Zasady ortografii.doc

(97 KB) Pobierz
Zasady ortografii



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OPRACOWANIE

Katarzyna  Zajkowska

 

 

 

 

 

PISOWNIA Z „Ó”

 

             

I

 

Wróżka spełnia twe życzenia , kiedy „ó” na  o”   wymieniasz .

             

              II

 

Jeszcze chętniej spełnia je , gdy wymieniasz „ó” na „e”.

             

              II

 

No , a czasem spróbuj sam powymieniać „ ó” na „a”.

             

              IV

             

              W zakończeniach rzeczowników ( czasowników , przymiotników )

 

              Tam , gdzie słyszysz „ó” wyraźnie

              „o z kreseczką” pisz odważnie .

             

Również „- ówna” no i „- ówka”

              nie przeszkadza ci w klasówkach .

 

Wyjątki:

 

skuwka od kuć , zasuwka od zasuwać

 

V

„ó” piszemy na początku kilku wyrazów : ósemka , ów , ówczesny , ówdzie .

 

 

 

 

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „U”

 

I

 

Tak ci rzecze opiekunka:

„ Kiedy czasownik kończy się na

„ – unka” , „ –un” , „ - unek” , „-ulec”

tak jak „ szpikulec”

mimo wymiany „ u” na „ o”

„ u” zwykłe pisz śmiało !” .

 

II

 

„Uje” się nie kreskuje , gdy się czasownikami posługuje.

 

III

 

Na końcu wyrazu „u” pisz od razu .

 

np: wozu , chłopcu , polu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „CH”

 

 

I

 

Pisz „ch” wtedy , kiedy w wyrazach pokrewnych wymienia się na „sz”

 

mucha – muszka

kruchy – kruszyć

 

II

 

Pisz „ch” po spółgłosce „s”.

 

schodzić , schować , schrupać...

 

III

 

Pisz „ch” w wyrazach kojarzących się z chrztem , a więc

 

chrześcijaństwo

chrzest

chrzcić

ochrzcić

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „ RZ”

 

I

 

Pisz „rz wtedy , kiedy w wyrazach pokrewnych

wymienia się na „r”.

 

II

 

I od niechcenia , chociaż się nie wymienia :

 

talerz i talerzyk

kołnierz i kołnierzyk

kałamarz i kałamarzyk

korytarz i korytarzyk .

 

III

 

Pisz „rz” po spółgłoskach :

 

b

p

d

t

g                   rz

k

ch

j

w

 

IV

 

Pisz „rz” w zakończeniach rzeczowników rodzaju męskiego:

-         mistrz: zegarmistrz, baletmistrz

-         mierz: kątomierz , wodomierz

 

wyjątki: pszenica , kształt , kszyk (ptak ) , pszczoła 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „Ż”          

 

Pisz „ż” wtedy , gdy w wyrazach pokrewnych

wymienia się na: g, dz , h , z , ź , s .

 

dróżka- droga

 

pieniądz – pieniężny

 

bliżej – blisko

 

mężczyzna – męski

 

wożę – woźnica

 

drużyna – druhem

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

A TERAZ TROCHĘ O CZASOWNIKACH

 

I

 

Wiele błędów stąd się bierze ,

że – uważaj mówiąc szczerze ;

nie wiesz jak napisać to :

wzięła, usnął , cofnął , zdjął .

Słyszysz „o” więc piszesz „o” .

Słyszysz „ e” wiec piszesz „e” .

A to jest , niestety , źle .

W czasownikach – mój kolego-

na tym cała rzecz polega ,

że przed „ł” piszemy „ą”, „ę”

przed – l –„ę”  nie myl tego!

 

minął

minęliśmy

krzyknął

krzyknęliśmy

 

II

 

Pisz „ą” w wyrazach pochodzących od czasowników ,

zakończonych na: - ąc , - ący , - ąca , - ące .

 

słysząc

czytając

spoglądający

płynąca

kupując

 

III

 

Pisz „-ę” w 1 osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego

i przyszłego , niektórych czasowników ( myję , gotuję , tyję) .

PISOWNIA WIELKIMI LITERAMI

 

I

 

Wielką literą pisz moje dziecię

imiona wszystkich rzeczy na świecie.

 

II

 

Pamiętaj !

W nazwach budynków , pomników ,

placów pierwszy wyraz piszemy małą literą ,

drugi – wielką .

 

ulica  Zamkowa

pomnik  Michała Kajki

plac  Sapera

 

III

 

Wielką literą piszemy też :

a) nazwy instytucji , organizacji i szkół

 

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Rada Ministrów

Uniwersytet Warszawski

 

b) nazwy firm i marek wyrobów przemysłowych

 

samochód marki „Ford”

Telewizor „Sony”

 

c) nazwy przedsiębiorstw , lokali , zakładów

Delikatesy

Hotel Rydzewski

Księgarnia Naukowa

 

d ) nazwy dzielnic miast

 

Stare Miasto

Konieczki

Północ

Baranki

 

IV

 

Pamiętaj!

Nazwy narodowości piszemy wielką literą ,

ale nazwy mieszkańców miast – małą.

 

Ełk – mieszkaniec Ełku – ełczanin

Poznań – mieszkaniec Poznania – poznaniak

 

V

 

Wielką literą piszemy tytuły gazet , czasopism ,

książek , wierszy , filmów .

 

VI

 

Wielką literą piszemy nazwy świąt i dni świątecznych .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„ NIE” w pisowni

 

„ Nie” z czasownikami oddzielaj wyraźnie .

 

„ Nie” z rzeczownikami razem pisz odważnie .

 

 

Z przymiotnikami

 

łącznie ; niebrzydki , nieładny (stopień równy )

 

oddzielnie ; nie brzydszy , nie ładniejszy (stopień wyższy )

 

oddzielnie ; nie najbrzydszy , nie najładniejszy

(stopień najwyższy)

 

 

Z przysłówkami

 

łącznie ; niebrzydko , nieładnie ( stopień równy )

 

oddzielnie ; nie brzydziej , nie ładniej ( stopień wyższy )

 

oddzielnie ;  nie najładniej (stopień najwyższy)

 

 

 

 

 

 

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin