LEKCJA 1
Temat:
Ergonomia w ksztatowaniu warunków pracy
Czas realizacji:
• 2 godziny lekcyjne
Cele operacyjne:
Po zakoczeniu lekcji ucze powinien:
• zna definicj ergonomii,
• przedstawi róda ergonomii,
• wiedzie, na czym polega projektowanie ergonomiczne,
• okreli pojcie stanowiska pracy,
• sformuowa etapy procesu projektowania bezpiecznego i ergonomicznego stanowiska pracy,
• wyróni cechy barw i rozróni kody barw,
• przedstawi rodki i materiay wspomagajce projektowanie ergonomiczne.
Treci:
1. Przedmiot i zadania ergonomii.
2. Ksztatowanie stanowiska pracy.
3. Projektowanie ergonomiczne.
4. Proces projektowania bezpiecznego i ergonomicznego stanowiska pracy.
5. Ksztatowanie struktury przestrzennej.
6. Ksztatowanie owietlenia i barwy rodowiska pracy.
7. rodki wspomagajce projektowanie ergonomiczne.
Pomoce dydaktyczne:
• materia ródowy,
• rzutnik pisma,
• foliogramy,
• sprzt audiowizualny,
• film pt. „Uwaga komputer” (na pycie CD).
Spis foliogramów
Nr Tytu
1. Definicja ergonomii.
2. Elementy skadowe ergonomii.
3. Ksztatowanie stanowiska pracy.
4. Projektowanie ergonomiczne.
5. Proces projektowania bezpiecznego i ergonomicznego stanowiska pracy.
6. Kryteria ksztatowania struktury przestrzennej stanowiska pracy.
7. Ksztatowanie barwy rodowiska pracy.
52
LITERATURA:
1. Danuta Koradecka: Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. CIOP, Warszawa 1999.
2. Psychofizjologiczne problemy człowieka w środowisku pracy. CIOP, Warszawa 2002.
3. Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy. Ergonomia. CIOP, Warszawa 2002.
4. Z. Anusz: Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich,
Warszawa 1977.
5. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy dla ZSZ. Państwowe Wydawnictwo Szkolnictwa
Zawodowego, Warszawa 1972.
6. Kodeks Pracy.
51
MODUŁ II
Plan zaj:
Lp. Tre Metoda nauczania Czas realizacji
1. Cele lekcji Wykad 5 min.
2. Definicja ergonomii, zadania i jej podzia Wykad 10 min.
3. Stanowisko pracy i metody suce jego ksztatowaniu Wykad,
pytania
10 min.
4. Projektowanie ergonomiczne i jego etapy Wykad,
dyskusja
12 min.
5. Kszta³towanie struktury przestrzennej stanowiska pracy wykad,
pytania,
6. Znaczenie barwy i owietlenia w projektowaniu
stanowiska pracy
Wykad,
7. rodki i materiay wspomagajce projektowanie
ergonomiczne
8 min.
8. Film video pt. „Uwaga komputer”
(film z cyklu „Praca a zdrowie” - 8 min.)
Pytania,
25 min.
SCENARIUSZ ZAJ
Poradnik ma za zadanie uatwi nauczycielowi przekazanie uczniom wiadomoci na temat roli ergonomii w ksztatowaniu
warunków pracy. Lekcja w formie wykadu, dyskusji z wykorzystaniem foliogramów i filmu.
Nauczyciel powinien:
• zapozna uczniów z celami lekcji,
• zachci ich do aktywnoci a wic zadawania pyta,
• wykorzysta zaczone foliogramy,
• zwróci szczególn uwag na ergonomiczne rozwizania przy ksztatowaniu stanowiska pracy.
Ad. 1.
• przedstaw cele lekcji, które powinny by osignite po zrealizowaniu tre lekcji.
Ad. 2.
• zaprezentuj foliogramy nr 1 i 2,
• poinformuj, co to jest ergonomia i przedstaw jej podzia.
Ad. 3.
• zaprezentuj foliogram nr 3,
• zadaj pytanie uczniom, co kryje si pod pojciem „stanowisko pracy”.
Ad. 4.
• zaprezentuj foliogramy nr 4 i 5,
• zadaj zaprojektowanie przyjtego przez kadego ucznia stanowiska pracy zgodnie z wczeniej omówionymi etapami
projektowania.
53
TEMAT: Elementy ergonomii, fizjologii
i higieny pracy
PRZEZNACZONY DLA: uczniów szkół ponadgimnazjalnych w ramach przedmiotu
„Kultura bezpieczeństwa”
CZAS REALIZACJI: 5 godzin lekcyjnych
POZIOM WIEDZY
POCZĄTKOWEJ: wiedza i umiejętności z zakresu szkoły podstawowej i gimnazjalnej
oraz doświadczenia życiowe
POMOCE
DYDAKTYCZNE: – rzutnik pisma,
– foliogramy,
– zestaw multimedialny.
CELE EDUKACYJNE
OGÓLNE: W wyniku zorganizowanego procesu nauczania−uczenia się
uczeń powinien:
– rozumieć podstawowe zasady ergonomii, higieny i fizjologii pracy,
· – doceniać korzyści praktycznego zastosowania ergonomii,
· – umieć określić skutki negatywnych czynników w środowisku pracy,
· – znać znaczenie higieny w środowisku pracy.
SPIS JEDNOSTEK
TEMATYCZNYCH: 1. Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy.
2. Fizjologia pracy.
3. Kultura higieny w życiu człowieka.
4. Higieniczne warunki pomieszczeń środowiska pracy.
50
ELEMENTY ERGONOMII, FIZJOLOGII I HIGIENY PRACY
Ad. 5.
• zaprezentuj foliogram nr 6,
• zadaj pytanie - Jakie stosujemy kryteria w ksztatowaniu stanowiska pracy?
Ad. 6.
• zaprezentuj foliogram nr 7,
• zadaj pytanie - Jakie znaczenie maj: owietlenie i barwy w ksztatowaniu stanowiska pracy?
Ad. 7.
• zadaj pytanie: Jakie rodki i materiay moesz uy przy projektowaniu stanowiska pracy?
Ad. 8.
• wywietl film video pt. „Uwaga komputer” (film z cyklu „Praca a zdrowie” - 8 min.), pokieruj dyskusj
i sformuowaniem wniosków.
PROPOZYCJE WICZE
do realizacji w ramach zaj lekcyjnych lub pracy domowej
wiczenie nr 1
Na podstawie dokadnej obserwacji swojego stanowiska pracy w szkole (pracownia lub klasa) wylicz i uzasadnij, jakie
znajduj si tam przedmioty ergonomiczne i nieergonomiczne? Czas przeznaczony na realizacj wiczenia - 10 min.
wiczenie nr 2
Wskaza, które wyroby w Twojej szkole nie speniaj wg Ciebie warunków ergonomicznych i dlaczego? Czas przeznaczony
na realizacj wiczenia - 10 min.
wiczenie nr 3
Dokonaj oceny i udziel odpowiedzi na pytanie „Czy stanowisko pracy nauczyciela oraz wybrane stanowisko ucznia s
stanowiskami ergonomicznymi?”
Czas przeznaczony na realizacj wiczenia - 10 min.
wiczenie nr 4
Zaprojektuj dla siebie stanowisko pracy wykorzystujc przy tym posiadane wiadomoci w tym zakresie.
wiczenie nr 5
Jak powinno wyglda stanowisko komputerowe? W jaki sposób mona dostosowa je do uytkownika?
Zadanie domowe: Dokonaj oceny wasnego stanowiska komputerowego.
UUWAGA:U Proponuje si, aby wiczenia byy realizowane w grupach, a wyznaczeni liderzy grup dokonywali prezentacji
opracowanego wiczenia.
54
PYTANIA KONTROLNE Z ODPOWIEDZIAMI
1. Czym zajmuje si ergonomia?
UOdpowied:U Ergonomia, to nauka zajmujca si projektowaniem systemów pracy, produktów i rodowiska
zgodnie z psychofizycznymi zdolnociami człowieka.
2. Jakie dziedziny nauki skadaj si na wiedz ergonomiczn?
UOdpowied:U S to fizjologia pracy, psychologia, antropometria, biomechanika, higiena pracy, socjologia, ochrona rodowiska,
medycyna pracy, estetyka, bionika, mechanika.
Czy czowiek wykonujcy prac tworzy ukad samodzielny?
UOdpowied:U Przy wykonywaniu pracy czowiek jest powizany w sposób wieloraki z czynnikami, od których zaley wykonanie
jego pracy, a wic: maszyn...
ariz