Zagadnienie mostów królewieckich.pdf

(164 KB) Pobierz
Zagadnienie mostów królewieckich
Zagadnienie mostów królewieckich
Królewiec (obecnie Kaliningrad) leży nad rzeką Pregołą. Dzielnice leżące w jej pobliżu
(z czego dwie leżące na wyspach śródrzecznych) łączyło w XVII wieku siedem mostów.
Czy możliwe było takie ich przejście, by żaden z nich nie był „zaliczony” więcej niż raz?
Królewiec (obecnie Kaliningrad) leży nad rzeką Pregołą . Dzielnice leżące w jej
pobliżu (z czego dwie leżące na wyspach śródrzecznych) łączyło w XVII wieku siedem
mostów. Czy możliwe było takie ich przejście, by żaden z nich nie był "zaliczony" więcej niż
raz?
Nad tym problemem zastanawiał się słynny szwajcarski matematyk, Leonhard Euler . W
dziele Solutio problematis ad geometriam situs pertinetis (skan w formacie .pdf) stwierdza, że
przejście mostów w opisany wyżej sposób jest niemożliwe . Nie poprzestał jednak na tym-
przeniósł problem na grunt teoretyczny, rozpatrując układ przepraw rzecznych jako swego
rodzaju graf. Pytanie przybrało wówczas następującą postać: jakie warunki muszą być
spełnione, żeby dany graf spójny można było opisać linią ciągłą w taki sposób, by każda
krawędź tego grafu była obwiedziona tylko raz?
Powyższy rysunek przedstawia mosty królewieckie w formie grafu spójnego . Lewy
wierzchołek to pierwsza wyspa, prawy- to druga wyspa, a wierzchołek górny i dolny
1
209036530.007.png 209036530.008.png 209036530.009.png 209036530.010.png 209036530.001.png
 
reprezentują oba brzegi rzeki. Euler udowodnił, że takiego grafu nie można opisać linią ciągłą
w sposób opisany wyżej. Dlaczego?
W lewym wierzchołku spotyka się pięć krawędzi. W prawym, górnym i dolnym- po trzy. W
ten sposób uzyskujemy 4 wierzchołki, w których spotyka się nieparzysta liczba krawędzi.
Tymczasem Euler pokazał, że takich wierzchołków musi być 0 lub 2, by graf (zwany
wówczas eulerowskim ) można było obwieść linią bez kilkukrotnego "zaliczania"
poszczególnych krawędzi.
Te warunki spełnia graf, który powstałby po dobudowaniu jeszcze jednego, dwóch lub trzech
mostów.
Ciekawostką jest, że obecna liczba mostów w Kaliningradzie (jest ich 5, z czego już tylko
dwa pochodzą z czasów Eulera) pozwala na ich przejście zgodnie z warunkami założonymi
przez Szwajcara. Jest to jednak wędrówka bardzo niepraktyczna dla turystów, ponieważ
zaczynają podróż na jednej wyspie, a kończą na drugiej.
Zagadnienie mostów królewieckich wykorzystano także w mapie do gry komputerowej N ,
której główny bohater- ninja- musi, pokonując różne przeszkody, znaleźć drogę do wyjścia.
Oczywiście w tym wypadku jest to niemożliwe.
Hymn teorii grafów
Na odbywającej się w 1981 w czechosłowackim Jabłońcu nad Nysą Konferencji z Teorii
Grafów kilku prelegentów zaproponowało stworzenie hymnu, poświęconego teorii grafów .
Wiosną 1982 prof. Bohdan Zelinka przygotował tekst, poświęcony głównie zagadnieniu
mostów królewieckich, jako słynnemu problemowi rozwiązanemu z pomocą teorii grafów.
Został on zaprezentowany światu w maju 1983, na odbywającej się w Zemplínskiej Šíravie
Konferencji z Teorii Grafów. Bardzo szybko pojawiły się liczne tłumaczenia (polskie-
autorstwa Mariusza Meszki and Joanny Nowak- zostało zaprezentowane w Krakowie w 1995
roku)- od angielskich po japońskie. Melodię hymnu (posłuchaj w formacie .mp3 )
przygotował Zdenek Ryjacek. Polski tekst hymnu:
2
209036530.002.png 209036530.003.png 209036530.004.png 209036530.005.png
 
1. Na Pregole siedem mostów stało, w tamtych czasach było to niemało. W Królewcu się
radni radowali, że aż tyle mostów zbudowali.
2. Jak co wieczór tłumy wyruszyły, bo nad rzeką spacer bardzo miły. Wciąż myśl jedna im
zaprząta głowę, jak tu wybrać tę właściwą drogę.
3. Przez most każdy raz przejść nie wracając, znów się w domu znaleźć nie zbaczając. Jakoś
im to wcale nie wychodzi, most zostaje lub brakuje w drodze.
Ref. Eulera graf, to fakt oczywisty, wszystkie węzły są stopni parzystych. Doskonale znana
jest o grafach to pierwsza z tez.
4. Aż nareszcie przypomnieli sobie o człowieku żyjącym w ich grodzie, Mistrzu geometrii i
rachunków, On podpowie w którym iść kierunku.
5. Ale Euler smutnie kręci głową, bo odpowiedź na to ma gotową: “Jedna ścieżka nie
wystarczy, aby pokryć mosty - nie ma na to rady.”
Ref. Eulera graf . . .
6. Nie pomogą tutaj dobre chęci, nic w nauce nie da się pokręcić. Mostów nowych nikt nie
wybuduje, wodny żywioł tym co są – daruje.
7. Kiedy wojna przez Pregołę gnała, mosty wszystkie z ziemią wyrównała. Jednak imię
Mistrza nad tą rzeką przeżyło już wiele długich wieków.
Ref. Eulera graf . . .
8. Nowej wiedzy Euler dał podstawy, przez co zyskał całe wieki sławy. My śladami Mistrza
podążamy i naukę Jego rozwijamy.
9. Więc, Koledzy, na koniec powstańmy. Wznosząc toast głośno tak śpiewajmy: Niechaj żyje
nam Teoria Grafów, obwieszczajmy ją całemu światu.
Tekst oryginalny, tłumaczenia (angielskie, niemieckie, polskie, węgierskie, afrikaans,
esperanto, ukraińskie, indonezyjskie, francuskie) i nuty są dostępne w pliku .pdf
(pochodzącym z strony Brief history of the Graph Theory Hymn , przygotowanej przez
Zdenka Ryjacka).
Autor: adamklimowski
3
209036530.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin