inteligentny budynek - Rolety_FE3.pdf - EIB KNX - kosa_2

PORADY

Sterowanie żaluzjami, roletami i markizami – standard KNX

Instalacje

część

III

W poprzednim numerze „Fachowego Elektryka” przedsta-

wione zostały wybrane możliwości wykorzystania technologii

KNX/EIB do sterowania oświetleniem na przykładzie piętro-

wego domu mieszkalnego. Czas na omówienie wykorzystania

technologii KNX/EIB do sterowania zaciemnieniem budynku,

czyli żaluzjami, roletami oraz markizami.

Do opisu wybranych możliwości

sterowania kolejnym systemem

domowym w ramach jednej i tej

samej technologii magistralnej

posłużymy się tą samą strukturą

budynku, jaka została przedsta-

wiona w poprzednim numerze

Fachowego Elektryka .

w całym domu różnymi urzą-

dzeniami zaciemniającymi wnę-

trza. Czujka ruchu (omówiona

w poprzednim artykule) może

zostać umieszczona w ramce

dwukrotnej obok wyświetlacza

informacyjnego (fot. 1) wyposa-

żonego w cztery przyciski: dwa

z nich służą do przechodzenia

góra – dół pomiędzy widoczny-

mi liniami tekstowymi wyświe-

tlacza, a dwa następne do wy-

konania określonej czynności

podświetlonej przez przyciski

do przewijania. Wyświetlacz ten

Hol wejściowy

Hol wejściowy to miejsce, któ-

re może posłużyć do realizacji

funkcji sterowania centralnego

dla różnych systemów domo-

wych, w tym zainstalowanymi

Usytuowanie domu i jego pomieszczeń może

mieć istotny wpływ na decyzję inwestora, co

do wyboru rodzaju i miejsca montażu systemu

zaciemnienia.

Fot. 1. Wyświetlacz informacyjny

fot. Merten

12 Fachowy Elektryk

FIRMA

sterujące

PORADY

Fot. 2. Stacja pogodowa, fot. „Inteligentny Budynek”

realizuje zarówno funkcje typo-

wo informacyjne – wyświetla-

nie aktualnej daty i godziny, jak

również informacyjno-sterujące

– pokazuje obecny stan danego

obwodu oświetleniowego (czy

światło jest zapalone czy nie,

jaki jest jego poziom natężenia)

oraz pozwala na jednoczesną

zmianę tego stanu. W przypad-

ku wykorzystania wyświetlacza

do sterowania zainstalowanymi

w domu żaluzjami, roletami czy

markizami możemy, podobnie

jak przy sterowaniu oświetle-

niem, bez wizyty w danym po-

mieszczeniu sprawdzić, która

żaluzja czy roleta i w jakim za-

kresie jest opuszczona/podnie-

siona oraz np. przy czasowym

wyjściu z domu jedną funkcją

wyświetlacza opuścić je wszyst-

kie razem przy jednoczesnym

wyłączeniu całego oświetlenia

wewnątrz budynku.

ne z podłączeniem żaluzji do

instalacji magistralnej oraz

zaprogramowaniem funkcji

przycisku w salonie wykonuje

instalator KNX/EIB. W salo-

nie zainstalowany jest przycisk

ośmioklawiszowy wielofunk-

cyjny z regulatorem tempe-

ratury i wyświetlaczem. Jeśli

przyjmiemy, że do sterowania

oświetleniem wykorzystane zo-

stały cztery klawisze (w tym je-

den ze sceną świetlną o nazwie

Telewizja), to do obsługi żaluzji

Salon

Przyjmijmy, że salon posiada

sześć okien i jedne drzwi pro-

wadzące na taras, które chcemy

wyposażyć w wewnętrzne żalu-

zje przeciwsłoneczne.

Dla celów poznawczych zasto-

sowania technologii KNX/EIB

do sterowania zaciemnieniem

budynku, w artykule przyjęto,

że pokoje wyposażone są w ta-

ki system z różnymi typami

urządzeń. Każde z okien oraz

drzwi balkonowe wymagają

montażu żaluzji. Jest to jedyna

czynność, jaką może wykonać

irma dostarczająca żaluzje.

Pozostałe czynności związa-

Dodatkowo instalacja magistralna KNX/EIB

może być wyposażona w zewnętrzną stację

pogodową zawierającą czujnik pomiaru siły

wiatru, natężenia oświetlenia, temperatury,

wilgotności oraz mgły (fot. 2). Dzięki temu

wiejący przez określony czas zbyt silny wiatr

może spowodować automatyczne zwinięcie

się markizy lub nie pozwoli na jej rozwinię-

cie, przez co ona sama nie ulegnie zniszczeniu

i nie uszkodzi np. elewacji budynku.

Fachowy Elektryk

FIRMA

PORADY

Fot. 3. Przycisk wielofunkcyjny ośmioklawiszowy, fot. Merten

miotami i gotówką. Załóżmy,

że oprócz żaluzji wewnętrz-

nej w gabinecie zainstalowa-

no również zewnętrzną roletę

antywłamaniową. Przycisk

umieszczony w gabinecie, ste-

rujący obecnie oświetleniem

ma do wykorzystania dwa

wolne klawisze. Jeden z nich

może realizować funkcję pod-

noszenia rolety zewnętrznej

i opuszczania żaluzji we-

wnętrznej z ustawieniem od-

powiedniego kąta nachylenia

lamelek, a drugi opuszczania

rolety zewnętrznej z przekrę-

ceniem lamelek w pozycję za-

mkniętą dla żaluzji wewnętrz-

nej. Oczywiście w domu lub

w gabinecie może znajdować

się dodatkowy przycisk dla

podnoszenia i opuszczania ża-

luzji wewnętrznej.

Kuchnia i jadalnia

W kuchni i jadalni sterowanie

odbywać się może podobnie jak

w salonie. W gestii inwestora

pozostaje wybór żaluzji bądź

rolet. Jeżeli jednak wyjdzie się

z założenia, że kuchnia i ja-

dalnia są miejscem porannych

rodzinnych posiłków, a wła-

ściciele nie chcą być w jakiś

sposób podglądani przez oso-

by trzecie przez nieosłoniętą

szybę, to żaluzje wydają się

być najlepszym rozwiązaniem

– codziennie rano można mieć

opuszczone żaluzje, a lamelki

otwarte, natomiast wieczorem

lamelki zamknięte. Funkcje te

można zrealizować na dwóch

niezależnych klawiszach przy-

cisku (fot. 3) umieszczonego

w kuchni bądź w oparciu o ze-

wnętrzny czujnik z pomiarem

możemy wykorzystać pozosta-

łe cztery. Wywołanie zmodyi-

kowanej sceny świetlnej Tele-

wizja spowoduje, że – oprócz

zmian ustawień w obwodach

oświetleniowych adekwatnych

do nastroju do oglądania tele-

wizji – zostaną opuszczone ża-

luzje. Załóżmy, że wszystkimi

żaluzjami będziemy sterowali

razem a nie oddzielnie, choć

to oczywiście zależy od zale-

ceń inwestora. Podobnie jak

w przypadku oświetlenia do

sterowania żaluzjami możemy

wykorzystać parę klawiszy lub

tylko jeden z nich. Dłuższe na-

ciśnięcie lewego klawisza spo-

woduje podniesienie żaluzji,

a prawego – ich opuszczenie.

Ponowne naciśnięcie jednego

z klawiszy podczas ruchu spo-

woduje zatrzymanie napędu.

Krótkie naciśnięcia lewego

i prawego klawisza spowodu-

je obrót listków żaluzji tzw.

lamelek, ograniczając, przy

opuszczonej żaluzji, przenika-

nie do pomieszczenia światła

naturalnego. Funkcję opisaną

powyżej z obrotem lamelek

można zrealizować również na

jednym klawiszu – rozróżnie-

niem dla wykonania przeciwnej

czynności jest wtedy czynność

wykonana poprzednio. Mając

do dyspozycji cztery klawi-

sze, na dwóch z nich można

zrealizować podwójne funkcje

podnoszenia i opuszczania jed-

nocześnie wszystkich żaluzji

(ta opcja jest o tyle wygodna,

że unikamy pomyłki związanej

z ostatnio wykonaną funkcją

w porównaniu do funkcji na

klawiszu pojedynczym – każdy

z klawiszy realizuje ruch tylko

w jedną stronę), a na dwóch

kolejnych funkcje pojedyncze.

Jedną z takich funkcji może

być funkcja opuszczania żaluzji

i ustawienia prostopadłego la-

melek zapewniającego dopływ

światła z zewnątrz. Czwarty

klawisz może zostać wykorzy-

stany do sterowania opuszcza-

niem i podnoszeniem markizy

wychodzącej na taras.

Przedstawione wybrane możliwości

wykorzystania technologii KNX/EIB do

sterowania zaciemnieniem budynku

są drugim po sterowaniu oświetleniem

argumentem przemawiającym za za-

stosowaniem instalacji magistralnej

do budynku mieszkalnego. Inwestor,

oprócz swobodnego wyboru rodzaju

zaciemnienia do pomieszczeń, w któ-

rych zastosowanie takiego systemu

ma dla niego znaczenie ekonomiczne

i praktyczne, ma możliwość tworzenia

funkcji obsługiwanych ręcznie i wyko-

nywanych automatycznie przez insta-

lację w zależności od warunków panu-

jących na zewnątrz. Daje mu to komfort

obsługi oraz może być wykorzystane

do zaplanowania funkcji inteligentne-

go sterowania ogrzewaniem oraz sy-

mulacji obecności, które to funkcje zo-

staną opisane w następnym numerze.

Gabinet

Gabinet jest miejscem, w któ-

rym oprócz drogiego sprzętu

komputerowego może znajdo-

wać się również szafa z waż-

nymi dokumentami irmy oraz

sejf z wartościowymi przed-

14 Fachowy Elektryk

FIRMA

PORADY

Fot. 4. Karnisz elektryczny, fot. „Inteligentny Budynek”

natężenia oświetlenia stworzyć w in-

stalacji funkcje automatyczne – samo-

czynne sterowanie położeniem żaluzji

i lamelek w zależności od poziomu na-

tężenia światła naturalnego.

niem, ma dwa wolne klawisze, z których

jeden będzie podnosił żaluzj, a drugi

będzie je opuszczał, oczywiście zapew-

niona będzie regulacja kąta nastawienia

lamelek żaluzji. Funkcje te w zupełno-

ści wystarczą do obsługi żaluzji przez

dzieci, sama zaś instalacja magistralna

pozwala w przyszłości na zmianę usta-

wień i funkcji samych klawiszy.

Pomieszczenie

gospodarcze

Pomieszczenie gospodarcze jest miej-

scem „ślepym”, często znajdującym się

w piwnicy, to znaczy nieposiadającym

okien. Jak już przyjęto w poprzednim

artykule, w pomieszczeniu tym znajdu-

je się elektryczna skrzynka rozdzielcza,

w której zainstalowane są urządzenia

wykonawcze KNX/EIB – realizujące

polecenia otrzymane od przycisków

– w tym również urządzenia do sterowa-

nia żaluzjami, roletami i markizami.

Sypialnia

z garderobą

na piętrze

W porównaniu ze sposobem zaciemnie-

nia pokoi mieszkalnych, gdzie przeby-

wa się częściej, lepszym rozwiązaniem

od zastosowania żaluzji będzie dla sy-

pialni zaciemnienie oparte na zasłonach

sterowanych elektrycznym karniszem

(fot. 4). Zasłony ograniczają dostęp

światła naturalnego, przez co zacho-

wany może być komfort wypoczynku.

Funkcje zasuwania i rozsuwania za-

słon mogą być wykonywane ręcznie

– poprzez jeden lub dwa wolne klawisze

przycisku umieszczonego w sypialni

lub automatycznie – w zależności od

poziomu oświetlenia zewnętrznego rano

rozsuną się samoczynnie, a wieczorem

zasuną. Funkcje te mogą również zostać

wywołane bezprzewodowo, bez potrze-

by wstawania z łóżka, przy zastosowa-

niu pilota na podczerwień.

Łazienki i toalety

W przypadku łazienek i toalet sytuacja

może wyglądać podobnie jak dla holu

wejściowego. Jeśli w pomieszczeniach

tych występują okna, to są one zazwy-

czaj małe i wyposażone w zasłonki,

dlatego też zastosowanie sterowania

i samo wykonanie małogabarytowych

żaluzji czy rolet wydaje się być mało

ekonomiczne.

Pokoje mieszkalne

na piętrze

Jeżeli przyjmiemy, że każdy z pokoi

ma podobne przeznaczenie, tzn. każde

dziecko ma swój własny pokój, to bez

wzięcia pod uwagę lokalizacji w każ-

dym z nich można zastosować to samo

rozwiązanie zaciemnienia wnętrza. Każ-

dy z przycisków, który wykorzystywany

był do tej pory do sterowania oświetle-

Grzegorz Stępniewski

„Inteligentny Budynek”

E-mail: grzegorz@inteligentny-budynek.eu

tel. (022) 35 36 049

Ireneusz Rzeczkowski

Merten Polska Sp. z o.o.

Fachowy Elektryk

FIRMA

inteligentny budynek - Rolety_FE3.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: