1.Scharakteryzuj typy rynku monopolistycznego.
Rynek monopolistyczny dzielimy na:
Monopol absolutny – występuje tam, gdzie istnieje niedostatek konkurencji i produkcja jest zdominowana przez jedną firmę. Może on przybrać formę monopolu naturalnego – występuje, gdy podaż jakiegoś produktu lub usługi jest świadomie ograniczona tylko do jednego przedsiębiorstwa, najczęściej w usługach publicznych: energetyka, gaz, wodociągi itp.
Oligopol – występuje, gdy na rynku działa kilku silnych monopolistów, którzy opanowali rynek zbytu np. produkcja samochodów, sprzętu elektronicznego, papierosów. Na rynku tym jeden z największych producentów i o najmniejszych kosztach wytwarzania może objąć przywództwo cenowe, a inni oligpoliści muszą dopasować swoje ceny do cen ustalonych przez lidera w celu utrzymania swoich udziałów.
Konkurencja monopolistyczna – występuje najczęściej na rynkach lokalnych a charakteryzuje się tym, że produkty rynkowe są zróżnicowane i mają bliskie substytuty
3. Omów rodzaje popytu i czynniki wpływające na jego rozmiary
Popyt – jest to ilość dobra (bądź usługi) , jaką nabywcy gotowi są kupić w określonym czasie przy danym poziomie ceny.
Popyt efektywny – popyt na dobra ekonomiczne i usługi, mający pokrycie w realnej sile nabywczej konsumentów
Popyt potencjalny – popyt na dobra ekonomiczne i usługi nie mający koniecznie pokrycia w realnej sile nabywczej konsumentów (dobra, które chcemy nabyć w przeszłości)
Popyt globalny – efektywny popyt na wszystkie dobra i usługi w danym kraju i w danym okresie.
7. Pozostałe (np. rekomendacja przyjaciela, lekarza, obejrzenie reklamy w tv. Danego produktu)
4. Omów i przedstaw graficznie prawo popytu i jego paradoksy.
Prawo popytu – wyższym cenom dobra odpowiadają mniejsze ilości dokonywanych zakupów, czyli że wzrostowi ceny towarzyszy spadek wielkości popytu a niższym cenom – większe ilości dokonywanych zakupów, czyli spadkowi ceny towarzyszy wzrost wielkości popytu. (ceteris paribus – wszystkie czynniki są stałe oprócz ceny dobra)
- paradoks Giffena (wzrost popytu mimo wzrostu ceny – dot. Dóbr niższego rzędu tj. chleb, cukier, ziemniaki
- paradoks Veblena (wzrost popytu mimo wzrostu ceny – dot. Dóbr luksusowych, będących przedmiotem pokazowej konsumpcji (np.: lux samochody, futra)
5. Określ podaż oraz czynniki wpływające na jej rozmiary. Omów prawo podaży.
Podaż – jest zestawieniem ilości dóbr, jakie producenci są gotowi sprzedać w określonych warunkach przy danej cenie i określonym czasie.
Czynniki wpływające na wielkość podaży
- cena danego dobra czyli ilość pieniędzy jaką producent otrzymuje ze sprzedaży każdej jednostki danego dobra
- produkcja (od czego zależy wielkość produkcji: wyposażenie techniczne, liczba zatrudnionych, posiadane surowce i materiały i za jaką cenę były zakupywane, technologie
- wielkość zapasów
- ubytki (produkcja nie trafiona)
- handel zagraniczny (export zmniejsza, import zwiększa rozmiary podaży)
- liczba producentów na danym rynku
Prawo podaży Wzrost ceny danego dobra powoduje zwiększenie opłacalności jego produkcji , co zachęca wytwórców do odpowiedniego przestawienia produkcji i wytwarzania większej ilości tego dobra, co w efekcie zwiększa podaż i odwrotnie spadek ceny. (ceteris paribus – wszystkie czynniki są stałe oprócz ceny dobra)
6.Cena jej rodzaje i elementy.
Cena – pieniężne wyrażenie wartości danego dobra.
Rodzaje cen –wolno rynkowa, -orientacyjna, -administrowane (kartelowa /lider/ lub na zasadzie kalkulacji, i urzędowa odpowiednie organy państwa lub publiczne).
Elementy składowe ceny to: koszty materiałowe, koszty amortyzacji, koszty osobowe, koszty finansowe (składki na ubezpieczenia społeczne, czynsze dzierżawcze, opłaty za korzystanie z urządzeń komunalnych, nieściągalne długi itp.), akumulacje finansowe (zysk, VAT, akcyza, cło itp.)
Rodzaje cen:
- Cena hurtowa- cena zbytu + marża hurtowa;
- Cena detaliczna – cena hurtowa + marża detaliczna
- Cena maksymalna- wprowadzana na ogół w sytuacji braku pewnych dóbr na rynku. D>S w celu ochrony konsumenta przed nadmiernie wysokimi cenami. Nie można żądać wyższej ceny!
- Cena minimalna celem jest podwyższenie cen dla producenta lub dostawców. Dane dobro nie może być sprzedawane poniżej tej ceny S>D.
Funkcje cen: informacyjna, redystrybucyjna, stymulacyjna.
8. Omów przyczyny i przedstaw graficznie wzrost i spadek popytu
Wzrost popytu – wzrost dochodów konsumenta, cen innych dóbr czy zmiana jakiegokolwiek innego czynnika zwiększająca zainteresowanie danym dobrem powoduje, że wielkość popytu na to dobra rośnie przy każdej cenie. Wzrost popytu przedstawiamy jako przesunięcie krzywej popytu na prawo.
Wzrost popytu następuje zawsze wtedy gdy zdarzy się coś co czyni dane dobro atrakcyjniejszym dla konsumentów. W efekcie są oni gotowi kupić po każdej cenie większą ilość tego dobra niż przedtem
Spadek popytu następuje zawsze wtedy gdy zdarzy się coś co czyni dobro mniej atrakcyjnym. Wskutek tej zmiany konsumenci są gotowi kupić po każdej cenie mniej danego dobra niż poprzednio
Spadek popytu spadek dochodów konsumentów cen innych produktów lub zmiana jakiegokolwiek innego czynnika zmniejszającego zainteresowanie danym dobrem powoduje że wielkość popytu na to dobro maleje przy każdej cenie. Spadek popytu przedstawimy jako przesunięcie krzywej popytu w lewo
Wzrost podaży zmniejszenie kosztów produkcji ulepszenie technologii lub zmian jakiegokolwiek innego czynnika zachęcająca do wzrostu produkcji powoduje, że wielkość podaży danego dobra rośnie przy każdej cenie. Wzrost przedstawiamy jako przesunięcie krzywej podaży na prawo.
Wzrost podaży
Cena P
0 50 S2 S1 podaż S
P2
P1
Wzrost podaży następuje zawsze wtedy, gdy produkcja dobra staje się bardziej opłacalna, czyli łatwiejsza lub tańsza niż poprzednio
Spadek podaży następuje zawsze wtedy gdy produkcja dobra staje się mniej opłacalna niż poprzednio wskutek zmiany jaka nastąpiła producenci są gotowi wytwarzać po każdej cenie mniej danego dobra
Spadek podaży
Spadek podaży wzrost kosztów produkcji pogorszenie ich warunków lub zmiana innego czynnika mającego negatywny wpływ na ofertę producentów że wielkość podaży dobra maleje przy każdej cenie. Spadek podaży przedstawiamy jako przesunięcie krzywej podaży na lewo.
10. Co to jest równowaga rynkowa i nierównowaga rynkowa, jakie są konsekwencje. Przedstaw graficznie
Równowaga rynkowa to taka sytuacja na rynku kiedy producenci mogą sprzedać cały swój towar a konsumenci mogą cały ten towar kupić. Czyli wielkość popytu = wielkość podaży. Na rynku takim nie występują nadwyżki ani niedobory towarów.
Nierównowaga rynkowa występuje wtedy kiedy cena jest wyższa lub niższa od ceny równowagi, analogicznie są wtedy niedobory lub nadwyżki. Tzn towar oferowany przez producentów nie znajdzie (w całości) lub znajdzie (i go zabraknie) zainteresowanie wśród konsumentów.
Cena równowagi jest to jedyna cena, przy której wielkość popytu równa się wielkości podaży przy tej cenie na rynku na i pojawiają się ani nadwyżki ani niedobory i wszystkie transakcje mogą być zrealizowane.
11. Omów cenową elastyczność popytu i jej miary.
Cenowa elastyczność popytu mierzona jest stosunkiem względnej zmiany popytu do względnej zmiany ceny.
Współczynnik cenowej elastyczności popytu oblicza się na podstawie:
ΔP ΔC ep – współczynnik cenowej elast. popytu
ep = -- ------ : ------ ΔP – przyrost (spadek) popytu na skutek zmiany ceny
P C P – dotychczasowy popyt przy cenie C
ΔC – przyrost (spadek) ceny towaru
C dotychczasowa cena
Wyróżnia się 3 podstawowe kategorie cenowej elastyczności popytu:
· ep > 1 elastyczność wysoka – procentowa zmiana popytu jest wyższa niż procentowa zmiana ceny
· ep = 1 elastyczność jednostkowa - ......jw.......... jest taka sama jak....jw.....
· ep < 1 elastyczność niska - ...........jw.....jest niższa niż.....jw.....
Współczynnik cenowej elastyczności popytu informuje nas o reakcji konsumenta na zmieniające się ceny towarów.
Najważniejszym czynnikiem decydującym o elastyczności popytu jest łatwość zastąpienia danego dobra innym dobrem o podobnym przeznaczeniu. Dlatego towary, które mają liczne substytuty charakteryzują się wysoką elastycznością i odwrotnie – brak substytutów powoduje niską elastyczność.
12. Prawo Engla i wnioski Prawo Engla „W miarę wzrostu dochodów udział wydatków na żywność w wydatkach ogółem się zmniejsza”
prawo to formułuje zależność pomiędzy wzrostem dochodów gospodarstw domowych (lub społeczeństw) a zmianami udziału w nich wydatków na żywność. Stwierdza ono, że w średnio zamożnych gospodarstwach domowych (społeczeństwach) wraz ze wzrostem dochodów udział wydatków na żywność maleje.
Oznacza to więc, że z przyrostu dochodu na żywność wydaje się mniej niż na zakup innych dóbr i usług oraz na oszczędności, zatem wydatki na żywność rosną wolniej niż pozostałe wydatki i oszczędności łącznie. Prawo Engla nie odnosi się do gospodarstw domowych (społeczeństw) biednych i bogatych.
W tych pierwszych wzrostowi dochodów towarzyszy wzrost udziału wydatków na żywność - przyrost dochodów wydatkowany jest przede wszystkim na poprawę stopnia zaspokojenia potrzeb żywnościowych, zatem rosną one szybciej niż pozostałe wydatki.
W gospodarstwach domowych (społeczeństwach) bogatych wydatki na żywność, wobec wysokiego stopnia zaspokojenia tych potrzeb, nie ulegają zmianie, a cały przyrost dochodu wydatkowany jest na inne dobra i usługi lub przeznaczany na oszczędności - udział wydatków na żywność w dochodach maleje.
13. Omów elastyczność dochodową popytu i jej miary oraz interpretacja graficzna.
Dochodowa elastyczność popytu jest stosunkową zmianą popytu na dane dobro podzieloną przez stosunkową zmianę dochodu. Wyraża się wzorem:
ΔP Δd ed – współczynnik dochodowej elastyczności popytu
ed = ------- : --------- ΔP – przyrost lub spadek popytu
P d P – dotychczasowy popyt przy dochodzie d
Δd – przyrost lub spadek dochodu
d – dotychczasowy dochód konsumenta
16. Określ marketingmix (4P) i omów jeden z jego elementów.
Marketing wywodzi się od ang. słowa „market” ozn. rynek, zbyt lub wiedzę jak działać na rynku by najkorzystniej kształtować stosunki między producentem a konsumentem lub użytkownikiem produktów poprzez przesunięcie akcentów z produktu na rynek i konsumenta ponieważ w dzisiejszych czasach nie liczy się tylko produkt lecz również jego otoczenie.
Marketing mix (tzw 4P od product, price, promotion, placeing) to maksymalizacja efektu rynkowego przez optymalne wykorzystanie wszystkich instrumentów rynkowych. W ten sposób stwarza się możliwości osiągnięcia celów przedsiębiorstwa przy jak najmniejszych nakładach. Podstawowymi elementami marketingu mix są: produkt, cena, promocja ,dystrybucja. Cechą charakterystyczną marketingu mix jest utworzenie takiej struktury wewnętrznej, przez zintegrowanie i odpowiedni dobór elementów, by działania przedsiębiorstwa w zakresie marketingu wykazywały dużą skuteczność i efektywność. Należy więc poszukiwać takich wariantów połączenia elementów marketingu mix, które najlepiej te warunki spełniają. Idealnym rozwiązaniem marketingu mix byłoby takie, w którym wszystkie jego elementy osiągają swój optymalny poziom. Takie rozwiązanie jest jednak w praktyce niemożliwe, więc za najbardziej korzystne uważa się takie które w najmniejszym stopniu odbiega od idealnego rozwiązania koncepcji marketingu mix.
Cena. Wybór ceny następuje między różnymi jej poziomami z uwzględnieniem polityki ustalania cen stosowanej przez producenta. Cena powinna zachęcać do zakupu produktu przez nabywców, a jednym z najważniejszych wyznaczników jej poziomu jest analiza cen konkurencyjnych produktu.
18. Pojecie i rodzaje rynku wtórnego papierów wartościowych.
Rynek wtórny jest najważniejszym segmentem rynku papierów wartościowych. O rynku wtórnym mówi się wtedy, gdy papier wartościowy (lub inny instrument finansowy) po emisji i sprzedaży pierwszemu właścicielowi jest następnie sprzedawany na rynku. To właśnie na rynku wtórnym kształtuje się cena papieru wartościowego, odzwierciedlająca jego wartość. Wtórny rynek kapitałowy dzieli się w zależności od rodzaju występujących na nim spółek i sposobu obrotu akcjami na trzy segmenty:
- wolny
- pozagiełdowy,
- giełdowy.
*Najwęższy zasięg mają papiery wartościowe nie znajdujące się w publicznym obrocie czyli na rynku wolnym.. Obrót ten dotyczy papierów wartościowych wszystkich tych podmiotów, które nie otrzymały bądź nie występowały o zgodę do Komisji Papierów Wartościowych na dopuszczenie papierów wartościowych do publicznego obrotu. *Na rynku pozagiełdowym w obiegu znajdują się te papiery wartościowe, które zostały dopuszczone do publicznego obrotu, lecz nie są notowane na giełdzie z różnych przyczyn, np.: nie spełniają jej wymogów. Regulowany rynek pozagiełdowy, organizowany przez spółkę CeTO (Centralna Tabela Ofert - powstanie w 1996r.), obejmuje niewielką lic...
sebcio97