Stevenson Robert - Katriona.pdf - ebooki Przygoda z sensacją - kasiek790

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przy cisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

ROBERT LOUIS

STEVENSON

KATRIONA

Tower Press 2000

CZĘŚĆ PIERWSZA

LORD PROKURATOR

I. Z ŻEBRAKA STAJĘ SIĘ PANICZEM

Dnia 25 sierpnia 1751 roku, około godziny drugiej po południu, ja, Dawid Balfour, wyszedłem z

British Linen Company w towarzystwie tragarza niosącego worek z pieniędzmi, podczas gdy kilku, i

to niepoślednich, przedstawicieli tego domu handlowego odprowadzało mnie do drzwi, kłaniając się

uniżenie. Przed dwoma zaledwie dniami, a nawet nie dalej jak poprzedniego ranka, byłem odzianym

w łachmany, włóczącym się po drogach żebrakiem, parę szylingów składało się na cały mój majątek,

towarzyszył mi ścigany zdrajca, na moją zaś głowę wyznaczono cenę za zbrodnię, o której po całym

kraju rozbrzmiewały wieści. A oto dzisiaj doszedłem moich praw, stałem się dziedzicem ziemskiej

posiadłości, idący obok mnie tragarz niósł moje złoto, w kieszeni miałem listy polecające i, jak to

powiadają, wiatr dął prosto w moje żagle.

Dwie jednak okoliczności stawały na przekór tym powodzeniom. Pierwszą była bardzo trudna i

niebezpieczna sprawa, jaką miałem załatwić, drugą – miejsce, w którym się znajdowałem. Wszak

obracałem się dotychczas wyłącznie wśród górskich wertepów, piasków nad-morskich wybrzeży

oraz zacisznych wiejskich ustroni; ciemne miasto o wysokich domach, zgiełk i ruch panujący

wszędzie dokoła stanowiły dla mnie nowy, zadziwiający świat. Onie-

śmielało mnie zwłaszcza poruszanie się wśród ciżby jego obywateli. Syn Rankeillora był

małego wzrostu, szczupły w ramionach i w pasie, z trudem więc mieściłem się w jego odzie-

ży i zdawałem sobie sprawę, że krocząc przed tragarzem domu handlowego narażę się niewątpliwie

na śmiech przechodniów, a co gorzej, mój nielicujący z zamożnością wygląd może ich skłonić do

zainteresowania się moją osobą. Toteż postanowiłem zaopatrzyć się we własne suknie, a tymczasem

szedłem obok tragarza, trzymając go pod rękę, jak byśmy byli parą przyjaciół.

U jednego z kupców w Luckenbooth wystroiłem się jak należy. Niezbyt wykwintnie, nie chciałem

bowiem uchodzić za parweniusza, ale godnie i chędogo, tak aby wzbudzać szacunek u służby.

Stamtąd udałem się do płatnerza i wybrałem sobie skromną szpadę dostosowaną do mego stanu. Tak

uzbrojony zyskałem na kontenansie, chociaż zważywszy, iż nader kiepsko umiałem nią władać, można

by ją uznać za jeszcze jedno grożące mi niebezpieczeństwo. Tragarz, człek z tytułu swego zawodu

doświadczony, pochwalił mój wybór.

– Nic jaskrawego – mówił – prosty, przyzwoity przyodziewek. A rapirek przystoi nosić

szlachcicowi. Ale będąc na pańskim miejscu korzystniej wydałbym moje grosiwo. – I zaczął

mnie namawiać do kupienia „nadzwyczajnie trwałych”, wełnianych gaci, wyrabianych przez jakąś

jego kuzynkę, zamieszkałą tuż za bramą miasta zwaną Cowgate.

Miałem jednak pilniejsze sprawy na głowie. Znajdowałem się w Edynburgu, starym, mrocznym

mieście będącym gmatwaniną uliczek, zaułków, przejść, dziedzińców i przeróż-

nych zakamarków, w których, jak króliki w norach, gnieździło się mrowie jego mieszkańców.

Żaden obcy przybysz nie zdołałby tam odnaleźć przyjaciela, a tym bardziej nieznajomego.

Nawet gdyby mu się udało dotrzeć do właściwego zaułka, ludzie mieszkali tak stłoczeni w tych

wysokich domach, że dzień cały mógłby upłynąć, zanim by natrafił na właściwe drzwi.

Zwykło się więc wynajmować chłopca (zwano ich „caddie”), który służył za przewodnika,

prowadził, dokąd zażądałeś, a gdy załatwiłeś swoje sprawy, odprowadzał do kwatery. Ci 5

chłopcy, spełniający zawsze te same posługi i których obowiązkiem było znać każdy dom i każdą

osobę zamieszkałą w mieście, stali się z czasem jakby bractwem szpiegów. Wiedziałem z opowiadań

pana Campbella, że byli w stałym kontakcie i że objawiali uporczywą ciekawość względem swego

każdorazowego pracodawcy; jednym słowem, byli okiem i uchem policji.

W sytuacji, w jakiej się znajdowałem, puszczenie na moje tropy takiego ogara byłoby zaiste

dowodem nieroztropności. Musiałem nieodzownie odwiedzić trzy osoby: mego krewniaka pana

Balfoura z Pilrig, Stewarta, prawnika i pełnomocnika Stewartów z Appin, tudzież Wil-liama Granta z

Prestongrange, lorda prokuratora Szkocji. Wizyta u pana Balfoura nie narażała nikogo; mieszkał na

wsi i uznałem, że potrafię sam do niego dotrzeć za pomocą moich obu nóg i obrotnego języka w

gębie. Pozostałe natomiast wizyty zapowiadały się zgoła inaczej.

Zgłoszenie się u pełnomocnika mieszkańców Appin, w czasie gdy wszędzie aż wrzało o dokonanym

na ich ziemiach morderstwie, było już samo w sobie niebezpiecznym przedsięwzię-

ciem, a co gorsza trudnym do pogodzenia z wizytą u lorda prokuratora. Z tym ostatnim czekała mnie,

w najlepszym razie, nader ciężka przeprawa. Audiencja zaś u niego wkrótce po rozmowie z

pełnomocnikiem Stewartów z Appin nie usposobiłaby go zapewne przychylnie do mojej osoby i

mogłaby doprowadzić do zguby mego przyjaciela Alana. Ponadto te wszystkie moje zabiegi

wywołałyby wrażenie, że oddając przysługi obu przeciwnym obozom, siedzę niejako na dwóch

stołkach, co nie przysporzyłoby mi zaszczytu. Postanowiłem więc uporać się niezwłocznie z panem

Stewartem oraz całą jakobicką stroną moich kłopotów i skorzystać w tym celu z przewodnictwa

idącego obok mnie tragarza. Zaledwie jednak podałem mu adres, zaczął kropić deszcz – niezbyt

dokuczliwy, lecz miałem moją nową odzież na względzie – schroniliśmy się więc w sklepionej

bramie prowadzącej do zaułka.

Wszystko, co mnie otaczało, było mi zupełnie obce, podszedłem więc nieco w głąb wą-

skiego, brukowanego, chyżo w dół opadającego zaułka. Po obu jego stronach wznosiły się niezwykle

wysokie domy, a każde następne ich piętro wystawało coraz dalej na zewnątrz, tak że ponad nimi

widoczny był zaledwie wąziutki, jak wstążka, skrawek nieba. Z tego, co mo-głem dostrzec w oknach,

oraz sądząc z postawy wchodzących i wychodzących osób, wywnioskowałem, że w tych domach

mieszkają ludzie zamożni. Wszystko to podniecało moją ciekawość jak bajka.

Podczas gdy tak się gapiłem, rozległ się nagle za mną miarowy tupot nóg i szczęk stali.

Odwróciwszy się szybko, ujrzałem kilku uzbrojonych żołnierzy, a wśród nich wysokiego mężczyznę

w płaszczu. Szedł nieco pochylony, jakby uniżenie, poruszając dłońmi nieco przymilnym gestem, a na

jego przystojnej twarzy malowała się natrętna przebiegłość. Zdawało mi się, że spojrzał na mnie

ukradkiem – ale bystro. Ta procesja podeszła w zaułku do drzwi, które otworzył lokaj w bogatej

liberii. Dwóch żołnierzy wprowadziło więźnia do do-mu, reszta zaś, oparta o swoje muszkiety,

pozostała za progiem.

Jak to zwykle bywa, gdy się coś dzieje na ulicach wielkiego miasta, zebrała się koło nich gromadka

dzieci i gawiedzi. Rozeszła się jednak wkrótce i pozostały tylko trzy osoby. Jedną z nich była młoda

dziewczyna, ubrana po pańsku, w toczku z tartanu o barwach klanu Drummond. Towarzyszyło jej

dwóch odzianych w łachmany rękodajnych, jakich tuzinami widywałem podczas moich wędrówek w

Górnej Szkocji. Cała ta trójka rozmawiała żywo po szkocku, a ja słuchałem z przyjemnością tej

mowy, przypominającej mi Alana. I aczkolwiek deszcz ustał i mój tragarz pociągał mnie za rękaw,

dając mi znać, że czas już ruszyć w dalszą drogę, nasłuchiwałem nadal, a nawet podszedłem bliżej do

nich. Panienka fukała ostro, oni zaś tłumaczyli się i kłaniali pokornie, nie wątpiłem więc, że

pochodziła z wielmożnego domu.

Nie przestając rozprawiać cała trójka przeszukiwała swoje kieszenie i z tego, co mogłem

wymiarkować, wynikało, że posiadali razem nie więcej jak ćwierć pensa. Wszyscy ci górale są tacy

sami – pomyślałem z uśmiechem – prześcigają się w dwornościach, a nie mają grosza przy duszy.

Wtedy właśnie dziewczyna nagle się odwróciła i ujrzałem jej twarz po raz pierwszy.

Nie ma nic bardziej zadziwiającego od wrażenia, jakie twarz młodej kobiety potrafi wywrzeć na

mężczyźnie; pozostaje wyryta w jego pamięci, nie wiedzieć dlaczego. Rzekłbyś, tego tylko widoku

pożądał. Miała prześliczne, jasne oczy, lśniące jak gwiazdy i one przede wszystkim to sprawiły.

Najlepiej jednak pamiętam jej nieco rozchylone wargi, w chwili gdy zwróciła się ku mnie. Dla takich

czy innych powodów stałem gapiąc się na nią jak głupiec.

Ona zaś, jako że nie wiedziała, iż ktoś tak blisko niej się znajduje, spojrzała na mnie nieco dłużej,

okazując cokolwiek więcej zdziwienia, niż zezwala na to grzeczność.

Czyżby raziła ją moja nowa odzież? Taka myśl powstała w mojej prostackiej głowie i

zaczerwieniłem się po same uszy; co widząc doszła zapewne do odpowiedniej o mnie konkluzji, gdyż

kazała obu swym sługom odejść dalej w głąb zaułka, gdzie znowu zaczęli się kłócić, lecz nie mogłem

już nic dosłyszeć.

Nieraz mi się już zdarzyło podziwiać dziewczynę, choć nigdy chyba tak nagle i tak gwał-

townie, i nieśmiałość raczej niż dufność cechowała zazwyczaj moje w takich wypadkach po-

stępowanie, obawiałem się bowiem kpin niewieścich. Zdawałoby się zatem, że skwapliwiej niż

kiedykolwiek powinienem był zastosować ostrożną taktykę; wszak spotkałem tę młodą lady na ulicy,

podążającą jakby w ślad za więźniem i w towarzystwie dwóch obdartych i nieokrzesanych górali.

Tym razem jednak innego rodzaju uczucie wchodziło w grę; ta dziewczyna posądzała mnie

niewątpliwie o podsłuchiwanie jej sekretów. A czując wytworne szatki na grzbiecie i szpadę u boku,

nie mogłem się z czymś podobnym pogodzić. Świeżo upieczony panicz nie mógł znieść takiego

poniżenia, a już na pewno nie ze strony tej panienki.

Podszedłem więc do niej i zdejmując kapelusz ukłoniłem się z całą gracją, na jaką potrafi-

łem się zdobyć.

– Dostojna pani – rzekłem – sądzę, że gwoli obrony pani o mnie mniemania winienem jej

powiedzieć, że nie znam szkockiego języka. Przysłuchiwałem się pani rozmowie, to prawda, mam

bowiem przyjaciół w Górnej Szkocji i miły mi jest dźwięk tej mowy, lecz jeśli chodzi o pani

prywatne sprawy, gdyby pani mówiła po grecku, łacniej bym potrafił coś wyrozumieć.

Stevenson Robert - Katriona.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: