11. Współczesne środowiska miejskie - zagrożenia.
W ciągu ostatniego wieku w gospodarce, a co za tym idzie - środowisku naturalnym zaszły ogromne zmiany. W zasadzie kilkadziesiąt lat wystarczyło człowiekowi na doprowadzenie świata na krawędź katastrofy ekologicznej. W wielu rejonach, w pewnych dziedzinach - granica bezpieczeństwa nawet już została przekroczona.Jednym z objawów sytuacji kryzysowej jest efekt cieplarniany. W atmosferze ziemskiej gromadzi się wiele dwutlenku węgla, będącego rezultatem spalania drewna i paliw organicznych. Powoduje to zwiększenie szczelności powłoki gazowej wokół naszej planety - dlatego część ciepła słonecznego nie wraca do kosmosu, ale pozostaje na powierzchni ziemi, podnosząc jej temperaturę. Prowadzi to do ocieplenia się klimatu naszego globu, co może spowodować wiele perturbacji w przyrodzie, a także życiu człowieka.Innym efektem wzmożonej działalności ludzkiej jest dziura ozonowa. Ubytek w otaczającej kulę ziemską i chroniącej ją warstwie ozonu spowodowały uwalniane do atmosfery freony, czyli związki zawierające m.in. chlor. Pojedyncze atomy tego pierwiastka rozkładają cząsteczki ozonu, i w ten sposób do ziemi, mniej ochranianej przez ozon, dociera ze Słońca więcej niebezpiecznego promieniowania ultrafioletowego.Ogromną katastrofą ekologiczną jest niszczenie lasów tropikalnych. Zmniejszenie ich powierzchni narusza cykle hydrologiczne, w efekcie występują niespotykane powodzie bądź susze w rejonach dotąd nienawiedzanych przez takie zjawiska. Degradacja przyrody postępuje też z powodu rozwoju przemysłu. Szczególnie nieprzyjazne dla otoczenia są zakłady petrochemiczne, elektrociepłownie i huty. Na skutek wzmożonej działalności przemysłowej emituje się do środowiska szkodliwe pierwiastki i związki chemiczne. Zwłaszcza ich rozmaite połączenia przynoszą bardzo niebezpieczne rezultaty. Do zjawisk wyjątkowo negatywnych należą kwaśne deszcze. Opady zawierające kwas siarkowy czy azotowy (czyli będące ubocznym efektem produkcji przemysłowej, rozpuszczone w wodzie, tlenki) niszczą roślinność i zwierzęta, a także powodują niszczenie niektórych wytworów człowieka (np. korozję metali).Niepokój budzi także stan wód naszej planety. Cała woda stanowi pewien zamknięty obieg - oceany, morza, rzeki, jeziora, a w końcu para wodna i chmury - wszystko to stanowi całość, niezbędną dla normalnego funkcjonowania życia na ziemi. Zanieczyszczenie rzek, nagminne dziś, narusza tę równowagę. Konsekwencje mogą być niewyobrażalne. Problemem wielkich skupisk miejskich jest duże natężenie hałasu. Startujące samoloty, auta bez końca ciągnące ulicami, wyjące alarmy, hałasy powodowane produkcją przemysłową czy po prostu użyciem głośnych urządzeń - tak wygląda dzień powszedni wielkiego miasta. Rozwój przemysłu, degradacja środowiska oraz specyficzny tryb życia mieszkańców wielkich aglomeracji przynosi jeszcze inne negatywne rezultaty. Są nimi choroby cywilizacyjne. Należą do nich nowotwory, choroby układu krążenia, alergie i inne. Zanieczyszczenie środowiska przyczynia się też do rozwoju chorób układu nerwowego i schorzeń psychicznych - wzrostu agresji, nerwic, depresji. Życie w miastach w ogóle nie jest łatwe. Oprócz wyczerpania nerwowego i hałasów ich mieszkańcom dokuczać mogą jeszcze inne niedogodności. Miasta są ubogie, jeśli chodzi o zieleń, zalegają w nich odpady, powietrze jest nasycone spalinami. Wysoka zabudowa miejska wpływa negatywnie na stosunki wietrzne. To również są koszty rozwoju naszej cywilizacji. Epidemie w średniowieczu dziesiątkowały duże skupiska ludności. Dziś ludzkość opanowała wiele chorób. Ale pojawiają się nowe choroby np. AIDS, nowe wirusy, które mogą rozprzestrzenić się po globie zanim nauka wynajdzie skuteczne środki do walki z nieznanymi nam dziś chorobami i epidemiami.Zarysowane pokrótce problemy środowiskowe związane z obszarami miejskimi stanowią tylko jedną grupę zagrożeń dla mieszkającej tam ludności. Do negatywnych skutków urbanizacji zaliczyć należy także cały szereg patologicznych zjawisk społecznych jak choćby szerzenie się przemocy, narkomanii, powstawanie różnego rodzaju grup przestępczych i subkultur, a co za tym idzie spadek poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców. Do innych zalicza się również ogromne rozwarstwienie społeczne przejawiające się powstawaniem całych wyizolowanych dzielnic o charakterze slumsów, zamieszkałych przez najuboższych. W ogromnych miastach ludzie czują się coraz bardziej samotni, wyobcowani, gdyż więzi społeczne charakteryzujące mniejsze zbiorowości tracą na znaczeniu. Zjawisko to jest w znacznej mierze skutkiem bardzo intensywnego życia zawodowego mieszkańców miast. Bardzo często brakuje im czasu na zacieśnianie więzi społecznych, spotkania towarzyskie. Brak silnych więzi społecznych sprzyja natomiast powstawaniu zjawisk patologicznych, wzrostowi przestępczości, jako że ludzie nawet w najbliższym sąsiedztwie nie interesują się sobą nawzajem. Wielu osobom, zwłaszcza wywodzącym się ze wsi i małych miast, taka anonimowość może wydawać się atrakcyjna, na dłuższą metę jednak staje się ona bardzo uciążliwa.
Mieszkańcy borykają się też z typowo miejskim problemem przeciążenia transportu publicznego. Wynika ono przede wszystkim ze zbyt małej ilości środków transportowych w stosunku do potrzeb i ograniczonej przepustowości ulic. Największą zmorą mieszkańców dużych miast są tzw. korki uliczne i brak miejsc parkingowych. Przyczyną "korków" jest -przede wszystkim w godzinach szczytu - wzrost liczby samochodów, poruszających się po ulicach. Coraz więcej osób korzysta z transportu prywatnego, podczas, gdy nie wszystkie ulice i dzielnice (szczególnie te starsze) są do tego przystosowane. Problem braku terenów do miejsc parkingowych, duże miasta starają się rozwiązać poprzez budowanie parkingów podziemnych - są to jednak inwestycje trudne (nie wszędzie możliwe ze względu na istniejącą siec infrastruktury podziemnej) i bardzo kosztowne.
Problemów miejskich jest znacznie więcej, niektóre jednak są specyficzne dla konkretnych ośrodków. Nie można więc przypisywać ich wszystkim miastom. Wydaje się jednak, że mimo szeregu problemów jakie wynikają z mieszkania w mieście proces urbanizacji będzie postępował nadal, powodując coraz szersze upowszechnianie się miejskiego stylu życia.
12. Istota funkcjonowania grup samopomocowych.
Grupy samopomocowe są dobrowolnymi najczęściej luźnymi zgromadzeniami osób, których aktywne działanie skierowane jest na wspólne pokonywanie chorób, problemów natury psychicznej albo socjalnej, które dotyczą ich bezpośrednio albo ich bliskich. Celem ich pracy jest zmiana własnych osobistych warunków życia.
Co daje udział w grupie samopomocowej?
Poprzez wspólną pracę w ramach grupy samopomocowej można łatwiej poradzić sobie z obciążeniami socjalnymi, psychicznymi i / lub będącymi wynikiem choroby.
Członkowie grup samopomocowych mogą ... ... wspierać się wzajemnie przy pokonywaniu trudności, ... zdobywać wiedzę na temat osobistej trudnej sytuacji, ... rozwijać nowe formy radzenia sobie z problemem, ... odrzucić izolację społeczną i fobie, ... przedsiębrać wspólne działania, ... wytworzyć w sobie pewną siebie postawę w kontaktach z profesjonalistami (np. z lekarzami), ... stworzyć nowe perspektywy i życie wypełnić nową treścią oraz ... dodawać sobie wspólnie odwagi przy dochodzeniu swoich praw.
Wielu uczestników grup samopomocowych przyznaje z doświadczenia, że lepiej radzą sobie teraz z pokonywaniem trudności o podłożu psychicznym, społecznym i fizycznym. Często są bardziej samodzielni i pewni siebie w rozwiązywaniu swoich problemów niż inni w podobnych sytuacjach.
Sposoby funkcjonowania systemów oparcia:
· zbieranie i gromadzenie informacji, wskazówek pochodzących z "zewnątrz", służą radą i wsparciem,
· miejsce schronienia i "azylu", do którego człowiek może powracać pomiędzy wypadami w pełne napięć środowisko, by odpocząć i zregenerować siły stanowiące w ten sposób enklawę stabilności i komfortu, w codziennym życiu,
· nie są przypadkowym lub okazjonalnym związkiem społecznym,
· zapewniają długotrwały model ciągłych lub doraźnych związków, odgrywających znaczną rolę w podtrzymywaniu psychologicznej fizycznej spójności człowieka.
13. Uzależnienie od alkoholu jako problem społeczny.
Problemy społeczne spowodowane alkoholem dotyczą:
· pijącej jednostki (m.in. bezrobocie, samobójstwa, skrócenie długości życia osób uzależnionych o 10-20 lat, zaburzenia rozwoju psychofizycznego i kariery edukacyjnej nastolatków, bezdomność i włóczęgostwo,)
· życia rodzinnego (m.in. kłótnie, przemoc, niechciane ciąże, demoralizacja, dewiacje seksualne, zubożenie, rozkład rodziny, zaburzenia emocjonalne i psychosomatyczne u dzieci i innych członków rodziny itp.),
· środowiska pracy (m.in. absencja - większa o ok. 30%, 30-70% spadek wydajności, pogorszenie jakości, 2-3 krotnie większa wypadkowość),
· naruszenia prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe (przestępczość - ok. 25% ogólnej liczby, prowadzenie pojazdów - ok. 20% wypadków, zachowania w miejscach publicznych m.in. agresja, wybryki pseudokibiców itp.)
· przestępstw i wykroczeń związanych z obrotem alkoholem (nielegalna produkcja, import, sprzedaż napojów alkoholowych, sprzedaż alkoholu nieletnim i nietrzeźwym).
Pijaństwo i alkoholizm pociągają ze sobą liczne, daleko idące skutki społeczne: dezorganizację rodziny, destrukcyjny wpływ na środowisko wychowawcze dzieci, zaniedbanie pracy, porzucenie lub mała efektywnośc, a w konsekwencji bezrobocie, zaburzenia stosunków międzyludzkich i przestępczośc.
Rozpatrując społeczne skutki spożywania alkoholu pojawia się pojęcie „szkody społecznej”, czyli niezdolności do wypełnienia roli społecznej adekwatnie do pełnionych funkcji czy też zgodnie z oczekiwaniami nadawcy roli.
14. Zasady funkcjonowania rodzin z problemem alkoholowym.
Istnieją 3 zasady w rodzinie z problemem alkoholowym. Są to: „nie mów”, „nie ufaj”, „nie odczuwaj”.
NIE MÓW - nakazuje w sposób bezwzględny zachowanie milczenia na temat tego, czego dziecko doświadcza we własnej rodzinie. Przez to otoczenie nie może przyjść ze skuteczną pomocą we wczesnej fazie alkoholizmu (gdyż o problemach rodziny dowiaduje się wówczas, kiedy alkoholizm jest już zaawansowany).
NIE UFAJ - wymaga od dziecka, aby nie obdarzało bliskich swoim zaufaniem, gdyż ufając naraża się na doznanie krzywdy. Sprawia, że dziecko nie może uzyskać poczucia bezpieczeństwa, natomiast stale doświadcza poczucia zagrożenia, czuje się słabe i niepewne. Przeżycia tego rodzaju zaburzają w sposób szczególny kształtowanie się stabilnego i adekwatnego poczucia własnej wartości.
NIE ODCZUWAJ - zaleca dziecku, aby nie zagłębiało się w swoje emocje, aby nie zastanawiało się nad tym, co odczuwa, jakie są tego przyczyny, jakie skutki z tego wynikają. Ponieważ zupełne odcięcie się od emocji jest niemożliwe, dlatego zasada ta obejmuje również zalecenie bycia człowiekiem twardym, który nie powinien poddawać się emocjom, a już zdecydowanie nie wolno mu kierować się nimi w życiu.
15. Sytuacja dzieci w rodzinach z problemem alkoholowym.
Według Wandy Sztander za rodzinę z problemem alkoholowym uważa się rodzinę, w której choćby jedna osoba pije w sposób przynoszący szkodę Sytuacja dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym jest szczególnie trudna. Podstawową przyczyną tego stanu jest zachwianie poczucia bezpieczeństwa i przewidywalności codziennego życia. U dzieci mogą wytworzy się postawy lęku, wycofania lub nadmiernej samodzielności i samowystarczalności, niekiedy nawet przedwczesne dojrzewanie – tzw. „stary maleńki”. Nie jest prawdą, że wszystkie dzieci alkoholików źle się uczą albo zostają alkoholikami czy osobami zdegradowanymi. Dzieci z rodzin alkoholowych często mają dobre stopnie, wyrastają na wybitnych specjalistów, często są szlachetnymi ludźmi, czyniącymi wiele dobrego dla innych. Jednak ich życie naznaczone jest niepotrzebnym cierpieniem. Nie wykorzystują oni w pełni swoich możliwości, a pewna częśc z nich popada w uzależnienia lub kłopoty z prawem, nie zdobywa wykształcenia. Niektóre z nich doznają drastycznych szkód na skutek zaniedbywania lub przemocy, bywa, że nie dożywają dorosłości. Najbardziej powszechnym problemem dzieci w rodzinach alkoholowych jest trwający stan zagrożenia i napięcia, który skutkuje utratą dziecięcej spontaniczności, tej cechy która sprawia, że dziecko rośnie i rozwija się w pogodnej, radosnej atmosferze. Dzieci z rodzin alkoholowych uczą się, że dorosłym nie można ufac, że lepiej nie być szczerym i lepiej odciąc się od własnych uczuc, aby nie doznawac bólu. W ten sposób odwrócone zostają podstawowe zasady zdrowych relacji: „ufac”, „czuc”, „mówic”.
Aby przetrwac w tej niekorzystnej sytuacji, dzieci wytwarzają sobie własne sposoby przystosowania, jakby zastygając w pewnych sztywnych rolach. Najczęściej wymienia się 5 typów dziecięcych ról:
1) Bohater rodzinny – poświęcający się dla innych; starający się sprostac wszystkim wymaganiom; zwykle wzorowy uczeń, gospodarz klasy, pomocnik mamy w pracach domowych i opiece nad młodszym rodzeństwem. Niekorzystne skutki: zaniedbywanie siebie, skrajne poświęcenie dla innych, brak świadomości własnych potrzeb, niekiedy zaniedbywanie własnego rozwoju na rzecz wygody innych, bywa uzależniony od cudzej aprobaty
2) Wspomagacz – dziecko opiekuńcze w stosunku do osoby pijącej, tłumaczące ją, rozumiejące; manipuluje, aby ochronic osobę pijącą. Niekorzystne skutki: często w dorosłym życiu szuka partnera alkoholika, aby nim móc się dalej opiekowac
3) Maskotka – dziecko, które swym wdziękiem i urokiem osobistym rozładowuje zły nastrój w domu; potrafi „udobruchac” tatusia, gdy wraca pijany do domu; nieustannie śmieje się i żartuje. Niekorzystne skutki: nikt nie traktuje go poważnie, także on sam siebie; jego uczucia są zaniedbane; nie ma z nim kontaktu, zwłaszcza z uczniami negatywnymi; tym dzieckiem manipuluje rodzina i ono manipuluje rodziną
4) Niewidzialne dziecko – dziecko, które przed rodzinnymi awanturami ucieka w świat fantazji, w książki, obecnie w Internet; nie sprawiające kłopotów, ciągle jakby nieobecne. Niekorzystne skutki: nieumiejętnośc współżycia z ludźmi; głębokie zablokowanie własnych uczuc; może nastąpic ucieczka w alkohol lub narkotyki
5) Kozioł ofiarny – szczególnie narażony na agresję ze strony dorosłych, którzy obarczają go odpowiedzialnością za problemy w domu; zwykle sprawia kłopoty wychowawcze, źle się uczy, wagaruje; wcześnie zaczyna sięgac po środki psychoaktywne; to dziecko jest szczególnie zagrożone uzależnieniem, popadnięciem w konflikt z prawem; szybko się zamyka, robi wrażenie cynicznego, ordynarnego, pozbawionego uczuc wyższych; zwłaszcza on potrzebuje pomocy dorosłych i to wcześnie, w wieku kilku lat – sam sobie nie poradzi.
. 18. Rola mediów w procesie wychowania i uspołecznienia (szanse i zagrożenia)
Pod wpływem mass mediów zmieniły się wyobrażenia na temat czasu i przestrzeni, a także procesu komunikowania się. Łatwość, dostępność, natychmiastowość zapewniają orientacje w złożonym świecie , powoduje to zmiany w uznawanych dotychczasowo wartościach , zwyczajach. Obecnie to waśnie mass media stały się swoistym środkiem wychowawczym źródłem wiadomości, przeżyć, które wywierają wpływ na kształtowanie się postaw jednostki
(Szanse i zagrożenia –wg Janusza Gajdy )
Zagrożenia w odbiorze mass mediów
1. Prezentowanie rzeczywistości w krzywym zwierciadle- kreowanie fałszywej rzeczywistości, wyolbrzymienie obrazu patologii społecznej, nadmierne eksponowanie scen gwałtu, przemocy i seksualizmu, przy jednoczesnym braku rzeczowej analizy społecznej sytuacji i przekonujących przykładów zapobiegania zjawiskom negatywnym
-jest to najbardziej niepokojące zjawisko, gdyż aby odwrócić uwagę od spraw istotnych, wystarczy podnieść banalna kwestię do rangi problemu ,(można ja wzmocnić sondażami)
2. Upowszechnianie i utrwalanie konsumpcyjnego stylu życia w wyniku prymatu w treściach wartości materialnych, zawężenie pojęcia sukcesu głównie do sfery zamożności, rozrywki.
3. Pogłębiający się proces dekulturyzacji jako wynik globalizacji odbioru treści i obniżenie poziomu artystycznego poprzez dominację standardów kultury popularnej
Szanse w odbiorze mass mediów
1. Po pierwsze-w olbrzymim wzroście oferty programowej obliczonej na zaspokojenie różnorodnych grup odbiorców, co jest efektem walki o widza i indywidualizacji odbioru (np. duża liczba kanałów tematycznych w telewizjach satelitarnych i kablowych),
2. w możliwość realizacji szeroko pojętej edukacji, szczególnie w wymiarze edukacji szkolnej- ( wychowanie ku wartościom- jak wolność , demokracja, tolerancja, zrozumienie dla innych religii, kultur, ekologia)
3.możliwość zastosowania mass mediów do aktywizacji społeczności lokalnych i wychowaniu do samorządności, zwłaszcza poprzez lokalne media,
4. wzrost ogólnego poziomu wykształcenia, co spowoduje bardziej zorientowany wybór treści o wyższym poziomie i aktywny ich odbiór, odbiorca mass mediów będzie bliższy teorii użytku a zatem będzie w większym stopniu zorientowany na wybór treści wyższego rzędu
19. Rola środków masowego przekazu w wychowaniu dziecka.
Właściwie to w książkach na ten temat było tak samo opisane jak w ----
(Telewizja – szanse i zagrożenia dla rozwoju dzieci i młodzieży, korzystne i niekorzystne wychowawczo aspekty oddziaływania) tylko zamiast tv słowo media
Środki masowego przekazu mogą wzbogacać środowisko domu rodzinnego, dając dziecku olbrzymią szansę poznawania świata a także uczestnictwa w wydarzeniach społecznych, kulturowych czy politycznych. Są potężnymi instytucjami wychowawczymi oddziaływującymi na postawy dzieci i młodzieży. Oddziaływają coraz silniej niż wzory i modele przekazywane w tradycyjny sposób przez wychowawców w szkołach.
Możemy Wyróżnić trzy rodzaje wpływu mass mediów na osobowość dziecka : bezpośredni, kumulatywny, podświadomy.
A. Wpływ bezpośredni - rodzaj tego wpływu zauważa się najbardziej u dzieci;
bezpośrednio po obejrzeniu programu często reagują bardzo żywiołowo, uzewnętrzniając
stan swoich uczuć; stany te mogą się charakteryzować radością lub
smutkiem, odwagą lub lękiem, aktywnością lub wycofaniem się.
B. Wpływ kumulatywny - wpływ ten charakteryzuje się rozciągnięciem w czasie,
z reguły początkowo jest niedostrzegany; proces wpływu rozkłada się na poszczególne etapy, gdzie poprzedni przygotowuje następny; często porównywany jest do mozaiki, w której efekt widoczny dla otoczenia staje się w etapie końcowym i po dłuższym czasie; klasycznym przykładem wpływu kumulatywnego jest wynik wielokrotnego obejrzenia filmu, który początkowo budził gwałtowny sprzeciw i krytykę, po kilku seansach negatywna ocena ulega widocznemu złagodzeniu, a nawet całkowitemu zatarciu; zjawisko częstego powtarzaniała godzi ostrość bodźców otrzymanych podczas pierwszego seansu; tak dzieje się podczas oglądania przez młodzież filmów z widoczną agresją; zaobserwowano że wielu młodych widzów przechodzi od skrajnej krytyki do nawet pewnej przyjemności z oglądanych obrazów.
C. Wpływ podświadomy - zachodzi w sposób nieświadomy; treści lub obrazy penetrują psychikę człowieka, dając o sobie znać dopiero na końcu procesu; charakteryzuje się skrytością działania, w tym celu poszukuje się coraz to nowszych technik zmierzających do wpływu na konkretną jednostkę, jak i na całe społeczeństwo; wraz z ich poznaniem i ujawnieniem kończy się lub przynajmniej wyraźnie słabnie ich wpływ na psychikę człowieka.
20. Internet – szanse i zagrożenia dla rozwoju dzieci i młodzieży, korzystne i niekorzystne wychowawczo aspekty oddziaływania
Dzieci żyją w świecie coraz szybciej rozwijających się massmediów. Trudno dziś sobie wyobrazić dzieciństwo bez telewizji, komputera czy też Internetu. Zakres oraz relacje zachodzące między nimi, kształtują osobowość dziecka. Racjonalne korzystanie z Internetu prowadzi do wzbogacenia zasobu wiedzy, zdobywania nowych doświadczeń, nowych wzorców zachowania, a także do kształtowania przez dziecko własnego obrazu świata. Jednak dzieci często spotykają się w internecie z treściami bezwzględnie szkodliwymi. Są to strony zawierające erotykę, przemoc, informacje o narkotykach. Wśród zagrożeń wynikających z korzystania z Internetu znajduje się też obecność witryn poświęconych znieważaniu określonych grup i jednostek. Poważne zagrożenia wiążą się też z wpływem Internetu na psychikę dzieci. Spędzanie wiele czasu w Internecie powoduje, że zaczyna go brakować na inne sprawy- naukę , odpoczynek, rozmowy z rodzicami, kontakty z rówieśnikami z poza Internetu. Z czasem niektórzy przestają już odczuwać potrzebę bezpośredniego kontaktu z innymi, tracą zainteresowanie dla wszystkich form aktywności społecznej - naturalnym środowiskiem staje się dla nich grupa kontaktująca się za pomocą np.: czatu.
Zagrożenia niesione przez Internet, opisywane z punktu widzenia treści komunikatów dotyczą przede wszystkim gier oraz pornografii
Większość gier komputerowych jest ogromnie nasycona agresją, można nawet powiedzieć, że najczęściej składają się z samej przemocy, gdyż jest ona regułą i zasadą, na której się opierają. Poprzez częste korzystanie z gier komputerowych następuje
przyswojenie świata wartości prezentowanych postaci. Gry pełne grozy, przemocy zakłócają prawidłowy rozwój emocjonalny, poznawczy i społeczny. Sceny tortur, mordów, wywołują u dzieci stany lękowe, agresję .Brutalna rzeczywistość jest źródłem rozdrażnienia, nerwowości, napięć emocjonalnych, braku poczucia bezpieczeństwa. Niemożność rozładowania napięć podczas gry komputerowej powoduje ich kumulację, zaburza zachowania dziecka. Może być przyczyną gwałtownych wyładowań emocjonalnych, a nawet stępienia wrażliwości na silne bodźce.
Strony z pornografią często otwierają się przypadkiem przy poszukiwaniu innych informacji. W Internecie jest też pornografia prezentująca dewiacje, przemoc i pedofilię. Stwierdzono że dzieci mają tendencję do naśladowania treści oglądanych a oglądanie pornografii z obrazami przemocy zwiększa agresywność. Częste korzystanie z pornografii przez dzieci powoduje, że żyją one w stanie permanentnego pobudzenia seksualnego i zainteresowania biologicznym aspektem seksualności oderwanej od sfery uczuć, co ogranicza ich inne zainteresowania, zakłóca rozwój psychospołeczny i zwiększa ryzyko zachowań dewiacyjnych, agresywnych, przestępczych.
Do zalet Internetu zaliczamy:
- nieograniczony dostęp do informacji, jest to największa biblioteka na świecie, może służyć jako pomoc w przygotowaniu się do zajęć, umożliwia udział w dyskusjach, daje możliwość kształcenia się na odległość
-pozwala nawiązać nowe kontakty z ludźmi z całego świata, daje możliwość szybkiej komunikacji ze znajomymi za pomocą tekstu, dźwięku i obrazu
-umożliwia zdobywanie i pogłębianie wiedzy, rozwijanie zainteresowań i hobby, pozwala pokazać swoje zainteresowania dzięki publikowaniu własnej strony WWW
-daje okazje do dobrej rozrywki (korzystania z telewizji interaktywnej), eksperymentowania, ćwiczenia wyobraźni, udział w grach on-line
Są to pozytywne aspekty Internetu, które powodują, że staje się on bardzo atrakcyjny Rodzicom, wydaje się to korzystne, gdyż dziecko jest bezpieczne w domu, ponadto wzbogaca swoją wiedzę surfując po Internecie.
Jednak niekontrolowane korzystanie z Internetu może nieść ze sobą wiele zagrożeń. Dzieje się tak, gdy:
- szukając dobrych informacji w internecie mogą natrafić na niebezpieczne treści - nie wszyscy użytkownicy i nternetu, niektórzy celowo rozsyłają wirusy, spamy czy treści nieodpowiednie dla młodych widzów (pornografia, pedofilia, przemoc, oszustwa, informacje nieprawdziwe i przesadzone);
-szukając nowych znajomości mogą niechcący natrafić na osoby, które mogą je skrzywdzić lub wykorzystać,
-niewłaściwie dokonane zakupy oraz czynności bankowe poprzez Internet mogą narazić rodziców na straty finansowe
-wielogodzinne przebywanie przed monitorem komputera, korzystanie z sieci może negatywnie wpłynąć na stan zdrowia, może być przyczyną wady wzroku, skrzywienia kręgosłupa, bólów mięśni i innych schorzeń
-wybieranie Internetu zamiast innych form aktywności (sport, spotkania towarzyskie, hobby, nauka) może przyczynić się do uzależnienia.
21. Telewizja – szanse i zagrożenia dla rozwoju dzieci i młodzieży, korzystne i niekorzystne wychowawczo aspekty oddziaływania
Telewizja jest dominującym medium, w sensie jej codziennego oglądania przez dzieci i zajmuje w życiu dziecka szczególne miejsce. Odbiór telewizji przez dziecko rozpoczyna się w domu rodzinnym i trwa przez cały okres jego dzieciństwa i młodości. Telewizja jako integralna część życia rodzinnego towarzyszy stale rodzicom i ich dzieciom w chwilach odpoczynku, relaksu i podczas zajęć domowych, co nie może pozostawać bez określonych skutków dla jej odbiorców. Kontakt z telewizją rozpoczyna się bardzo wcześnie i ma systematyczny, codzienny, wielogodzinny, charakter.
Skutki oddziaływania telewizji na postawy dzieci zależą od charakteru związku, jaki powstaje między przekazem a odbiorcą. Związek ten może występować jako emocjonalne pobudzenie, gdy oglądany program wywołuje u odbiorcy stan podrażnienia napięcia, podniecenia lub zmianę nastroju, jako rozładowanie napięcia gdy zawartość programu przyczynia się do odprężenia uspokojenia, przywrócenia stanu wewnętrznej równowagi, utożsamianie z pokazywanymi postaciami.
Niezmiernie częste i intensywne korzystanie z telewizji może być przyczyną negatywnych następstw w psychice dziecka . Do najważniejszych należą:
-Spadek wrażliwości - nadmierne eksponowanie scen gwałtu i przemocy staje się przyczyną obojętności na ludzką krzywdę i cierpienie.
-Stany lękowe - do tej kategorii należą informację dotyczące przestępczości i terroryzmu, konfliktów zbrojnych i groźby wojny, zanieczyszczenia środowiska.
-Poczucie wyobcowania wypływające z niezrozumienia rzeczywistości oraz przekonania o własnej bezsilności. Takie odczucie zmniejsza zainteresowanie rzeczywistością, jak również aktywność jednostki.
Telewizja pomaga rodzicom w procesie wychowania przez pełnienie określonej roli w życiu dziecka i całej rodziny. Emitując różne programy TV , staje się ona dla nich źródłem wiedzy, wzorów zachowań, inspiracją do nowych działań, a także rozrywką odpoczynkiem. Telewizja umożliwia rodzicom zdobywanie wiedzy pedagogicznej, psychologicznej dotyczącej zagadnień związanych z wychowaniem dziecka, a także mobilizuje do jej wykorzystania w działaniach praktycznych. Telewizja może integrować rodzinę poprzez wzmocnienie więzi psychicznej pomiędzy rodzicami i dziećmi podczas oglądania programów, stwarzając okazję do przebywania razem, współprzeżywania oglądanych treści.
Telewizja kompensuje braki środowiska rodzinnego oraz lokalnego dzieki wyrównywaniu i realizowaniu pośrednio tych potrzeb poznawczych, kulturowych członków rodziny, które z przyczyn obiektywnych lub subiektywnych nie mogą być zaspokojone przez te środowiska. Udział telewizji w procesie wychowania jest zróżnicowany, w niektórych rodzinach większy, a w innych zaś bardzo mały.
Telewizja może być traktowana jako instytucja wspomagająca rodzinę, szkołę, placówki pozaszkolne oddziaływujące na dziecko. Może być dla dziecka źródłem wiedzy, dostarczając nowych, nie znanych mu do tej pory wiadomości, dotyczących różnych dziedzin nauki, techniki, kultury.
Telewizja może spełniać pozytywną rolę wychowawczą: rozwija wyobraźnię, pokazuje wzory postępowania, poszerza wiedzę, dostarcza rozrywki pod warunkiem, że korzystanie z określonych audycji będzie regulowane przez dorosłych.
...
diabel123