Ochrona zabytków 2007 Nr 4.pdf

(4112 KB) Pobierz
652140454 UNPDF
652140454.008.png
Ochrona Zabytków Nr 4/2007
Autor
Tytuł
Strona
BARTOSZ
SKALDAWSKI
Zjazd wojewódzkich konserwatorów zabytków w Roskoszy,
9-10 czerwca 2008 r.
5
IGA MALAWSKA
Powołanie Kolegium Doradczego ds. Ochrony Zamków
Średniowiecznych w Polsce
6
ANNA HANAKA
Polsko-ukraińskie seminarium „Ochrona dziedzictwa
kulturowego – podstawa tożsamości narodu”, Żółkiew-
Zamość, 30 czerwca - 3 lipca 2008 r.
8
MICHAŁ
GRABOWSKI
Drugie spotkanie Kolegium Doradczego ds. Archeologii, 21
sierpnia 2008 r.
9
ANETTA
KĘPCZYŃSKA-
WALCZAK
Koncepcja bazy danych polskiego dziedzictwa
architektonicznego w kontekście doświadczeń europejskich
11
PAWEŁ FILIPOWICZ,
LESZEK KAJZER,
ZBIGNIEW
LECHOWICZ
Badania archeologiczno-architektoniczne kościoła pw.
Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krzyworzece w
powiecie wieluńskim
23
EWA KORPYSZ
Polskie kościoły na terenie północno-zachodniej Ukrainy.
Stan zachowania
44
MALWINA ROUBA
Zaman – czyli taki jak przed wiekami. W zgodzie z
zabytkami
57
EWA DOLEŻYŃSKA-
SEWERNIAK
Impresjonizm Aleksandra Gierymskiego na podstawie
konserwatorskich badań obrazu Chłopiec niosący snop
67
IGA MALAWSKA
Zamki w Polsce – problem określenia zasobu
81
MAREK SIEWNIAK
Współczesne pielęgnowanie drzew
93
GRAŻYNA
MICHALSKA
Parki kulturowe jako forma ochrony krajobrazu kulturowego
Lubelszczyzny
103
MACIEJ TRZCIŃSKI
Wokół definicji zabytku archeologicznego
111
BOHDAN
RYMASZEWSKI
Marian Arszyński, „Idea – pamięć – troska. Rola zabytków w
przestrzeni społecznej i formy działań na rzecz ich
zachowania od starożytności do połowy XX wieku”
118
652140454.009.png
JOGPSNBDKF
ZJAZD WOJEWÓDZKICH KONSERWATORÓW ZABYTKÓW W ROSKOSZY
9-10 czerwca 2008 r.
w Roskoszy koło Białej Pod-
laskiej odbył się zorganizowany
przez KOBiDZ, przy współpracy
Delegatury WUOZ w Białej Pod-
laskiej, zjazd wojewódzkich konser-
watorów zabytków oraz przedsta-
wicieli Departamentu Ochrony Za-
bytków MKiDN. Konferencja po-
święcona była projektowi zmian
w Rozporządzeniu Ministra Kultu-
ry w sprawie prowadzenia prac kon-
serwatorskich, restauratorskich, ro-
bót budowlanych, badań konser-
watorskich i architektonicznych,
a także innych działań przy za-
bytkach wpisanych do rejestru za-
bytków oraz badań archeologicz-
nych i poszukiwań ukrytych lub
porzuconych zabytków rucho-
mych. W dyskusji skupiono się na
kluczowych zagadnieniach będą-
cych przedmiotem ww. rozporzą-
dzenia: uprawnieniach do wykony-
wania prac i badań przy zabytkach,
pozwoleniach na prowadzenie tych
działań oraz metodach egzekwo-
wania realizacji warunków określa-
nych w pozwoleniach. W pod-
sumowaniu konferencji zapropo-
nowano wiele szczegółowych roz-
wiązań dotyczących omawianych
zagadnień.
odbytymi w trakcie studiów, w tym
minimum ośmiomiesięczna prak-
tyka na stanowiskach o skompliko-
wanej stratyfikacji. Postulowano tak-
że wprowadzenie do Rozporzą-
dzenia zapisów prawnych umożli-
wiających, w określonych sytua-
cjach, zawieszanie uprawnień do
2. Zespół parkowo-pałacowy w Roskoszy. Fot. B. Skaldawski.
2. Park-palace complex in Roskosz. Fot. B. Skaldawski.
1. Kapliczka w skansenie w Zaborku.
Fot. B. Skaldawski.
1. Chapel in a Skansen in Zaborek.
Photo: B. Skaldawski.
W zakresie uprawnień umożli-
wiających prowadzenie badań i prac
przy zabytkach postulowano utrzy-
manie wymogu odbycia praktyk
zawodowych, jako warunku otrzy-
mania uprawnień, jednak wniosko-
wano o zmianę obecnych zapisów
prawnych regulujących tę kwestię.
W odniesieniu do kierowania bada-
niami archeologicznymi warunkiem
uzyskania uprawnień, zdaniem
uczestników konferencji, powinna
być dwunastomiesięczna praktyka
wykopaliskowa liczona włącznie
z badaniami archeologicznymi
wykonywania prac przy zabytkach,
co zdaniem uczestników spotkania
pomogłoby w egzekwowaniu warun-
ków określanych w pozwoleniach na
prowadzenie prac przy zabytkach
oraz sprzyjało wyższemu meryto-
rycznie poziomowi ich prowadzenia.
Omówiono także kwestie zwią-
zane z wydawaniem pozwoleń na
prowadzenie badań i prac przy
zabytkach. Zaproponowano wpro-
wadzenie jednego wzoru pozwoleń
i dokładne określenie załączników,
jakie muszą być dołączone każdo-
razowo do wniosku o pozwolenie.
5
W dniach 9 -10 czerwca 2008 r.
652140454.010.png 652140454.011.png 652140454.001.png 652140454.002.png
Jednocześnie zasugerowano, aby –
w zależności od typu zabytku oraz
rodzaju prac i badań, jakich do-
tyczy wniosek – ściśle ustalone
były warunki, których spełnienie
w trakcie badań ograniczyłoby
obecnie istniejącą dowolność w tym
względzie. Postulowano wprowa-
dzenie standardu rozliczania się
wykonawców z prowadzonych
działań. Zwrócono uwagę na po-
trzebę prowadzenia aktualizowa-
nej na bieżąco ewidencji wyda-
wanych pozwoleń, co w znacznym
stopniu ułatwiłoby przeciwdziała-
nie nieprawidłowościom.
Uczestnicy zjazdu odbyli także
objazd studyjny po najciekawszych
miejscach regionu.
Bartosz Skaldawski
CONVENTION OF VOIVODESHIP CONSERVATORS
OF HISTORICAL MONUMENTS IN ROSKOSZ
9 -10 June 2008
conservators of historical mon-
uments and representatives of the
Department for the Protection of
Historical Monuments at the
Ministry of Culture and National
Heritage was held in Roskosz near
Biała Podlaska on 9-10 June 2008.
The conference considered
a project of changes in the resolu-
tion issued by the Minister of
Culture and relating to conserva-
tion, restoration, construction and
architectural studies as well as
other activity involving monuments
listed in the register of historical
monuments as well as archaeologi-
cal studies and the search for con-
cealed or abandoned moveable his-
torical monuments.
The debate focused on crucial
questions comprising the above-
mentioned resolution: the right to
conduct work and examine monu-
ments, and the methods of imple-
menting the realisation of condi-
tions defined in suitable permits.
The conference summary proposed
a number of detailed solutions con-
cerning the discussed problems.
POWOŁANIE KOLEGIUM DORADCZEGO
DS. OCHRONY ZAMKÓW ŚREDNIOWIECZNYCH W POLSCE
tatnich latach z coraz większym
niepokojem obserwuje działania
inwestycyjne dokonywane w zam-
kach średniowiecznych. Rodzące
się pytania z pogranicza architektu-
ry i urbanistyki o aktualność ruiny
we współczesnej przestrzeni roz-
strzygane są jednoznacznie. Godnie
starzejące się średniowieczne ruiny
zamków w ramach estetycznego
i harmonijnego kształtowania prze-
strzeni wzbudzają emocje, ale współ-
czesny użytkownik nie zadowala się
jedynie emocjami. Najbardziej ocze-
kiwana społecznie jest nowa uży-
teczna funkcja i to nawet za cenę
niedostępności wykreowanego obiek-
tu, jak dzieje się w przypadku adap-
tacji na hotele. Wprowadzanie no-
wych funkcji w stare mury i ruiny
jest fascynującym doświadczeniem
dla projektantów. Również dążenie
społeczności lokalnych do wprowa-
dzenia w ruiny zamków życia przyj-
mowane jest ze zrozumieniem,
gdyż odbudowa z ruin może stać
się kołem zamachowym rozwoju
małej miejscowości.
Zmiana ustrojowa w Polsce
i dokonujące się zmiany własnoś-
ciowe w tej grupie zabytków w spo-
sób bardzo dobitny uwidoczniły
słabość dotychczas istniejących pro-
cedur, zasad postępowania konser-
watorskiego, a być może i roz-
wiązań legislacyjnych. Podjęte dzia-
łania przy zamkach w Tykocinie,
Bobolicach, Wytrzystce, a ostatnio
w Ciechanowie stały się okazją do
dyskusji wykraczającej daleko poza
środowisko fachowców. Próbą od-
powiedzi na wiele ważnych pytań
miała być konferencja „Ochrona
zabytków architektury obronnej –
teoria a praktyka”, zorganizowana
w Działdowie 18-20 października
2007 r. przez Polski Komitet Na-
rodowy Międzynarodowej Rady
Ochrony Zabytków ICOMOS,
1. Rytro. Fot. I. Malawska, 2008 r.
1. Rytro. Photo: I. Malawska, 2008.
6
A convention of voivodeship
Ś rodowisko konserwatorskie w os-
652140454.003.png 652140454.004.png
JOGPSNBDKF
Wydział Architektury Politechniki
Warszawskiej – Zakład Konser-
wacji Zabytków oraz Krajowy
Ośrodek Badań i Dokumentacji
Zabytków.
Burzliwa dyskusja podczas
konferencji uwidoczniła potrzebę
zajęcia się tą problematyką w spo-
sób systemowy. Dlatego też 7 grud-
nia 2007 r. dyrektor Krajowego
Ośrodka Badań i Dokumentacji
Zabytków powołał Kolegium
z udziałem przedstawicieli Komisji
Teorii Konserwatorskiej i Archi-
tektury Militarnej PKN ICOMOS,
przedstawicieli czterech środowisk
akademickich (Politechniki War-
szawskiej, Gdańskiej, Lubelskiej
i Uniwersytetu Łódzkiego), przed-
stawiciela środowiska wojewódz-
kich konserwatorów zabytków oraz
pracownika KOBiDZ.
Zadaniem Kolegium jest wypra-
cowanie strategii ochrony zamków
średniowiecznych w Polsce. Odbyły
się trzy robocze posiedzenia oraz
seminarium połączone z naukowym
objazdem zamków w Małopolsce
(Kraków, 29- 31 lipca 2008 r.).
Stwierdzono, że największy na-
pór inwestycyjny skierowany jest na
ruiny zamków. Do dalszych prac
przyjęto więc założenia wypracowa-
ne przez środowisko konserwator-
skie na konferencji w Działdowie:
ruina zabytkowa, powstała w pro-
cesie długotrwałego niszczenia, jest
równoprawnym zabytkiem; nie
każda ruina nadaje się do utrwale-
nia; nie wszystkie ruiny są równie
cenne.
2. Korzkiew. Fot. I. Malawska, 2008 r.
2. Korzkiew. Photo: I. Malawska, 2008.
Należy mieć świadomość, że
ruiny stale ulegają niszczeniu, a ich
utrwalanie powinno być systema-
tycznie powtarzane.
Uznano, że nadal bardzo istot-
nym problemem pozostaje zweryfi-
kowanie zasobu, a także dopraco-
wanie definicji oraz terminologii ko-
niecznej do jego opisania. Ożywiony
ruch inwestycyjny przy ruinach
zamków, obserwowany w całej Pol-
sce, wymusza opracowanie aktual-
nej diagnozy w kilku obszarach
problemowych, takich jak: określe-
nie (często przypomnienie) zasad
postępowania konserwatorskiego
przy ruinie i kryteriów podejmowa-
nia decyzji o ich przekształceniu,
standardy sporządzania i wykorzy-
stywania do działań praktycznych
dokumentacji badawczej, zakres
ingerencji w substancję zabytkową
w projektach zagospodarowania
zamków i ruin zamkowych, zde-
finiowanie formy monitorowania
obiektów, a także działania edu-
kacyjne.
Iga Malawska
THE ESTABLISHMENT OF AN ADVISORY COLLEGE
FOR PROTECTING MEDIAEVAL CASTLES IN POLAND
milieu has been observing with
increasing anxiety assorted invest-
ments conducted in mediaeval
castles. The introduction of new
functions into old walls and ruins is
indubitably a fascinating experi-
ence for the designers. The recon-
struction of ruins may also prove to
be a motor force for the develop-
ment of small localities.
Systemic transformations in
Poland and accompanying owner-
ship changes affecting this particu-
lar group of monuments have vivid-
ly revealed the frailty of the existing
procedures, the principles of con-
servation undertakings and, quite
possibly, the existing legislation
solutions.
On 7 December 2007 the head
of the National Heritage Board
of Poland established a College
involving the Commission of
7
I n recent years the conservation
652140454.005.png 652140454.006.png 652140454.007.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin