CHÓW ZWIERZĄT
18.09.2010
SKŁAD CHEMICZNY PASZ
Analiza zootechniczna:
sucha masa - substancja organiczna i nieorganiczna zawarta w paszy pozostała po odparowaniu wody
· oznaczanie: wysuszenie próby badanej paszy w suszarce w 105 stopniach C w ciągu 3 godzin i zważenie pozostałości
popiół surowy - substancja mineralna pozostała po całkowitym spaleniu substancji organicznej w paszy
· oznaczanie: polega na spaleniu próbki paszy w piecu MUFLOWYM w temperaturze 550stopni C w ciągu 8 godzin. Obliczamy na zasadzie różnicy przed i po spaleniu
tłuszcz surowy - substancja organiczna wyekstrahowana rozpuszczalnikami organicznymi. Zaliczamy tu tłuszcze właściwe, wolne kwasy tłuszczowe, barwniki i karoteny
· oznaczanie: polega na ekstrakcji tłuszczu eterem etylowym w aparacie SOXHLETA i wagowym określeniu jego ilości
białko ogólne (właściwe) - grupa związków składających się z białka właściwego i innych substancji białkowych i niebiałkowych zawierających w sobie azot
· oznaczanie: metoda KIELDAHLA. Jest to metoda pośrednia, oznaczamy azot w końcowej części analizy i przeliczamy na białko, mnożąc przez przelicznik 6,25 (w 100g białka jest 16g azotu)
włókno surowe - frakcja węglowodanów w nierozpuszczalnych kwasach, zasadach i rozpuszczalnikach organicznych. Do tej frakcji należy celuloza (błonnik), ligniny, pentozany i femicelulozy
· oznaczanie: polega na ilościowym oznaczeniu substancji organicznych nierozpuszczalnych podczas gotowania w rozcieńczonym kwasie siarkowym
WPŁYW ŻYWIENIA NA ZDROWOTNOŚĆ I PRODUKCYJNOŚĆ ZWIERZĄT
Prawidłowe żywienie:
· ma wpływ na wzrost, rozwój i budowę zwierząt
· niedobór odbija się na budowie zwierząt
· ma wpływ na produkcyjność (prawidłowe i irracjonalne żywienie wpływa na jakość produkowanych jaj, wełny i mięsa)
· płodność i plenność zwierząt, szczególnie w okresie rozrodczym. Należy prawidłowo odżywiać samicę przed pokryciem. Ma to pozytywny wpływ na ilość komórek jajowych
· żywotność zarodków
· żywotność zwierząt - zwiększa odporność na choroby
· intensywne żywienie pozwala na doskonalenie, pełne ujawnienie się cech genetycznych
strawność - stopień wykorzystania paszy przez zwierzę gospodarskie
· metody określania strawności: matematyczne¸ laboratoryjne, na zwierzętach
Współczynnik strawności:
P - ilość składnika wybranego w paszy
K - ilość składnika wydalanego w kale
Czynniki wpływające na strawność składników pokarmowych
· zależne od zwierzęcia: gatunek, typ użytkowy (mięsny, mleczny), rasa, wiek, stan zdrowia, płeć, stan fizjologiczny, temperatura otoczenia
· zależne od paszy: rodzaj i skład paszy, poziom żywienia, sposób przygotowania do skarmienia, smak, zmiany diety i ilość wypijanej wody
Procesy przemiany materii:
· Synteza (anabolizm) - proces tworzenia związany z gromadzeniem energii
· Rozkład (katabolizm) - proces związany z uwalnianiem energii
Zwierzę pobiera energię z paszy, która ulega przemianom.
Schemat przemian energetycznych:
Energia brutto (100%)
- energia kału (30%)
= energia strawna (70% energii brutto)
- energia moczu i gazów jelitowych (2-5%)
= energia metaboliczna (65% energii brutto)
- energia cieplna (2-5%)
= energia netto (60% energii brutto)
energia brutto (surowa) - energia pobrana w paszy (100%)
energia strawna - ta część energii, która powstaje po odjęciu energii brutto zawartej w kale
energia metaboliczna - energia fizjologicznie użyteczna, którą zwierzę wykorzystuje w procesach życiowych
energia netto, którą dzielimy na:
· bytową (35%) wykorzystywana do funcjonowania zwierząt
· produkcyjna (25%) wykorzystywana na wyprodukowanie jaj, mleka, mięsa
Na szybkość przemian ma wpływ: gatunek, masa, cechy osobnicze, warunki środowiskowe (żywienie)
Przemiana węglowodanów:
Węglowodany stanowią główny składnik energii oraz materiał budulcowy komórek zwierzęcych, np. odpowiadają za produkcję tłuszczów zapasowych trzody chlewnej. Przemiany węglowodanów przebiegają w cyklu zamkniętym.
ROZKŁAD -> SYNTEZA ->ROZKŁAD
Ad. 1. cukry złożone ------------------------------> cukry proste (wątroba, mięśnie)
enzymy amylolityczne
Ad. 2 cukry proste ---------------------> GLIKOGEN
Ad. 3 GLIKOGEN z uwolnieniem energii w wątrobie z krwią (wątroba ) glukoza, (mięśnie)
kwas mlekowy
Przemiana tłuszczów
· dostarczenie organizmowi energii
· ochrona narządów wewnętrznych od uszkodzeń i wstrząsów
· tworzenie izolacji cieplnej
· natłuszczanie włosów i skóry
· rozpuszczanie witamin A, D, E, K
Tłuszcze rozkład (odbywa się przy dużym udziale wątroby i żółci)- glicerol i kwasy tłuszczowe i w tej postaci są wchłanianie przez jelita, gdzie następuje później synteza. W wyniku syntezy powstają dwa rodzaje tłuszczów:
· narządowy (strukturalny) niezbędny składnik każdej komórki. Jego ilość nie zmienia się nawet po głodzeniu organizmu
· zapasowy stanowi źródło energii, gromadzi się w warstwie podskórnej
Rola białek
· niezbędny podstawowy budulec całego organizmu.
· wchodzi w skład hormonów i enzymów.
· może stanowić źródło energii.
· wykorzystywana do wytwarzania produktów pochodzenia zwierzęcego.
Białko z paszy pod wpływem enzymów proteolitycznych rozkłada się na aminokwasy, które z krwią przez wątrobę wędrują do tkanek.
Część aminokwasów rozkłada się w procesie dezaminacji lub dekarboksylacji. Natomiast pozostałe biorą udział w procesie biosyntezy białka przy udziale kwasów nukleinowych.
Składniki mineralne: w 90% są w kościach, 10% w tkankach, w płynach ustrojowych, w enzymach. dzielimy je na:
· makroelementy (więcej niż 0,01%) C, H, O, N, P, S, Ca, Na, Cl, Mg, K - wszystkie są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu
· mikroelementy (mniej niż 0,01%, bądź ilości śladowe) J, Mn, Cu, Co, Zn, Mo, Se, Fe
Makroelementy:
Wapń (Ca) - podstawowy składnik kości, reguluje pracę serca, bierze udział w krzepnięciu krwi. Fosfor łączone z wapniem Ca2 - 1P
· niedobór wapnia powoduje zahamowania wzrostu, porażenie kończyn, łamikost i krzywicę
· źródła wapnia są pasze roślinne (siano, zielonka), dodatki mineralne (kreda, fosforany)
Fosfor (P) - bierze udział w procesach odziedziczalności, reguluje przemianę materii, przenosi energię w organizmie. Jest składnikiem ciał morfotycznych krwi
· brak fosforu powoduje osłabienie organizmu, utratę apetytu, krzywicę, spadek wydajności
· źródłem fosforu są pasze pochodzenia zwierzęcego (mleko), ziarna zbóż i roślin oleistych i fosforany wapniowe magnezowe
Magnez (Mg) - bierze udział w procesach metabolicznych. 70% znajduje się w kościach, 30% w tkankach i płynach ustrojowych
· niedobór powoduje nadmierną pobudliwość, rozszerzenie naczyń krwionośnych, tężyczkę magnezową.
· dużo fosforu zawierają rośliny motylkowe, liście buraczane, ziarna zbóż
Sód (Na) - występuje w osoczu i tkankach surowicy krwi
· niedobór powoduje utratę apetytu i zahamowanie wzrostu
· źródło: chude mleko, buraki pastewne, słomy, trawy, sól kuchenna
Potas (K) - podstawowy składnik komórek
· niedobór powoduje utratę apetytu
· źródło: buraki pastewne, trawę
Chlor (Cl) - składnik komórek i płynów ustrojowych. Poprawia właściwości smakowe paszy, działa dietetycznie, pobudza wydzielanie śliny, wzmaga trawienie skrobi
· występuje w soli kuchennej
Siarka (S) - jest składnikiem zrogowaciałych części (włosy, rogi, wełna)
· niedobór - zaburzenia w przemianie materii
· źródło - siarczan amunowy lub sodowy
Mikroelementy:
Żelazo (Fe) - podstawowy składnik hemoglobiny krwi, największe zapotrzebowanie mają oseski (90% w mleku matki). Wyjątkiem jest trzoda chlewna, gdzie podawana jest w zastrzyku
· niedobór - anemia
Miedź (Cu) - pierwiastek potrzebny do tworzenia hemoglobiny. Bierze udział w budowie enzymów
· niedobór - hamowanie wzrostu, osłabienie układu kostnego
· źródła - ziarna zbóż, śruty poekstrakcyjne
Kobalt (Co) - składnik wit. B12 oraz składnik hemoglobiny
· niedobór - występuje u przeżuwaczy
Jod (J) - składnik hormonu tarczycy (tyroksyny), który reguluje przemianę materii
· niedobór - wzrost tarczycy (tzw wole)
· źródło - pasze pochodzenia zwierzęcego
Mangan (Mn) - pierwiastek niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozmnażania, uczynnia enzymy
Molibden (Mo) - niezbędny do wzrostu i rozwoju, występuje zazwyczaj w nadmiarze. Zawartość nie może przekraczać 10mg na 1kg suchej masy
Cynk (Zn) - niezbędny do wzrostu zwierząt. Zapotrzebowanie - 50mg/1kg suchej masy
Selen ...
zaba_mokotow