Logika w zastosowaniach kognitywistycznych - rozumowania niemonotoniczne.pdf

(369 KB) Pobierz
Microsoft Word - 8. Rozumowania niemonotoniczne.doc
Logika w zastosowaniach kognitywistycznych
Rozumowania niemonotoniczne
(notatki do wykładów)
Andrzej Wiśniewski
Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl
wersja beta 1.0
1
Zacznijmy od cytatu:
"... w e are said to be reasoning nonmonotically when we allow that
a conclusion that is well drawn from given information may need
to be withdrawn when we come into possession of further
information, even when none of the old premises are abandoned.
In brief, a consequence relation is nonmonotonic iff it can happen
that a proposition x is a consequence of a set A of propositions, but
not a consequence of some superset A B of A ."
David Makinson, How to Go Nonmonotonic , w:
D. Gabbay, F. Guenthner (eds.), Handbook of Philosophical
Logic , Second Edition, Volume 12, Springer, Dordrecht 2005,
s. 177.
2
Zilustrujmy to przykładem:
Ptaki [zwykle] fruwają.
Tweety jest ptakiem.
Tweety fruwa.
Ptaki [zwykle] fruwają. Ale nie pingwiny.
Tweety jest ptakiem. Konkretnie: pingwinem.
Tweety nie fruwa.
Widzimy, że rozszerzenie zbioru przesłanek o zdania niosące nowe
informacje zobowiązuje ( commit ) nas do wycofania poprzedniego
wniosku i – w rozważanym przypadku – do przyjęcia nowego wniosku.
3
545581329.001.png
Jednym z typów rozumowania niemonotonicznego jest tzw. default
reasoning ( nie silę się na przekład tego terminu, z braku dobrego pomysłu:) ).
Znowu cytat:
" Without attempting anything like a formal definition, one can
think of default reasoning, very roughly, as reasoning that relies on
the absence of information as well as its presence, often mediated
by rules of the general form: given P , conclude Q unless there is
no information to the contrary."
John F. Horty, Nonmonotonic Logic , w: Ilkka Niiniluoto, Matti
Sintonen, Jan Woleński (eds.), Handbook of Epistemology , Kluwer
Academic Publishers, Dordrecht/ Boston/ London 2004, s. 336.
Ważne: w rozumowaniach powyższego typu istotne są nie tylko posiadane
informacje, ale również brak informacji ściśle określonego rodzaju !
4
Wróćmy do Tweety'ego. Intuicyjnie rzecz biorąc, wniosek "Tweety
fruwa" można wyprowadzać ze zbioru przesłanek zawierającego m.in.
zdania "Ptaki fruwają" oraz "Tweety jest ptakiem" wówczas, gdy w zbiorze
przesłanek nie ma niczego, co – mówiąc ogólnie – przeczyłoby temu
wnioskowi. Pozostaje pytanie, jak ściśle wyrazić tę intuicję.
W tzw. Default Logic ( nie mam pomysłu na dobry przekład, stąd dalej będę
używał terminu angielskiego ) wprowadza się dwa typy reguł wnioskowania:
zwykłe ( ordinary ): mają one postać uporządkowanych par zdań
< A , B >, gdzie A to przesłanka, a B to konkluzja,
default : mające postać < A : C / B >, gdzie A i B są rozumiane jak
wyżej, natomiast zdanie C nosi nazwę uprawomocnienia
( justification ) konkluzji B .
Pojęcie reguły, którym tutaj operujemy, jest zatem rozumiane w sposób, w
jaki rozumie się je zwykle w informatyce: są nimi konkretne pary/trójki
zdań, a nie – jak najczęściej czyni się to w logice – zbiory takich obiektów
(czyli relacje). Mówiąc o zdaniach, mamy na myśli formuły zdaniowe bez
zmiennych wolnych.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin