Romuald Traugutt

Romuald Traugutt

Ulica Romualda Traugutta w Warszawie

Romuald Traugutt w mundurze armii rosyjskiej

Romuald Traugutt

Romuald Traugutt na banknocie z 1982 roku

Wejście do celi Traugutta w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej

Za Wiarę i Ojczyznę 1863 rozstrzelani i powieszeni – ilustracja Awita Szuberta. W środku Romuald Traugutt

Nadanie Orderów Virtuti Militari żyjącym weteranom powstania styczniowego przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego na stokach Cytadeli Warszawskiej w rocznicę stracenia Romualda Traugutta 5 sierpnia 1921

Romuald Traugutt ps. Michał Czarnecki (ur. 16 stycznia 1826 w Szostakowie powiat brzeski , zm. 5 sierpnia 1864 w Warszawie ) – polski generał , dyktator [2] powstania styczniowego .

Wczesne lata i służba w armii rosyjskiej

Urodził się 16 stycznia 1826 w Szostakowie . Miejscowość ta leżała wówczas w granicach Imperium Rosyjskiego , wchodząc w skład guberni grodzieńskiej . Dzisiaj znajduje się na Białorusi . Był synem Ludwika i Alojzy z Błockich[3]. Największy wpływ na jego wychowanie wywarła jednak babka – Justyna Błocka, która od najmłodszych lat wpajała Romualdowi wartości patriotyczne. W 1836 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Świsłoczy , którą ukończył w 1842 z dobrymi wynikami (srebrny medal za naukę i świadectwo dojrzałości dające prawo do 14. stopnia służbowego). Następnie próbował dostać się na studia. Od najmłodszych lat pragnął dostać się do Instytutu Inżynierów Dróg Komunikacyjnych w Petersburgu . Jednakże instytut uległ reorganizacji i Traugutt nie został przyjęty. Nie bez znaczenia był również jego wiek.

Kampania na Węgrzech

W grudniu 1844 zdał egzamin na junkra do saperów , a w styczniu 1845 rozpoczął wojskowy staż w Żelechowie . Tam uczył się w szkole oficerskiej, pod kierownictwem pułkownika Franciszka Justa. Zakończeniem trzyletniego kursu był egzamin oficerski w Petersburgu, na który został wysłany wraz z sześcioma towarzyszami. Traugutt zdał na stopień celujący, a w lutym 1848 roku już jako chorąży , powrócił do Żelechowa. Na miejscu dowiedział się, iż jego batalion zostanie wykorzystany do stłumienia rewolucji na Węgrzech , która wybuchła w ramach Wiosny Ludów . Oddział Traugutta wszedł w skład armii dowodzonej przez Iwana Paskiewicza . Swój marsz przez Kraków , Nowy Targ , Karpaty na Węgry rozpoczął w maju 1848 roku. W czerwcu do Traugutta dociera wiadomość o śmierci ojca. Armia rosyjska, w skład której wchodził batalion saperów Traugutta, w czasie kampanii na Węgrzech walczyła m.in. z oddziałami wspieranymi przez Legiony Polskie . Sam Traugutt brał udział w bitwach pod Preszowem ( 8 - 12 czerwca ), Koszycami ( 15 czerwca ), Gyöngyös ( 29 czerwca ), Vac ( 3 - 5 lipca ), Temeszwarem ( 9 sierpnia ) i Világos ( 13 sierpnia ). Po zakończeniu działań zbrojnych, 6 października oddział Traugutta powrócił w granice Królestwa Polskiego . Na terytorium polskie wkroczył niedaleko wsi Krasków .

25 lipca 1852 roku Romuald Traugutt wziął w Warszawie ślub. Jego wybranką była Anna Emilia Pikel, której ojciec był jubilerem prowadzącym interes w stolicy Królestwa. Rok przed ślubem Pikiel musiała zmienić wyznanie (przedtem była luteranką ), pragnąc wziąć ślub z rzymskim katolikiem . Młoda para zamieszkała w Żelechowie, gdzie spędziła następne dwa lata. W tym czasie Traugutt został doceniony za militarne sukcesy na Węgrzech – nowe mieszkanie, nagrodę pieniężną 245 rubli srebrnych , a także Order św. Anny II klasy. 28 lipca 1853 roku w Dęblinie narodziła im się córka.

Wojna z Turcją

Tymczasem wybuchł nowy konflikt, tym razem z Turcją . 1 grudnia 1853 roku Traugutt został wysłany na południowy wschód. Jego oddział przemaszerował przez Mołdawię , Wołoszczyznę , a 11 kwietnia dotarł na Krym . Tam otrzymał zadanie ufortyfikowania twierdzy Silistra. Później brał udział w działaniach zbrojnych podczas oblężenia Sewastopola . Następnie Traugutt został przeniesiony do Kwatery Głównej w Sewastopolu, a potem w Bakczysaraju . Przebywał tam do 20 marca 1856 . 26 czerwca 1857 roku został awansowany na sztabskapitana , następnie został adiutantem Sztabu Głównego Armii Drugiej.

Dalsza kariera wojskowa

25 lipca 1856 roku przybył do Odessy , gdzie dołączyła do niego najbliższa rodzina – żona, babka i córka. Zamieszkali razem w Charkowie , gdzie Traugutt został skarbnikiem i egzekutorem komisji ds. likwidacji spraw i rachunków głównego sztabu i intendentury byłej Drugiej Armii. 28 kwietnia 1857...