8_w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie.pdf

DZIENNIK USTAW Z 2007 R. NR 86 POZ. 579

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ŚRODOWISKA

z dnia 20 kwietnia 2007 r.

w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich

usytuowanie 1)

(Dz. U. z dnia 16 maja 2007 r.)

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 i

Nr 170, poz. 1217) zarządza się, co następuje:

Dział I

Przepisy ogólne

§ 1. 1. Rozporządzenie określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich

usytuowanie, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz.

2019, z późn. zm. 2) ), a takŜe wymagań Polskich Norm.

2. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy budowie i przebudowie budowli hydrotechnicznych.

3. Wykaz Polskich Norm przywołanych w rozporządzeniu określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do budowli morskich i urządzeń melioracji wodnych szczegółowych.

§ 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) budowli hydrotechnicznej rozumie się przez to budowle wraz z urządzeniami i instalacjami technicznymi z nimi

związanymi, słuŜące gospodarce wodnej oraz kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu z nich, w tym: zapory

ziemne i betonowe, jazy, budowle upustowe z przelewami i spustami, przepusty wałowe i mnichy, śluzy Ŝeglugowe,

wały przeciwpowodziowe, siłownie i elektrownie wodne, ujęcia śródlądowych wód powierzchniowych, wyloty ścieków,

czasze zbiorników wodnych wraz ze zboczami i skarpami, pompownie, kanały, sztolnie, rurociągi hydrotechniczne,

syfony, lewary, akwedukty, budowle regulacyjne na rzekach i potokach, progi, grodze, nadpoziomowe zbiorniki

gromadzące substancje płynne i półpłynne, porty, baseny, zimowiska, pirsy, mola, pomosty, nabrzeŜa, bulwary,

pochylnie i falochrony na wodach śródlądowych, przepławki dla ryb;

2) budowli piętrzącej rozumie się przez to kaŜdą budowlę hydrotechniczną umoŜliwiającą stałe lub okresowe

piętrzenie wody oraz substancji płynnych lub półpłynnych ponad przyległy teren albo akwen;

3) urządzeniu upustowym rozumie się przez to samodzielną budowlę słuŜącą do przepuszczania spiętrzonej wody,

posiadającą przelewy i spusty;

4) wysokości piętrzenia rozumie się przez to róŜnicę rzędnej maksymalnego poziomu piętrzenia i rzędnej zwierciadła

wody dolnej, odpowiadającej przepływowi średniemu niskiemu; w przypadku prognozowanej erozji dna rzeki lub kanału

naleŜy uwzględnić równieŜ tę erozję; gdy budowla hydrotechniczna nie styka się z dolną wodą, przyjmuje się

odpowiednio najniŜszą rzędną bezpośrednio przyległego terenu naturalnego lub uformowanego sztucznie;

5) normalnym poziomie piętrzenia, zwanym dalej "NPP" rozumie się przez to najwyŜszy poziom zwierciadła wody w

normalnych warunkach uŜytkowania:

a) dla budowli piętrzących wodę okresowo przyjmuje się poziom wody przy przepływie miarodajnym,

b) dla budowli hydrotechnicznych znajdujących się w zasięgu cofki budowli piętrzącej przyjmuje się połoŜenie zwierciadła

wody wynikające z krzywej cofkowej tej budowli piętrzącej, ustalonej dla NPP zbiornika i średniego rocznego przepływu

wody;

6) maksymalnym poziomie piętrzenia, zwanym dalej "Max PP" rozumie się przez to najwyŜsze połoŜenie zwierciadła

spiętrzonej wody przy uwzględnieniu stałej rezerwy powodziowej; dla budowli piętrzącej niemającej pojemności

powodziowej Max PP równy jest NPP;

7) stałej rezerwie powodziowej rozumie się przez to pojemność zbiornika wodnego zawartą pomiędzy NPP i Max PP;

8) przepływie średnim niskim rozumie się przez to wartość średnią arytmetyczną obliczoną z minimalnych rocznych

przepływów w określonych latach;

9) maksymalnym przepływie budowlanym rozumie się przez to największy przepływ, który nie powoduje przelania

się przez koronę budowli hydrotechnicznych tymczasowych;

10) przepływie dozwolonym rozumie się przez to przepływ, który nie powoduje szkód powodziowych na terenach

poniŜej budowli hydrotechnicznej;

11) przepływie nienaruszalnym rozumie się przez to przepływ minimalny zapewniający utrzymanie Ŝycia

biologicznego w cieku;

12) przepływie miarodajnym, zwanym dalej "przepływem Q m " rozumie się przez to przepływ, o którym mowa w § 42

pkt 1 i na podstawie którego projektuje się budowle hydrotechniczne;

13) przepływie kontrolnym, zwanym dalej "przepływem Q k " rozumie się przez to przepływ, o którym mowa w § 42

pkt 2 i na podstawie którego sprawdza się bezpieczeństwo budowli w wyjątkowym układzie obciąŜeń;

14) podstawowym układzie obciąŜeń budowli piętrzącej rozumie się przez to obciąŜenia występujące przy pełnej

sprawności jej urządzeń i poziomie piętrzenia przy wezbraniu obliczeniowym o przepływie Q m ;

15) wyjątkowym układzie obciąŜeń budowli piętrzącej rozumie się przez to obciąŜenia mniej korzystne niŜ obciąŜenia

występujące w podstawowym układzie obciąŜeń budowli piętrzącej, w tym obciąŜenia:

a) przy przepływie Q k lub najwyŜszym obliczeniowym stanie wody (H m ), o którym mowa w § 42 pkt 3 i § 43,

b) dynamiczne powstałe w wyniku oddziaływań sejsmicznych lub parasejsmicznych,

c) spowodowane awarią budowli hydrotechnicznej, jej elementów lub niesprawnością drenaŜu,

d) wywołane nierównomiernym odkształceniem powierzchni na terenach górniczych, na obszarach występowania zjawisk

krasowych oraz zapadania gruntów lessowych,

e) dynamiczne wywołane ruchem pojazdów, kry i innych przedmiotów pływających,

f) spowodowane huraganowym wiatrem,

g) spowodowane nagłym obniŜeniem poziomu piętrzenia;

16) konstrukcji z betonu słabo zbrojonego rozumie się przez to konstrukcję, w której procent zbrojenia jest mniejszy

od minimalnego procentu zbrojenia określonego w Polskich Normach dotyczących projektowania konstrukcji

Ŝelbetowych, w zaleŜności od przyjętego schematu obliczeniowego konstrukcji;

17) substancjach płynnych lub półpłynnych rozumie się przez to substancje ciekłe, półciekłe i stałe zmieszane z

wodą, powstałe przy prowadzeniu działalności zakładów górniczych, elektrowni lub innych zakładów przemysłowych;

18) dopuszczalnych wartościach obserwowanych zjawisk rozumie się przez to wartości obserwowanych zjawisk,

mieszczących się w przedziale wartości prognozowanych, których przekroczenie wskazuje na konieczność pilnego

przeprowadzenia analizy przyczyn ich powstania;

19) granicznych wartościach obserwowanych zjawisk rozumie się przez to wartości obserwowanych zjawisk, których

przekroczenie grozi katastrofą budowlaną;

20) próbnym obciąŜeniu wodą rozumie się przez to obciąŜenie wodą powstałe podczas pierwszego piętrzenia

zbiornika lub budowli.

Dział II

Budowle hydrotechniczne

Rozdział 1

Ogólne warunki techniczne budowli hydrotechnicznych

§ 4. 1. Konstrukcje budowli hydrotechnicznych wykonuje się z wyrobów i materiałów posiadających aprobaty lub

zaświadczenia, potwierdzające ich jakość oraz zachowanie trwałości i cech uŜytkowych w ustalonym okresie

uŜytkowania.

2. Budowle hydrotechniczne i związane z nimi urządzenia powinny spełniać wymogi w zakresie ochrony

przeciwpoŜarowej.

3. Elementy budowli hydrotechnicznych mogące ulegać uszkodzeniu lub korozji zabezpiecza się przed tymi zagroŜeniami

i tak konstruuje, aby była moŜliwa ich konserwacja, naprawa lub wymiana.

§ 5. Budowle piętrzące słuŜące do magazynowania i transportowania wody oraz substancji płynnych lub półpłynnych

zabezpiecza się przed przepełnieniem przez wzniesienie koron oraz brzegów tych budowli na bezpieczną wysokość.

§ 6. Budowle, o których mowa w § 5, wyposaŜa się w urządzenia upustowe, to jest przelewy, spusty i sztolnie lub inne

urządzenia umoŜliwiające bezpieczne odprowadzenie nagromadzonych wód lub substancji płynnych lub półpłynnych.

§ 7. 1. Kanały w nasypach wyposaŜa się w bramy awaryjne.

2. Odstąpienie od budowy bramy awaryjnej jest moŜliwe w przypadku, gdy jest to uzasadnione względami technicznymi,

ekonomicznymi lub wymaganiami ochrony konserwatorskiej zabytków.

§ 8. 1. Ziemne budowle hydrotechniczne, w tym ich podłoŜe, powinny być stateczne w kaŜdych warunkach pracy, a w

szczególności w przyjętych w projekcie budowlanym warunkach obciąŜeń, w całości i elementach takich jak korpus,

skarpy, umocnienia, uszczelnienia, warstwy ochronne, drenaŜe.

2. Ziemne budowle piętrzące, takie jak zapory, wały przeciwpowodziowe, obwałowania kanałów i nadpoziomowych

zbiorników gromadzących substancje płynne lub półpłynne, wykonuje się z gruntów naturalnych lub antropogenicznych,

w których zawartość składników podlegających rozkładowi lub rozpuszczeniu w wodzie nie zagraŜa trwałości i

bezpieczeństwu zarówno w czasie budowy, jak i podczas uŜytkowania.

§ 9. Przecinanie ziemnych budowli piętrzących innymi budowlami jest moŜliwe wyłącznie w przypadku zastosowania

zabezpieczenia przed filtracją wzdłuŜ styków tych budowli z gruntem.

§ 10. Konstrukcje Ŝelbetowe i kamienne oraz wykonane z betonu słabo zbrojonego budowli hydrotechnicznych powinny

spełniać wymagane warunki dotyczące wytrzymałości, ustalonego zakresu odporności na powstanie rys oraz

wodoszczelności i mrozoodporności.

§ 11. PodłoŜe i przyczółki budowli piętrzącej zabezpiecza się przed ujemnymi skutkami filtracji, przebiciem

hydraulicznym, sufozją i wypieraniem gruntu, w szczególności przez stosowanie przesłon przeciwfiltracyjnych i drenaŜy.

§ 12. Budowle hydrotechniczne posadawia się na podłoŜu naturalnym lub wzmocnionym, które pod wpływem obciąŜeń

konstrukcją, wodą lub innymi czynnikami nie ulegnie zmianom zagraŜającym bezpieczeństwu budowli lub zakłócającym

ich uŜytkowanie.

§ 13. 1. Budowle hydrotechniczne i ich części przekazuje się do uŜytkowania po uzyskaniu pozytywnych wyników

próbnego obciąŜenia wodą, przy utrzymaniu NPP lub, jeśli to moŜliwe, Max PP.

2. Próbne obciąŜenia wodą przeprowadza się według określonego w projekcie budowlanym sposobu obciąŜenia oraz

zakresu niezbędnych obserwacji i pomiarów kontrolnych.

3. Wymóg próbnego obciąŜenia wodą nie dotyczy składowisk substancji płynnych i półpłynnych oraz budowli

przeciwpowodziowych.

4. Dla budowli hydrotechnicznych klasy I i II opracowuje się plan ewakuacji ludzi i mienia na wypadek zagroŜenia

katastrofą budowlaną.

§ 14. Budowla hydrotechniczna moŜe być dopuszczona do próbnego obciąŜenia wodą, o którym mowa w § 13, po

stwierdzeniu, Ŝe:

1) wszystkie urządzenia upustowe budowli hydrotechnicznej z zamknięciami i napędami gwarantują swobodne

manewrowanie;

2) zapewniony jest dojazd do budowli hydrotechnicznej oraz łączność telefoniczna i radiowa;

3) dokonano czynności, o których mowa w § 24 ust. 3;

4) zainstalowano i przekazano do uŜytku urządzenia kontrolnopomiarowe budowli hydrotechnicznej i przyległych

terenów;

5) przygotowano do zalania i odebrano technicznie teren zalewu;

6) skompletowano pełną dokumentację techniczną i powykonawczą, wraz z instrukcją uŜytkowania i instrukcją

próbnego obciąŜenia wodą.

Rozdział 2

Usytuowanie budowli hydrotechnicznych i ich oddziaływanie na środowisko

§ 15. Budowle hydrotechniczne powinny być usytuowane i projektowane tak, aby:

1) zapewniały zgodność z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo wymogami decyzji

o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

2) zapewniały optymalizację kryteriów gospodarczych, społecznych i ekologicznych;

3) ograniczały skutki ewentualnej awarii lub katastrofy budowlanej;

4) harmonizowały z istniejącym krajobrazem, przy uwzględnieniu regionalnych cech budownictwa oraz wymagań

wynikających z przepisów o ochronie zabytków;

5) uwzględniały warunki wynikające z badań geologicznoinŜynierskich oraz geotechnicznych;

6) zapewniały realizację warunków zawartych w pozwoleniu wodnoprawnym.

§ 16. Brzegom zbiorników wodnych oraz brzegom zabudowanych rzek i kanałów zapewnia się stateczność,

zabezpieczając je odpowiednio przed uszkodzeniem przez wodę lub inne czynniki.

§ 17. Zbocza i brzegi zbiorników wodnych oraz zabudowanych rzek i kanałów kształtuje się tak, aby umoŜliwiały

zwierzętom dostęp do wody; jeŜeli utrudnienia dostępu nie moŜna uniknąć, buduje się. odpowiednie dojścia do wody.

§ 18. Budowle piętrzące przegradzające rzekę wyposaŜa się w urządzenia zapewniające swobodne przedostawanie się

ryb przez przeszkodę, o ile jest to uzasadnione warunkami lokalnymi, a zbiorniki wodne kształtuje się tak, aby

pozostawić ostoje i tarliska dla ryb.

§ 19. Przygotowanie czaszy zbiornika wodnego przed spiętrzeniem powinno odpowiadać warunkom sanitarnym i

uŜytkowym oraz ochrony środowiska.

§ 20. Ukształtowanie zbiornika wodnego powinno ograniczać moŜliwość powstawania zatorów lodowych i śryŜowych

oraz zapewniać zminimalizowanie płycizn i odsłonięć dna w czasie eksploatacji.

§ 21. Zamulanie zbiorników wodnych powinno być ograniczone odpowiednią zabudową przeciwrumowiskową zlewni lub

zastosowaniem rozwiązań technicznych ograniczających dopływ ciał stałych; w projekcie budowlanym naleŜy

przewidzieć moŜliwość usuwania powstałych odkładów i sposób ich wykorzystania.

§ 22. 1. Dolne stanowisko budowli piętrzącej oraz związane z nim tereny i urządzenia zabezpiecza się przed erozją.

2. W dolnym stanowisku budowli piętrzącej lub elektrowni wodnej naleŜy przewidzieć stabilizację dna kanału

odpływowego lub rzeki przez budowę progu o stałym przelewie, budowę budowli piętrzącej połoŜonej poniŜej lub

odpowiednie umocnienie koryta:

1) na podłoŜu rozmywalnym gdy wysokość piętrzenia przekracza 2 m;

2) na podłoŜu nierozmywalnym gdy wysokość piętrzenia przekracza 10 m.

3. Dolne stanowisko budowli piętrzącej zasila się przepływem nie mniejszym od przepływu nienaruszalnego.

§ 23. Przepływ większy od dozwolonego dla dolnego stanowiska budowli piętrzącej i odcinka rzeki poniŜej nie powinien

przekraczać aktualnego prognozowanego dopływu do zbiornika; naleŜy określić obszary potencjalnego zagroŜenia

przepływami większymi od dozwolonego i przewidzieć sposoby ostrzegania mieszkańców tego obszaru przed

przewidywanym przekroczeniem wartości tego przepływu.

§ 24. 1. Dla kaŜdej budowli piętrzącej określa się wielkość przepływu nienaruszalnego i dozwolonego poniŜej budowli.

2. Dla budowli piętrzącej o wysokości piętrzenia przekraczającej 2,0 m lub tworzącej pojemność większą niŜ 0,2 mln m 3

wody określa się przebieg i zasięg fali wezbraniowej wywołanej zniszczeniem lub uszkodzeniem tej budowli.

3. Dla dolin i obszarów, na których fala wezbraniowa wywołana zniszczeniem lub uszkodzeniem budowli piętrzącej moŜe

spowodować zagroŜenie Ŝycia lub straty w środowisku, zabytkach oraz infrastrukturze technicznej, naleŜy:

1) zainstalować systemy ostrzegawcze sygnalizujące niebezpieczeństwo wtargnięcia fali wezbraniowej;

2) wykonać zabezpieczenia chroniące ludność, przemysł i zabytki;

3) wskazać drogi ewakuacyjne oraz opracować plany działań w razie katastrofy.

Rozdział 3

Podział budowli hydrotechnicznych

§ 25. 1. Budowle hydrotechniczne dzielą się na tymczasowe i stałe.

2. Do tymczasowych budowli hydrotechnicznych zalicza się:

1) budowle, które bez względu na okres ich uŜytkowania umoŜliwiają budowę, renowację lub naprawę budowli

hydrotechnicznych;

2) budowle hydrotechniczne, których przewidywany czas uŜytkowania nie przekracza 5 lat.

3. Do stałych budowli hydrotechnicznych zalicza się:

1) budowle hydrotechniczne główne, od stanu których zaleŜy osiągnięcie zamierzonych efektów technicznych i

gospodarczych, a których awaria, uszkodzenie lub okresowe wyłączenie mogą powodować ograniczenie skuteczności ich

działania lub zagroŜenie dla terenów i środowiska;

2) budowle hydrotechniczne drugorzędne, których awaria, uszkodzenie lub okresowe wyłączenie nie powodują ani

zagroŜenia bezpieczeństwa budowli hydrotechnicznej głównej lub ograniczenia skuteczności jej działania, ani zagroŜenia

dla terenów i środowiska.

§ 26. Stałe budowle hydrotechniczne zalicza się do jednej z czterech klas waŜności I, II, III, IV. NajwyŜszą klasą

waŜności jest klasa I.

§ 27. W zaleŜności od klasy budowli hydrotechnicznych róŜnicuje się warunki:

1) przepływów obliczeniowych;

2) współczynników przyjmowanych w obliczeniach statycznych;

3) bezpiecznych wzniesień koron budowli hydrotechnicznych, brzegów nad określonym połoŜeniem zwierciadła wody i

poziomami wtaczania się fal;

4) wyposaŜenia w urządzenia kontrolnopomiarowe;

5) zakresu wymaganych studiów przedprojektowych i projektowych, w tym badań modelowych;

6) wyposaŜenia budowli hydrotechnicznych w urządzenia upustowe.

§ 28. Klasy głównych budowli hydrotechnicznych określa się na podstawie wskaźników i informacji zawartych w

klasyfikacji głównych budowli hydrotechnicznych, stanowiącej załącznik nr 2 do rozporządzenia.

Dział III

Ocena stateczności budowli hydrotechnicznych

§ 29. Obliczanie stateczności i nośności budowli hydrotechnicznych wykonuje się według metod określonych w Polskich

Normach dotyczących tych obliczeń.

§ 30. Budowle hydrotechniczne Ŝelbetowe i kamienne oraz wykonane z betonu słabo zbrojonego posadowione na

podłoŜu nieskalnym powinny spełniać warunki bezpieczeństwa w zakresie:

1) przekroczenia obliczeniowego oporu granicznego podłoŜa gruntowego;

2) poślizgu po podłoŜu lub w podłoŜu;

3) przekroczenia dopuszczalnych wartości osiadań i róŜnicy osiadań oraz przechylenia;

4) przebicia hydraulicznego i sufozji gruntu podłoŜa i przyczółków;

5) nośności konstrukcji;

6) wystąpienia nadmiernych ciśnień w podstawie budowli hydrotechnicznej oraz w podłoŜu.

§ 31. Budowle piętrzące Ŝelbetowe i kamienne oraz wykonane z betonu słabo zbrojonego, posadowione na podłoŜu

skalnym sprawdza się w zakresie:

1) przekroczenia obliczeniowego oporu granicznego podłoŜa;

2) poślizgu po podłoŜu i w podłoŜu;

3) obrotu;

4) wystąpienia napręŜeń rozciągających od strony odwodnej, w poziomie posadowienia, a dla budowli

hydrotechnicznych wykonanych z betonu słabo zbrojonego i kamiennych równieŜ w przekrojach powyŜej poziomu

posadowienia;

5) wystąpienia nadmiernych ciśnień w podstawie budowli hydrotechnicznej oraz w podłoŜu;

6) przebić hydraulicznych w szczelinach podłoŜa skalnego i przyczółków;

7) nośności konstrukcji.

§ 32. Ziemne budowle piętrzące sprawdza się w zakresie:

1) stateczności skarp wraz z podłoŜem;

2) gradientów ciśnień filtracyjnych i moŜliwości przebicia lub sufozji;

3) chłonności, wydajności drenaŜy;

4) wartości osiadań korpusu i odkształceń podłoŜa budowli hydrotechnicznej;

5) niebezpieczeństwa wystąpienia poślizgu po podłoŜu i w podłoŜu;

6) niebezpieczeństwa wyparcia słabego gruntu spod budowli hydrotechnicznej.

§ 33. W przypadku występowania w podłoŜu i korpusie budowli piętrzącej gruntów piaszczystych lub pylastych w stanie

luźnym, naleŜy sprawdzić moŜliwość upłynnienia tych gruntów w wyniku działających obciąŜeń.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: