znikd. Tak Bogiem

a prawd bowiem, transformacja” nie oznaczała li tylko przekształcania ustroju ko-

munistycznego” w system przyjazny ludziom”, ale też bardzo kompleksowy projekt

rekonstrukcji świadomości polskiej, na ktrego kilka istotnych elementw warto

w tym miejscu zwrcić uwag.

Po pierwsze, projekt ten zakładał, że Polakw trzeba wychowywać do demokra-

cji”. Innymi słowy, nard puszczony samopas” po komunizmie, może si zagubić na

placu budowy powstałym w ramach wielkiego społecznego eksperymentu. W zwiz-

ku z tym — po drugie — projekt ten uwzgldniał jakś rol edukacji historycznej

w kształtowaniu świadomości obywateli, lecz edukacji — by tak rzec — pod kontrol

jakichś osb oświeconych i bez przesady”. Ow przesad stanowił zupełnie anachro-

niczny (z punktu widzenia nowoczesnego państwa, jakim Polska si stawała przyna-

jmniej na łamach prasy i na antenach radiowo-telewizyjnych) kult rozmaitych waż-

nych wydarzeń czy postaci historycznych, czyli nieszczsna/nieznośna polska

martyrologia”. Warto zwrcić uwag, że polska martyrologia” była przedmiotem

wielu szyderstw w okresie dyktatury proletariatu” nad Wisł, zaś po obaleniu ko-

munizmu” ponownie stała si powodem do utyskiwań przerżnych intelektualistw”.

Skołowany nard bowiem, zamiast wzić si do roboty na placu budowy, zaczł si

ogldać wstecz jak krnbrna żona biblijnego Lota.

W tej sytuacji kontrola nad całym tym irracjonalnym, dewolucyjnym zachowa-

niem była wprost wskazana, a nie tylko naturalna. Po trzecie wic zaczto ustalać,

jak należy si zajmować przeszłości, kto dokładnie ma to robić i co z tej przeszłości

jest do zbadania, a co już jest zdezaktualizowane. Po czwarte proces jakiegoś grun-

townego rozliczenia przeszłości uległ całkowitemu rozmyciu, zaś jeśli nawet dokony-

wano jakichś dogłbnych analiz dziejw najnowszych, to albo dezawuowano samych

historykw, przypisujc im realizowanie politycznych zamwień”, albo analizy owe

dyskontowano dzisiejszymi sukcesami” oraz planami modernizacyjnymi kraju.

Po pite, u osb szczeglnie dociekliwych w zajmowaniu si histori, zaczto si

dopatrywać najniższych pobudek (nienawiść, mściwość, frustracja, chć prymityw-

nego, łatwego błyśnicia radykalizmem w czasach spokoju itd.) oraz stanw choro-

bowych (paranoja, mania prześladowcza itp.). Rwnocześnie zaczto na nowo por-

tretować ludzi zwizanych z komunistycznym systemem opresji (w zależności od

grupy wiekowej) — a to jako zniedołżniałych dziadkw stojcych już jedn nog na

styczeń 2009

Dzielnica Publicystw

cmentarzu, a to jako entuzjastycznych i prżnych budowniczych III RP i zwolennikw

państwa prawa” tudzież wolnorynkowej gospodarki” (oczywiście, wolnej od kapita-

listycznych wypaczeń). Ponur konsekwencj tego stanu rzeczy było hasło wybierz-

my przyszłość”, ktre w ustach komunistw brzmiało jak wyjtkowe szyderstwo.

W rezultacie, co jeszcze ciekawsze, za niepowodzenia reform”, za niedostatki mło-

dej demokracji” zaczto z czasem obwiniać — z podziwu godn konsekwencj —

tych, ktrzy sprzeciwiali si utrwalaniu si tego rodzaju patologicznej sytuacji.

Z dzisiejszej perspektywy wszystkie te zjawiska s tak wyraziste, że nawet nie

trzeba ich szerzej opisywać. Problem jednak w tym, że można odnieść takie wraże-

nie, iż stajemy w obliczu jakiejś kolejnej poważnej (ostatecznej?) konfrontacji ludzi,

ktrzy nie chc si godzić na wspomniane wyżej zjawiska — z tymi środowiskami,

ktre pragn doprowadzić do, by tak rzec, zatrzaśnicia kart historii lub też powie-

rzenia obowizkw jej opisu wyłcznie sprawdzonym ludziom”. W tak zarysowanym

kontekście zajcie si w Mieście Pana Cogito tematyk roli Instytutu Pamici Naro-

dowej we wspłczesnej Polsce wydaje si zupełnie oczywiste.

W zwizku z tym publikujemy wywiad z Janem Żarynem dyrektorem Biura Edu-

kacji Publicznej (IPN), zaś w ankiecie Zabetonować IPN? ” pojawiaj si głosy Rafa-

ła Brody , michaela , jananowaka1 , Budynia78 , unukalhai ’ a , Sowica , Łaż-

cego Łazarza , dzierzby i Foxxa . Swoje trzy grosze na temat IPN-u wrzuca też

hrabia Pim de Pim . Niejako na margine-

sie całej tej dyskusji wypowiada si An-

drzej Dbrwka , ktry problem IPN-u”,

czy szerzej, sposobu rozliczenia niedawnej

przeszłości, analizuje w odniesieniu do

funkcjonowania w latach 90. w Republice

Południowej Afryki słynnej Komisji Prawdy

i Pojednania (Truth and Reconciliation

Commission), zaś Grudeq zastanawia si

nad generalnym stosunkiem komunizmu

do historii. Gdyby tego było mało, to Re-

kontra ponownie inwentaryzuje wczesn

Polsk Ludow, zaś w Dzielnicy Dokumen-

talistw i Świadkw przemawia sam „gen-

erał Kiszczak” , ktrego, podejrzewam,

mało znany wywiad z połowy lat 80. opu-

blikowany do użytku wewntrzpartyjne-

go”, może być przyczynkiem do dalszej

dyskusji nad relacj midzy Bezpiek

a opozycj demokratyczn” oraz nad gło-

śnymi prasowymi oświadczeniami Kiszcza-

ka z grudnia 2007 r.

Georgij Safronow

styczeń 2009

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: