Wersja A
1. Pobrane tkanki utrwalamy po to, aby zapobiec procesom gnicia i autolizy, tj. samostrawienia obumierających komórek. Najczestrzym stosowanym autrwalaczem chemicznym jest formalnia i etanol. Materiał chemiczny utrwalamy przed skrojeniem.
Dobry utrwalacz dla wycinków prostych – jeden utrwalacz, dla wycinkow trudnych, wiele utrwalaczy, np. AFA – kw. Octowy; formalina, al. Etylowy. Dobry utrwalacz powinien dzialać szybko, np. kwas octowy.
2. Fragmenty utrwalonych tkanek są zbyt kruche, aby można je było kroić na bezpośrednie skrawki. Dlatego należy nadać im odpowiednią konsystencję przez zatopienie w parafinie (mikroskopia świetlna) lub żywicy epoksydowej (mikroskopia elektronowa). Tkanki przed zatopieniem należy odwodnić w etanolu o zwiększających się stężeniach. Po zatopieniu formuje się specjalne bloczki, które kroi się pod mikrotomem. Ze skrawków parafinowych usówa się parafinę. W mikroskopie swietlnym skrawki powinny być cienkie, 10 mikrom. Można uzwyac także polcienkich skrawkow o grubosci od 0.5 do 1 mikrom. Pod transmisyjnym mikroskopem eletkronowym nie mogą one przekraczac 0,1 mikrometra.
3. 46, XY
4. Z jednej chromatydy: Anafaza i telofaza
5. Błona komorkowa: Na ogol blona komorkowa jest nieco grubsza niż blona srodkomorkowa. Blona komorkowa sklada się z dwuwartswy lipidowej, w sklad ktorej wchodzi warstwa zewnetrzna E, i warstwa wewnetrzna P oraz bialek. W sklad blon wchodza fosfolipidy, cholesterol i glikolipidy. Role blonowych receptorow mogą odgrywac bialka transblonowe, ich konce znajduja si epo wewnetrznej jak i zewnetrznej stronie blony. Konce zewentrzne lacza się z oligosacharydami wytwarzajac glikoproteiny. Wspolnie z bialkami zaadsorbowanymi i sacharydami tworza warstwe zewnetrzna na powierzchni komorki, zwana glikokaliksem.
6.
7. Aparat ruuchowy rzeski jest polozony w jej czesci srodkowej. Aksonema jest zbudowana z 9 par czesciowo polaczonych z soba mikrotubuli, które się ukladaja promieniscie, tworzac walec. W srodku znajduja się jeszcze 2 mikrotubule nie polaczone z soba. Obwodowe pary mikrotobuli sa z soba powiazane bialkiem – neksyna. Wzdluz par mikrotobuli znajduja się ramiona, zawierajace deneine.
8. Nablonek wielowartswiwy plaski – nablonek sklada się z kilku warstw komorek. Oddziela tkanke laczna od srodowiska zewnetrznego. Pokrywa zatem cala powierzchnie ciala, wysciela cala powierzchnie ciala, przelyk, odbyt; sklada się z 6 – 20 warstw komorek. Komorki wartswy powierzchniowej sa plaskie, glebsze warstwy skladaja się z komorek szesciennych, a warstwa podstwana z komorek walcowatych.
9. Melanofory – sa odmiana fibroblastow, zawieraja w cytoplazmie ziarenka brunatnego barwnika – melaniny. Melanina i ziarenka sa wytwarzane przez melanocyty, które je wytwarzaja. Do fibroblastow dostaja się przez endocytoze. Wystepuja w teczowce, w ciele rzeskowym, naczyniowce oka, i w brodawkach sutka.
Mastocyty – komorki tuczne, inaczej labrocyty; maja najczesciej ksztalt owalny, a ich cytoplazma wypelniona jest zasadochlonnymi ziarenkami. W jednej komorce może być ich do 1 tys. Jadra komoek tucznych sa okragle i leza zazwyczaj w srodku komorki. Komorki tuczne powstaja z komorek prekursorowych wywodzacych się ze szpiku kostnego: wyroznia się dwa rodzaje komorek tucznych: k.t. tkankowe, k.t. blony sluzowej; Ziarenka komorek tucznych zawiraja biologicznie czynne substancje.: heparyne, histamine, PAF, VIP, czynnik martwicy nowotworow; Zalicze się je dokomorek rozprowadzajacych sowje produkty parakrynowo.
10.
11. Osteon jest podstawowym skladnikiem strukturalnym i czynnosciowym tkanki kostnej zbitej. Jest to uklad 4-20 blaszek kostnych podobnych do rurek, które leza jedne w drugich. Blaszki te nosza nazwe blaszek systemowych. W srodku osteonu znajduje się kanal Haversa, najczesciej zawieracjacy naczynia krwionosne i nerw. Naczynia krwionosne lacza się za pomoca bocznych odgalezien, które biegna w poprzek kosci zbitej, tzw. kanaly Volkmana.
12. Peczek naczyniowo komorkowy: przez otwory w mankiecie kostnym przedostaja się peczki tkanki mezenchematycznej z ochrzestnej, w których sa komorki macierzyste oraz wlosowate naczynia krwionosne. Peczek naczy-krwionosny przenika do srodkowych czesci modelu chrzestnego. Jednoczesnie pojawiaja się tutaj makrofagi – chondroklasty.
13.
14. Wlokna miesniowe szkieletowe i sercowe – porownanie:
Tkanka miesniowa p.p szkieletowa
Tkanka miesniowa p.p sercowa
Komorki dlugie, cylindryczne majace ksztalt paleczek – wlokna
Wydluzone komorki zwane kardiomiocytami
Komorka, czyli wlokno miesniowe jest wielojadrowe, jadra leza w obwodowej czesci sarkoplazmy pod sarkolema
Komorki powstaja z mioblastow zawiazka serca, przy czym z jednygo mioblastu powstaje jedna jednojadrowa komorka miesniowa lub dwa mioblasty fuzuja, wytwarzajac dwu jadrowa komorke
Komorka otoczona blaszka podstawna
Blaszka podstawna otacza poszczegolne komorki
Zalezna od woli
Automatyczne skurcze i rozkurcze niezalezne od naszej woli;
Kanaliki T znajduja się na pograniczy prazkow I oraz A; Wystepuja tutaj triady, kanalik T i dwa przylegajce do niego zbiorniki gladkiej siateczki sarkoplazmatycznej;
Kanaliki T znajduja się w poblizu granicznych prazkow Z, wytwarzaja diady – kanaliki T przeylegaja tylko do jednego zbiornika gladkiej siateczki sarkoplazmatycznej;
Miofibryle zbudowane z sarkomerow wykazuja charakterystyczne poprzeczne prazki
15. Wlokna nerwowe o srednicy powyzej 5 mikrom sa otoczone oslonka mielinowa, i sa nazywane wloknami rdzennymi. W osrodkowym ukladzie nerwowym oslonka mielinowa jest wytwarzana przez oligodendrocyty, a w obwodowym ukladzie nerwowym przez lemocyty. Neurolema otacza wlokna o najmniejszej srednicy od 0,5 do 3 mikrom, wystepujace w obwodowym ukladzie nerwowym. Neurolema otacza jedną lub wiele włókien nerwowych.
Wersja B
1. Pobieranie materialu, utrwalanie materialu, np. w alkoholu, odwodnienie w coraz to wiekszych stezeniach, np. etanolu, zatapianie w parafinie, nasycenie calej objetosci, krojenie w mikrotomie, odparofinowywanie, nawodnienie, kolejno w coraz mniejszych stezeniach alkoholu, barwienie, odowdnienie, zamkniecie preparatu, analiza.
2. Szkielko podstawowe na dole jest grubsze, nie przepuszcza swiatla, promienie swietlne nie przedostaja się, ogniskowa uleglaby wtedy zmianie. Uniemozliwia to także uszkodzenie preparatu.
3.
4. Profaza i metafaza
5. Mitochondrium, jaderko
6. Egzocytoza, endocytoza, transcytoza i paczkowanie wystepuja w wiekszosci komorek z duza intensywnoscia. Procesy te sa dynamicznie zrownowazone, a blony ulegaja ciaglej recyrkulacji miedzy siateczka srodplazmatyczna, endosomami, lizosomami, aparatem Golgiego i blona komorkowa. Wraz z blonami mogą wnikac do wnetrza komorki receptory blonowe i inne skladniki. Recyrkulacja jest waznym sposobem transportu bialek i lipidow blon miedzy tymi strukturami. Recyrkulacja nie obejmuje mitochondriow i peroksysomow.
7. Polaczenia scisle –
8.
9. Tkanka laczna wlasciwa luzna: fibroblasty, histiocyty, komorki tuczne, plazmatyczne i naplywowe
Fibroblasty – wytwarzaja wlokna oraz proteoglikany istoty miedzykomorkowej tkanki lacznej; maja ksztalt wrzecioniowaty z kilkoma wypustkami. Maja jadro okragle bądź owalne; z wyraznym jaderkiem;
Histiocyty – makrofagi tkanki lacznej wlasciwej, powstaja w szpiku kostnym z monoblastow, nastepnie przechodza do krwi jako monocyty; Sa owalnymi komorkami, jadra owlane o ksztalcie nerki;
Komorki tuczne – mastocyty, labrocyty – ksztak owalny, cytoplazma wypelniona zasadochlonnymi ziarenkami. Jadra komorek tucznych sa okragle. Wywodza się ze szpiku kostnego. Wytwarzaja histamine, heparyne, czynnik martwicy nowotworow, VIP, PAF, także w ich blonach powstaje prostaglandyna i leukotrieny. Oddzialuja przejsciowo.
Komorki plazmatyczne – sa nazywane także plazmocytami. Maja najczesciej ksztalt owalny, szczególnie duzo ich wystepuje w tkance lacznej wlasciwej w poblizu miejsc narazonych na kontakt z antygenami, zwlaszcza bakteryjnymi; w przewodzie pokarmowym lub w czasie zapalen. Powstaja z limfocytow B jako wynik ich roznicowania. Glowna ich funckja – synteza glikoprotein, immunoglobulin, które w wiekszosci znajduja się w surowicy krwi.
Komorki naplywowe – sa stalymi skladnikami tkanki lacznej wlasciwej. Naleza do nich leukocyty: limfocyty i granulocyty obojetno, kwaso oraz zasadochlone. Leukocyty sa komorkami obronnymi organizmu i powstaja w szpiku kostnym. Granulocyty obojetnochlonne wystepuja szczególnie obficie w tkance lacznej, w stanach zapalnych, kiedy intensywnie fagocytuja. Granulocyty kwasochlonne sa szczególnie liczne w tkance lacznej, w alergii i chorobach pasozytniczych. Ich rola polega na fagocytozie oraz na wydzielaniu histaminazy i arylosulfatazy.
10. Ochrzestna – zbudowana jest z tkanki lacznej wlasciwej wloknistej. Pokryta nia jest chrzastka. Komorki chrzastki nazywane sa chondrocytamu. Nie wystepuje na miejscach pokrytych chrzastka stawowa i nasadowa. Syntetyzuje kolagen typu II, glikozaminoglikany i bialka, wydzielane nastepnie do istoty miedzykomorkowej jako proteoglikany.
11. a) Komorki chrzastki szklistej lezacej miedzy nasada a trzonem zawiazka kosci, tj. lezace w czesci przynasadowej, dziela sie intensywnie, powodujac wzrost zawiazka kosci na dlugosc.
b) Mankiet kostny jest wynikiem kosciotworzenia na podlozu tkanki mezenchymatycznej z ochrzestnej. Komorki chrzastki tej ulicy ulegaja przerostowi, degeneruja, a istota podstawowa czesciowo się rozklada, co powieksza jamki chrzestne.
12. Histiocyty – makrofagi tkanki lacznej wlasciwej, powstaja w szpiku kostnym z monoblastow, nastepnie przechodza do krwi jako monocyty; Sa owalnymi komorkami, jadra owlane o ksztalcie nerki;
Histiocyty i komorki plazmatyczne – sa komorkami tkanki lacznej. Komorki plazmatyczne maja zwiazek z limfocytami B, gdyz powstaja w wyniku ich roznicowania. Glowna ich funckja jest synteza immunoglobulin. Histiocyty maja zwiazek z monoblastami, gdyz z nich powstaja w szpiku kostnym, nastepnie przechodza do krwi jako monocyty. Pelnia funkcje makrofagow.
13. Triady – sa zwiazane z kanalikami T oraz ze zbiornikami gladkiej siateczki sarkoplazmatycznej. Tak nazywa się uklad zaw...
xyzgeo