Bliziński-Pan Damazy treść.doc

JÓZEF BLIZIŃSKI

PAN DAMAZY

AKT I

·         Seweryn i Antoni rozmawiają o miłości Antoniego do panny Heleny- córki Damazego Żegoty. Antoni „wypomina” Sewerynowi nieuczciwy sposób traktowania Mańki (służącej). Antoni liczył na to, że ciotka- pani Żegocina oświadczy go panu Damazemu o rękę Heleny

·         Seweryn, gdy zostaje sam mówi sobie o Antonimà nie ma szacunku dla jego pracy na gospodarstwie, a sam nic nie robi, tylko liczy na majątek ciotki

·         Mańka przychodzi do pokoju, w którym jest Seweryn, nie pozwala się pocałować, choć on ją zapewnia o swojej miłości. Dziewczyna nieco drwi z jego kurateli

·         Antoni ostrzega pannę Mańkę przed słowami Seweryna, których nie powtórzyłby przy świadkach

·         Panie Żegocina i Tykalska mają do Antoniego pretensje, chłopak broni pamięci ojca, którą Żegocina nadweręża

·         Pani Żegocina chwali Seweryna kosztem Antoniego, gdyż Seweryn przypomina jej zmarłą siostrę- Amelię

·         Tykalska nazywa Seweryna „złym bratem” Antoniego

·         Rejent przychodzi do Żegociny w interesach

·         Rejent czyni aluzje co do tego, że pani Żegocina pewnie długo wdową nie zostanie. Rozmawiają też o majątku, który pozostawił jej mąż (jeśli nie spisano testamentu na przeżycie wszystko otrzymuje pan Damazy- brat zmarłego, a jej zostaje ¼ majątku)

·         Żegocina zwierza się Rejentowi, że Damazy nie pochwalał drugiego małżeństwa brata z młodszą kobietą

·         Po tym jak ojciec Antoniego i Seweryna uciekł za granicę bez możliwości powrotu, nieboszczyk Żegota zajął się Amelią i chłopcami: Antoniego posłał do szkół, Seweryna wzięli na wychowanie (po śmierci Amelii)

·         Rejent Bajdalski myśli o tym, żeby córkę Damzego i swojego syna- Genia postawić na ślubnym kobiercu, natomiast Żegocina chce wyswatać Seweryna z Heleną

·         Seweryn ma przyjąć gości na prośbę ciotki

·         Żegocina umawia się z Rejentem co do spadku po mężu

·         Antoni wychodzi po gości, Helena prawdopodobnie odwzajemnia uczucia Antoniego

·         Pan Damazy rozmawia z córką o zmarłym bracie i jego żonie- pani Żegocinie. Wypytuje dziewczynę o Antoniego, już wcześniej zauważył, że młodzi mają się ku sobi

·         Seweryn ma „zająć się” Heleną, choć wie, że Antoni ją kocha; odprowadza dziewczynę i jej ojca do pokojów

·         Żegocina wita się z goścmi, Damazy spotyka się z Rejentem

·         Seweryn spotyka się z Mańką; mówi, że dopiero teraz zrozumiał, że ją kocha i pyta, czy może liczyć na wzajemność

·         Oświadcza Mańce, że musi ożenić się z Heleną, ale ją uczyni panią i niczego jej nie zabraknie

·         Rejent był świadkiem końca sceny między Sewerynem a Mańką

·         Pisze list do syna- Genia, by ten przyjechał i starał się o rękę Heleny (Rejent ma nadzieję na część majątku)

AKT II

·         Pan Damazy ustala z Mańką stopień pokrewieństwa, każe nazywać się wujem, a Helenę siostrą

·         Helena zwierza się Mańce, że bardzo lubi Antoniego, przyznaje się, że Antoni się jej oświadczył, ale nie mówiła jeszcze ojcu

·         Helena przypuszcza, że stryjenka (pani Żegocina) chce jej małżeństwa z Sewerynem a ojciec daje jej do zrozumienia, że dzięki temu zapanuje zgoda w rodzinie (dziewczyna skołowaciała)

·         Mańka mówi jej, że Seweryn już kogoś kocha

·         Seweryn sili się na „bycie konkurentem”, ale źle się z tym czuje

·         Pojawia się Mańka i wybiera dla siebie różę z bukietu Heleny

·         Antoni rozmawia z Heleną

·         Pan Damazy zabiera córkę na rozmowę

·         Seweryn po raz kolejny wyznaje miłość Mańce, z miłości się dla niej poświęca (ma się żenić z Heleną), by stworzyć jej życie o jakim marzyła

·         Mańka wyrzuca mu, że on wstydzi się uczuć, które jej przysięga

·         Seweryn chce się ożenić z Heleną dla majątku, a potem się rozwieść

·         Mańka chce powiedzieć wszystko Żegocinie

·         Tykalska widzi tę scenę- możliwe, że coś podejrzewa

·         Rejent przy Tykalskiej zestawia Mańkę z Sewerynem

·         Tykalska mówi w sekrecie Rejentowi, że Mańka i Seweryn mają romans

·         Tykalska chce dopomóc tej miłości- to, co miała dać od siebie Antoniemu podzieli na dwoje, jeśli Żegocina nie da nic Sewerynowi z majątku swego męża

·         Rejent ma pomóc Żegocinie w swataniu Seweryna i Heleny

·         Seweryn wymawia się od wspólnego jedzenia z gośćmi, Antoni chętnie go zastępuje

·         Żegocina chce wysłać Mańkę, ale Tykalska sama idzie sprawdzić, co jest siostrzeńcowi

·         Żegocina dostrzega, że Antoni coś czuje do Heleny

·         Mańka i Antoni rozmawiają o miłości- Antoni mówi, że Seweryn jej nie kocha i Heleny też nie

·         Eugeniusz Bajdalski (Genio) przyjeżdża do domu Żegociny, spotyka Antoniego i Mańkę (od samego początku Mańka mu się spodobała)

·         Genio nieco kpi z pracy w gospodarstwie Antoniego, sam mieszka w Warszawie

·         Rejent rozmawia z synem

·         Genio oświadcza, że Mańka mu się spodobała i inna (tzn. Helena) go już nie interesuje, nie przeszkadza mu, że Mańka biedna. Ojciec drwi z jego pozytywistycznego podejścia

AKT III

·         Helena sugeruje Sewerynowi, że jego serce zajęte i choć wolą ich opiekunów jest ich połączyć, to trzeba mieć na uwadze serce (uczucia)

·         Rejent zabiera Seweryna

·         Helena odegrała się na Sewerynie za Mańkę- nazywa go „komediantem przebrzydłym”

·         Damazy rozmawia z córką o małżeństwie- Helena przyznaje, że kocha Antoniego

·         Rejent w zaufaniu mówi Damazemu o romansie Seweryna i Mańki

·         Damazy chce zabrać dziewczynę ze sobą, jeśli jego brat nic dla niej nie zostawił (posagu), bo Mańka jest jego krewną

·         Rejent jest zadowolony z tego, co udało mu się osiągnąć w rozmowie z Damazym

·         Rozmowie Manki i Genia przysłuchuje się Rejent. Chłopak chyba chce zarazić Mańkę pozytywistycznymi ideałami

·         Genio rozmawia z ojcem, który robi mu wyrzuty, że nie interesuje się Heleną, tylko Mańką

·         Genio wie, że Helena i Antoni się zaręczyli i o tym, że Seweryn tak nikczemnie obszedł się z Mańką

·         Rejent nie rozumie zachowania syna

·         Helena każe Antoniemu zaprzęgać konie i prosi, by ją wywiózł z ojcem z domu ciotki

·         Damazy kłóci się z Żegociną o testament

·         Żegocina każe iść precz Mańce- Damazy musiał wspomnieć jej o romansie Seweryna i Mańki; Seweryn milczy

·         Genio staje w obroni Mańki, gardzi Sewerynem

·         Żegocina prosi Rejenta o pomoc, ten nabiera do tego ochoty, gdyż wdowa przypomina mu jego zaloty (jemu jest to na rękę)

AKT IV

·         Antoni, Helena i Mańka czekają na Damazego- mają wyjechać do Żegociny

·         Rejent rozmawia z Damazym, dlatego się spóźnia

·         Genio przyznaje się szkolnemu koledze- Antoniemu, że kocha Mańkę

·         Antoni obiecuje zbadać grunt dla Genia

·         Genio odjeżdża

·         Helena i Mańka rozmawiają o swoich miłościach

·         Tykalska zabiera dziewczęta

·         Rejent mówi Damazemu, że Żegocina chce dać 50 tys. złotych Helenie jako wyposażenie, niby wola jej męża-nieboszczyka- brata Damazego

·         Damazy przyjmuje to, bo ma to otrzymać Helena

·         Rejent domaga się pokwitowania

·         Damazy chce też sumy dla Mańki, grozi prawnikami

·         Tykalska mówi Damazemu, że tuż przed śmiercią jego brat zrobił zapis i dał jej

·         Dla Tykalskiej- 8 tys. Srebrnych rubli, Damazy ma otrzymać cały majątek, ale ma się opiekować Żegociną

·         Damazy mówi Żegocinie o testamencie, ona nie chce nawet ¼ majątku, robi Damazego bezdusznym potworem, wychodzi oparta na Sewerynie

·         Damazy oddaje ½ majątku Żegocinie, ½ Antoniemu, który ożeni się z Heleną, ale z tego mają wyposażyć Mańkę

·         Antoni ma o woli Damazego powiedzieć Żegocinie, inaczej nie dostanie Heleny

·         Seweryn dowiedziawszy się o majątku, jaki dostanie Helena, chce do niej wrócić, ale dziewczyna go odprawia

·         Żegocina nie chce wyjść za Rejenta, choć niemal mu to obiecała

·         Między nią a Damazym dochodzi do zgody

·         Rejent, licząc na małżeństwo Genia i Mańki troszczy się o majątek, który ma ona dostać. Niby robi to z serca, czego gratuluje mu Damazy

GRUBE RYBY”

komedia Michała Bałuckiego

     Scenografia podobna jak w utworze „Dom otwarty” tegoż samego autora : miejsce do gry w karty, fortepian.

PLAN WYDARZEŃ:

1.Państwo Ciaputkiewiczowie ( Onufry i Dorota ) otrzymują telegraf. Jest to zapowiedź wizyty ich ukochanej wnuczki Wandy, z którą się już dawno nie widzieli ( mieszka na pensji ). Radość domowników.

2.Zaczynają się przygotowania do przybycia Wandy.

3.Spotkanie Wistowskiego ( po 50-tce, kawaler ) i Pagatowicza ( 55 lat, radca sądu, kawaler, chorowity, ) w domu Onufrego – często byli tu gośćmi ( grali w karty ). Wistowski dowiedziawszy się, iż do domu Onufrego przybywa jego młoda wnuczka ( panna ) mówi, że dopóki ona nie wyjedzie  - on nie zamierza tu przychodzić.

4.Wykład Wistowskiego na temat „grubych ryb”: są to nieżonaci mężczyźni z dużym majątkiem, ze świetną pozycją – tzw. dobra partia. Wistowski mówi o tym, że chce pozostać niezależny, w obecności panien czuje się zagrożony ( twierdzi, że każda chce się za niego wydać bo jest dobrą partią ).

1.Przyjazd Wandy i Heleny Burczyńskiej ( Onufry to jej ojciec chrzestny ).

2.Onufry zachwala swoją wnuczkę, tzw. „zachwalanie towaru” przed starymi kawalerami.

3.Wspólne tańce: ( walc ): Helena z Pagatowiczem, Wanda z Wistowskim – na razie wszystko wygląda tak, jakby panny podrywały tych starych kawalerów ( sytuacja wyjaśni się później ).

4.Za namową Heleny Pagatowicz odkłada swój wyjazd do Wiednia ( ten myśli, że ta jest w nim zakochana ).

5.Wanda przyznaje przed samą sobą, że kocha nauczyciela muzyki z pensji – Henryka ( bratanka Wistowskiego ).

6. Przyjazd ojca Heleny – pana Burczyńskiego ( ciągle mówi, że wszystko kosztuje, że nie ma już na nic pieniędzy ).

7.Odwiedziny Henryka – wyznaje miłość Wandzie.Wanda przyznaje, że była miła dla Wistowskiego, ale tylko dlatego, aby on zaakceptował ją jako przyszłą żonę Henryka ( Wistowski myślał, że to zaloty ).

8.Onufry zachęca Pagatowicza, aby zaczął się bardziej interesować Heleną. Małżeństwo byłoby najlepszym lekarstwem na jego dolegliwości, odmłodniałby przy młodszej żonie. Nabrałby chęci do życia po ślubie.

1.Helena prosiła Pagatowicza, żeby nie wyjeżdżał do czasu, aż ona nie wyprosi od ojca pieniędzy na jedwabną suknię, którą Pagatowicz maiłby jej kupić we Wiedniu. ( Pagatowicz myślał, że ona nie chciała, żeby wyjeżdzał bo się w nim kocha – zaszło nieporozumienie ).

2.Kłotnia Pagatowicza z ojcem Heleny, który wykrzykuje, że się “nie zgadza”- chodzi mu o jedwabną suknię dla Heleny; Pagatowicz myśli, że to niezgoda na jego małżeństwo z panienką ( komiczna sytuacja ) - obaj mówią o czym innym.

3.Pagatowicz jest zdecydowany na ślub z Heleną. Mówi Wistowskiemu, że Wanda ma już narzeczonego. Ten w to nie wierzy. Uważa, że ty zwykła “panieńska sztuczka”  - pokazuje się konkurenta, aby wzbudzić zazdrość. Wistowski jest bardzo pewny siebie.

4. Wistowski mówi o swych zamiarach wobec Wandy jej dziadkowi – Onufremu. Onufrego bardzo to cieszy – w końcu Wistowski to gruba ryba.

5.Wszystko się wyjaśnia. Wanda zostaje narzeczoną Henryka. Pagatowicz dowiaduje się , że  w całej jego sytuacji z Heleną chodziło o suknię jedwabną.

„ICH CZWORO”

tragedia ludzi głupich w trzech aktach

wieczór wigilijny

pokój: „umeblowanie nawet dostatnie, ale głupie, bez cechy indywidualnej”

Żona:

młoda, twarz bez wyrazu, wiecznie nadąsana i ironiczna, pełna trywialności, uosobiona głupota

wierzy w zabobony, jest przesądna: przy stole siedzi nieparzysta liczba osób – w tym roku, któraś z tej 3 osób umrze

ciągle czepia się o coś męża

żałuje, że wyszła za niego za mąż

ma romas z Fedyckim: przy nim czuje się wswobodnie, nie musi się krępować

zła matka, nie umie zająć się swoim dzieckiem

      Mąż:

zgarbiony, roztargniony, myślami zupełnie gdzie indziej, głupi życiowo i uczuciowo

skończył filozofię

wg Żony jest niezaradny życiowo; tuman

Dziecko:

dziewczynka 10 lat, nieśmiała, „jeszcze nic”  ( nie „przejawia” jeszcze głupoty, jeszcze w to nie wpadła ), „usta opuszczone jak u kogoś, kto cierpi”

bezradne, bezbronne, wykorzystywane ( matka, aby ukryć swoje spotkanie z Fedyckim bierze ją ze sobą, zostawia w dorożce za rogiem domu Fedyckiego )

Fedycki:

młody, głupi

lubi Męża

bierze wszystko na raty

wynajmuje pokój u Wdody

uwodzi kobiety ( od jakiegoś czasu zwodzi Wdowę, iż zostawi dla niej Żonę )

Bohaterowie jako małżeństwo:

żyją ze sobą jak pies z kotem

kłótnie są na porządku dziennym

„Dom otwarty”   (komedia w 3 aktach)

Michał Bałucki

AKT  1

1.Kamila i Adolf grają na pianinie. On się do niej zaleca. Telesfor i Władysław grają w szachy. Domatorzy.

2.Przybycie Pulcherii. Mówi, ze nie widać ich ani w kościele, ani w teatrze, ani na spacerach. Proponuje urządzić u nich w domu bal ( wieczór tańcujący ).

3.Władysław ( mąż Janiny ) twierdzi, że mają zbyt mało znajomych.

4.Pulcheria sugeruje, że powinni prowadzić dom otwarty.

5.Kamila jest bardzo podekscytowana.

6.Sporządzanie listy gości.

7.Przybycie Fikalskiego – organizator, aranżer imprez; trzeba zmienić salę jadalną w balową; ma zaprosić kawalerów

8.Przybycie Wicherkowskiego – męża Pulcherii; chce być dla niej „aniołem stróżem”; ciągle jej pilnuje, nie ma zaufania do młodych kawalerów

9.Wicherkowski ostrzega przed „domem otwartym”; chodzi o kawalerów, którzy zalecają się do jego żony. Uważa, że kawalerstwo należy opodatkować.

AKT 2

1.Zdenerwowany Telesfor: młodzi mężczyźni traktują go jak kelnera ( a przecież to on jest gospodarzem, wszyscy schlebiają Fikalskiemu ); nie ma z kim grać w karty – np. Wicherkowski ciągle pilnuje żony i nie może skupić się na grze

2.Po pewnym czasie domownicy mają serdecznie dość gości: np. Janina ( żona Władysława ) ma dość zabawiania panien; właściciel  kamienicy zwraca uwagę, że jest za duży hałas; Kamila – zawiedziona, bo nikt z nią nie tańczy, Adolf tańczy z innymi

AKT 3:

1.Wielkie sprzątanie po balu. Dużo potłuczonych rzeczy ( lustro ), zginęły srebrne łyżeczki.

2.Plotki rozsiewane przez Ciuciumkiewiczową ( była na balu z 4 brzydkimi córkami – nie garnęli się do nich kawalerowie ) - kobieta się mści: rozpowiada, że bal był nieudany, jedzenie nieświeże, tani szampan.

3.Fujarkiewiczowi zamieniono kalosze i kapelusz.

4.Domownicy chcą spokoju. Żadnych wizyt. Franciszek ( służący ) odkręca dzwonek od drzwi. Ich dom znowu jest „zamknięty”. Będą go „otwierać” tylko dla przyjaciół.

5.Scena końcowa: Kamila i Adolf grają na pianinie. Telesfor i Władysław grają w szachy. Wszystko wróciło do normy.

akcja: Kraków